ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

«Η Δίκη των τόνων»

Το χειμώνα του 1941 - 1942, που η χώρα βρισκόταν υπό φασιστική κατοχή και τα πτώματα από την πείνα γέμιζαν τους δρόμους της Αθήνας, οι καθηγητές της Φιλοσοφικής Σχολής πάσχιζαν να σώσουν το έθνος από το μονοτονικό σύστημα με «εγκληματικόν απέναντι του έθνους χαρακτήρα», που χρησιμοποίησε ο καθηγητής Ι. Κακριδής στο βιβλίο του «Ελληνική Κλασική Παιδεία» το Νοέμβρη του 1939! Η Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών θυμήθηκε τότε - τη στιγμή που ο κατακτητής έσφιγγε το βρόχο στο λαιμό του ελληνικού λαού - πως από την κατάργηση των τόνων «κινδυνεύουν τα πάτρια» και το Πειθαρχικό Συμβούλιο κάλεσε τον Ι. Κακριδή σε απολογία. Μια ενέργεια που μετέθετε το ζήτημα του εθνικού κινδύνου, από τους κατακτητές και συνεργάτες τους, στον καθηγητή Ι. Κακριδή, που έκανε μια αναγεννητική προσπάθεια, ξεσήκωσε την οργή και την αγανάκτηση όλων των πνευματικών ανθρώπων. Ηταν μια «πατριωτική» ενέργεια, που ο Μ. Τριανταφυλλίδης χαρακτήρισε «πατριωτισμό της περισπωμένης».

«Η Δίκη των τόνων», που έγινε στο όνομα της «γλωσσικής ενότητας της ελληνικής φυλής», ξεκίνησε το Νοέμβρη του 1941 και ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 1942 με την απόφαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου της Φιλοσοφικής Σχολής για δίμηνη παύση του Ι. Κακριδή.

Ο Κ. Βάρναλης γράφει σε χρονογράφημά του με τον τίτλο «Ορθογραφομαχία»: «Δεν υπάρχει σχεδόν άνθρωπος που να μην έγινε σοβαρός με τις σημερινές συνθήκες της ζωής και δεν υπάρχει επίσης άνθρωπος που να συγχύζει τα ζωτικά προβλήματα με τις μπαγκατέλες. Κι όμως, η φιλοσοφική σχολή του αθηναϊκού Πανεπιστημίου θυμήθηκε τα δημοκοπικά κλέη της μιστριωτικής εποχής και εξεστράτευσε εναντίον του κ. Ι. Κακριδή, επειδή ο κ. καθηγητής εφόνευσε ασπλάχνως τους τόνους και τα πνεύματα της ελληνικής γραφής...».

Η συζήτηση κι αντιδικία που άρχισε με τη «Δίκη των τόνων», μια αντιδικία ουσιαστικά ανάμεσα σε δυο κόσμους, φούντωσε με την έκδοση από τον Οργανισμό Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων της Νεοελληνικής Γραμματικής της Δημοτικής Γλώσσας του Μανόλη Τριανταφυλλίδη (αρχές 1942).

Οι συζητήσεις για τη γλώσσα εκείνη την τραγική ώρα δεν ήταν μια άγονη, ανεδαφική και σχολαστική βυζαντινολογία. Γίνονταν με την προοπτική μιας γενικότερης αλλαγής στην απελευθερωμένη Ελλάδα, όπου θα λυνόταν και το γλωσσικό. Και μ' αυτήν την έννοια οι συζητήσεις είχαν έντονο αντιστασιακό χαρακτήρα. Μα δεν περιορίζονταν μόνο στη γλώσσα. Στην απελευθερωμένη Ελλάδα έπρεπε να λυθούν και μια σειρά άλλα πνευματικά και καλλιτεχνικά προβλήματα. Και αυτά τα προβλήματα τα έθετε προς συζήτηση η Πνευματική Αντίσταση από τις στήλες κυρίως της «Πρωίας», μα και άλλων εντύπων. Τα πνευματικά θέματα που προβλήθηκαν και συζητήθηκαν ήταν: η Λαϊκή Μόρφωση, η μελέτη και αξιοποίηση της Λαϊκής Τέχνης και του Λαϊκού Θεάτρου, η μελέτη και αξιοποίηση των λαϊκών διοικητικών θεσμών (Κοινότητα) κ.ά.

Να θυμηθούμε ότι το Σεπτέμβρη του 1941 ιδρύεται το ΕΑΜ, που οργανώνει και καθοδηγεί μαζί με τον ΕΛΑΣ την αντίσταση του ελληνικού λαού. Ενα από τα πρώτα ζητήματα που αντιμετώπισε ήταν η μόρφωση των παιδιών του λαού. Εκπόνησε το Σχέδιο Λαϊκής Παιδείας, με το οποίο προβλεπόταν και η λύση του γλωσσικού ζητήματος.

Η «Δίκη των τόνων» είναι από εκείνα τα γεγονότα της ιστορίας του γλωσσικού ζητήματος που πρέπει να έχουμε υπόψη για να μπορούμε να καταλάβουμε και να εκτιμήσουμε τις συζητήσεις που γίνονται και σήμερα γύρω από τη γλώσσα.

Ηρακλής ΚΑΚΑΒΑΝΗΣ

Γρηγοριάδης Κώστας

Ορίστε! Ο «επαναστατικός» αγώνας ανέλαβε την ευθύνη της ρουκέτας! Επαναστατικός!!!

***

Ανακάλυψε, μάλιστα, ότι η ΕΕ βρίσκεται κάτω από την μπότα των ΗΠΑ!!!

***

Εμπρός, λοιπόν! Εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα πρέπει να διεξάγει η ΕΕ, για να διώξει το νέο κατακτητή!! Η ...φουκαριάρα!!

***

Λευτεριά στον Κουφοντίνα! Το έγραψαν στον τοίχο και το πρόβαλαν οι TV! Διότι ο Κουφοντίνας είναι όντως επαναστάτης και οι TV υποστηρίζουν τους επαναστάτες...

***

Τράγκας, Κακαουνάκης, Τρέμη, Πρετεντέρης και λοιποί! Λούστροι του κεφαλαίου!...

***

Πασιονάρια της Θεσσαλίας είναι η Ζ. Μακρή κατά τον Κακαουνάκη!!!

***

Η ίδια είπε ότι είναι Πασιονάρια και πάνω και κάτω από τα τρακτέρ!.. Ελεος!

***

Ο Κουλούρης (ΠΑΣΟΚ αν θυμόσαστε) δεν αντέχει την ελαφρότητα του υπουργού! Είναι αντιδεξιός, αλλά όχι αντικεφαλαιοκρατικός...

***

Οπως το ΠΑΣΟΚ!

***

Πάντως, φώναζε (ο Κουλούρης) κατά του πρώην βασιλιά!... Προοδευτικός!!

***

Η ΕΕ τίμησε την (Χ)Ελενα Παπαρίζου! Για το γνωστό μαλάβα!...

***

Διότι αυτές τις αξίες (επί το αθωότερον) εκφράζει η ΕΕ...

***

Πάλι η Δρούζα με τα ούφο! Μάλιστα, είχε κι έναν τύπο στην «εκπομπή» της, με γυρισμένη την πλάτη του, που είπε ότι τα ούφο τον έχουν απαγάγει τρεις φορές!!!

***

Ακου Πασιονάρια!...

Γρηγοριάδης Κώστας