Παρασκευή 18 Μάη 2018
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 13
ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
ΒΑΛΚΑΝΙΑ
Βασική προτεραιότητα και για το τουρκικό κεφάλαιο

Από την πρόσφατη επίσκεψη του Σέρβου Προέδρου στην Αγκυρα
Από την πρόσφατη επίσκεψη του Σέρβου Προέδρου στην Αγκυρα
«Η Δύση δεν μπορεί να ανεχτεί τη στάση της Τουρκίας, ειδικά στα Βαλκάνια, καθώς η χώρα μας αναπτύσσει βήματα, πρωτοβουλίες, προσπάθειες στην περιοχή...»

Τα παραπάνω δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υποδεχόμενος τον Σέρβο ομόλογό του Αλεξάνταρ Βούτσιτς, που στις 6 και 7 Μάη έκανε επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία. Δεν ήταν τυχαία η επιλογή του να επισημάνει ότι η Αγκυρα θα επιμείνει στους σχεδιασμούς της για τα Βαλκάνια, ανεξάρτητα από διαφωνίες που έχουν και σύμμαχοί της. Τους τελευταίους μήνες, μια σειρά ηγέτες βαλκανικών κρατών έχουν βρεθεί στην Αγκυρα, ενώ προχωρούν σύνθετοι ανταγωνισμοί και διεργασίες για τον γεωπολιτικό έλεγχο των Βαλκανίων. ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία κ.ά. κονταροχτυπιούνται για την ενίσχυση της επιρροής τους στην περιοχή, που έχει μεγάλη σημασία για την υλοποίηση γεωστρατηγικών αλλά και επενδυτικών σχεδιασμών, εξαιτίας της θέσης τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η τουρκική αστική τάξη διατάσσει τις δικές της δυνάμεις, αναπτύσσοντας επενδύσεις εκατομμυρίων, πρώτα απ' όλα στην ανάπτυξη υποδομών σε μια σειρά κρίσιμους κλάδους, ενώ αξιοποιεί και το ενισχυμένο - σε πολλές χώρες - μουσουλμανικό στοιχείο, για να διαμορφώσει συμμαχίες ευνοϊκές στα σχέδια της δικής της αναβάθμισης.

Ενδεικτικό είναι εξάλλου και το γεγονός ότι το κυβερνών κόμμα, ΑΚΡ, επέλεξε το Σαράγεβο στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη για να οργανώσει κεντρική προεκλογική συγκέντρωση, 20 Μάη, ενόψει των διπλών πρόωρων εκλογών, εκεί θα τιμηθεί με τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα από το Διεθνές Πανεπιστήμιο της πόλης, για την προσφορά του και στη διεθνή πολιτική σκηνή.

Ο ρόλος της ΤΙΚΑ

Στην κατεύθυνση αυτή χρησιμοποιείται ιδιαίτερα η Τουρκική Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (Turkish Cooperation and Coordination Agency), γνωστή ως ΤΙΚΑ.

Η συγκεκριμένη υπηρεσία δημιουργήθηκε το 1992, όταν μετά τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες το τουρκικό κεφάλαιο εντόπισε νέους διαύλους για τη διείσδυσή του, καταρχάς σε Κεντρική Ασία, Βαλκάνια κ.α. Οπως εξηγείται στην ιστοσελίδα της ΤΙΚΑ, η ανάπτυξη κοινωνικών, οικονομικών και πολιτιστικών προγραμμάτων που ξεκίνησε στην αρχή με παροχή κάποιας βοήθειας «στη συνέχεια μετατράπηκε σε μακροπρόθεσμα σχέδια και συνεργασία που βασίστηκε στην ανάπτυξη» (των αντίστοιχων κρατών, δηλαδή σε μεγάλες «αναπτυξιακές» - μονοπωλιακές επιδιώξεις). Τότε «η ανάγκη για μια οργάνωση που μπορεί να εξασκεί και να συντονίσει τις επιχειρήσεις που διεξάγονται σε αυτόν τον τομέα και για τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής (σ.σ. της Τουρκίας) αναδύθηκε και προέκυψε η δημιουργία της ΤΙΚΑ.

Με την καθιέρωση της αντίληψης "ενεργού" πολιτικής στην εξωτερική μας πολιτική, η ΤΙΚΑ έγινε ένα ενδιάμεσο εργαλείο υλοποίησης (σ.σ. επιλογών) της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής». Με επίμονες αναφορές σε όρους όπως «τουρκικές δημοκρατίες» (εννοώντας κράτη όπου υπάρχει σημαντικό μέρος τουρκόφωνου πληθυσμού), η ιστοσελίδα συνοψίζει τους στόχους της ΤΙΚΑ στη δημιουργία κοινωνικών δομών αυτών των «τουρκικών δημοκρατιών», στην κατασκευή μιας ταυτότητας με ένα βιώσιμο τρόπο, στην αντιμετώπιση των ελλείψεων στις τεχνικές τους υποδομές. «Η ΤΙΚΑ ανέπτυξε πολλά σχέδια, στους τομείς της Παιδείας, της Υγείας, της αγροτικής ανάπτυξης, του χρηματοπιστωτικού τομέα, του τουρισμού και της βιομηχανίας».

Ειδικά για τα Βαλκάνια, η ΤΙΚΑ τονίζει πως η περιοχή «έχει αναγνωριστεί ως ένα βασικό στοιχείο για την εξωτερική πολιτική (σ.σ. της Τουρκίας συνολικά)». Και συμπληρώνει πως ειδικά για τη συγκεκριμένη περιοχή, η Τουρκία συνεχίζει τη δράση της με μια προοπτική που «εστιάζει στο όραμα, όχι στη δημιουργία κρίσεων», δανειζόμενη μια φράση του πρώην ΥΠΕΞ και πρωθυπουργού της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου, που είχε πρωτοστατήσει στη δημιουργία της ΤΙΚΑ.

Για να αντιληφθεί κανείς το ρόλο της ΤΙΚΑ αρκεί να εντοπίσει την παρομοίωσή της με την αμερικανική USAID (United States Agency for International Development), το γνωστό παραμάγαζο του αμερικανικού ΥΠΕΞ με το οποίο ανοίγουν δρόμοι για τη δραστηριοποίηση αμερικανικών μονοπωλίων και γενικά του αμερικανικού ιμπεριαλισμού.

Και η αξιοποίηση των «μουσουλμανικών μειονοτήτων»

Χαρακτηριστικός είναι και ο τρόπος που το τουρκικό κεφάλαιο αξιοποιεί το μουσουλμανικό στοιχείο, υποδαυλίζοντας, στον έναν ή στον άλλο βαθμό, εθνικισμούς και διεκδικήσεις «μειονοτήτων».

Σε αυτό το πλαίσιο, χρησιμοποιείται και η λεγόμενη «Προεδρία Θρησκευτικών Υποθέσεων» («Diyanet»), που θεωρείται η υψηλότερη θρησκευτική αρχή στην Τουρκία.

Ουσιαστικά πρόκειται για κρίσιμο επιτελείο του αστικού τουρκικού κράτους με το οποίο «ζυμώνονται» οι προτεραιότητες του τουρκικού κεφαλαίου.

Σήμερα, η «Diyanet» εξασφαλίζει κάθε χρόνο περίπου 2 δισ. δολάρια από τα κρατικά ταμεία και είναι υπεύθυνη για τη λειτουργία συνολικά 90.000 τζαμιών σε Τουρκία και εξωτερικό, με συνολικά 120.000 άτομα προσωπικό. Ακόμα, διατηρεί 106 «θρησκευτικούς επιτετραμμένους» σε 57 χώρες, μέσα από τους οποίους είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ότι δεν «διαδίδονται» απλά οι «αξίες του Ισλάμ». Σύμφωνα με τον επικεφαλής της «Diyanet», Αλί Ερμπάς, κάθε Παρασκευή περίπου 25 εκατομμύρια μουσουλμάνοι εντός και εκτός Τουρκίας ακούν κηρύγματα που διαμορφώνονται κεντρικά από την υπηρεσία. Πρόσφατα, η «Diyanet» ανέλαβε την «εκπαίδευση» περίπου 400 ιμάμηδων που ήρθαν από τη Συρία στην Αττάλεια, ώστε όταν ολοκληρωθούν τα σχετικά προγράμματα να «μοιραστούν» σε περιοχές όπου ήδη έχει αναπτυχθεί ο τουρκικός στρατός, στο πλαίσιο των φιλοδοξιών της Αγκυρας να «απελευθερώσει» τους μουσουλμάνους της περιοχής και να στηρίξει τη «σταθερότητα» και την «ασφάλειά» τους έναντι κουρδικών οργανώσεων και άλλων δυνάμεων που βλέπει ως απειλή για το δικό της ρόλο.

Αλλωστε, ενδεικτική της προσπάθειας της Τουρκίας να λανσαριστεί ως «προστάτης των μουσουλμάνων» είναι και η Σύνοδος Μουσουλμανικών Μειονοτήτων που οργάνωσε η «Diyanet» στην Κωνσταντινούπολη, τον Απρίλη. «Το γεγονός ότι αποτελείτε μειοψηφία σε μια χώρα δεν είναι ποτέ μειονέκτημα... Πόσο συχνά, με την άδεια του Θεού, μικρές ομάδες έχουν νικήσει μεγάλες. Ο Θεός στηρίζει αυτούς που δείχνουν υπομονή», ανέφερε μεταξύ άλλων στο χαιρετισμό του ο Ερντογάν, αναδεικνύοντας και έτσι ότι ο ούτως ή άλλως αντιδραστικός ρόλος της θρησκείας μπορεί να αξιοποιηθεί πολύμορφα στην προώθηση αντιλαϊκών σχεδιασμών. Σημειώνουμε ότι τη Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη παρακολούθησαν πάνω από 250 παράγοντες από περισσότερες από 100 χώρες όλου του κόσμου.


Α. Μ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ