Το βάθεμα της εμπορευματοποίησης στο χώρο του Πολιτισμού είναι το στίγμα του νομοσχεδίου του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού που τιτλοφορείται «Συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, χορήγηση πολυεδαφικών αδειών για επιγραμμικές χρήσεις μουσικών έργων και άλλα θέματα» και από χτες συζητείται στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, με τις συνοπτικές διαδικασίες του επείγοντος.

Με το νομοσχέδιο, ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία η αντιδραστική Οδηγία 26/2014, με την οποία η ΕΕ μετατρέπει ακόμα περισσότερο την πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία σε εμπόρευμα. Οπως ανέδειξε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Γιάννης Δελής: «Στην ουσία, η ΕΕ προωθεί ρυθμίσεις διεύρυνσης της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας πάνω στα πνευματικά δημιουργήματα, εφαρμόζοντας τη συνθήκη του Μάαστριχτ, επιτρέποντας την εγκατάσταση Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης ή Ανεξάρτητων Οντοτήτων Διαχείρισης (ΑΟΔ) σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ, ανεξάρτητα από τη χώρα στην οποία βρίσκεται η έδρα της».

Στην προκειμένη περίπτωση, όσον αφορά την Ελλάδα, οι ΟΣΔ μέχρι τώρα είναι, όπως επισήμανε, «συνεταιριστικές οργανώσεις, που έχουν ιδρυθεί από τους ίδιους τους καλλιτέχνες για να υπερασπιστούν το έργο τους από τη μονοπωλιακή ασυδοσία». Με το νομοσχέδιο ανοίγει ο δρόμος για «τη συγκρότηση μεγάλων κερδοσκοπικών Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης, οι οποίοι μπορούν να συγκροτούνται από επιχειρήσεις παραγωγής και ισχυρούς οικονομικά καλλιτέχνες, που είναι συνδεδεμένοι οικονομικά με τους παραγωγούς αυτούς. Συγκεκριμένα, δίνει τη δυνατότητα στους ΟΣΔ να επενδύουν χωρίς όρια τόσο τα έσοδα από δικαιώματα, όσο και το 50% των μη διανεμητέων εσόδων με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μελών τους (...).

Είναι φανερό ότι θα προκρίνονται έργα εμπορικά που φέρνουν κέρδη σε ακόμα μεγαλύτερη ένταση από αυτό που συμβαίνει τώρα, που ανταποκρίνονται, δηλαδή, στο "μαζικό γούστο", το οποίο διαμορφώνεται σύμφωνα με τα κυρίαρχα πρότυπα. Ετσι, έργα που αμφισβητούν την αστική ιδεολογία και την πολιτική, θα περιθωριοποιούνται και θα εμποδίζονται. Νομίζω ότι ζωντανό παράδειγμα αποτελεί ο κινηματογράφος, όπου οι ανεξάρτητες παραγωγές σπανιότητα βρίσκουν ανοιχτό δρόμο για τις αίθουσες, ενώ οι αίθουσες που προσπαθούν να στηρίξουν αυτές τις παραγωγές περνούν πολύ δύσκολες ώρες».

Μόνο το ΚΚΕ καταψήφισε από την αρχή το νομοσχέδιο. ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και τα άλλα αστικά κόμματα επιφυλάχθηκαν, χωρίς να διαφωνούν στην ουσία του νομοσχεδίου.