Στην απαράδεκτη και απρόκλητη προσαγωγή του φωτογράφου του «Ριζοσπάστη» Γιώργου Καραγιάννη προχώρησε το βράδυ της Παρασκευής η αστυνομία, εμποδίζοντάς τον να καλύψει τη μεγαλειώδη αντιιμπεριαλιστική πορεία. Η προσαγωγή του έγινε ύστερα από καταγγελία ενοίκου της οικοδομής πάνω στη Β. Σοφίας, από την ταράτσα της οποίας δημοσιογράφοι, κάμεραμαν και φωτογράφοι όλων των ΜΜΕ καλύπτουν κάθε χρόνο την πορεία του Πολυτεχνείου, στο ύψος της αμερικάνικης πρεσβείας. Φέτος, επικαλούμενοι «απόφαση της πολυκατοικίας», ορισμένοι από τους ενοίκους απαιτούσαν από τους δημοσιογράφους να καταβάλουν 150 ευρώ το κάθε συνεργείο (!) για να χρησιμοποιήσουν την ταράτσα. Ο φωτογράφος του «Ριζοσπάστη» αρνήθηκε την παράνομη και απαράδεκτη συνδιαλλαγή και όταν βρέθηκε στην ταράτσα, δεχόταν για πολλή ώρα την παρενόχληση από συγκεκριμένους ενοίκους, που τον εμπόδιζαν να κάνει τη δουλειά του. Λίγο αργότερα, κλήθηκε στον χώρο η αστυνομία, η οποία, αντί να διασφαλίσει ότι ο φωτογράφος θα κάνει ανεμπόδιστα τη δουλειά του, τον προσήγαγε στο αστυνομικό τμήμα. Κι αυτό όταν οι συνάδελφοί από άλλα Μέσα διαβεβαίωναν μπροστά στους αστυνομικούς ότι είχαν καταβάλει «ενοίκιο» στον πορτιέρη της πολυκατοικίας για να μπορούν να βρίσκονται εκεί. Για το θέμα έκαναν παρέμβαση το ΚΚΕ και ο «Ριζοσπάστης», ενώ στην αστυνομία παρενέβη και η ΕΣΗΕΑ. Λίγο αργότερα, ο Γ. Καραγιάννης αφέθηκε ελεύθερος.

Η Αννα, από το Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου, σημείωσε ότι τα συνθήματα της εξέγερσης του Νοέμβρη του '73 είναι απολύτως επίκαιρα και σήμερα. «Ως φοιτητές τιμούμε τους νεκρούς μας. Παλεύουμε σήμερα για πραγματικά δημόσια και δωρεάν Παιδεία και αντιπαλεύουμε την πολιτική που θέλει με την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος να προωθήσει τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Αντιπαλεύουμε την αντιλαϊκή πολιτική με τη φοβερή ακρίβεια και τον πληθωρισμό που εξανεμίζουν το εισόδημα των οικογενειών μας», μας λέει. «Την ίδια ώρα», προσθέτει, «η ελευθερία είναι και σημερινό ζητούμενο ειδικά τώρα που βλέπουμε το Ισραήλ και τους ιμπεριαλιστές να δολοφονούν τον Παλαιστινιακό λαό. Γι' αυτό και η πορεία μας είναι άλλη μια έκφραση αλληλεγγύης στον δίκαιο αγώνα αυτού του λαού, καταδίκης των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ και της κυβέρνησης που συμμετέχει στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και απαιτούμε καμία εμπλοκή, καμία συμμετοχή της χώρας μας στο μακελειό».

Η Χρυσάνθη, από τη Νομική Αθήνας, μας λέει γιατί ο αγώνας του Πολυτεχνείου αποτελεί και σήμερα έμπνευση για τους νέους και τον λαό μας: «Ιδιαίτερα φέτος, στην 50ή επέτειο, νιώθουμε πολύ μεγάλη συγκίνηση και ιδιαίτερα εμείς οι φοιτητές της Νομικής. Οι φοιτητές που ήταν στα έδρανα που κάνουμε εμείς σήμερα μάθημα, ξεκίνησαν τον αγώνα και μαζί με τους συμφοιτητές τους και τους εργαζόμενους αγωνίστηκαν για αξίες και δικαιώματα που και εμείς σήμερα παλεύουμε». Και πρόσθεσε: «Τα συνθήματα "Εξω το ΝΑΤΟ , έξω αι ΗΠΑ" είναι στην προμετωπίδα και των δικών μας αγώνων, συνεχίζουμε στον ίδιο αγώνα ενάντια στο σύστημα της εκμετάλλευσης, ενάντια στους άδικους πολέμους που σφαγιάζουν τους λαούς, όπως γίνεται στην Παλαιστίνη».

Ο Λάμπρος, ξυλουργός, μας είπε με λίγα και σταράτα λόγια: «Για εμάς τους εργαζόμενους δεν έχει εκπληρωθεί κανένα από τα αιτήματα του αγώνα του Πολυτεχνείου, γι' αυτό παλεύουμε και σήμερα, για τα μεροκάματα που είναι στον πάτο, την Παιδεία που πάει από το κακό στο χειρότερο, την πραγματική ελευθερία που σημαίνει κατάργηση της ταξικής εκμετάλλευσης, τέρμα στους πολέμους κατά των λαών, ειρήνη και φιλία μεταξύ τους».

Ο Μάνος, εργαζόμενος στο αεροδρόμιο της Αθήνας, μας ανέφερε: «Θεωρώ ότι ιδιαίτερα στις μέρες μας που γίνονται ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι και "σκοτώνονται οι λαοί για τ' αφέντη το φαΐ", όπως λέει και το τραγούδι, ειδικά το αντιιμπεριαλιστικό μήνυμα του Πολυτεχνείου δείχνει τον δρόμο της πάλης και της ανατροπής που πρέπει να ακολουθήσουν και σήμερα οι λαοί για να ξημερώσουν καλύτερες μέρες, να ανοίξει ο δρόμος για ριζικές αλλαγές για τους εργαζόμενους και τα παιδιά τους».

Από την αντιιμπεριαλιστική πορεία στην Αθήνα για τα 50 χρόνια από τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας τόνισε:

«Το Πολυτεχνείο, 50 χρόνια μετά, είναι πηγή έμπνευσης, είναι στήριγμα για τους σημερινούς και μελλοντικούς αγώνες. Τα μηνύματα του είναι επίκαιρα, είναι διαχρονικά. Σήμερα συναντιέται το σύνθημα "Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία" με τους αγώνες των εργαζομένων, των αυτοαπασχολούμενων επαγγελματιών - εμπόρων, των επιστημόνων, της νεολαίας, ενάντια στην ακρίβεια, ενάντια στην κυβερνητική πολιτική υπερφορολόγησης των αδύναμων, στον αγώνα ενάντια στους πλειστηριασμούς, για σύγχρονη Παιδεία, για Υγεία των σύγχρονων λαϊκών αναγκών.

Ταυτόχρονα, το σύνθημα "Εξω οι ΗΠΑ" που φώναξαν οι φοιτητές και ο λαός τον Νοέμβρη του '73, και το "Εξω το ΝΑΤΟ, Εξω οι βάσεις", είναι επίκαιρα και δίνουν το μήνυμα ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και στη συμμετοχή της χώρας μας στους πολέμους. Οπως γίνεται σήμερα, στον αγώνα, στην αλληλεγγύη που εκφράζει ο ελληνικός λαός και η νεολαία στον παλαιστινιακό λαό, ενάντια στο κράτος - δολοφόνο του Ισραήλ, σε αυτόν τον κατακτητή των παλαιστινιακών εδαφών, τον δολοφόνο των αμάχων, τον οποίο στηρίζει η ελληνική κυβέρνηση, δίνει "γην και ύδωρ" σε όλους αυτούς τους δολοφόνους των λαών.

Αυτά τα μηνύματα τα συναντάμε σήμερα, τα φωνάζουμε στους δρόμους του αγώνα, θα τα φωνάζουμε για πάντα».

Δεκάδες χιλιάδες λαού και νεολαίας, κρατώντας ψηλά τις σημαίες του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, σχημάτισαν μια μεγάλη κόκκινη πορεία που ξεχύθηκε στους δρόμους της Αθήνας. Ενα φουσκωμένο και μαχητικό «κόκκινο ποτάμι» σάλπισε τα συνθήματα του Πολυτεχνείου και «χάραξε» στους δρόμους της πόλης το στίγμα του, με τα μηνύματα συνέχισης του αγώνα. Είναι χαρακτηριστικό πως όταν οι διαδηλωτές πέρασαν την αμερικάνικη πρεσβεία, το τεράστιο συλλαλητήριο απλώθηκε από την πλατεία Μαβίλη μέχρι το Πολεμικό Μουσείο.

Χιλιάδες ήταν αυτοί που βρέθηκαν στον δρόμο, πολλοί απ' αυτούς για πρώτη φορά, για να τιμήσουν τον Νοέμβρη του '73, τον Νοέμβρη που μας έδειξε ότι στα «σκοτάδια» αυτού του βάρβαρου συστήματος υπάρχει το «φως» που θα τα συντρίψει! Η κόκκινη ρωγμή του 1973 θα είναι για πάντα έμπνευση για τους νέους ξεσηκωμούς του καιρού μας... Αυτό αναγραφόταν και στο πανό της Κομματικής Οργάνωσης Αττικής του ΚΚΕ, που βρισκόταν στην κεφαλή της πορείας: «Ο Νοέμβρης ήταν μια κόκκινη ρωγμή. Η Ιστορία γράφεται με πάλη ταξική».

Στην πορεία συμμετείχε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ με επικεφαλής τον Γενικό της Γραμματέα, Δημήτρη Κουτσούμπα.

Από πίσω απλώνονταν τα πανό των κλαδικών και εδαφικών Οργανώσεων του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Ανθρωποι όλων των ηλικιών έσμιξαν στα πολύ μαζικά μπλοκ, δονώντας με τον παλμό τους το κέντρο της Αθήνας. Τα συνθήματα του Πολυτεχνείου ενάντια στις ΗΠΑ, στο ΝΑΤΟ και στις βάσεις τους ήχησαν και φέτος δυνατά, καταδικάζοντας ιδιαίτερα τη σφαγή του παλαιστινιακού λαού από το κράτος - δολοφόνο Ισραήλ και τους συμμάχους του, καταγγέλλοντας την εμπλοκή της χώρας στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και τον κίνδυνο να βρεθεί ο λαός στο στόχαστρο των αντίπαλων ιμπεριαλιστικών συμμαχιών.

Με τη «μισή τους καρδιά» να βρίσκεται στην Παλαιστίνη που ματώνει και μάχεται, στην Παλαιστίνη που αντιστέκεται και ελπίζει, οι χιλιάδες διαδηλωτές, πολλοί με τις παλαιστινιακές τους μαντίλες στον ώμο, απαίτησαν ξανά και ξανά «Λευτεριά στην Παλαιστίνη». Το υποδήλωνε άλλωστε και το πανό της ΚΟ Αττικής που ακολουθούσε, «Το Πολυτεχνείο ζει στην πάλη για την ανατροπή. Λευτεριά στην Παλαιστίνη. Καμία στήριξη της Ελλάδας στους φονιάδες Ισραήλ - ΗΠΑ - ΝΑΤΟ», αλλά και τα χιλιάδες τρικάκια που ανέμιζαν στον αέρα με σύνθημα «Λευτεριά στην Παλαιστίνη. Καμία εμπλοκή της Ελλάδας στο μακελειό». Οπως και τα συνθήματα που ακούγονταν δυνατά, ξανά και ξανά: «Ουτε γη ούτε νερό στους φονιάδες των λαών», «Καμιά συμμετοχή, καμία εμπλοκή, έξω η Ελλάδα από τη σφαγή».

Με τα μπλοκ του ΚΚΕ διαδήλωσαν οι αντιπροσωπείες των κομμάτων που θα συμμετείχαν στην ιδρυτική συνάντηση (το Σάββατο στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ) μιας νέας περιφερειακής οργάνωσης συνεργασίας των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων της Ευρώπης, με την επωνυμία Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Δράση (ΕΚΔ).

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι όλων των ηλικιών, εργαζόμενοι και νέοι, μαθητές, γονείς με μικρά παιδιά, σκορπίζοντας συγκίνηση και περηφάνια, βρέθηκαν να βαδίζουν μαζί στους δρόμους που έχουν τη «δική τους ιστορία», που είναι γραμμένη από τους αγώνες του λαού μας. Εκεί βρέθηκαν και οι μεγαλύτεροι σύντροφοι και αγωνιστές που πάλεψαν ενάντια στη δικτατορία. «Ησυχοι», γνωρίζοντας καλά ότι έδωσαν τη σκυτάλη σε σίγουρα χέρια...

Και το σύνθημα «Ενας αιώνας αγώνας και θυσία, το ΚΚΕ στην πρωτοπορία» δονούσε το κέντρο της Αθήνας, γιατί οι χιλιάδες που το φώναζαν ήξεραν καλά ότι η ελπίδα βρίσκεται εδώ, στο ΚΚΕ, που πιο ώριμο και δυνατό μπαίνει μπροστά σε κάθε μικρό και μεγάλο αγώνα. Αλλωστε και ο αγώνας του Νοέμβρη απέδειξε ότι ο λαός με τους αγώνες του μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω, απέδειξε ότι η δύναμη είναι στην οργάνωση, στη συμπόρευση των νέων με το εργατικό κίνημα.

Η μεγάλη κόκκινη διαδήλωση έστειλε το μήνυμα ότι 50 χρόνια μετά τα συνθήματα που γράφτηκαν στις πύλες του Πολυτεχνείου, «Εξω αι ΗΠΑ - Εξω το ΝΑΤΟ», τόσο αυτά όσο και το σύνθημα για «Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία» παραμένουν ζωντανά και επίκαιρα. Κρατούν τη φλόγα αναμμένη για ακόμα πιο αποφασιστικούς, μαζικούς και ανυποχώρητους αγώνες...

Χαρακτηριστικά του παλμού και της αποφασιστικότητας και τα συνθήματα στα πανό των Κομματικών Οργανώσεων: «Η κυβέρνηση ξεπλένει τον ιμπεριαλισμό. Ούτε γη ούτε νερό στους φονιάδες των λαών», τόνιζε η Τομεακή Οργάνωση Κατασκευών, «Το Πολυτεχνείο ζει. Εξω οι ΗΠΑ έξω το ΝΑΤΟ», δήλωνε η ΤΟ Περιφερειακής και Κεντρικής Διοίκησης, «Οι φασίστες είναι εχθροί των εργατών, είναι τα τσιράκια των αφεντικών», καταδείκνυε η ΤΟ Εμπορίου.

Με τα συνθήματα να μη λένε να κοπάσουν, αντίθετα να δυναμώνουν καθώς η διαδήλωση απλωνόταν στο κέντρο της Αθήνας και πλησίαζε προς την αμερικάνικη πρεσβεία, υπενθυμίζοντας: «Στον ιμπεριαλισμό καμιά υποταγή, η μόνη υπερδύναμη είναι οι λαοί».

«Το Πολυτεχνείο ζει, έξω οι Αμερικανοί», «Φονιάδες των λαών Αμερικάνοι»: Με τα συνθήματα να κορυφώνονται, τα μπλοκ έφτασαν στη σιδερόφρακτη πρεσβεία των ΗΠΑ, που για μία ακόμα φορά ήταν ζωσμένη με κλούβες και διμοιρίες της αστυνομίας. «Ούτε γη ούτε νερό στους φονιάδες των λαών», απαίτησαν. «Μόνο ο λαός σώζει τον λαό, με ΚΚΕ πολύ πιο δυνατό», φώναξαν, στέλνοντας μήνυμα ότι το Πολυτεχνείο αποτελεί και θα συνεχίσει να αποτελεί πηγή έμπνευσης στους σημερινούς και αυριανούς αγώνες.

«Του Πολυτεχνείου ο αγώνας ζει, μας δείχνει τον δρόμο για την ανατροπή», «Στο Πολυτεχνείο μίλησε ο λαός, ανίκητος δεν είναι ο ιμπεριαλισμός», τα συνθήματα που επαναλαμβάνονταν δίνοντας το αντιιμπεριαλιστικό περιεχόμενο εκείνου του αγώνα και μια ελπιδοφόρα υπόσχεση συνέχισής του.

Στην πρώτη γραμμή, στην κεφαλή της πορείας, φοιτήτριες με σημαίες της Παλαιστίνης, στέλνοντας το μήνυμα της αλληλεγγύης που οι φοιτητικοί σύλλογοι έχουν εκφράσει αγωνιστικά, πολύμορφα, δηλώνοντας στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, «με την Παλαιστίνη ως τη λευτεριά!», με τους λαούς όλου του κόσμου που υψώνουν τη φωνή ενάντια στο νέο έγκλημα, ενάντια στην εμπλοκή της χώρας μας στο αιματοκύλισμα.

Ανάμεσα στα μπλοκ των συλλόγων ξεχώριζαν πικέτες με εικόνες που αποτύπωναν τη φρίκη της σφαγής στη Γάζα. «Οι φαντάροι είναι του λαού παιδιά, έξω από τα σύνορα δεν έχουνε δουλειά», «Οι ιμπεριαλιστές τη Γη ξαναμοιράζουν, με των λαών το αίμα τα σύνορα χαράζουν», «Ούτε γη ούτε νερό στους φονιάδες των λαών», «Λευτεριά στην Παλαιστίνη», τα συνθήματα που επαναλαμβάνονταν διαρκώς από τη στιγμή που οι φοιτητικοί σύλλογοι συγκεντρώθηκαν στα Προπύλαια και σε όλη τη διαδρομή προς την αμερικάνικη πρεσβεία. Συνθήματα που σε κάποιες στιγμές εναλλάσσονταν με τραγούδια της φωτιάς και του αγώνα. Μαζί τους τα μπλοκ της Προοδευτικής Κίνησης Κυπρίων Φοιτητών.

Οπως είπε, το δημιούργησε «εμπνεόμενος από τα συνθήματα που πρωτακούστηκαν 50 χρόνια πριν και σημάδεψαν τη γενιά μου, αλλά και τις επόμενες γενιές».

Το έργο είναι χαρακτικό σε όρθιο ξύλο, σε μέγεθος 8,5χ8 εκατ. και είναι τυπωμένο σε χειροποίητο γιαπωνέζικο χαρτί.

Σε δελτίο Τύπου σχετικά με το ντοκιμαντέρ, το Γραφείο Τύπου του ΚΣ της ΚΝΕ αναφέρει:

«"...και ξαφνικά / πιάσαν οι ζέστες το Νοέμβρη / καλοκαιριά / στην καρδιά του χειμώνα". Οι στίχοι αυτοί είναι από το ποίημα "Ενας ζεστός Νοέμβρης", του Δημήτρη Ραβάνη - Ρεντή, από το οποίο εμπνευστήκαμε και τον τίτλο του ντοκιμαντέρ της ΚΝΕ. Ο μεγάλος αυτός κομμουνιστής λογοτέχνης δίνει, με τον ποιητικό του λυρισμό, αλλά και την ταπεινότητα του ύφους που απαιτούν οι μεγαλειώδεις αγώνες και θυσίες του λαού μας, το χρονικό του ηρωικού ξεσηκωμού του Πολυτεχνείου. Ετσι και στο ντοκιμαντέρ της ΚΝΕ επιδιώκουμε να "κινηματογραφήσουμε" την ατμόσφαιρα εκείνων των ημερών, της αντιδικτατορικής πάλης του λαού, της δράσης του ΚΚΕ και της ΚΝΕ.

Οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία, μέσα από έναν συνδυασμό ντοκουμέντων, αρχειακού υλικού, animation και συνεντεύξεων με "πρωταγωνιστές" της περιόδου, να μεταφερθούν στην περίοδο της χούντας, να ζήσουν από κοντά τι προηγήθηκε του μεγάλου ξεσηκωμού, αλλά και τις μέρες μέσα στο Πολυτεχνείο, ξετυλίγοντας το νήμα του ηρωικού αγώνα. Θα περιηγηθούν από την πλατεία Μαβίλη και τις συζητήσεις μιας παρέας μαθητών κάτω από τη μύτη των αστυνομικών μέχρι το θανατονήσι της Γυάρου, από τα σκληρά βασανιστήρια στην Μπουμπουλίνας μέχρι τον αγωνιστή που έψαχνε ένα κομμάτι συνδετήρα για να φτιάξει με την ψίχα του ψωμιού ακόμα ένα πιόνι για το αυτοσχέδιο σκάκι της εξορίας, από τις γιάφκες του παράνομου εκδοτικού μηχανισμού του "Οδηγητή" και της "Πανσπουδαστικής" μέχρι το εργοστάσιο όπου οι εργάτες από το υστέρημά τους έδιναν στους κομμουνιστές που είχαν γυρίσει από την εξορία οικονομική ενίσχυση για το Κόμμα τους.

Πλήθος κόσμου παρακολούθησε την πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ στο Πολυτεχνείο

Τα συμπεράσματα που απορρέουν από την 7ετία της δικτατορίας και αποτυπώνονται γλαφυρά στο ντοκιμαντέρ έχουν ιδιαίτερη σημασία, αποτελούν ιδιαίτερη πηγή έμπνευσης και διδαγμάτων για τους αγώνες τού σήμερα».

Στο ντοκιμαντέρ συμμετέχουν με αλφαβητική σειρά:

- Αριάδνη Αλαβάνου, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής κατάληψης του Πολυτεχνείου

- Δημήτρης Γόντικας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ την περίοδο 1972 - 1979

- Γιώργος Καραγιάννης, δημοσιογράφος, στρατευμένος φοιτητής την περίοδο της χούντας και στέλεχος της ΚΝΕ

- Δημήτρης Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

- Αλκης Παπαδήμας, Γραμματέας της Οργάνωσης Φυσικομαθηματικής Σχολής της ΚΝΕ κατά τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου

- Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ

- Λάμπρος Τόκας, δημοσιογράφος, εργαζόμενος μαθητής την περίοδο της χούντας

- Σπύρος Χαλβατζής, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Φυλακισθέντων & Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967 - 1974 (ΣΦΕΑ)

Επιμέλεια ντοκιμαντέρ: Επιτροπή Προπαγάνδας του ΚΣ της ΚΝΕ.

Ηδη το ντοκιμαντέρ έχει προβληθεί σε εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, ενώ Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ προγραμματίζουν προβολές σε πολλές ακόμα πόλεις. Συγκεκριμένα:

• Το Σάββατο 18 Σεπτέμβρη:

- Στο Ιλιον, στις 18.00, στο θέατρο «Μελίνα Μερκούρη». Θα μιλήσει ο Κώστας Σκολαρίκος, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και θα ακολουθήσει μουσικό αφιέρωμα.

- Στο Αγρίνιο, στις 18.30, στο Δημοτικό Θέατρο.

- Στη Θάσο, στις 18.00, στο καφενείο «Γκαζόζα» στην Καλλιράχη.

- Στην Πτολεμαΐδα, στις 18.00, στο δημαρχείο Εορδαίας. Θα χαιρετίσει ο Μιχάλης Τσιγγένης, στέλεχος της ΚΝΕ.

- Στη Χαλκίδα, στις 19.00, στην αίθουσα του ΔΟΑΠΠΕΧ (Αβάντων 50).

- Στον Αγιο Νικόλαο, στις 19.00, στην αίθουσα του Εργατικού Κέντρου Λασιθίου. Θα μιλήσει η Ελισάνθη Κωστοπούλου, μέλος του Γραφείου Περιοχής Κρήτης της ΚΝΕ.

- Στην Κέρκυρα, στις 13.00, στο Εργατικό Κέντρο.

- Στη Λέσβο, στις 18.30, στα Κεντρικά Λύκεια στη Μυτιλήνη.

- Στη Ρόδο, στις 17.00, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

- Στα Χανιά, στις 18.00, στο κτίριο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Νεάρχου 23).

- Στο Ηράκλειο, στις 18.00 στο αμφιθέατρο «Κάμαρης» του ΕΛΜΕΠΑ.

- Στη Νάουσα, στις 18.30, στη μικρή αίθουσα της Βέλτανς.

• Την Κυριακή 19 Νοέμβρη:

- Στο Ηράκλειο Αττικής, στις 19.00, στη Βίλα Στέλλα (Γαλήνης και Σοφίας). Θα μιλήσει ο Στάθης Ευσταθίου, μέλος του Γραφείου Περιοχής Αττικής της ΚΝΕ.

- Στην Ικαρία, στις 19.00, στην αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγ. Δημητρίου Ραχών.

MotionTeam

Το σύνθημα «Η Ιστορία έχει μια σωστή πλευρά, με την Παλαιστίνη ως τη λευτεριά», αλλά και το σύνθημα «στον ιμπεριαλισμό καμιά υποταγή, η μόνη υπερδύναμη είναι οι λαοί», έδωσαν το στίγμα και έστειλαν ξεκάθαρο το μήνυμα καταδίκης στον όλεθρο που σκορπά το κράτος - δολοφόνος του Ισραήλ με τη γενοκτονία σε βάρος του παλαιστινιακού λαού που εξελίσσεται με τη στήριξη των ΑμερικανοΝΑΤΟικών και την εμπλοκή της χώρας μας.

Στην πρόσοψη του κτιρίου πίσω από το μνημείο ξεχώριζε το γιγαντοπανό των φοιτητικών συλλόγων που έγραφε: «Νοέμβρης 1973 - Νοέμβρης 2023. Το Πολυτεχνείο ζει! Την ιστορία γράφουν εκείνες οι στιγμές που δώσαν στα σκοτάδια ημέρες φωτεινές! Του κόσμου οι λαοί φωνάξαν δυνατά, με την Παλαιστίνη ως τη λευτεριά».

Στη διάρκεια της κατάθεσης στεφάνων, τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, των εργατικών σωματείων, με τη μαζική και μαχητική παρουσία τους μετέτρεψαν τη συγκέντρωση σε προπομπό της μεγάλης απογευματινής διαδήλωσης.

MotionTeam

Η Θεανώ Καπέτη κατέθεσε στεφάνι εκ μέρους του ΚΚΕ

Στεφάνια κατέθεσαν επίσης ο ΣΦΕΑ, η ΕΔΥΕΘ, η ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, το ΠΑΜΕ, δεκάδες εργατικά σωματεία και άλλοι μαζικοί φορείς.

Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους, η Θεανώ Καπέτη, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ανέφερε ότι «50 χρόνια μετά, το Πολυτεχνείο δίνει έμπνευση και δύναμη για τους αγώνες που έρχονται ενάντια στην ακρίβεια που τσακίζει το - ήδη τσακισμένο - λαϊκό εισόδημα, στη φοροληστεία που στέλνει τους αυτοαπασχολούμενους σε αδιέξοδο και σε λουκέτα, ενάντια στην εμπορευματοποίηση της Παιδείας και της Υγείας, ενάντια στην εμπλοκή της χώρας μας στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία, και στη στήριξη του κράτους - δολοφόνου του Ισραήλ, που οδηγεί στη γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού. Εμπλοκή η οποία κάνει τη χώρα μας στόχο αντιποίνων.

Το ΚΚΕ είναι εδώ. Δίνει το χέρι σε όποιον σηκώνεται για να ανοίξει ο δρόμος για τις πιο ριζικές αλλαγές, που έχει ανάγκη ο τόπος μας, για να φτιάξουμε έναν κόσμο στο μπόι των ονείρων μας».

MotionTeam

Ο Γιάννης Βασιλειάδης κατέθεσε στεφάνι εκ μέρους της ΚΝΕ

Το «παρών» έδωσε πολυμελής αντιπροσωπεία της δημοτικής αρχής Πατρέων με επικεφαλής τον δήμαρχο Κώστα Πελετίδη.

Η συγκέντρωση ξεκίνησε με ομιλία του Γιώργου Καρπέτα, προέδρου του Φοιτητικού Συλλόγου Μαθηματικού. Αναφέρθηκε στους φοιτητικούς και εργατικούς αγώνες της περιόδου εκείνης, με κορύφωση τα γεγονότα του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του 1973, που ενέπνευσαν γενιές και γενιές, δίνοντας το παράδειγμα ότι όταν ο λαός και η νεολαία το αποφασίσουν, τα βάζουν ακόμα και με αντιπάλους που μοιάζουν ανίκητοι.

Στη συνέχεια ανέβηκε στο βήμα ο Δημήτρης Μαρμούτας, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Πάτρας, και στην αρχή της ομιλίας του ανέφερε: «Ο λαός μας, η νεολαία μας, εμπνέονται και παίρνουν δύναμη για τους σημερινούς αγώνες από τον ηρωικό ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, που μας δείχνει τι μπορεί να καταφέρει ο λαός όταν θελήσει να βγει μπροστά και να αγωνιστεί για το δίκιο του. Το εργατικό κίνημα, η νεολαία, καθημερινά με τους αγώνες μας δίνουμε συνέχεια και προοπτική στους αγώνες του λαού μας».

Ακολούθησε πορεία στους κεντρικούς δρόμους της πόλης, μέχρι το μνημείο για τον Νίκο Τεμπονέρα στα Ψηλαλώνια.

Με παλμό διαδήλωσε το μπλοκ του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, παρουσία των μελών της ΚΕ του Κόμματος Νίκου Καραθανασοπουλου, Δημήτρη Τζαβάρα και Σωτήρη Παρίση, αλλά και μελών του ΚΣ της ΚΝΕ, με τα κόκκινα λάβαρα να ανεμίζουν και τα συνθήματα «Ο Νοέμβρης ήταν μια κόκκινη ρωγμή, η Ιστορία γράφεται με πάλη ταξική» και «Το δίκιο χαραγμένο στων λαών τη μνήμη - Νίκη στον αγώνα που δίνει η Παλαιστίνη» να δίνουν τον τόνο.

Νωρίτερα, το πρωί, με πορεία από το Εργατικό Κέντρο προς το Παράρτημα του Πανεπιστημίου και την παλιά Ασφάλεια, εργατικά συνδικάτα, φοιτητικοί σύλλογοι, η δημοτική αρχή και λαϊκοί φορείς της Πάτρας τίμησαν με καταθέσεις στεφάνων τα 50 χρόνια από τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου. Ξεκίνησαν από το κτίριο του Εργατικού Κέντρου και φωνάζοντας συνθήματα όπως «Το Πολυτεχνείο ζει, έξω το ΝΑΤΟ και οι Αμερικανοί» και «Αλληλεγγύη στην πάλη των λαών, όχι στους πολέμους των ιμπεριαλιστών» έφτασαν μέχρι το Παράρτημα, όπου κατέθεσαν στεφάνια ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Δημήτρης Μαρμούτας, ο δήμαρχος Κώστας Πελετίδης και εκπρόσωποι φοιτητικών συλλόγων, σωματείων και φορέων. Η πορεία συνεχίστηκε μέχρι την παλιά Ασφάλεια, τόπο μαρτυρίων αγωνιστών κατά της δικτατορίας, όπου επίσης κατατέθηκαν στεφάνια.

Αργότερα, με πορεία από το κέντρο της πόλης οι Οργανώσεις Αχαΐας του ΚΚΕ και της ΚΝΕ κατευθύνθηκαν στο Παράρτημα και έπειτα στην παλιά Ασφάλεια, όπου κατατέθηκαν στεφάνια εκ μέρους του ΚΚΕ, της ΚΝΕ και του Παραρτήματος Πάτρας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ. «Ο Νοέμβρης ήταν μια κόκκινη ρωγμή, η Ιστορία γράφεται με πάλη ταξική» και «Ενας αιώνας αγώνας και θυσία, το ΚΚΕ στην πρωτοπορία» ήταν ορισμένα από τα συνθήματα που δόνησαν την πόλη κατά τη διάρκεια της πορείας.

Αντιιμπεριαλιστικές συγκεντρώσεις και πορείες για την 50ή επέτειο του Πολυτεχνείου έγιναν την Παρασκευή σε δεκάδες ακόμα πόλεις της χώρας. Ο «Ριζοσπάστης» θα επανέλθει σε αυτές με ρεπορτάζ σε επόμενο φύλλο.

MotionTeam

Με μία από τις μεγαλύτερες αντιιμπεριαλιστικές πορείες των τελευταίων χρόνων, έστειλαν δυνατό μήνυμα συνέχισης και κλιμάκωσης του αγώνα ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, στην εμπλοκή της χώρας μας στη σφαγή της Γάζας, αλλά και για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών σε δουλειά με δικαιώματα, Παιδεία και Υγεία, ενάντια στη φοροληστεία που τσακίζει το λαϊκό εισόδημα.

Από νωρίς το απόγευμα χιλιάδες λαού άρχισαν να συρρέουν, πλημμυρίζοντας τον χώρο μέσα και έξω από το Πολυτεχνείο του ΑΠΘ. Στο μνημείο κατέθεσαν λουλούδια νέοι στρατευμένοι, που στη συνέχεια διαδήλωσαν ένστολοι, παίρνοντας τη θέση τους μαζί με τον λαό και τη νεολαία βροντοφωνάζοντας «Οι φαντάροι είναι του λαού παιδιά, έξω από τα σύνορα δεν έχουνε δουλειά».

Είναι χαρακτηριστικό ότι η πορεία καθυστέρησε μία ώρα να ξεκινήσει, καθώς εξακολουθούσε να συρρέει πλήθος κόσμου.

Στην κεφαλή της μεγάλης πορείας μπήκαν οι αντιδικτατορικοί αγωνιστές, με το πανό του ΣΦΕΑ να αναγράφει «Συνεχίζουμε τον αγώνα ενάντια στα μονοπώλια, στον ιμπεριαλισμό και στον πόλεμο». Ακολουθούσαν ο Σύλλογος ΕΣΔΕΠ ΑΠΘ και από πίσω το μεγάλο ορμητικό ποτάμι της νεολαίας.

MotionTeam

Πολύ μαζικό ήταν επίσης το μπλοκ του ΠΑΜΕ και των εργατικών σωματείων που όλο το τελευταίο διάστημα δίνουν τη μάχη για τα προβλήματα στους χώρους δουλειάς και στις γειτονιές, ενάντια στην επίθεση κυβέρνησης και εργοδοτών, αλλά και για την προστασία των λαϊκών οικογενειών από τα «κοράκια» των τραπεζών, προβάλλοντας μαχητικά πως «Οταν οι λαοί το αποφασίσουν, είναι ανίκητοι».

Δυναμική ήταν και η παρουσία της Παλαιστινιακής Παροικίας, με τους Παλαιστίνιους να κρατούν τη σημαία της πατρίδας τους και μαζί με τους αγωνιστές της ΕΔΥΕΘ να βροντοφωνάζουν «Οχι στη γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού», «Λευτεριά στην Παλαιστίνη».

Ξεχώρισε το μεγάλο μπλοκ του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, με το πανό και τα συνθήματα να δείχνουν τον δρόμο που πρέπει να βαδίσει ο λαός. «Το '73 γράφτηκε Ιστορία. Με το ΚΚΕ για νέους λαϊκούς ξεσηκωμούς για την ανατροπή». Με τα κόκκινα λάβαρα να ανεμίζουν και τα συνθήματα να δίνουν τον ρυθμό: «Καμιά συμμετοχή, καμία εμπλοκή, έξω η Ελλάδα από τη σφαγή», «Το δίκιο χαραγμένο στων λαών τη μνήμη - Νίκη στον αγώνα που δίνει η Παλαιστίνη».

MotionTeam

Οι φοιτητές στάθηκαν και στέλνοντας μήνυμα ενάντια στη σφαγή του Παλαιστινιακού λαού τραγούδησαν το «Πότε θα κάνει ξαστεριά», με τους αναμμένους πυρσούς να φωτίζουν το σκοτάδι και τα λαμπερά τους πρόσωπα να σκίζουν την καταχνιά. Και τους στίχους του τραγουδιού διαδέχτηκε το σύνθημα «Εμπρός λαέ, μη σκύβεις το κεφάλι, ο μόνος δρόμος είναι αντίσταση και πάλη».

Λίγα μέτρα πιο πίσω, οι μικροί φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου» τραγούδησαν «Τον δρόμο» με τη συνοδεία μιας κιθάρας και έκλεισαν το δικό τους αγωνιστικό δρώμενο φωνάζοντας «Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία».

Η μεγάλη πορεία συνεχίστηκε στους δρόμους της πόλης και ολοκληρώθηκε στο Αγαλμα Βενιζέλου. Σε όλη την πόλη αντήχησε δυνατά για άλλη μια φορά το σύνθημα «Η Ιστορία έχει μία σωστή πλευρά, με την Παλαιστίνη ως τη λευτεριά» και διατρανώθηκε η απόφαση του λαού για «Θεσσαλονίκη λιμάνι των λαών, όχι ορμητήριο των ιμπεριαλιστών».

MotionTeam

MotionTeam

«Ο αγώνας του Πολυτεχνείου ανέβασε σε πρωτόγνωρο ύψος τον πήχη των λαϊκών κινητοποιήσεων σε σύγκριση με εργατικούς και αγροτικούς αγώνες που είχαν προηγηθεί», σημείωσε η Αλ. Παπαρήγα, που στην ομιλία της ανέπτυξε το ιστορικό - πολιτικό πλαίσιο στο οποίο έλαβε χώρα η κορυφαία εκδήλωση του φοιτητικού και αντιδικτατορικού κινήματος, ανέδειξε τον νεανικό ηρωισμό που δεν υποχώρησε όταν το τανκ έριχνε την κεντρική πόρτα στην Πατησίων και σκόρπαγε τον θάνατο. Αναφέρθηκε στη δράση και συμβολή του Κόμματος και της Νεολαίας του σε σκληρές συνθήκες παρανομίας, σημειώνοντας πως παρά τις αδυναμίες και δυσκολίες το ΚΚΕ στήριξε με όλες τις δυνάμεις του τον ξεσηκωμό, βρέθηκε μαζί με την ΚΝΕ στο κέντρο των εξελίξεων και έπαιξαν βασικό ρόλο, πολλές φορές καθοριστικό, καθοδηγητικό.

Ακολουθούν αποσπάσματα από την ομιλία:

Το αιματηρό τρομοκρατικό αντικομμουνιστικό καθεστώς που είχε επιβληθεί από το 1944 έως και τη λήξη του τρίχρονου εμφύλιου ταξικού πολέμου το 1949, διατηρήθηκε σε όλη τη δεκαετία του ΄50 και του ΄60. Δύο θεμελιακά στοιχεία του το είχαν μετατρέψει σε παρωχημένο πολιτικό σύστημα, σε σχέση με τις ανάγκες της μεταπολεμικής καπιταλιστικής ανάπτυξης, και μάλιστα την πορεία ένταξης στην ΕΟΚ που αυτοπροβαλλόταν ως το υπόδειγμα της αστικής δημοκρατίας. Ενα στοιχείο ήταν το άγριο, αιματηρό μετεμφυλιακό καθεστώς και το άλλο ήταν ο ρόλος του θρόνου ως κέντρου εξουσίας δίπλα και πάνω από την αστική εκτελεστική εξουσία.

RIZOSPASTIS

Ολες αυτές οι αντιθέσεις διαπερνούσαν και τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, άλλωστε και αυτά συνδέονταν και στοιχίζονταν με τα κόμματα και τις μερίδες στελεχών τους, δέχονταν τις επιδράσεις των αντιπαρατιθέμενων πολιτικών σχεδιασμών. Αποτέλεσμα της πολιτικής κρίσης ήταν η επιβολή του στρατιωτικού πραξικοπήματος των συνταγματαρχών για 7 χρόνια (1967-1974).

INTIME NEWS

Τα άλλα κόμματα, που συμμετείχαν στην προδικτατορική Βουλή, έβλεπαν την ανατροπή της χούντας ως μια διαδικασία εναλλαγής από τα πάνω με τη βοήθεια του ξένου παράγοντα. Ετρεμαν τον οργανωμένο λαϊκό παράγοντα ότι θα επέβαλλε να προχωρήσουν τα πράγματα - μετά τη θητεία της χούντας - πιο πέρα, πιο ριζοσπαστικά από ό,τι ανεχόταν η αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία, τα συμφέροντα των καπιταλιστών, των ΗΠΑ και NATO.

(...) Το Πολυτεχνείο ήταν φοιτητικός, εργατικός - λαϊκός ξεσηκωμός, δεν συνιστούσε, όμως, μια προγραμματισμένη με επεξεργασμένο πολιτικό πλαίσιο εξέγερση, καθώς δεν πρόκυψε από κάποιον συγκεκριμένο σχεδιασμό προετοιμασίας από μια πολιτική ή αντιστασιακή οργάνωση είτε από περισσότερες, άρα η κατάληψη ξεκίνησε με κυρίαρχο στοιχείο το αυθόρμητο. Βεβαίως, όπως θα δείτε παρακάτω, το αυθόρμητο συνιστά το ανεπαρκές συνειδητό.

Αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν ένα τυχαίο γεγονός, που ξεπήδησε από το πουθενά, από το κενό.

Είχαν προηγηθεί αγωνιστικά επεισόδια, όπως ήταν η κατάληψη της Νομικής τον Φλεβάρη του '73 αλλά και άλλες εκδηλώσεις μέσα και στο ίδιο το Πολυτεχνείο. Η διάχυτη φοιτητική αγανάκτηση πατούσε στο γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος του λαού ήταν αντίθετο με τη στρατιωτική χούντα, έπαιξε επίσης έναν ορισμένο ρόλο και το γεγονός ότι και τα άλλα αστικά κόμματα τάχθηκαν εναντίον της με τις δικές τους αιτιάσεις.

Η κινητοποίηση της Νομικής τον Φλεβάρη του ΄73 με τη μορφή της κατάληψης είχε αποφασιστεί και προετοιμαστεί από την αντι-ΕΦΕΕ που ιδρύθηκε με πρωτοβουλία της ΚΝΕ, ώστε να αντιμετωπιστεί η χουντική ψευτο-ΕΦΕΕ. Η κατάληψη της Νομικής έληξε καθώς αποφασίστηκε ο απεγκλωβισμός και η μετατροπή της σε συλλαλητήριο στο κέντρο της Αθήνας, που συνοδεύτηκε από πολλές συλλήψεις, ανάμεσά τους και μελών, στελεχών της ΚΝΕ.

(...) Η αντι-ΕΦΕΕ συσπείρωσε σε μια πορεία έναν σημαντικό αριθμό φοιτητών. Το σπουδαίο ήταν ότι δημιούργησε Επιτροπές Αγώνα κατά σχολή, εξέδιδε την εφημερίδα «ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ» ως όργανο της αντι-ΕΦΕΕ με αφετηρία κυκλοφορίας τον Σεπτέμβρη του 1972.

Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε και η ΜΟΔΝΕ, δηλαδή η μαθητική οργάνωση της Δημοκρατικής Νεολαίας με παραρτήματα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Γιάννενα, Ηράκλειο, Πάτρα, Καλαμάτα, Χανιά, Λαμία.

Από το 1971 - 1972 κυρίαρχο φοιτητικό αίτημα ήταν η κατάργηση των διορισμένων διοικήσεων από τη στρατιωτική χούντα και οι ελεύθερες εκλογές στους συλλόγους των φοιτητών, γεγονός που ανάγκασε τη δικτατορία να χρησιμοποιήσει το κόλπο του ελιγμού, οργανώνοντας συγκεντρώσεις για τα προγράμματα σπουδών, που όμως μετατράπηκαν σε φοιτητικές συνελεύσεις αντίθεσης με την πολιτική της χούντας. Ακολούθησαν δεκάδες συγκεντρώσεις σε πανεπιστημιακές σχολές, όπου η χούντα κατέφυγε στη βία και τον αυταρχισμό, αλλά και στο κόλπο της διοργάνωσης ενός συνεδρίου - παρωδία της ΕΦΕΕ. Ταυτόχρονα, προχώρησε σε δεκάδες συλλήψεις, αποβολές, έγιναν βασανιστήρια. Σ' αυτές τις συνθήκες δημιουργήθηκαν Επιτροπές Αγώνα ως όργανα πάλης των φοιτητών, άλλοτε νόμιμες, μισονόμιμες ή και παράνομες, σε αντίθεση με τα διορισμένα Διοικητικά Συμβούλια. Στην πορεία, έγιναν και οι πρώτες διασχολικές επιτροπές, δηλαδή μορφές οργάνωσης που στη συνέχεια εμφανίστηκαν και στο Πολυτεχνείο. Αξιοποιήθηκε και το γεγονός ότι η χούντα επέτρεψε την ίδρυση εθνοτοπικών φοιτητικών συλλόγων με βάση τον τόπο καταγωγής, π.χ. Σύλλογοι Κρητικών, Στερεοελλαδιτών, Ηλείων, Πατρινών φοιτητών και φοιτητριών κ.λπ.

Μέσα στο 1973 συγκροτήθηκαν στην ΚΝΕ μικρές ΟΒ. Το σημαντικό ήταν ότι η Οργάνωση της ΚΝΕ είχε ήδη πείρα για την εναλλαγή των μορφών πάλης, της σύνδεσης του φοιτητικού με το εργατικό και γενικότερο λαϊκό κίνημα.

(...) Στο πλαίσιο της απατηλής «φιλελευθεροποίησης» που προωθούσε η στρατιωτική δικτατορία, αποφάσισε διεξαγωγή των φοιτητικών εκλογών αλλά μετά τις βουλευτικές εκλογές και ενώ δεν είχε προσδιορίσει πότε θα γίνουν.

Η αντι-ΕΦΕΕ πρότεινε την ντε φάκτο πραγματοποίηση των φοιτητικών εκλογών στις αρχές Δεκέμβρη 1973 κόντρα στη χουντική απαγόρευση. Οι εκπρόσωποι του «Ρήγα Φεραίου» καλούσαν σε αναμονή, ώστε πρώτα να εκδοθεί η απόφαση της χούντας για τις εθνικές εκλογές και μετά να συζητηθεί η αντιμετώπισή τους. Μαρτυρούσε τη θέση του «ΚΚΕ Εσωτερικού» να μη δημιουργηθούν εντάσεις που θα προκαλούσαν ανασχέσεις ως προς την πορεία της λεγόμενης «φιλελευθεροποίησης». Οι δυνάμεις των αριστεριστών έριχναν γενικόλογα συνθήματα, κατάγγελλαν τον ρεφορμισμό. Τελικά, μέσα από γενικές συνελεύσεις που πραγματοποιήθηκαν αποφασίστηκε η μετατροπή της συγκέντρωσης μέσα στο Πολυτεχνείο σε κατάληψη.

Το αυθόρμητο λειτούργησε στον τρόπο που προέκυψε η κατάληψη χωρίς να υπάρχει επεξεργασία πολιτικού πλαισίου, σχεδιασμού, συντονισμού, χωρίς συμφωνία για τους όρους λειτουργίας του κέντρου οργάνωσης και καθοδήγησης του αγώνα. Γι' αυτό με το ξεκίνημα της κατάληψης ανάμεσα στις διαφορετικές φοιτητικές παρατάξεις εκφράστηκαν ταλαντεύσεις και διαφωνίες για το ποιο έπρεπε να είναι το πλαίσιο των αιτημάτων, αν το κύριο θα ήταν τα φοιτητικά αιτήματα ή θα έπρεπε να προστεθούν και γενικότερα πολιτικά. Εδώ ξεχώρισε και η συμβολή του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, όταν στοιχείο κλιμάκωσης του αγώνα έγινε η προσπάθειά τους ανάμεσα στα αντιδικτατορικά αιτήματα να προωθηθούν και αντιιμπεριαλιστικά, σχετικά με το NATO και τις ΗΠΑ.(...)

(...) Η 15η Νοέμβρη ξεχώρισε, καθώς εκφράστηκε η μαζική λαϊκή συμπαράσταση, το μεσημέρι. Στην κινητοποίηση των εργαζομένων συνέβαλαν αποφασιστικά η ΚΟ Αθήνας και η Οργάνωση της ΚΝΕ, με την αξιοποίηση των εκπομπών του σταθμού του Πολυτεχνείου και του ραδιοφωνικού σταθμού του ΚΚΕ «Φωνή της Αλήθειας».

Το ξημέρωμα της Παρασκευής 16 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση στελεχών της αντι-ΕΦΕΕ, του «Ρήγα Φεραίου» και του ΠΑΚ, επίσης αριστεριστών με το φυσιολογικό ερώτημα πώς θα εξελιχθεί η κατάληψη. Τέθηκε η ιδέα να γίνει, όπως είχε γίνει τον Φλεβάρη της ίδιας χρονιάς με την κατάληψη της Νομικής, δηλαδή να απαγκιστρωθεί η κατάληψη και να επιχειρηθεί η έξοδος και η μετατροπή της σε μαχητικές διαδηλώσεις στους δρόμους της Αθήνας, καθώς υπήρχαν ήδη χιλιάδες εργαζόμενοι συγκεντρωμένοι έξω από το Πολυτεχνείο, δηλαδή μια σημαντική δύναμη, για να εξαπλωθούν οι διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα. Την Παρασκευή, μάλιστα, το πρωί επρόκειτο να συγκεντρωθούν έξω από το Πολυτεχνείο μαθητές από σχολεία, ήδη μέσα στο Πολυτεχνείο είχε πραγματοποιηθεί μαθητική συνέλευση. Ενώ κατέφθαναν έξω από το Πολυτεχνείο αγρότες από τα Μέγαρα και εργάτες από τα ναυπηγεία του Σκαραμαγκά. Από την πλευρά των αριστεριστών τέθηκε θέμα ότι αν αποφασιζόταν έξοδος από το Πολυτεχνείο θα προχωρούσαν σε ανοικτή πολιτική καταγγελία. Ετσι η Συντονιστική αποφάσισε να εκδώσει μια Διακήρυξη, προκειμένου να δημοσιοποιήσει στον λαό το περιεχόμενο της κατάληψης. Στη Διακήρυξη εκφραζόταν το τότε επίπεδο της ωριμότητας του φοιτητικού κινήματος αλλά, και σε ό,τι μας αφορά, και οι αδυναμίες της στρατηγικής του Κόμματος με την έννοια ότι έμπαινε ως στόχος της κατάληψης η πτώση της χούντας και η αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας με θολά συνθήματα περί λαϊκής κυριαρχίας και εθνικής ανεξαρτησίας. Αυτό το αίτημα αποτελούσε συμφωνία όλων, παρ΄ όλα αυτά συνεχίστηκε η διαπάλη για τον βαθμό πολιτικοποίησης του αγώνα. Η ΚΝΕ και η αντι-ΕΦΕΕ υποστήριζαν το σύνθημα «έξω η Ελλάδα από το NATO», το οποίο, σημειώνουμε, είχε γίνει αποδεκτό από τους χιλιάδες συγκεντρωμένους.

Η Συντονιστική Επιτροπή ενημερωνόταν ακόμα και από τη Σύγκλητο, αλλά και από τον πομπό της αστυνομίας ότι η κρατική δύναμη θα χτυπούσε. Η καθοδήγηση της ΚΝΕ έθεσε τότε το ζήτημα της απαγκίστρωσης από τη μορφή πάλης, εκτιμώντας ότι με βάση τον συσχετισμό δυνάμεων και την ετοιμότητα της χούντας να χρησιμοποιήσει και τα όπλα, μπορούσε να μετατρέψει το Πολυτεχνείο από κέντρο του αντιδικτατορικού αγώνα σε παγίδα μαζικών συλλήψεων πρωτοπόρων αγωνιστών και ίσως και σε εκατόμβη νεκρών. Το σχέδιο της απαγκίστρωσης περιλάμβανε τη μετατροπή της κατάληψης σε μαζικές διαδηλώσεις στους δρόμους της Αθήνας και παραπέρα με νέα κλιμάκωση του αντιδικτατορικού αγώνα.

Υπήρχαν προσδοκίες ότι αν η κατάληψη συνεχιζόταν θα έμπαιναν στον αγώνα ακόμα περισσότερες λαϊκές δυνάμεις, ενώ στάση φρούδων ελπίδων καλλιεργούσε και η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου, που πίστευε ότι ο πρωθυπουργός της χούντας Σπ. Μαρκεζίνης, ως πολιτικός θα αναγκαζόταν το Σάββατο που είχε ορίσει ως μέρα συνέντευξης να κάνει υποχωρήσεις. Υπήρξε, επίσης, σε περιορισμένο βαθμό και μια άποψη ότι μπορούσε η κατάληψη να δημιουργήσει επαναστατική κατάσταση. Το θέμα της απαγκίστρωσης και μετεξέλιξης δεν περνούσε ούτε ως προβληματισμός ανάμεσα σε χιλιάδες νέους και άλλους συγκεντρωμένους, που δεν είχαν πείρα του οργανωμένου αγώνα. Επαιξε οπωσδήποτε ρόλο ότι δεν υπήρχαν σύνδεσμοι ενημέρωσης, ώστε η απαγκίστρωση να γίνει συντεταγμένα και με τρόπο που θα βοηθούσε να χαλαρώσει ο αστυνομικός κλοιός και να κλιμακωθεί παραπέρα ο αγώνας.

Αρα η απαγκίστρωση δεν μπορούσε να προχωρήσει σε συνδυασμό και με την επιλογή της χούντας να δώσει, άμεσα και χωρίς καθυστέρηση, ένα τέλος στη συγκεκριμένη μορφή πάλης. Ετσι όταν η Συντονιστική ανακοίνωσε ότι δεν υπήρχε δυνατότητα εξόδου, όταν κάλεσε να παραμείνει σταθερό και σθεναρό το συγκεντρωμένο πλήθος όλοι παρέμειναν στις θέσεις τους, παρά τον κίνδυνο. Οι έγκλειστοι λειτούργησαν ως ελεύθεροι πολιορκημένοι, τραγουδούσαν, φώναζαν συνθήματα, απευθύνονταν στους φαντάρους, ζητώντας να μη σηκώσουν τα όπλα. Η ανάταση που αναδείχθηκε εξέφραζε την αποφασιστικότητα των λαϊκών δυνάμεων, την εμπιστοσύνη που απέκτησαν στις δυνάμεις τους από τη συμμετοχή σε τέτοια μεγάλα γεγονότα.

(...) Το Πολυτεχνείο με την πανευρωπαϊκή και παγκόσμια απήχησή του, συνέβαλε στην ακόμα ευρύτερη λαϊκή αγανάκτηση, σχεδόν καθολική αντίθεση με τη δικτατορία. Επίσης, συνέβαλε να αποκαλυφθεί η εξαπάτηση του λαού από τη χούντα με την καραμέλα της «φιλελευθεροποίησης» του πολιτικού συστήματος, σύμφωνα με την οποία η στρατιωτική χούντα δήλωσε την κατάργηση της βασιλείας, την πραγματοποίηση σε μια πορεία εθνικών εκλογών, τη μεταφορά αρμοδιοτήτων από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στον πρωθυπουργό, οπότε και προχώρησε στον σχηματισμό μιας δοτής κυβέρνησης με πρωθυπουργό πολιτικό πρόσωπο τον Σπ. Μαρκεζίνη στις 8 Οκτώβρη του ΄73. Ο ξεσηκωμός του Πολυτεχνείου όξυνε τις αντιθέσεις μέσα στη χούντα, έγινε πιο οξεία η κρίση που υπέβοσκε στους κόλπους της, επιτάχυνε την κατάρρευσή της, βέβαια σε συνδυασμό και με το έγκλημα που διαπράχθηκε στην Κύπρο.

Σε καμιά περίπτωση δεν καταγράφεται ιστορικά ως αγώνας που ηττήθηκε, άρα ήταν αχρείαστος ή και επιζήμιος. Αστοί επικριτές του ξεσηκωμού του Πολυτεχνείου, οι συνήθεις πανικόβλητοι μπροστά στο λαϊκό αγωνιστικό ρεύμα, βάζουν και το ερώτημα μήπως τελικά το Πολυτεχνείο οδήγησε στην ανατροπή του Γ. Παπαδόπουλου ιδιαίτερα την περίοδο της λεγόμενης «φιλελευθεροποίησης» από τον Δ. Ιωαννίδη που προσωπικά πήρε την πρωτοβουλία για το πραξικόπημα στην Κύπρο σε βάρος του Προέδρου Μακαρίου. Καταρχάς, το Κυπριακό εξαρχής ήταν ζήτημα που η χούντα των συνταγματαρχών είχε στον προσανατολισμό της. Από την πρώτη στιγμή υπήρχαν ανάμεσά τους διαφωνίες για χειρισμούς. Υπήρξε επίσης από ορισμένους και σχεδιασμός ανατροπής του Παπαδόπουλου.

(...) Το Κόμμα έχει αποδείξει ότι μελετώντας, με την απόσταση του χρόνου, μεγάλα ιστορικά γεγονότα δεν έκρυψε, ποτέ, προβλήματα και αδυναμίες. Λίγο μετά την πτώση της χούντας έγινε συνεδρίαση της ΚΕ με ειδικό θέμα την εκτίμηση για το Πολυτεχνείο (1976). Σήμερα όμως έχουμε πιο ολοκληρωμένη και αντικειμενική εικόνα κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας του Δοκιμίου της περιόδου της δικτατορίας. Τα συμπεράσματα δεν μπορούν να αποστασιοποιηθούν από ένα βασικό ζήτημα, ότι μιλάμε για πάλη σε συνθήκες παρανομίας, όπου η κομματική λειτουργία δεν έχει καμία σχέση με αυτήν που γνωρίζουμε από το 1974 και μετά, το ίδιο δύσκολη ήταν η καθοδήγηση, η άμεση ενημέρωση και επικοινωνία, η εξασφάλιση της μέγιστης δυνατής συλλογικότητας (...).

(...) Ενα από τα συμπεράσματα και διδάγματα της μάχης του Πολυτεχνείου που αναδεικνύουμε σήμερα είναι η σημασία της ικανότητας του Κόμματος να προβλέπει, να προετοιμάζεται καλύτερα για όλες τις πιθανές εξελίξεις, να δικαιώνει τον χαρακτηρισμό του ως «Κόμματος παντός καιρού». Στη νέα φάση που διένυε το Κόμμα μετά την απόφαση να συγκροτηθούν αυτοτελείς Οργανώσεις του, αν και είχε στον νου του και από τη διεθνή πείρα και την ελληνική ότι δεν αποκλείεται να υπάρξουν στιγμές απότομης ανόδου της ταξικής πάλης, δεν είχε την πρόβλεψη με πρακτικά μέτρα να εκπονήσει ένα καταρχήν σχέδιο χειρισμού τέτοιων ξαφνικών, με μια έννοια, καταστάσεων. Το κυριότερο ήταν ότι κάτω από τις αντικειμενικές δυσκολίες, αντιξοότητες που προκαλούσαν οι συνθήκες παράνομης δουλειάς υπήρξε και η αντίληψη ότι για να προλαμβάνονταν οι κίνδυνοι συλλήψεων οι αγωνιστικές ενέργειες έπρεπε να είναι αποτέλεσμα ολοκληρωμένης προετοιμασίας. Βεβαίως, πάγιο καθήκον ήταν και είναι σε δύσκολες συνθήκες η συστηματική ιδεολογικοπολιτική και οργανωτική προετοιμασία, αλλά αυτή δεν μπορεί να οδηγεί στην υποτίμηση ότι διαμορφώνονται και υπόγεια ρεύματα ή ένα γεγονός μπορεί να γίνει κρίκος και στιγμιαίος καταλύτης.

Δεν πάρθηκε υπόψη το γεγονός ότι ακόμα και σε συνθήκες δικτατορίας στους χώρους των ΑΕΙ υπήρχαν κάποιες δυνατότητες για κινητοποίηση, σε σύγκριση με άλλους χώρους π.χ. εργατικούς όπου λίγο πολύ ήταν γνωστοί στην εργοδοσία και κυρίως στην Αστυνομία οι κομμουνιστές, αριστεροί, αγωνιστές στο συνδικαλιστικό κίνημα, δακτυλοδεικτούμενοι και φακελωμένοι. Στα πανεπιστήμια, άρα και στο όποιο κίνημα αναπτύχθηκε, εντάχθηκαν φοιτητές και φοιτήτριες που δεν ήταν γνωστοί και φακελωμένοι, αυτό διευκολυνόταν καθώς συγκεντρώνονταν χιλιάδες νέοι και νέες σε κάθε κτιριακό ίδρυμα, άρα ήταν αυξημένη η δυνατότητα να διεισδύσει η παράνομη δουλειά ακόμα και η δυνατότητα μεγαλύτερης ελευθερίας κινήσεων (...).

Ανεξάρτητα από τις παραπάνω εκτιμήσεις, το αναμφισβήτητο γεγονός ήταν ότι το ΚΚΕ στήριξε με όλες τις δυνάμεις του τον ξεσηκωμό. Βρέθηκε μαζί με την ΚΝΕ στο κέντρο των εξελίξεων και έπαιξαν βασικό ρόλο, πολλές φορές καθοριστικό, καθοδηγητικό. Θα μπορούσε και σε τέτοιες σκληρές συνθήκες να υπάρχει καλύτερη προετοιμασία από όλες τις πλευρές, ώστε να μην εμφανίζονταν προβλήματα και συνέπειες ενός είδους αιφνιδιασμού.

Μια συναυλία αφιερωμένη στο τραγούδι μεγάλων δημιουργών που «άνθισε» στα μαύρα χρόνια της δικτατορίας και έδωσε δύναμη, κουράγιο, διέξοδο σε όσους στέναζαν και πάλευαν, στο τραγούδι που συντρόφευσε και συντροφεύει τους αγώνες που έδωσαν και δίνουν ο λαός μας και η νεολαία.

Στην εκδήλωση θα μιλήσει η Θεανώ Καπέτη, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέας της ΚΟ Κεντρικής Μακεδονίας.

Τραγουδούν οι Ρίτα Αντωνοπούλου, Παντελής Θαλασσινός, Δημήτρης Μπάσης, Κώστας Τριανταφυλλίδης.

Παίζουν οι μουσικοί: Βαγγέλης Ζαρμπούτης (μπουζούκι), Νίκος Γερακέλλης (μπουζούκι), Μιχάλης Ατσάλης (ακουστική & ηλεκτρική κιθάρα), Τάσος Αθανασιάς (ακορντεόν), Μαρίνα Τσοκάνη (πιάνο, πλήκτρα), Χρήστος Παπαδόπουλος (πνευστά), Αντωνία Τσολάκη (μπάσο), Γιάννης Καρακασίδης (ντραμς).

Την καλλιτεχνική επιμέλεια και διεύθυνση της ορχήστρας έχει ο Μανόλης Ανδρουλιδάκης, με τον οποίο είχαμε τη χαρά να συζητήσουμε και να ρίξουμε μαζί του «ματιές» στο πρόγραμμα της συναυλίας, να μιλήσουμε για τους άξιους συντελεστές του αφιερώματος, αλλά και για τον ρόλο της Τέχνης. Ακολουθεί η συζήτηση μαζί του.

-- Μια μεγάλη συναυλία - αφιέρωμα στο αντιδικτατορικό τραγούδι. Τι θα περιλαμβάνει το πρόγραμμα της συναυλίας;

-- Περιλαμβάνονται τραγούδια που ακούστηκαν μέσα στο Πολυτεχνείο, συνδεδεμένα με την αντιδικτατορική πάλη, απαγορευμένα του Θεοδωράκη, τραγούδια του Λεοντή από την «Καντάτα Ελευθερίας» και το «Καπνισμένο τσουκάλι», από το «Μεγάλο μας τσίρκο» του Ξαρχάκου και λογοκριμένα που κυκλοφόρησαν με τους πρωτότυπούς τους στίχους μόνο μετά τη μεταπολίτευση. Αυτά τα τραγούδια θα αποδοθούν με ενορχηστρώσεις που θεωρώ ότι σέβονται κι ενισχύουν τις πρώτες εκτελέσεις, καθώς δόθηκε μεγάλη προσοχή στην προσέγγισή τους αλλά και στη σύσταση της ορχήστρας και την επιλογή των μουσικών.

-- Ολα αυτά τα τραγούδια κρύβουν πίσω τους και μια ιστορία... Αλλα γράφτηκαν κάτω από τη μύτη των χωροφυλάκων, άλλα κατάφεραν και ξεπέρασαν με αλληγορικό τρόπο τον σκόπελο της λογοκρισίας, άλλα ακούγονταν μόνο στους «τέσσερις τοίχους» και ηχογραφήθηκαν κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης. Πώς προέκυψε η επιλογή;

-- Θέλησα να υπάρξει ένα ευρύ φάσμα και να μην είναι μονοδιάστατη η αισθητική. Υπάρχουν τραγούδια από όλες τις προαναφερθείσες κατηγορίες: Από την παντελώς απαγορευμένη «Ρωμιοσύνη» και την «Αυλή» μέχρι τα λογοκριμένα του Μάνου Ελευθερίου, από λαϊκά ζεϊμπέκικα και το «Αξιον Εστί» με τα μπουζούκια, μέχρι «ροκάδικα» του Σαββόπουλου και του Μικρούτσικου κι απ' την «Ξαστεριά», όπως τραγουδιέται στα ορεινά της Κρήτης, και τον «Θούριο» μέχρι τον Βάρναλη, τον Ρίτσο και τον Ελύτη.

-- Και οι τραγουδιστές που συμμετέχουν;

-- Οι τραγουδιστές της νεότερης γενιάς καλούνται να υπηρετήσουν τραγούδια που πρωτακούστηκαν από τις φωνές του Νίκου Ξυλούρη, της Μαρίας Φαραντούρη, της Μαρίας Δημητριάδη και των ίδιων των δημιουργών. Επιλέχθηκαν, λοιπόν, ερμηνευτές που είναι γνώστες αυτού με το οποίο καταπιάνονται.

Ο Δημήτρης Μπάσης είναι η ιδανική φωνή για τα μεγάλα λαϊκά τραγούδια του Μίκη, πειθαρχημένος και με τη στόφα των μεγάλων ερμηνευτών του παρελθόντος, που εδώ θα τραγουδήσει, επίσης, Λάγιο και Ξαρχάκο.

Ο Παντελής Θαλασσινός, σπουδαίος τραγουδοποιός ο ίδιος, με την καθαρότητα της ψυχής του, την εδραιωμένη του ιδεολογία και την κοινωνική του ανησυχία, ερμηνεύει με γνώση και φωνή κουρδισμένη, βαθιά, γλυκιά κι αληθινή.

Η Ρίτα Αντωνοπούλου, πέρα από το αναμενόμενο, παθιασμένο και καθηλωτικό ρεσιτάλ πάνω στα τραγούδια του Μικρούτσικου, θα αποδώσει με την ίδια ερμηνευτική δεινότητα και τραγούδια που ακούσαμε για πρώτη φορά με εντελώς διαφορετικές φωνές όπως της Αλεξίου, του Ξυλούρη, του Σαββόπουλου και του Σιδηρόπουλου.

Ο Κώστας Τριανταφυλλίδης καταξιώνεται σταθερά ως ένας εκ των κορυφαίων λαϊκών τραγουδιστών, προορισμένος να ερμηνεύει πειστικά κι ελκυστικά τα τραγούδια των μεγάλων δημιουργών, αλλά και της νεότερης γενιάς. Η συνεργασία μαζί τους είναι πάντα αψεγάδιαστη.

Εξίσου ή και περισσότερο αψεγάδιαστη είναι η συνεργασία με τους - τόσο πειθαρχημένους και ελεύθερους - μουσικούς, που έχουν γνώση και συμμετέχουν με ενθουσιασμό, ήδη από τις πρόβες. Στις πρόβες, συχνά συγκινηθήκαμε, πολλές φορές ξαναπαίξαμε κάποια τραγούδια, χωρίς να είναι απαραίτητο, μόνο από «ερασιτεχνική» ευχαρίστηση. Είναι σπουδαίο να βλέπεις κορυφαίους σύγχρονους μουσικούς, αγέννητους τη δεκαετία του '70, να παρασύρονται από τη δύναμη των μεγάλων μελωδιών και των αλύγιστων στίχων.

-- Πρόκειται για τραγούδια που εξακολουθούν να συγκινούν, να συντροφεύουν μικρούς και μεγάλους αγώνες... Η Τέχνη μπορεί να βοηθήσει σε τέτοιες στιγμές;

-- Αν δεν μπορεί η Τέχνη και ειδικότερα το τραγούδι με την αμεσότητά του, τότε ποιος, άραγε; Εχω, εντός μου, την εμπεδωμένη γνώση ότι ο κόσμος θα αλλάξει πρωτίστως με την άνοδο του πνευματικού επιπέδου των πολλών. Το καλλιεργημένο χωράφι αποδίδει καρπό, το ακονισμένο μαχαίρι κόβει.

Η Τομεακή Οργάνωση Πειραιά του ΚΚΕ διοργανώνει μεγάλη πολιτική - πολιτιστική εκδήλωση για τα 50 χρόνια από τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, με τίτλο «Ο Νοέμβρης ήταν μια κόκκινη ρωγμή, η ιστορία γράφεται με πάλη ταξική», τη Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου, στις 19.00, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.

Θα μιλήσει ο Κύριλλος Παπασταύρου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Θα ακολουθήσει συναυλία - αφιέρωμα στο αντιδικτατορικό τραγούδι, σε καλλιτεχνική επιμέλεια Γιάννη Παπαζαχαριάκη. Συμμετέχουν (αλφαβητικά): Γρηγόρης Βαλτινός, Αλεξάνδρα Γκουντούλια, Γιώργος Νικηφόρου - Ζερβάκης, Κώστας Θωμαΐδης, Βιολέτα Ικαρη, Δημήτρης Κανέλλος, Μανώλης Μητσιάς, Διονύσης Τσακνής.

Στην Καισαριανή, στις 19.00, στο Στέκι Πολιτισμού «Ανδρέας Λυκουρίνος» (Ερυθρού Σταυρού 29). Θα μιλήσει ο Γιώργος Βασιλείου, μέλος του ΓΠ Αττικής της ΚΝΕ, και θα ακολουθήσει συζήτηση με την Φωτεινή Καραβίδα, μέλος της ΚΝΕ την περίοδο της δικτατορίας.

Στην Κομοτηνή, στις 19.00, στην Παλιά Νομική (κτίριο Τμήματος Παρευξεινίων, Αίθουσα 2). Θα μιλήσει ο Γιάννης Γκιόκας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και βουλευτής του Κόμματος. Θα ακολουθήσει μικρό μουσικό αφιέρωμα.

Στην Καστοριά, στις 18.00, στο καφέ «Μαμούθ». Θα μιλήσει ο Μιχάλης Τσακλίδης, μέλος του ΣΠ Δυτικής Μακεδονίας της ΚΝΕ.

Στη Ζαγορά Μαγνησίας, στις 17.00, στην αίθουσα του πολιτιστικού συλλόγου Ζαγοράς «Γιάνης Κορδάτος», παρουσιάζεται έκθεση πυρογραφίας, θα προβληθεί ντοκιμαντέρ και θα μιλήσει ο Βασίλης Τσαπράζης, μέλος της ΤΕ Μαγνησίας του ΚΚΕ.

Στα Προπύλαια (στ. μετρό «Πανεπιστήμιο»), στις 12.00, ιστορικός περίπατος.

Στο Λαύριο, στις 19.30, στο παλιό Μηχανουργείο. Θα μιλήσει ο Θοδωρής Κωτσαντής, Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ.

Στο Αιγάλεω, στις 19.30, στον πολιτιστικό χώρο «Η πρόοδος» (Κορυτσάς 33). Θα μιλήσει η Αφροδίτη Μπόμπολη, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ.

Στην Πεύκη, στις 19.00, στο δημαρχείο, αίθουσα «Μανόλης Αναγνωστάκης» (Χρυσοστόμου Σμύρνης και Ρήγα Φεραίου). Θα μιλήσει η Σταυρούλα Συγκούνα, μέλος του Γραφείου Περιοχής Αττικής της ΚΝΕ. Θα ακολουθήσει συζήτηση με τον Θωμά Κάκκαβα, φοιτητή της Βιομηχανικής Πανεπιστημίου Πειραιά στη διάρκεια της δικτατορίας και παρόντα στα γεγονότα του Πολυτεχνείου.

Στη Λάρισα, στις 19.00, στον Μύλο του Παπά. Θα μιλήσει ο Δαμιανός Μπαλασούλης, μέλος του ΚΣ και Γραμματέας του ΤΣ Λάρισας της ΚΝΕ.

Στα Τρίκαλα, στις 19.00, στο Μουσείο Τσιτσάνη. Θα μιλήσει ο Αντρέας Κοράκης, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ.

Στην Καρδίτσα, στις 20.00, στη μουσική σκηνή «Οδός ονείρων», μουσικό αφιέρωμα για τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου.

Στη Δανία, εκδήλωση και συναυλία διοργανώνει η ΟΒ Δανίας της ΚΝΕ, στην Κοπεγχάγη, στις 12.00, στην οδό Frederiksuundsvej 82. Θα μιλήσει ο Πάνος Απέργης, Γραμματέας της ΤΕ Σκανδιναβίας του ΚΚΕ.

Στην Κοζάνη, στις 18.00, στην Κοβεντάρειο Δημοτική Βιβλιοθήκη. Θα μιλήσει ο Νίκος Χριστάνης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέας της ΕΠ Δυτικής Μακεδονίας, και θα ακολουθήσει μουσικό αφιέρωμα.

Η ΤΟ Χρηματοοικονομικών και Λογιστικών Υπηρεσιών της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ διοργανώνει εκδήλωση στις 20.00, στο «Ιλιον Plus» (Πατησίων και Κοδριγκτώνος 17). Θα μιλήσει ο Δημήτρης Γόντικας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, και θα ακολουθήσει συναυλία αφιέρωμα στον Μάνο Λοΐζο.