Οπως είναι γνωστό, την Κυριακή 2 Οκτώβρη τέθηκε σε δημοψήφισμα η συμφωνία ειρήνευσης μεταξύ της κολομβιανής κυβέρνησης και των Ενοπλων Επαναστατικών Δυνάμεων Κολομβίας - Στρατός του Λαού (FARC - EP). Στο δημοψήφισμα, όπου μετείχε μόνο το 37% των εκλογέων, η συμφωνία απορρίφτηκε με 50,2%.

Η συμφωνία είχε καταληχθεί μετά από διαπραγματεύσεις 4 ετών που έγιναν στο Οσλο και την Αβάνα και αποσκοπούσε στο να δώσει τέλος στην ένοπλη σύρραξη που ξεκίνησε το 1964, όταν δημιουργήθηκαν οι FARC-EP ως απάντηση στην επίθεση του αστικού στρατού ενάντια στον αγροτικό πληθυσμό της περιοχής Μαρκετάλια.¹ Παράλληλα, είχε ανακοινωθεί ότι θα επιδιωχθούν συνομιλίες και με την άλλη σημαντική αντάρτικη οργάνωση της χώρας, το Στρατό Εθνικής Απελευθέρωσης (ELN).

Στο παρελθόν είχαν προηγηθεί και άλλες προσπάθειες ειρήνευσης, με πιο γνωστή τις συνομιλίες και την ειρηνευτική διαδικασία το 1982-1984 με την κυβέρνηση Μπελισάριο Μπετανκούρ, που οδήγησε στην ίδρυση της «Πατριωτικής Ενωσης» (UP) ως νόμιμο κόμμα από τις FARC-EP και το Κολομβιάνικο Κομμουνιστικό Κόμμα, η οποία πνίγηκε κυριολεκτικά στο αίμα από το αστικό κράτος και παρακράτος. Μέσα σε μια δεκαετία είχαν δολοφονηθεί πάνω από 5.000 μέλη και στελέχη της, ανάμεσά τους 2 υποψήφιοι για την προεδρία της χώρας, 7 γερουσιαστές, 13 βουλευτές, 11 δήμαρχοι, 69 δημοτικοί σύμβουλοι, ενώ χιλιάδες σπρώχθηκαν στην πολιτική προσφυγιά στο εξωτερικό.

Στο πλευρό του αστικού κράτους στάθηκαν όλα τα χρόνια οι ΗΠΑ, η ΕΕ, άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, παρέχοντας απλόχερη οικονομική, στρατιωτική και πολιτική υποστήριξη. ΗΠΑ και ΕΕ εντάξανε τις FARC-EP στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων, ενώ μετά το θάνατο του στελέχους τους, Ραούλ Ρέγιες, το 2008 στο Εκουαδόρ εξαπολύθηκε διεθνώς ένα πραγματικό κυνήγι μαγισσών με την επίκληση «στοιχείων» που βρέθηκαν στον υπολογιστή του στο βομβαρδισμένο στρατόπεδό τους. Από την άλλη, στο πλευρό του αγώνα των FARC και του λαϊκού κινήματος της χώρας βρέθηκαν η συντριπτική πλειονότητα των Κομμουνιστικών Κομμάτων της Λατινικής Αμερικής και όχι μόνο, πολλές οργανώσεις του λαϊκού κινήματος και της νεολαίας στην περιοχή και διεθνώς.

Στις 23 Ιούνη 2016, FARC και κυβέρνηση υπέγραψαν οριστική κατάπαυση του πυρός και συμφωνία αφοπλισμού και στις 24 Αυγούστου ανακοινώθηκε η 297σέλιδη τελική συμφωνία ειρήνευσης που τέθηκε στο δημοψήφισμα. Στις 17-23 Σεπτέμβρη ακολούθησε η 10η Συνδιάσκεψη των FARC που επικύρωσε τη συμφωνία.

Η συμφωνία αποτελείται από επιμέρους συμφωνίες που συνοψίζονται σε 6 κεφάλαια. Προβλέπει μια διαδικασία αφοπλισμού των FARC σε 22 «μεταβατικές ζώνες - χωριά» και 6 μικρότερα στρατόπεδα, όπου θα συγκεντρώνονταν και θα διέμεναν οι μαχητές των FARC για 6 μήνες και όπου τα ατομικά όπλα τους θα συγκεντρώνονταν και θα καταστρέφονταν από τον ΟΗΕ, ενώ σε 3 μήνες μετά την έναρξη της ισχύος των συμφωνιών θα έπρεπε να έχουν καταστρέψει τον υπόλοιπο αποθηκευμένο οπλισμό τους.

Η συμφωνία κατοχυρώνει το μονοπώλιο του αστικού κράτους στη βία, την καταδίκη της επαναστατικής πάλης, προωθεί την κοινωνική συναίνεση και ενσωμάτωση, αναγνωρίζει το πάνω χέρι στην αστική τάξη και το κράτος της, τελικά υπονομεύει τον ταξικό αγώνα.

Για παράδειγμα, αναφέρεται ρητά: «Η Κυβέρνηση και οι FARC - EP συμφωνούν (...) να διασφαλιστεί το νόμιμο μονοπώλιο του Κράτους στη βία και τη χρήση των όπλων...»², διατύπωση που με παραλλαγές επαναλαμβάνεται σε διάφορα σημεία. Μάλιστα, σημειώνεται: «Η Εθνική Κυβέρνηση και το νέο πολιτικό κίνημα που θα ανακύψει από τη μετάβαση των FARC - EP στη νόμιμη πολιτική δράση, δεσμεύονται να προωθήσουν ένα Εθνικό Πολιτικό Σύμφωνο με τα πολιτικά κόμματα και κινήματα, τα συνδικάτα, τις ζωντανές δυνάμεις του έθνους».3

Από την άλλη, η συμφωνία δεν αναφέρεται καθόλου σε σημαντικά ζητήματα όπως τις 8 στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ, ούτε και στο πολύ σημαντικό γεγονός της υπογραφής, εν μέσω των διαπραγματεύσεων στις 25 Ιούνη 2013, συμφωνίας μεταξύ Κολομβίας και ΝΑΤΟ.

Το ΚΚΕ και αρκετοί φορείς του λαϊκού κινήματος της χώρας μας εδώ και δεκαετίες στάθηκαν αλληλέγγυοι στον αγώνα του Κολομβιανού λαού και των FARC. Απέρριψαν κατηγορηματικά το χαρακτηρισμό τους ως τρομοκρατικής οργάνωσης και απαίτησαν να αφαιρεθούν από τη λίστα της ΕΕ για τις τρομοκρατικές οργανώσεις, καθώς και να καταργηθεί η ίδια η λίστα.

Το ΚΚΕ διεκδίκησε την αναγνώριση των αντάρτικων οργανώσεων FARC - EP και ΕLN ως εμπόλεμα μέρη, την απελευθέρωση των κρατουμένων στις ΗΠΑ και των πάνω από 7.500 πολιτικών κρατουμένων στην Κολομβία, την αποκατάσταση των εκτοπισμένων. Εξέφρασε πολύμορφη αλληλεγγύη στον αγώνα του κολομβιανού λαού για μια Κολομβία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, για ειρήνη με κοινωνική δικαιοσύνη. Για μια νέα Κολομβία, όπου θα γίνεται σεβαστή η λαϊκή κυριαρχία και θέληση, δίχως πείνα, με δουλειά, στέγη, υγεία και εκπαίδευση για όλους.

Αντιπαρατεθήκαμε αποφασιστικά με αστικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις που αξιοποιούσαν την Κολομβία για να επιτεθούν στην ίδια την επαναστατική πάλη των λαών.

Είναι φανερές οι μεγάλες δυσκολίες ενός παρατεταμένου αγώνα, σε συνθήκες πολύ αρνητικού συσχετισμού, που σημαδεύονται από τις επιπτώσεις της αντεπανάστασης και της προσωρινής υποχώρησης του εργατικού και επαναστατικού κινήματος, της κρίσης στην οποία συνεχίζει να βρίσκεται το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα.

Είναι εμφανή τα πρόσθετα εμπόδια και δυσκολίες που προκύπτουν από την απλόχερη στήριξη του ιμπεριαλισμού στο αστικό κράτος της Κολομβίας, από τη διάθεση σύγχρονων πολεμικών μέσων, την ένταση της συνεργασίας των αστικών κρατών και των μηχανισμών τους στην περιοχή μέσα από ένα πυκνό δίκτυο διακρατικών συμμαχιών και οργανώσεων.

Οι αιτίες για τα μεγάλα προβλήματα που βιώνει ο κολομβιανός λαός, η καταστολή, η φτώχεια και η δυστυχία βρίσκονται μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα, στην εξουσία των μονοπωλίων, στο αστικό κράτος, στα αστικά κόμματα και την αντιλαϊκή πολιτική τους. Και αυτά παραμένουν άθικτα μετά τη συμφωνία.

Η συμφωνία δεν κρίνεται με βάση το αν οδηγεί σε αλλαγή μορφών πάλης, κάτι που είναι ευθύνη και υποχρέωση κάθε επαναστατικού κόμματος και κινήματος να επιλέγει ανάλογα με τις συνθήκες και τις απαιτήσεις της ταξικής πάλης στη χώρα του. Η συγκεκριμένη συμφωνία κρίνεται από το αν δεσμεύει το λαϊκό κίνημα της χώρας σε σοβαρές, απαράδεκτες παραχωρήσεις απέναντι στην αστική τάξη και την εξουσία της, που θα το αφοπλίσουν πολιτικά και ιδεολογικά και αντικειμενικά θα ανοίξουν το δρόμο σε εξελίξεις που θα οδηγήσουν είτε στην κλιμάκωση της καταστολής είτε στην ενσωμάτωσή του, ή και στα δύο ταυτόχρονα.

Η εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα κάθε χώρας οφείλουν να προτάξουν τα δικά τους συμφέροντα, τα δικά τους συνθήματα και στόχους πάλης σε αντιπαράθεση με την κυριαρχία του κεφαλαίου και της εξουσίας του, σε σύγκρουση με τον ιμπεριαλισμό, για το δικαίωμα στην επιλογή του δρόμου εξέλιξης κάθε λαού.

Είναι αναγκαία η συστηματική παρακολούθηση των εξελίξεων και η αποφασιστική στάση στο πλευρό του εργατικού - λαϊκού κινήματος ενάντια σε κάθε επιδίωξη αξιοποίησης των όποιων εξελίξεων για ένταση των διώξεων και της καταστολής. Εκφράζουμε σταθερά τη διεθνιστική αλληλεγγύη μας στους αγώνες για τα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης, για μια νέα Κολομβία με το λαό στην εξουσία.

Παραπομπές:

1. Δες και το άρθρο «Επαναστατικές Ενοπλες Δυνάμεις Κολομβίας - Λαϊκός Στρατός - 37 Χρόνια Μάχες για τη Νέα Κολομβία» του Ραούλ Ρέγιες στην ΚΟΜΕΠ 6/2001, ειδικά γραμμένο για την ΚΟΜΕΠ

2. Σελ. 70 της συμφωνίας

3. Ο.π. σελ. 72