Σοβαρές αντιδράσεις από φορείς του πολιτισμού έχει προκαλέσει η αιφνιδιαστική απόφαση της κυβέρνησης να αποκόψει τη συλλογή Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη από το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης και να παραδώσει ολόκληρο αυτό το τμήμα του Μουσείου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Συγκεκριμένα, με το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας και άλλες διατάξεις, που συζητιέται σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής, προβλέπεται ότι «η συλλογή ελληνικών λαϊκών μουσικών οργάνων και η μουσικολογική βιβλιοθήκη, τα οποία περιήλθαν στο υπουργείο Πολιτισμού με δωρεά του Φοίβου Ανωγειανάκη (ν.1948/1991 Α' 83) και σήμερα τα κατέχει το "Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης και Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων - Συλλογή Φοίβου Ανωγειανάκη" όπως έχει διαμορφωθεί βάσει σχετικής απογραφής (άρθρο 39 του ν. 4305/14-Α' 237), περιέρχονται αυτοδικαίως κατά πλήρη κυριότητα, χωρίς την τήρηση οποιουδήποτε τύπου, πράξης ή συμβολαίου και χωρίς αντάλλαγμα στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Το ΕΚΠΑ καθίσταται ειδικός και καθολικός διάδοχος του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού ως προς την ανωτέρω περιουσία και οφείλει να τη διαχειρίζεται σύμφωνα με τους όρους της δωρεάς (ν. 1948/1991) (...) Απαγορεύεται η ως άνω περιουσία σε τρίτον, πλην της επαναμεταβίβασής της με δωρεά στο υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού».

Στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου δεν αναφέρεται καθόλου γιατί γίνεται αυτή η εκχώρηση, ενώ στη σχετική συζήτηση προχτές στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, ο υπουργός Παιδείας Κ. Γαβρόγλου ισχυρίστηκε ότι το Μουσείο Λαϊκών Οργάνων, από τότε που εντάχθηκε στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, έχει ακυρώσει τις μισές δραστηριότητές του, είχε πρόβλημα με τους φύλακες και έκλεινε το μεσημέρι, ενώ τώρα η λειτουργία του μουσείου θα εξασφαλίζεται από πόρους του Πανεπιστημίου Αθηνών, ώστε να μπορεί να λειτουργεί και εκεί θα παίξουν ρόλο και τα μεταπτυχιακά μαθήματα που γίνονται από το ΕΚΠΑ.

Ωστόσο, η προϊσταμένη του Τμήματος Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων - Συλλογή Φοίβου Ανωγειανάκη, του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης (ΜΕΛΤ), Ελένη Μελίδη, που μίλησε επίσης στην Επιτροπή της Βουλής, μετέφερε ότι οι εργαζόμενοι είναι εμβρόντητοι για αυτή την απόφαση, καθώς πληροφορήθηκαν ξαφνικά για το νομοσχέδιο, ενώ επεξεργάζονταν το οργανόγραμμα του υπουργείου Πολιτισμού που περιελάμβανε κανονικά το Τμήμα των Μουσικών Οργάνων μέσα στο ΜΕΛΤ. «Νομίζω ότι δεν μπορεί να αποσπαστεί ύλη από το υπουργείο Πολιτισμού, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, κομματιού, μέρος του δημόσιου μουσείου για να παραχωρηθεί σε μια αυτόνομη αρχή ή στο υπουργείο Παιδείας, ως πανεπιστημιακό μουσείο. Εχουμε μπει στη διαδικασία στελέχωσής του εδώ και μέρες και δεν καταλαβαίνουμε την σκοπιμότητα αυτής της κίνησης», είπε χαρακτηριστικά η Ελ. Μελίδη.

Την έντονη αντίδρασή τους σε αυτή την απόφαση εκφράζουν με ανακοινώσεις τους ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ), το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ) και ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος (ΠΜΣ).

«Η επίμαχη ρύθμιση δεν διασφαλίζει με κανένα τρόπο την εύρυθμη λειτουργία της Συλλογής, αφού δεν περιέχει καμία πρόβλεψη για το προσωπικό και τους πόρους που θα διατεθούν από το ΕΚΠΑ για τη λειτουργία του μουσείου. Είναι εξάλλου γνωστό στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ πώς πασχίζουν να επιβιώσουν τα ήδη υπάρχοντα μουσεία του ΕΚΠΑ», σχολιάζει ο ΣΕΑ, ενώ επισημαίνει ότι με την απόφαση αυτή «διασπάται η ενότητα του μεγαλύτερου δημόσιου Μουσείου Λαϊκής Τέχνης τη στιγμή ακριβώς που επίκειται η μεταστέγασή του στην υπέροχη "Αυλή των Θαυμάτων", γεγονός που από μόνο του είναι ικανό να δώσει μια νέα δυναμική στη λειτουργία του μουσείου».

Από τη μεριά του, το ΕΕΤΕ επισημαίνει επιπλέον ότι «είναι υποχρέωση του υπουργείου Πολιτισμού η φροντίδα για την ανάδειξη και καλή λειτουργία των μουσείων που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά αλλά και την τέχνη συνολικότερα. Είμαστε αντίθετοι με το ότι η κα Κονιόρδου προσυπογράφει ως υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού τη διάταξη εκχώρησης της συλλογής του μουσείου αυτού - αλλά και κάθε άλλου της αρμοδιότητας του ΥΠΠΟΑ - σε αντίθεση με την πρόθεση του δωρητή Φοίβου Ανωγειανάκη και χωρίς να έχει προηγηθεί κανένας σχετικός διάλογος και μάλιστα τη στιγμή που τα Πανεπιστήμια έχουν μπει στη ρότα της εμπορευματοποίησης της λειτουργίας τους».

Ο ΠΜΣ σημειώνει ότι η κυβέρνηση «προσπαθεί να υποβαθμίσει ένα θεσμό που τουλάχιστον για το χώρο της παραδοσιακής μουσικής αποτελεί ένα κόσμημα» και τονίζει: «Δεν έχει κανένα δικαίωμα η κυβέρνηση και ο οποιοσδήποτε υπουργός να λειτουργεί με αδιαφάνεια για τέτοια ζητήματα. Βάζουμε ευθέως το ερώτημα ποιους εξυπηρετεί αυτή η διάταξη»...