Απεικόνιση του εξωπλανήτη VHS 1256 b με τα στροβιλιζόμενα νέφη άμμου. Στο βάθος το διπλό σύστημα άστρων γύρω από τα οποία περιφέρεται |
Ο πλανήτης με την πλούσια και δραστήρια ατμόσφαιρα είναι ο VHS 1256 b, που απέχει 40 έτη φωτός από τη Γη και περιφέρεται γύρω από δύο άστρα (γύρω από το κέντρο μάζας των δύο άστρων). Επειδή απέχει από τα άστρα του τέσσερις φορές περισσότερο απ' ό,τι απέχει ο Πλούτωνας από τον Ηλιο, ο πλανήτης αυτός είναι εξαιρετικός στόχος για το «Webb», καθώς το φως του δεν αναμειγνύεται με το φως των άστρων, όπως θα συνέβαινε αν η τροχιά του ήταν πιο κοντά σε αυτά.
Στα σύννεφα που εντόπισε το «Webb», υπάρχουν μεγαλύτεροι και μικρότεροι κόκκοι άμμου (διοξείδιο του πυριτίου). Οι κόκκοι της πιο λεπτής άμμου πλησιάζουν σε μέγεθος τους κόκκους των σωματιδίων του καπνού, ενώ οι μεγαλύτεροι πρέπει να μοιάζουν με πολύ θερμούς, πολύ μικρούς κόκκους άμμου, σαν αυτούς που έχουν οι παραλίες με ψιλή άμμο στη Γη. Η θερμοκρασία των νεφών άμμου στα ψηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα φτάνει τους 830 βαθμούς Κελσίου. Ο VHS 1256 b πλησιάζει το όριο μεγέθους ενός μικρού καφέ νάνου, αλλά έχει πιο μικρή βαρύτητα και η θερμοκρασία του είναι ακόμα υψηλή, καθώς εκτιμάται ότι έχει σχηματιστεί μόλις πριν από 150 εκατομμύρια χρόνια. Αυτοί οι δύο παράγοντες συμβάλλουν στην ύπαρξη νεφών άμμου υψηλής θερμοκρασίας.
Οι ερευνητές θεωρούν ότι αυτά τα ευρήματα είναι μόνο τα πρώτα «νομίσματα» από το σεντούκι με τους θησαυρούς, που αποτελούν τα δεδομένα που κατέγραψαν. Με αυτήν την έννοια οι διαπιστώσεις τους δεν αποτελούν την τελευταία λέξη για τον VHS 1256 b, καθώς θα απαιτηθούν μεγάλης κλίμακας μοντελοποιήσεις, ώστε να εξηγηθούν όλα τα στοιχεία. Πολλά από τα χαρακτηριστικά είχαν εντοπιστεί και σε άλλους πλανήτες του Γαλαξία μας, από άλλα τηλεσκόπια, αλλά σχεδόν πάντα εντοπιζόταν ένα χαρακτηριστικό κάθε φορά. Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται όλα μονομιάς στον ίδιο αστρονομικό στόχο.
Οσον αφορά το μέλλον του VHS 1256 b, καθώς περιφέρεται πολύ μακριά από τα άστρα του, εκτός απροόπτου θα γίνεται όλο και πιο ψυχρός και ο ουρανός του από νεφελώδης, πιο καθαρός τη μέρα και ξάστερος τη νύχτα.
Καλλιτεχνική απεικόνιση του δρόνου της αποστολής «DragonFly», καθώς θα εξερευνά την επιφάνεια του δορυφόρου του Κρόνου, Τιτάνα |
Ο Τιτάνας είναι γνωστό ότι έχει πλούσια χημεία ανθρακούχων ενώσεων, εσωτερικό ωκεανό, ενώ στο παρελθόν του είχε υπάρξει και νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνειά του. Γι' αυτό αποτελεί ιδανικό προορισμό για τη μελέτη των προβιοτικών διαδικασιών και της πιθανής κατοικησιμότητας ενός εξωγήινου περιβάλλοντος. Η αποστολή «DragonFly» θα προσπαθήσει να συλλέξει και αναλύσει δείγματα από διάφορα σημεία του Τιτάνα και για να το κάνει αυτό θα χρησιμοποιήσει ένα ρομποτικό σύστημα με έλικες. Χάρη στη χαμηλή βαρύτητα και την πυκνή ατμόσφαιρα του Τιτάνα, ο δρόνος (drone) αυτός θα μπορέσει να πετάξει σε διάφορα σημεία, που θα έχουν εντοπιστεί ως ενδιαφέροντα, σε απόσταση αρκετών χιλιομέτρων, κουβαλώντας τόσο το σύστημα λήψης δείγματος, όσο και το φορητό εργαστήριο επιτόπιας ανάλυσής του.
Τα δείγματα από κάθε σημείο, βάρους το καθένα λιγότερο του ενός γραμμαρίου, θα εξαχθούν με τη βοήθεια τρυπανιού και στη συνέχεια θα ακτινοβοληθούν ώστε να εξατμιστούν και ιονιστούν τα πιο πτητικά συστατικά τους. Στην αέρια μορφή θα αναλυθούν από το φασματόμετρο μάζας, για να διαπιστωθεί η χημική τους σύσταση. Για την κατασκευή του οργάνου αξιοποιήθηκαν τόσο η εμπειρία που αποκτήθηκε, όσο και μέρος της ίδιας επιστημονικής ομάδας που ανέπτυξε το ανάλογο όργανο των ρόβερ της NASA στον Αρη.
Τρισδιάστατη εικόνα του ηφαιστείου Μάατ στην Αφροδίτη, σχηματισμένη από τα δεδομένα σαρώσεων της επιφάνειας του πλανήτη, με ραντάρ, που είχε πραγματοποιήσει η αποστολή «Μαγγελάνος» της NASA. |
Η NASA προγραμματίζει να εκτοξεύσει σε δέκα χρόνια από τώρα την αποστολή VERITAS, που θα περιλαμβάνει διαστημοσυσκευή - τεχνητό δορυφόρο του πλανήτη, για να τον εξετάσει από την επιφάνεια έως τον πυρήνα του. Στόχος της αποστολής είναι να βοηθήσει να καταλάβουμε πώς ένας βραχώδης πλανήτης με περίπου ίδιο μέγεθος με τη Γη ακολούθησε ένα πολύ διαφορετικό μονοπάτι και εξελίχθηκε σε κόσμο που καλύπτεται από πεδιάδες απορροών ηφαιστειακού υλικού και παραμορφωμένο φλοιό σε πολλά σημεία, κρυμμένο κάτω από μια παχιά, καυτή και τοξική (από το θειικό οξύ που περιέχει) ατμόσφαιρα.
Οι γεωλογικές μεταβολές εντοπίστηκαν στον Ατλαντα (περιοχή υψιπέδων κοντά στον ισημερινό της Αφροδίτης), όπου βρίσκονται δύο από τα μεγαλύτερα ηφαίστεια του πλανήτη, το όρος Οζα και το όρος Μάατ. Αν και η περιοχή θεωρούνταν από παλιά ηφαιστειακά ενεργή, δεν είχαν βρεθεί άμεσες αποδείξεις πρόσφατης ηφαιστειακής δραστηριότητας. Στην εικόνα του Φλεβάρη του 1991 μια ηφαιστειακή οπή στο όρος Μάατ είχε εμβαδόν 2,2 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ σε φωτογραφίες της ίδιας οπής τον Οκτώβρη του ίδιου έτους είχε διπλάσιο εμβαδόν και έντονα παραμορφωμένο σχήμα, και έμοιαζε να είναι γεμάτη έως το χείλος της με λίμνη λάβας. Οι ερευνητές θεωρούν ότι στο μεταξύ συνέβη κάποια μεγάλη έκρηξη, ανάλογη με αυτή που συνέβη στο ηφαίστειο Κιλαουέα της Χαβάης, το 2018.