Η ΤΟ Πανεπιστημίων - Ερευνας Αττικής του ΚΚΕ και οι Οργανώσεις Σπουδάζουσας Αθήνας και ΠΑΔΑ - ΑΣΠΑΙΤΕ της ΚΝΕ, μπροστά στη συμπλήρωση 77 χρόνων από τον ηρωικό Δεκέμβρη του 1944, καλούν αύριο, Πέμπτη 9 Δεκέμβρη, στις 20.00 στην αίθουσα Συνεδρίων του ΚΚΕ στον Περισσό, όπου θα παρουσιαστεί η θεατρική παράσταση «Οι Γειτονιές του κόσμου» σε διασκευή - σκηνοθεσία Νάντιας Δαλκυριάδου.

Παίζουν οι ηθοποιοί: Ξένια Αλεξίου, Λάζαρος Βαρτάνης, Στέφανος Παπατρέχας, Δημήτρης Χατζημιχαηλίδης.

Η είσοδος θα γίνεται αποκλειστικά με προσκλήσεις από τις Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στα Πανεπιστήμια της Αθήνας. Θα τηρηθούν όλα τα προβλεπόμενα υγειονομικά πρωτόκολλα. Για περισσότερες πληροφορίες: 6971.842.483, 6987.977.476.

16-20 Δεκέμβρη: Εκθεση για την 100χρονη ιστορία της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης», με πρωτότυπο υλικό από το Αρχείο του ΚΚΕ

Στο Στέκι θα φιλοξενηθεί η Εκθεση του ΚΣ της ΚΝΕ για τα 100 χρόνια της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης» (ΚΟΜΕΠ). Η «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» ήταν και παραμένει ένα βασικό όπλο στην πάλη που δίνουν οι κομμουνιστές από το πρώτο τεύχος έως σήμερα. Αποτελεί ένα σημαντικό ιδεολογικοπολιτικό εφόδιο για την πρωτοπορία, το ΚΚΕ, τον φορέα των σύγχρονων ιδεών, της κατάργησης της εκμετάλλευσης και επαναστατικής κοινωνικής προοπτικής.

Η έκθεση θα περιλαμβάνει περιήγηση σε ιστορικά τεύχη και εκθέματα από αυτή την εκατοντάχρονη διαδρομή, στην οποία φωτίζονται όλες οι μεγάλες στιγμές της ταξικής πάλης και η μεγάλη εκδοτική δραστηριότητα που δεν σταμάτησε ποτέ!

Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν και οργανωμένες ξεναγήσεις για τα μέλη και τους φίλους της ΚΝΕ.

Οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να εγγραφούν συνδρομητές της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης», αξιοποιώντας την έκπτωση για νέους.

Ωρες λειτουργίας της έκθεσης: Πέμπτη 16/12, 14.00 - 17.00. Παρασκευή 17/12, 14.00 - 20.00. Σάββατο 18/12, 10.00 - 18.00. Κυριακή 19/12, 10.00 - 18.00. Δευτέρα 20/12 14.00 - 19.00.

13-23 Δεκέμβρη: Δεκαήμερο βιβλίου

Το Στέκι και η Οργάνωση Περιοχής Αττικής της ΚΝΕ οργανώνουν για άλλη μια χρονιά το καθιερωμένο πλέον δεκαήμερο βιβλίου από τις 13 έως τις 23 Δεκέμβρη στον χώρο του Στεκιού. Η ΚΝΕ πρωτοπορεί σταθερά και μέσα από τα Στέκια διοργανώνοντας πλούσιες μορφωτικές και πολιτιστικές δραστηριότητες, ανάμεσά τους και εκθέσεις βιβλίου, κάνοντας πράξη το σύνθημα «Η γνώση είναι δύναμη», επιδιώκοντας να αναδεικνύει συνεχώς ότι η μόρφωση είναι ένα αναντικατάστατο όπλο στον αγώνα που δίνει σήμερα κάθε μέλος της ΚΝΕ, αλλά και κάθε προοδευτικός νέος, που προβληματίζεται και έχει δημιουργικές ανησυχίες.

Σε αυτό το πλαίσιο, το Στέκι θα φιλοξενήσει έκθεση βιβλίου με παλιές και νέες εκδόσεις, πακέτα προσφορών και ειδικές εκπτώσεις για τους φίλους του Στεκιού. Εργα των κλασικών του μαρξισμού - λενινισμού, έργα με ιδεολογικό και πολιτικό περιεχόμενο, λογοτεχνικά έργα, εκδόσεις της ΚΝΕ, εκδόσεις για τα ζητήματα της Τέχνης και άλλα πολλά θα περιμένουν τους επισκέπτες του Στεκιού.

Η περίοδος των γιορτών, άλλωστε, προσφέρεται για να προμηθευτούμε όλοι ή να δωρίσουμε κάποιο βιβλίο, που αναμφίβολα αποτελεί μία μοναδική συντροφιά.

Τρίτη 14 Δεκέμβρη, ώρα 19.00: Βιβλιοπαρουσίαση της έκδοσης «Αδελφοί Γιερσόφ» του Β. Κοτσέτοφ.

Θα μιλήσει ο Αντώνης Μοχιανάκης, μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ.

Οι «Αδελφοί Γιερσόφ» διαδραματίζονται σε μια επαρχιακή βιομηχανική πόλη της Σοβιετικής Ενωσης, στην οποία είναι ορατά τα σημάδια από τις καταστροφές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Καθώς εξελίσσεται η οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας, καθώς αναδεικνύεται το ζήτημα της «προσωπολατρίας» μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ, αναπτύσσεται κοινωνική διαπάλη που αντανακλάται και στην αντίστοιχη εσωκομματική διαπάλη. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που τοποθετείται χρονικά ίσως στην πιο αποφασιστική, στην πιο κρίσιμη περίοδο για την κομμουνιστική οικοδόμηση στην ΕΣΣΔ.

Στον πυρήνα του έργου βρίσκεται η εργατική τάξη των ορυχείων, των μεταλλείων, η εργάτρια της αλιευτικής παραγωγής, αλλά και οι επιστήμονες - μηχανικοί, γιατροί - οι εργάτες της τέχνης (ηθοποιοί, σκηνοθέτες, ζωγράφοι), σε κάθε περίπτωση η κομμουνιστική πρωτοπορία ως εργαζόμενη ή ως απόλυτα αφιερωμένη στην ιδεολογική - πολιτική - οργανωτική κομματική καθοδήγηση της νέας κοινωνίας.

Κυριακή 19 Δεκέμβρη, ώρα 18.30: Ματιές στην Κομμούνα του Παρισιού...

Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει παρουσίαση εκδόσεων της «Σύγχρονης Εποχής» για την Παρισινή Κομμούνα, καθώς και σχολιασμό του ντοκιμαντέρ της ΚΝΕ με τίτλο: «72 μέρες...».

Θα μιλήσουν ο Φρίξος Μπρούζγος, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ, και ο Μάνθος Ψυρράκης, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ.

Τρίτη 21 Δεκέμβρη, ώρα 18.30: Λογοτεχνία: Αξίζει τον χρόνο σου;

Οι σημερινοί ρυθμοί ζωής επιτρέπουν το διάβασμα; Τι έχει να δώσει σ' έναν νέο άνθρωπο η επαφή με τη λογοτεχνία; Τι κάνει ένα βιβλίο κλασικό; Αυτά και άλλα πολλά ενδιαφέροντα ερωτήματα θα βρεθούν στο επίκεντρο της συζήτησης, φωτισμένα μέσα και από την πείρα της ομάδας ανάγνωσης που λειτουργεί τα τελευταία δύο χρόνια στο Στέκι με συντονίστρια την Μαρία Πεσκετζή.

Θα μιλήσουν η Μαρία Πεσκετζή, διδάκτορας Φιλολογίας, και ο Ντίνος Τζαβάρας, μεταπτυχιακός φοιτητής Νεοελληνικής Φιλολογίας και μέλος της Πολιτιστικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ.

• Πλούσιο πρόγραμμα στο Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ στην Αθήνα
• Δραστηριότητα στο πλαίσιο της καμπάνιας για τα 100 χρόνια της ΚΟΜΕΠ
• Ο «Ριζοσπάστης» εγκαινιάζει τον «Φάκελο: Φοιτητικές Εστίες», με πρώτο σταθμό τη Λάρισα
• Πλευρές από τη συζήτηση στη Βουλή για τη μεγαλύτερη διασύνδεση των πανεπιστημίων με τις επιχειρήσεις

Στο επίκεντρο της συζήτησης μπαίνει η διασύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά και τις επιχειρήσεις, και τα όσα έχουν ακουστεί σε αυτήν αποκτούν πρόσθετο ενδιαφέρον, καθώς αναμένεται το επόμενο διάστημα νέος νόμος - πλαίσιο για τα ΑΕΙ από την πλευρά της κυβέρνησης, ενώ εμφανίζουν πολλές κοινές πλευρές με το σχέδιο της επιτροπής του Ιδρύματος Μποδοσάκη (βλέπε «Ριζοσπάστης» 1/12/21, σελ. 15) και το σχέδιο Πισσαρίδη παλιότερα (βλέπε «Ριζοσπάστης» 2/12/20, σελ. 12-13).

Οι «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» όμως γνωρίζουν ότι αυτή η συζήτηση περί διασύνδεσης πανεπιστημίων - επιχειρήσεων όχι μόνο γίνεται εδώ και χρόνια, αλλά και εφαρμόζεται και έχει δώσει ήδη αποτελέσματα. Αυτή την πολιτική ασκούν όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις, αυτόν τον στόχο υπηρετούν.

Κάτι που παραδέχτηκε στην Επιτροπή Μορφωτικών ο Περικλής Μήτκας, πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ, σημειώνοντας ότι «ως προς τη συνεργασία και διασύνδεση των ΑΕΙ με την οικονομία και τη βιομηχανία έχουν γίνει σημαντικά βήματα στα ελληνικά πανεπιστήμια» και κάνοντας μια κωδικοποίηση αυτής της διασύνδεσης:

1. Οι λέξεις επιχειρηματικότητα και καινοτομία δεν είναι πια ταμπού για τα ελληνικά πανεπιστήμια (βλέπε σχετικά σεμινάρια, μαθήματα, μεταπτυχιακά, φοιτητικοί διαγωνισμοί).

2. Τα ΑΕΙ συνεργάζονται με ελληνικές και ξένες εταιρείες, στο πλαίσιο ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων.

3. Η Γενική Γραμματεία Ερευνας και Καινοτομίας (και άλλοι φορείς) προκηρύσσει ερευνητικά προγράμματα που προϋποθέτουν συνεργασία των ΑΕΙ με επιχειρήσεις.

4. Πιστοποιημένα εργαστήρια πανεπιστημίων προσφέρουν υπηρεσίες σε ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς.

5. Επιχειρήσεις χρηματοδοτούν ερευνητικά προγράμματα στα πανεπιστήμια, για να αναπτυχθεί η τεχνολογία που χρειάζονται οι ίδιες, ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικές.

6. Το 2019, από τα συνολικά 716 εκατομμύρια ευρώ που κατευθύνθηκαν προς την Ανώτατη Εκπαίδευση για έρευνα και ανάπτυξη, τα 56 εκατομμύρια προήλθαν από επιχειρήσεις.

7. Ιδρύονται γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας για να υποστηρίξουν την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνας και τη δημιουργία τεχνοβλαστών.

8. Ιδρύονται τεχνοβλαστοί και αυξάνονται οι πατέντες που κατατίθενται.

9. Διοργανώνονται μέρες καριέρας από αρκετά ιδρύματα, που φέρνουν τελειόφοιτους και απόφοιτους σε επαφή με πιθανούς εργοδότες.

10. Γίνονται συμπράξεις Ιδρυμάτων με Επιμελητήρια και εργοδοτικούς φορείς για συγκεκριμένους σκοπούς.

Εφόσον όμως προχωράει εδώ και χρόνια αυτή η διασύνδεση, τι παραπάνω θέλουν; Την απάντηση δίνει ο πρόεδρος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων, Βασίλης Διγαλάκης, που είπε: «Εχουμε ερευνητικό έργο το οποίο αναγνωρίζεται πάρα πολύ από τους επιστήμονες του εξωτερικού, αλλά αυτό δεν συμβαίνει το ίδιο στη μεταφορά της γνώσης στην πραγματική οικονομία». `Η με τα λόγια του ταμία του ΣΕΒ, Μάρκου Βερέμη: «Η Ελλάδα έχει δυσανάλογα πολλή παραγωγή έρευνας σε σχέση με την έρευνα που μετουσιώνεται σε κάποιου είδους προϊόν καινοτομίας» και «δεν δημιουργείται πλούτος για τη χώρα» (βλέπε για τις επιχειρήσεις).

Να σημειωθεί ότι κίνητρο εμβάθυνσης της διασύνδεσης ΑΕΙ - επιχειρήσεων, αλλά και ενίσχυσης της επιχειρηματικής δράσης των ίδιων των ΑΕΙ, είναι ήδη η μια από τις ενότητες αξιολόγησης των ιδρυμάτων για την κατανομή του 20% της κρατικής χρηματοδότησης, όπου μετράει η συμμετοχή Τμημάτων και φοιτητών στην πρακτική άσκηση, η παροχή υπηρεσιών προς οργανισμούς και επιχειρήσεις, η οργάνωση προγραμμάτων διά βίου μάθησης και γενικότερα οι δράσεις διασύνδεσης των ΑΕΙ με την αγορά εργασίας.

Με στόχο, λοιπόν, να φέρνουν τα ιδρύματα πιο απτά, εμπορεύσιμα αποτελέσματα για τις επιχειρήσεις και να τα διαχέουν σε αυτές, στην Επιτροπή ακούστηκαν μια σειρά προτάσεις για την ενίσχυση και εμβάθυνση της διασύνδεσης ΑΕΙ - επιχειρήσεων, όχι μόνο στο πνεύμα των παραπάνω δράσεων που κωδικοποίησε ο Π. Μήτκας, αλλά και ως προς τα προγράμματα σπουδών και τα επαγγελματικά δικαιώματα, τη διοίκηση των ιδρυμάτων και γενικότερα την... κουλτούρα τους.

Συγκεκριμένα, ο Π. Μήτκας και ο Ανδρέα Μπουντουβής, πρύτανης του ΕΜΠ και προεδρεύων της Συνόδου Πρυτάνεων, πρότειναν μεταξύ άλλων:

• Θεσμοθέτηση των βιομηχανικών διδακτορικών.
• Παραπάνω βήματα για να απελευθερωθούν οι ΕΛΚΕ από το δημόσιο λογιστικό.
• Θέσπιση συμβουλευτικής επιτροπής για κάθε Τμήμα από επιχειρηματικά στελέχη, η οποία θα μεταφέρει στα μέλη ΔΕΠ τις τάσεις και τις εκάστοτε ανάγκες της αγοράς.
• Κίνητρα για την προσφορά υποτροφιών στα πανεπιστήμια από τις εταιρείες.
• Αναμόρφωση και επιμήκυνση του θεσμού της πρακτικής άσκησης με κίνητρα και σε επιχειρήσεις.
• Συνυπολογισμό στην αξιολόγηση της εξέλιξης των μελών ΔΕΠ, της ερευνητικής συνεργασίας με εταιρείες, της κατοχύρωσης και αξιοποίησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και της δημιουργίας spin-offs.
• Αξιοποίηση της δεξαμενής των Ελλήνων επιστημόνων - ερευνητών της διασποράς και των αποφοίτων (προφανώς για την ενδυνάμωση της κουλτούρας επιχειρηματικότητας μέσα στα ΑΕΙ).
• Καθιέρωση ελκυστικής φορολογικής πολιτικής για επιχειρήσεις που επιλέγουν να συνεργαστούν με πανεπιστήμια στο πλαίσιο ερευνητικών συνεργασιών.

Βιομηχανικά διδακτορικά, ενθάρρυνση των τεχνοβλαστών (spin-offs) και απελευθέρωση των ΕΛΚΕ ήταν προτάσεις που αποτυπώθηκαν πανομοιότυπα εξάλλου και από τον Χρήστο Γούλα, διευθυντή του ΙΝΕ/ΚΑΝΕΠ της ΓΣΕΕ, ενώ η ενίσχυση της πρακτικής άσκησης, η απελευθέρωση των ΕΛΚΕ και η προσέλκυση ξένων φοιτητών και διδασκόντων υποστηρίχθηκε και από τον γενικό διευθυντή του ΙΟΒΕ, Νικόλαο Βέττα.

Ο Αντώνιος Αγγελάκης, στέλεχος του ΙΜΕ της ΓΕΣΕΒΕΕ, επισήμανε ότι «η παραγόμενη γνώση στα ελληνικά πανεπιστήμια (...) είναι ανώτερου επιπέδου από αυτό που μπορούν να ενσωματώσουν οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις» και πρότεινε μια σειρά δίκτυα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο που μπορούν να ρίξουν γέφυρες ανάμεσα στα ΑΕΙ και τις μικρότερες επιχειρήσεις.

«Το πεδίο συνεργασίας των πανεπιστημίων και των φορέων της παραγωγής και της οικονομίας μπορεί να αναπτυχθεί σε ένα πολύ ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Από την έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη, ανάπτυξη καινοτομίας και νέας επιχειρηματικότητας, τη μεταφορά τεχνολογίας και γνώσης, αλλά πρωτίστως την εκπαίδευση σε όλα αυτά τα θέματα», είπε χαρακτηριστικά ο Α. Μπουντουβής και παρουσίασε μια σειρά άξονες για την ενίσχυση της διάχυσης της τεχνολογίας προς τις επιχειρήσεις, την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας φοιτητών και μελών ΔΕΠ κ.ά.

«Στα ίδια τα πανεπιστήμια νομίζω ότι πρέπει να ενθαρρύνουμε ομάδες ανθρώπων που έχουν τη διάθεση και να τους το κάνουμε όσο πιο εύκολο γίνεται - που αυτήν τη στιγμή δεν είναι εύκολο - να φτιάξουνε εταιρείες», είπε από την πλευρά του ο ταμίας του ΣΕΒ, Μ. Βερέμης.

Επειδή όμως, όπως είπαμε παραπάνω, όλα αυτά υλοποιούνται, απλά θέλουν να προχωρήσουν πιο γρήγορα και επιθετικά, στο τραπέζι της συζήτησης έπεσαν και κάποια επιπλέον θέματα, που έχει αξία να αναφέρουμε.

Συζήτηση έγινε για παράδειγμα γύρω από το θέμα της διοίκησης των πανεπιστημίων, που θα υλοποιήσει καλύτερα όλα τα παραπάνω, σημειώνοντας ότι αυτή θα πρέπει να είναι ισχυρή, περισσότερο απαγκιστρωμένη από το υπουργείο, να λογοδοτεί στην ακαδημαϊκή κοινότητα, να στηρίζεται στην αξιολόγηση κ.ά. Ωστόσο δεν έγινε κάποια πιο συγκεκριμένη πρόταση, όπως έκανε το Ιδρυμα Μποδοσάκη και το σχέδιο Πισσαρίδη για επαναφορά των Συμβουλίων Διοίκησης, κάτι που συζητιέται έντονα μεταξύ των πανεπιστημιακών ως προς τις προθέσεις της κυβέρνησης για τον νέο νόμο - πλαίσιο.

Προβληματισμός εκφράστηκε και όσον αφορά το θέμα της επανασύστασης των ΤΕΙ, καθώς η ενσωμάτωσή τους στα ΑΕΙ «δημιούργησε ένα τεράστιο κενό», όπως είπε χαρακτηριστικά ο διευθυντής του ΙΟΒΕ, Ν. Βέττας, σημειώνοντας ότι έτσι μειώθηκε η πρακτική άσκηση που ήταν υποχρεωτική για τους σπουδαστές των ΤΕΙ. Να σημειωθεί ότι η επαναφορά των ΤΕΙ ως «τεχνολογικών πανεπιστημίων» έχει διαρρεύσει ότι συζητιέται από την κυβέρνηση.

Συζήτηση έγινε και για τα προγράμματα σπουδών, που θυμίζουμε ότι είχαν μπει στο στόχαστρο και των προτάσεων του Ιδρύματος Μποδοσάκη. Σε παρόμοιο πνεύμα, στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων ο Π. Μήτκας είπε ότι «η δημιουργία και η τροποποίηση ενός προπτυχιακού προγράμματος σπουδών δεν είναι εύκολη υπόθεση στο ελληνικό πανεπιστήμιο, ιδιαίτερα αν απαιτεί και ανάλογη αναπροσαρμογή των αντίστοιχων επαγγελματικών δικαιωμάτων». Και πρότεινε «αποδέσμευση του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών από το Τμήμα, πράγμα που θα επέτρεπε και τη λειτουργία διατμηματικών προγραμμάτων σπουδών, που σήμερα δεν επιτρέπονται».

Αντίστοιχα, ο Ν. Βέττας περιέγραψε ότι «δηλώνεις στα 17 σου στο μηχανογραφικό ένα τμήμα και έχουμε απόλυτη ταύτιση τμήματος με πτυχίο, εκεί που μπαίνεις εκεί βγαίνεις. Μπορείτε να φανταστείτε ότι αυτό είναι ένα πολύ σκληρό πλαίσιο, πολύ δύσκολο πλαίσιο, το οποίο, μάλιστα, ρυθμίζεται από τον εκάστοτε υπουργό, δεν μπορεί να προσαρμόζεται εύκολα και δεν σου δίνει τη δυνατότητα αλλαγών». Κι αυτό γιατί το μοντέλο που προσβλέπουν είναι η διαρκής ευελιξία, το κυνήγι πιστοποιήσεων και τίτλων για έναν απόφοιτο, που πρέπει να ξεγράψει ότι με το πτυχίο του θα έχει μια δουλειά με δικαιώματα!

Οπως το περιέγραψε κυνικά αυτό με τα δικά του λόγια ο εκπρόσωπος του ΣΕΒ, «ένα από τα προνόμια του μοντέρνου κόσμου, στο οποίο θα ζήσουν τα παιδιά μας, είναι ότι δεν θα κάνουν ένα επάγγελμα στη ζωή τους»... Ομως δεν πρόκειται για προνόμιο, αλλά για καταναγκασμό. Την επιλογή να αλλάξει κάποιος επάγγελμα ή κατεύθυνση σπουδών την έχει κάποιος και σήμερα. Αλλά εδώ δεν συζητάμε για μια τέτοια ατομική επιλογή που μπορεί να κάνει κάποιος. Συζητάμε για κατάργηση του δικαιώματος στη σταθερή εργασία, γρήγορη απαξίωση γνώσεων και καταναγκαστική περιπλάνηση για ανανέωση τίτλων σπουδών και πιστοποιήσεων, κυνηγώντας την ελπίδα για εργασία, με πλήρη ατομική ευθύνη και ατομικό κόστος.

Η υγρασία στους τοίχους εμφανής εντός...

Ο «Ριζοσπάστης» εγκαινιάζει σήμερα τον «Φάκελο: Φοιτητικές Εστίες», με πρώτο σταθμό τη Λάρισα, όπου βρέθηκε και συνομίλησε με την Αγγελική Μάνου, αντιπρόεδρο του Συλλόγου Εστιακών Φοιτητών, και τον Μαρσέλ Βελικάι, εστιακό φοιτητή.

Στη Λάρισα οι ελλείψεις είναι μεγάλες σε φοιτητικές εστίες, αφού υπάρχουν μόλις 466 κλίνες για πάνω από 12.000 ενεργούς φοιτητές. Ταυτόχρονα, με δεδομένη την υποχρηματοδότηση του πανεπιστημίου, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εστιακοί φοιτητές είναι πάρα πολλά.

«Ακόμα και για τους λίγους "τυχερούς" που έχουν δωμάτιο αυτό δεν είναι δωρεάν. Κάθε χρόνο κάθε εστιακός φοιτητής αναγκάζεται να πληρώνει το ποσό των 400 ευρώ για μονόκλινο και 150 ευρώ για δίκλινο δωμάτιο. Σε αντίθετη περίπτωση, η διοίκηση του Ιδρύματος αρνείται να μας παραδώσει το κλειδί του δωματίου μας», αναφέρει ο Μαρσέλ, συμπληρώνοντας ότι «σε μια περίοδο όπου οι οικογένειές μας ζορίζονται να τα βγάλουν πέρα με την ακρίβεια, με συσσωρευμένα χρέη και μειωμένα εισοδήματα, ακόμα και αυτά τα χρήματα δεν υπάρχουν για πολλούς συναδέλφους, πόσο μάλλον που τους τα ζητάνε στην έναρξη της χρονιάς όλα μαζί».

...κι εκτός

Στο σημείο αυτό ο Μαρσέλ θυμάται πως πέρσι τον Μάρτη, μετά τον μεγάλο σεισμό νοτιοδυτικά της Ελασσόνας, δεκάδες φοιτητές έμειναν για δύο νύχτες έξω από την εστία, ανάβοντας φωτιές για να ζεσταθούν και συμπληρώνει: «Δεν μας έχουν ενημερώσει υπεύθυνα για την καταλληλότητα των κτιρίων, δεν έχει γίνει κάποιο ουσιαστικό έργο για τη θωράκιση των κτιρίων. Αν σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για παλιά και επιβαρυμένα κτίρια, ασυντήρητα εδώ και χρόνια, με τα 8 κτίρια να έχουν μόνο δύο εξόδους κινδύνου, τότε καταλαβαίνει κανείς ότι δεν μπορούμε να νιώθουμε ασφαλείς».

Ζεστό νερό και θέρμανση με το ...σταγονόμετρο

«Οι μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές λειτουργίας, συντήρησης, φύλαξης των εστιών έχουν οδηγήσει στην παράδοση δομών της φοιτητικής μέριμνας σε εργολάβους, γεγονός που όχι μόνο δεν βοηθάει αλλά αποτελεί την αιτία για πολλά προβλήματα των εστιών», τονίζει ο Μαρσέλ.

Εξηγώντας γιατί συμβαίνει αυτό, η Αγγελική αναφέρει πως «πριν από ενάμιση χρόνο οι συμβάσεις των εργαζομένων που είχαν την ευθύνη για την καθαριότητα των εστιών είχαν λήξει και απολύθηκαν, με αποτέλεσμα να προκληθούν σοβαρά προβλήματα, με κίνδυνο ακόμα και για την υγεία μας. Κι αυτό γιατί όταν ο εργολάβος έχει την ευθύνη για την καθαριότητα σημαίνει ότι οι σχολές και οι εστίες μας θα είναι τόσο καθαρές όσο θα συμφέρει τα κέρδη του κάθε εργολάβου. Αντίστοιχα, πριν από δύο χρόνια τα πλυντήρια έκλεισαν και μέχρι να γίνει ο διαγωνισμός για την ανάθεση της λειτουργίας τους σε νέο εργολάβο, πέρασε σχεδόν ένα εξάμηνο. Βέβαια, όταν ολοκληρώθηκε, η τιμή των υπηρεσιών αυξήθηκε».

Σχολιάζοντας τις προτάσεις των πρυτανικών αρχών για ανέγερση νέας εστίας με ΣΔΙΤ, όπως γίνεται αυτήν την περίοδο στον Βόλο, η Αγγελική τονίζει: «Φοβόμαστε πως αν γίνει κάτι τέτοιο θα προκύψει επιβολή μεγαλύτερου ενοικίου στους φοιτητές! Οι εστιακοί ξέρουμε πολύ καλά πως στις εστίες μένουν παιδιά που αναγκάζονται να δουλέψουν για να αντεπεξέλθουν στο κόστος σπουδών, πόσο μάλλον να βάζουν και το χέρι στην τσέπη για τη διαμονή τους στις εστίες. Η εξαγγελία αυτή δείχνει ακόμα πιο έντονα τις πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης της ΝΔ αλλά και της πρυτανικής αρχής για το τι πανεπιστήμιο θέλουν: Ενα πανεπιστήμιο που θα κοιτάει τους φοιτητές στην τσέπη και θα τους αντιμετωπίζει σαν πελάτες. Εμείς παλεύουμε ώστε να εξασφαλιστεί τώρα από το κράτος η ανέγερση των εστιών, όπως εξασφαλίζονται τόσα χρόνια οι φοροαπαλλαγές και οι διαγραφές χρεών για το μεγάλο κεφάλαιο, όπως βρίσκονται τόσα δισ. για ΝΑΤΟικούς εξοπλισμούς και τόσα άλλα που μαρτυρούν ότι σήμερα υπάρχει αυτή η δυνατότητα».

Σήμερα, διεξάγονται οι εκλογές του Συλλόγου Εστιακών Φοιτητών. Μιλώντας για τη σημασία τους, ο Μαρσέλ αναφέρει: «Καλούμε κάθε εστιακό φοιτητή να γνωρίσει τον Σύλλογό του, να συμμετέχει στις δράσεις του για να καταφέρει να αντιμετωπίσει τα καθημερινά του προβλήματα».

Συμπληρώνοντας, η Αγγελική τονίζει πως «όλα αυτά τα χρόνια ο Σύλλογός μας ανέπτυξε μία πλούσια δραστηριότητα. Το 2019 καταφέραμε με τους αγώνες μας να δίνουμε τα χρήματα σε δύο δόσεις, να σιτίζονται οι πρωτοετείς φοιτητές δωρεάν μέχρι την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, κάτι που πετύχαμε και φέτος. Δημιουργήσαμε κινηματογραφική ομάδα και διοργανώσαμε αθλητικά τουρνουά με πολύ μεγάλη συμμετοχή, δίνοντας ζωντάνια στον χώρο του Πανεπιστημίου. Ημασταν εκεί την περίοδο του σεισμού, όταν δεν υπήρχε καμία μέριμνα για το πώς θα προφυλαχτούμε. Βγήκαμε μπροστά για να έχουμε πόσιμο νερό όταν το Πανεπιστήμιο και η Μέριμνα δεν έκαναν τίποτα. Την περίοδο της καραντίνας πετύχαμε την επέκταση του ωραρίου λειτουργίας της λέσχης και την αναβάθμιση της ποιότητας και της ποσότητας του φαγητού. Μέσα από τις διεκδικήσεις μας καταφέραμε να γίνει έστω και η ελάχιστη συντήρηση σε κάποια δωμάτια μετά από 6 χρόνια απραγίας. Μέσα από αυτές τις δράσεις οι φοιτητές κατάλαβαν την αξία του συλλογικού - οργανωμένου αγώνα, συμμετείχαν πιο ενεργά στον Σύλλογο. Ετσι γίνονται συχνά Γενικές Συνελεύσεις, όπου συζητάμε για όλα τα προβλήματα που υπάρχουν στις εστίες, για ό,τι μας απασχολεί, πώς θα διεκδικήσουμε, πώς θα παλέψουμε. Στηρίζοντας ξανά το ψηφοδέλτιο της "Πανσπουδαστικής ΚΣ" θα δυναμώσει περαιτέρω ο Σύλλογος, ώστε να ξεπερνάμε τα εμπόδια, οργανωμένα να διεκδικούμε πίσω όσα μας πήραν κυβερνήσεις - ΕΕ - επιχειρηματικοί όμιλοι όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και να κατακτήσουμε τις σύγχρονες ανάγκες μας στη μόρφωση, στη δουλειά, στη ζωή».

ICON

Το ζητούμενο είναι οι ανάγκες της καπιταλιστικής οικονομίας, η οποία χρειάζεται έναν αποτελεσματικότερο τρόπο διασύνδεσης και μεταφοράς ερευνητικών αποτελεσμάτων από ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα στην αγορά.

Τα αστικά επιτελεία προβληματίζονται, γιατί παρότι χρόνια τώρα έχουν προχωρήσει τα απαραίτητα μέτρα για την επιχειρηματική λειτουργία των Πανεπιστημίων, εντοπίζονται στην Ελλάδα καθυστέρηση και μικρότερη αξιοποίηση του συγκεκριμένου τύπου επιχειρήσεων συγκριτικά με άλλες χώρες της ΕΕ. Το γεγονός αυτό αποδίδεται στην έλλειψη ενός συνεκτικού ιστού οικοσυστημάτων καινοτομίας και κατάλληλου νομικού πλαισίου που θα διαμορφώνει κίνητρα στα ιδρύματα και τους ενδιαφερόμενους ερευνητές, αλλά και στις εταιρείες που δύναται να συμμετέχουν στις συμπράξεις. Ετσι, το νέο πλαίσιο αποτελεί ένα μικρό αλλά σίγουρα σημαντικό βήμα σε αυτήν την κατεύθυνση, αφού εξασφαλίζει ταχύτερη, αποδοτικότερη και σε μεγαλύτερη κλίμακα ανάπτυξη «καινοτόμων» επιχειρήσεων.

Ετσι, από τη μία, οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι δεν θέλουν και δεν μπορούν να αναλαμβάνουν το μεγάλο επενδυτικό ρίσκο για την ανάπτυξη όλης της νέας γνώσης. Από την άλλη, το πανεπιστημιακό σκέλος εγκλωβίζεται στις ανάγκες των επενδυτών αναλαμβάνοντας στην ουσία, μέσω των spin off, όλο το ρίσκο του νέου προϊόντος ή της υπηρεσίας που συνιστά την καινοτομία. Μόλις, και αν, το προϊόν αποδειχθεί ότι αντέχει στην ανταγωνιστικότητα και έχει προοπτική κερδοφορίας, ο ιδιώτης μπορεί να πάρει στα χέρια του μια έτοιμη και δοκιμασμένη επιχείρηση, να εξαγοράσει τη spin off και τα αντίστοιχα πνευματικά δικαιώματα. Το Πανεπιστήμιο στην πράξη τζογάρει χρηματικά ποσά για λογαριασμό μεγάλων επιχειρήσεων, τα οποία θα έπρεπε να προορίζονται για κάλυψη αναγκών της διδασκαλίας και έρευνας, ενώ σε περίπτωση που η εταιρεία - τεχνοβλαστός πτωχεύσει, μη αντέχοντας στον ανταγωνισμό, τίποτα δεν εξασφαλίζεται.

Ετσι το Πανεπιστήμιο λειτουργεί περισσότερο με εμπορευματικά κριτήρια. Ας δούμε ορισμένες πλευρές:

«Ρυθμίζονται οι όροι ώστε οι οργανισμοί να μπορούν να παραχωρήσουν δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, την χρήση υποδομών έναντι ανταλλάγματος (...) με ελάχιστη αποζημίωση το 1% επί των κερδών του τεχνοβλαστού».

Δηλαδή, ενώ παραμένει χαμηλή η κρατική χρηματοδότηση και υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις, η κυβέρνηση κόπτεται να διαμορφώσει κίνητρα για τα ερευνητικά ιδρύματα για τη διάθεση υποδομών προς επιχειρηματική αξιοποίηση. Αντικειμενικά δεν θα τα ωθήσει περισσότερο στην αυτοοργάνωση και την αναζήτηση πόρων μέσω κερδοφόρων συμπράξεων; Παράλληλα δεν θα ενταθούν ο ανταγωνισμός και η κατηγοριοποίηση των ιδρυμάτων; Τμήματα στο πνεύμα της αγοράς θα αναπτύσσουν τέτοιες εταιρείες, θα εξασφαλίζουν κέρδη αυξάνοντας το ποσοστό των εσόδων που προκύπτουν από τον ιδιωτικό τομέα, σε σχέση με τη δημόσια χρηματοδότηση, και γι' αυτό θα αξιολογούνται καλύτερα.

Εκτός των άλλων η ίδρυση εταιρείας εντός του ιδρύματος στερεί από τους φοιτητές και άλλες ερευνητικές ομάδες, που δεν συμμετέχουν στις συγκεκριμένες εταιρείες, εργαστηριακούς χώρους και εξειδικευμένο εξοπλισμό. Στο Πανεπιστήμιο της αγοράς δημιουργείται πάντα ειδικό καθεστώς στην πράξη, με τα συμφέροντα της εταιρείας να μπαίνουν σε προτεραιότητα. Αυτό μας λέει η πείρα των πανεπιστημιακών τμημάτων όπου υπάρχουν τεχνοβλαστοί. Αυτό μας λέει η πραγματικότητα των Τεχνολογικών Πάρκων που στήνονται εντός ερευνητικών κέντρων, στα οποία δραστηριοποιούνται δεκάδες τεχνοβλαστοί, που απομυζούν χρηματοδοτήσεις και ιδιοποιούνται σύγχρονες εγκαταστάσεις.

«Οι ερευνητικοί οργανισμοί δύναται να κρατούν ποσοστό 0,5% από τα overheads των προγραμμάτων που διαχειρίζονται οι ΕΛΚΕ προκειμένου να τα διαθέσουν ως κεφάλαιο σποράς για συμμετοχή σε τεχνοβλαστούς».

Ετσι, το εκάστοτε ίδρυμα μπορεί να γίνεται μέτοχος - συνέταιρος με πόρους που υπολείπονται από τα ερευνητικά προγράμματα, τα οποία ξανά θα κεφαλαιοποιούνται, αντί να αξιοποιηθούν για τις ανάγκες του προσωπικού και ενώ εργαζόμενοι μένουν απλήρωτοι για μήνες. Τα ιδρύματα θα τζογάρουν με τον νόμο αποθεματικά.

«Η συμμετοχή ερευνητή σε τεχνοβλαστό συνεκτιμάται στο πλαίσιο της αξιολόγησης του ερευνητικού έργου κάθε υποψηφίου για την υπηρεσιακή του ανέλιξη».

Και άλλη αξιολόγηση με κριτήρια της αγοράς. Δηλαδή, ο καθηγητής «μάνατζερ», με επιχειρηματικές διασυνδέσεις, που αξιοποιεί την περιουσία του Πανεπιστημίου για λογαριασμό της εταιρείας του, θα αξιολογείται καλύτερα από τους συναδέλφους του που δίνουν την αναγκαία βαρύτητα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ποιότητα του ερευνητικού έργου για την εξέλιξη ενός ερευνητή σε βαθμίδα θα εξαρτάται από την εμπορική του αξιοποίηση και όχι από τη χρησιμότητά του στην κοινωνία, την επιδραστικότητά του στην επιστημονική κοινότητα.

«Ο ερευνητής - διδάσκοντας δύναται να αφιερώνει μέρος του χρόνου άσκησης των καθηκόντων του στην υποστήριξη του έργου εταιρείας - τεχνοβλαστού».

Δηλαδή, μας λένε ότι θα στερήσουν και άλλο διδακτικό προσωπικό από τα Πανεπιστήμια. Αλλά η συνταγή είναι έτοιμη. Μαθήματα θα κάνουν, αντί του μόνιμου διδακτικού προσωπικού, ακαδημαϊκοί υπότροφοι και συμβασιούχοι διδάσκοντες.

Στα παραπάνω όμως δεν συμφωνεί μόνο η ΝΔ. Ο ΣΥΡΙΖΑ, που έχει αυτοανακηρυχθεί ο «υπερασπιστής» του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα του Πανεπιστημίου, ψήφισε ΝΑΙ ή ΠΑΡΩΝ στα μισά άρθρα του νόμου, ξεκαθαρίζοντας ότι ως κόμμα έχει συμβάλει στη διασύνδεση παραγωγής και Πανεπιστημίων, δηλαδή στην επιχειρηματικότητα στην Ανώτατη Εκπαίδευση, αλλά θεωρεί ότι αυτή πρέπει να γίνεται με δίκαιο τρόπο. Ετσι το πρόβλημα δεν είναι ότι σουλατσάρουν επιχειρήσεις στα Πανεπιστήμια αλλά ότι η ΝΔ δεν έχει λάβει υπόψη όλες τις παραμέτρους, ότι υπάρχουν ασάφειες, ότι χρειάζονται πάντα ακαδημαϊκά κριτήρια δίπλα στα επιχειρηματικά. Η λογική να ταιριάξουμε τα ασυμβίβαστα πάλι στο προσκήνιο. Ετσι διαφώνησε υποκριτικά με την αξιολόγηση των ερευνητών βάσει της προϋπηρεσίας τους σε εταιρείες, ως μέτρο άδικο για την ακαδημαϊκή κοινότητα, αλλά ψήφισε το άρθρο 64 που αφήνει τα Πανεπιστήμια να επενδύουν τα έσοδά τους για να συμμετέχουν σε επιχειρήσεις, όπως και το άρθρο 62 που ορίζει τους όρους εξαγοράς των ιδεών των spin off από επιχειρηματικούς κολοσσούς. Τόσο δημόσιο Πανεπιστήμιο θέλουν εκεί στον ΣΥΡΙΖΑ...

Σε τελική ανάλυση όμως πολλοί θα πουν: Με αυτούς τους όρους, στον καπιταλισμό, δεν θα ήταν καλύτερα να φτιαχτεί ένα σύστημα καινοτομίας που θα αναπτύξει την Ερευνα; Δεν θα ωφεληθούν οι ερευνητές που θα μπορούν έτσι να εξασφαλίσουν τα δικαιώματα της έρευνάς τους;

Το ερώτημα είναι: Τι θεωρείται σήμερα καινοτόμο; Στον καπιταλισμό καινοτόμος είναι η νέα τεχνολογία που «επιταχύνει τα πρακτικά οφέλη της έρευνας για τις επιχειρήσεις». Οπως διαβάζουμε σε στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον αντίκτυπο των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, «κάθε 1 ευρώ που επενδύεται σε έρευνα και καινοτομία μπορεί να επιστρέψει στην πραγματική οικονομία 11 ευρώ (...) Ετσι οι ρηξικέλευθες ανακαλύψεις αποτελούν επένδυση στο μέλλον της Ευρώπης. Μας βοηθούν να είμαστε ανταγωνιστικοί σε παγκόσμιο επίπεδο...». Δεν τους απασχολεί λοιπόν αν το αποτέλεσμα της έρευνας είναι κάτι χρήσιμο που απαντά σε κοινωνικές ανάγκες, αλλά τους ενδιαφέρει να μπορεί γρήγορα να μετατραπεί σε εμπόρευμα για έναν αγοραστή νέων ιδεών. Δηλαδή, να έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι των ανταγωνιστών του, να μειώνει το κόστος παραγωγής, να αυξάνει την παραγωγικότητα της εργασίας, που μεταφράζεται σε γρηγορότερο και μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους στις πλάτες των εργαζομένων.

Παράλληλα, τα συστήματα καινοτομίας στα Πανεπιστήμια στην πραγματικότητα εντείνουν την ανισομέρεια μεταξύ των επιστημονικών αντικειμένων, δεν λύνουν το πρόβλημα της απόστασης ανάμεσα στις δυνατότητες ανάπτυξης της επιστήμης και στην αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της για την κοινωνία αλλά το επιδεινώνουν. Ας πάρουμε το εξής παράδειγμα: Πόσες spin off αναπτύσσονται για να επενδύσουν σε γνώση που αφορά τη Βασική Ερευνα, δηλαδή το θεωρητικό υπόβαθρο που απαιτεί η μελέτη του κόσμου; Στην πλειοψηφία τους αφορούν έρευνα άμεσα εφαρμόσιμη. Αντέχουν όλες στον ανταγωνισμό; Στην πράξη χρηματοδοτούνται μόνο όσες spin off αναπτύσσουν αντικείμενα στα γούστα της αγοράς, ανεξάρτητα από την ποιότητά τους. Καινοτόμος και προς αξιοποίηση την εποχή της «πράσινης μετάβασης» θα κρίνεται η έρευνα που γίνεται για εγκατάσταση αιολικών πάρκων, για καύση απορριμμάτων, την ηλεκτροκίνηση και φυσικά όχι για αντισεισμική, αντιπυρική προστασία, για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, για υδροηλεκτρική ενέργεια.

Οσο για το δεύτερο σκέλος και τη νεανική επιχειρηματικότητα, υπάρχουν πείρα και στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η πλειοψηφία αυτών των εταιρειών είναι καταδικασμένες να αποτύχουν. Και φυσικά δεν ξεκινούν όλες από την ίδια αφετηρία. Γιατί πέρα από όσους νέους προσπαθήσουν να αναπτύξουν μια επιχειρηματική ιδέα, πολλοί θα είναι αυτοί που θα κληθούν να εργαστούν σε μία εταιρεία κάποιου μεγαλοερευνητή. Και γι' αυτούς η πορεία είναι προκαθορισμένη, αφού θα συνεχίζουν να έρχονται αντιμέτωποι με τις σχέσεις εργασίας που χρόνια συνοδεύουν το ανταγωνιστικό περιβάλλον των ΑΕΙ - επιχειρήσεων.

Μάλιστα στον νόμο ορίζεται η δυνατότητα του τεχνοβλαστού να προσλαμβάνει προσωπικό για ορισμένο χρόνο και με σύμβαση παροχής έργου, δηλαδή «μπλοκάκι». Μιλάμε για πραγματικό «παράδεισο» για τους νέους ερευνητές που θα προσλαμβάνονται ως εξωτερικοί συνεργάτες, με δεδομένες την κινητικότητα και την εργασιακή ανασφάλεια.

Στον αντίποδα, οι κομμουνιστές είμαστε οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές της Καινοτομίας. Γιατί υποστηρίζουμε ότι οι νέες παραγωγικές μέθοδοι θα πρέπει να αξιοποιούνται για την επίλυση μιας σειράς προβλημάτων που ταλανίζουν τον άνθρωπο και η νέα γνώση να ανοίξει τον δρόμο για τον κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας. Ετσι το Πανεπιστήμιο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων θα πραγματοποιεί τη μεταφορά των τεχνολογικών ανακαλύψεων στην παραγωγή, αυτές θα γίνονται κτήμα της κοινωνίας. Γι' αυτό σήμερα χρειάζεται να παλέψουμε για να μην προχωρά η ευθυγράμμιση της λειτουργίας των Πανεπιστημίων με τις ανάγκες της καπιταλιστικής αγοράς, ώστε οι νέοι ερευνητές επιστήμονες να βλέπουν διέξοδο στον αγώνα για σύγχρονες ανάγκες σε σπουδές και έρευνα, και όχι στον ατομικό δρόμο της επιχειρηματικότητας.

Για να αναπτυχθούν αγώνες που θα διεκδικούν αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης στο ύψος των αναγκών των ιδρυμάτων για έρευνα και εκπαίδευση, και όχι για την εξυπηρέτηση συμπράξεων δημόσιου - ιδιωτικού τομέα, την προσέλκυση επενδύσεων. Την ώρα μάλιστα που στα ερευνητικά ιδρύματα επεκτείνονται οι «ελαστικές» εργασιακές σχέσεις σε όλες τις κατηγορίες προσωπικού, όπου εντείνονται φαινόμενα απληρωσιάς, με χρηματοδοτικά προγράμματα να λήγουν και να μην ανανεώνονται, χρειάζεται να βγουν συμπεράσματα, ώστε το κίνημα των εργαζόμενων ερευνητών να στοχεύσει σωστά, να μην εγκλωβιστεί στα άγχη και τις αγωνίες της ΕΕ και των καπιταλιστών.