«Στο Μεγάλο Παρθενώνα του Τρίκερι,

όπου χιλιάδες Καρυάτιδες πέτρωσαν στην εξορία»

Γ. Ρίτσος

Η Επιτροπή Περιοχής Θεσσαλίας του ΚΚΕ απευθύνει πλατύ κάλεσμα στους εργατοϋπαλλήλους, στους ανέργους, στους φτωχούς αγρότες και αυτοαπασχολούμενους, στις νέες και νέους της περιοχής μας, να γνωρίσουν μια από τις πολλές λαμπρές σελίδες της ταξικής πάλης στη χώρα μας. Αυτήν που έγραψαν με τη στάση τους, με το αίμα τους, οι εξόριστες αγωνίστριες και αγωνιστές του ΚΚΕ, του ΕΑΜ, του ΔΣΕ.

Αποτίνουμε φόρο τιμής σε όλες και όλους που μας κληροδότησαν τα πολύτιμα διδάγματα του ταξικού αγώνα. Εμπνεόμαστε, συνεχίζουμε στο δρόμο που χάραξαν. Πυροδοτούμαστε από την ορμή τους, παραδειγματιζόμαστε από τη συνείδηση και τη βαθιά πίστη στο σκοπό της πάλης τους, στο ιδανικό για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Αυτό οδηγούσε γυναίκες και άντρες, νέες κοπέλες, παιδιά και γερόντους, να στέκονται όρθιοι στα βασανιστήρια και τις κακουχίες, να ξεπερνάνε ακόμη και το φόβο του θανάτου.

Το νησί Τρίκερι, του νομού Μαγνησίας, στη Θεσσαλία, έχει το δικό του μερτικό στην Ιστορία της πάλης των τάξεων στη χώρα μας. Υπήρξε ένας από τους τόπους εξορίας, από το 1947 έως το 1953, κατά κύριο λόγο γυναικών, μελών του ΚΚΕ, του ΕΑΜ, του ΔΣΕ, όπως και γυναικών αγωνιστριών «προληπτικά κρατουμένων». Υπολογίζεται πως το Σεπτέμβρη του 1949 στο Τρίκερι κρατούνταν 5.000 γυναίκες μαζί με τα 235 παιδιά τους, ζώντας στριμωγμένες σε τρύπιες σκηνές, χωρίς στρώματα, ρούχα, παπούτσια. Στερούνταν τα πάντα, ακόμη και τα πιο στοιχειώδη, νερό, τροφή, γιατρό, φάρμακα.

Το Γενάρη του 1950 το Τρίκερι υπάχθηκε στον «Οργανισμό Αναμόρφωσης Μακρονήσου». 1.200 γυναίκες μαζί με τα παιδιά τους μεταφέρθηκαν στη Μακρόνησο, όπου υπέστησαν ανείπωτα βασανιστήρια. Η σταδιακή απόλυσή τους από το Τρίκερι ολοκληρώθηκε τον Απρίλη του 1953. Οι τελευταίες 19 «αμετανόητες» εξόριστες μεταφέρθηκαν στον Αη Στράτη.

Η Επιτροπή Περιοχής Θεσσαλίας του ΚΚΕ ιδιαίτερα απευθύνεται στις νέες κοπέλες τις περιοχής, εργαζόμενες, μωρομάνες, φοιτήτριες και σπουδάστριες, μαθήτριες, άνεργες, ωθώντας τις να έρθουν σε επαφή και να γνωρίσουν την Ιστορία του ΚΚΕ, της ΚΝΕ, συνολικότερα του εργατικού - λαϊκού κινήματος στη χώρα μας.

Να μάθουν ότι το ΚΚΕ πρωτοστάτησε από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του στην προσέλκυση γυναικών στον αγώνα, στην ανάδειξη δυνατοτήτων τους, της ικανότητας προσφοράς και θυσίας σε συνθήκες που κυριαρχούσαν ακόμη σκοταδιστικές και οπισθοδρομικές αντιλήψεις. Επλασε την καινούρια γυναίκα, που δίνει τη ζωή της για την υπόθεση της εργατικής τάξης και του λαού, που έχει συνείδηση της αποστολής της και πεποίθηση στις δυνάμεις της. Την παράνομη αγωνίστρια, τη μαχήτρια του ΔΣΕ, τη γυναίκα που τραγουδά μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, αυτή που γίνεται σημαία πίστης στη φυλακή και την εξορία.

«Μέσα σε τούτο το ξεφάντωμα της λεβεντιάς,

που ο ηρωισμός γίνεται κάτι το απλό,

το φυσικό, σαν την ανάσα»

Στην κυριολεξία, έγραψε ιστορία στην ανάδειξη της γυναίκας του λαού σε συνειδητή αγωνίστρια και μάλιστα σε μια περίοδο που κυριαρχούσε η ιδέα της βιολογικής κατωτερότητας της γυναίκας, σε μια περίοδο που ήταν αδιανόητο εργάτριες, αγρότισσες να τα βγάζουν πέρα με πολλαπλάσιο και καλύτερα εξοπλισμένο ανδρικό αστικό στρατό.

Τρόμαζε το βάρβαρο εκμεταλλευτικό σύστημα ο αριθμός της γυναικείας συμμετοχής στην κορυφαία περίοδο της ταξικής πάλης στη χώρα μας κατά τον 20ό αιώνα, στον ΔΣΕ.

Ιδιαίτερα τιμάμε τις κομμουνίστριες και τις άλλες πρωτοπόρες μαχήτριες του ΔΣΕ, που φέτος συμπληρώνονται 70 χρόνια από την ίδρυσή του.

Η καταδίκη και ο εγκλεισμός των κομμουνιστριών και των κομμουνιστών ήταν αποτέλεσμα της σκληρής ταξικής πάλης, σε περιόδους που η αστική εξουσία επέλεξε να τσακίσει με τη βία το ΚΚΕ και το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Αυτό τον τρόπο βίας ακολούθησε για δεκαετίες ολόκληρες το αστικό κράτος, με δικτατορική μορφή ή με μορφή αστική κοινοβουλευτική, με κυβερνήσεις της «δεξιάς» ή του «κέντρου». Σ' αυτόν τον αγώνα, στην ανειρήνευτη πάλη των τάξεων αναδείχτηκαν πρωτοπόρες γυναίκες κομμουνίστριες, από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσης του Κόμματος.

Το διάστημα 1946 - 1951, από τα έκτακτα στρατοδικεία που στήθηκαν σε όλη τη χώρα, καταδικάστηκαν πάνω από 44.945 άντρες και 4.705 γυναίκες σε θάνατο ή σε πολύχρονες φυλακίσεις και εξορίες. Από τους καταδικασμένους σε θάνατο, 3.033 είχαν εκτελεστεί μέχρι τον Οκτώβρη του 1949 και άλλοι 2.289 περίμεναν το εκτελεστικό απόσπασμα.

Στους δεκάδες τόπους μαρτυρίου που λειτούργησαν σε όλη τη χώρα, η μεγάλη πλειοψηφία των κομμουνιστών άντεξε και έμεινε πιστή στις ιδέες, τα ιδανικά της, μέχρι τέλους.

Το νησί Τρίκερι αποτελεί έναν ακόμη βασικό ιστορικό κρίκο σε μια αλυσίδα τόπων φυλάκισης που περιλάμβανε για τις περισσότερες απ' αυτές τις γυναίκες καταρχήν τον εγκλεισμό τους στις φυλακές Αβέρωφ, στη συνέχεια στις φυλακές της Χίου, ακολούθως τη μεταγωγή τους στο Τρίκερι. Στη συνέχεια, για ένα μεγάλο τμήμα αυτών των γυναικών την εξορία τους στη Μακρόνησο, μετά στον Αη Στράτη ή για κάποιες απ' αυτές πάλι την επιστροφή στο Τρίκερι.

Ατέλειωτα χρόνια εγκλεισμού, κακουχιών, χωρίς να γνωρίζουν αν οι δικοί τους ζούνε ή πεθάνανε, χωρίς να ξέρουν τι τις περιμένει την επαύριο. Κι όμως, αυτές οι γυναίκες δεν κακομοιριάσανε ούτε σταυρώσανε μοιρολατρικά τα χέρια. Την ασχήμια της φυλακής και της εξορίας τη μετέτρεψαν σε φωτεινό χώρο.

Κάτω από την επίδραση των κομμουνιστικών ιδεών, με τη δυναμική της ταξικής πάλης, έτσι κατορθώσανε γυναίκες καθημερινές, απλές να επιβιώσουν, οργανώνοντας μια ολόπλευρη ζωή με τις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης.

Με καθημερινό αγώνα, πότε ενάντια στην έλλειψη νερού πότε ενάντια στα καιρικά φαινόμενα, πότε ενάντια στο δεσμοφύλακα - βασανιστή, βιαστή τους.

Οργανώνουν τη σίτισή τους, την αλληλεγγύη τους για τα παιδιά - όποιας κι αν ήταν - καθώς τα παιδιά δεν θεωρούνται κρατούμενοι και δεν δικαιούνται συσσίτιο. Οργανώνουν από ραφτάδικο, παπουτσάδικο, παπλωματάδικο, μαραγκούδικο τους, μέχρι έντονη μορφωτική - πολιτιστική δραστηριότητα. 52 εξόριστες δασκάλες με επικεφαλής την κομμουνίστρια παιδαγωγό Ρόζα Ιμβριώτη και την εκπαιδευτική ομάδα που διαμόρφωσε, σε όλη τη διάρκεια της εξορίας συνεχίζουν ασταμάτητα το έργο τους, που περιλαμβάνει από μαθήματα για αναλφάβητες έως και μαθήματα προετοιμασίας για εισαγωγικές στο Πανεπιστήμιο.

Στο Τρίκερι δημιουργήθηκε τετράφωνη χορωδία από 90 κοπέλες, από τη μουσικό Ελλη Νικολαΐδη. Διδάχτηκαν πάνω από 150 τραγούδια ελληνικά, γαλλικά, γερμανικά, ρωσικά, νορβηγικά και νέγρικα, παρά την τρομοκρατία, λόγω της απαγόρευσης συγκέντρωσης της χορωδίας. Οργανώθηκαν συναυλίες, σκετς, θεατρικές παραστάσεις.

«Απ' τα μπουντρούμια και την εξορία,

η νέα του κόσμου ξεκινά Ιστορία»

Κ. Βάρναλης

Οι κομμουνίστριες και οι κομμουνιστές, που έμειναν αλύγιστοι στις φυλακές και τις εξορίες, άντεξαν όχι γιατί ήταν υπεράνθρωποι, αλλά γιατί διαπαιδαγωγήθηκαν στον αγώνα από το ΚΚΕ.

Το περιεχόμενο της ζωής τους ήταν πρωτοπόρο, επαναστατικό κι ελπιδοφόρο, παρόλο που τους είχαν στερήσει την ελευθερία και τους είχαν καταδικάσει να ζούνε σε συνθήκες εξόντωσης.

Το κίνητρο της αυτοθυσίας τους είναι και σήμερα πηγή έμπνευσης και απαράμιλλων συμπερασμάτων. Οι θυσίες τους δεν πήγαν χαμένες.

Μας θυμίζουν ότι χρειάστηκε μια γυναικεία πρωτοπορία στις σκληρές ταξικές μάχες, για να ανάψει η φλόγα της συσπείρωσης και του αγώνα στις πολλές γυναίκες.

Αποτελούν την πυξίδα πάλης για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μας. Για τη ζωή που μας αξίζει, «για να βρουν τα όνειρα δικαίωση».

Αποτελούν την πυξίδα για το σύγχρονο και «αθόρυβο» ηρωισμό πρωτοπόρων γυναικών στο εργοστάσιο, στο γραφείο, στις λαϊκές γειτονιές και τα χωράφια, στις σχολές Μαθητείας, στα ΤΕΙ και ΑΕΙ, των μητέρων που με την αγωνιστική τους στάση ζωής γίνονται παράδειγμα για τα παιδιά τους.

Τιμάμε τις αλύγιστες της ταξικής πάλης. Κάτω από την ίδια σημαία συνεχίζουμε μέχρι την τελική νίκη.