Associated Press

Υποδειγματικό θεωρείται το εκπαιδευτικό σύστημα

Σε αντίθεση με τα εχθρικά κηρύγματα και τα συνεχιζόμενα υπονομευτικά σχέδια της Ουάσιγκτον κατά της σοσιαλιστικής Κούβας, ο αμερικανικός λαός γενικότερα δε φαίνεται να συμμερίζεται αυτή τη στάση. Κάθε άλλο. Οπως έδειξε ολοφάνερα ένα πρόσφατο γεγονός, Αμερικανοί πολίτες και ιδιαίτερα νέοι βλέπουν με συμπάθεια την Κούβα και ορισμένοι μάλιστα πηγαίνουν εκεί για να σπουδάσουν. Αυτό αποκάλυψαν σε άρθρο τους στις 12/6 οι «Τάιμς Νέας Υόρκης» (ΝΥΤ) με τον χτυπητότατο τίτλο: «Τα Ονειρα Οδηγούν Κατευθείαν στην Αβάνα. Ιατρικές Υποτροφίες, Είναι Ενα δώρο από τον Κάστρο».

Σε ανταπόκρισή του από την Αβάνα, ο απεσταλμένος της εφημερίδας αυτής Ντέιβιντ Γκονζάλες έδινε σχετικά τα εξής στοιχεία: Πριν ένα χρόνο, η νεαρή Μίρθα Αρζού, ενώ είχε λάβει υποτροφία για να σπουδάσει στην περιοχή Μπρονξ της Νέας Υόρκης, προτίμησε να ενταχθεί σε μια άλλη ριψοκίνδυνη ομάδα: στους πρώτους Αμερικανούς, που θα σπούδαζαν ιατρική επιστήμη στην Κούβα με την ευγενική προσφορά του Προέδρου Φιντέλ Κάστρο. Αυτή και ένας άλλος σπουδαστής από το Μπρονξ ήταν ανάμεσα σε οχτώ Αμερικανούς νέους που πήραν υποτροφίες για τη Λατινο-Αμερικανική Σχολή Ιατρικών Επιστημών. Υποβάλλονται σε εξάχρονη σπουδή μαζί με άλλους επίδοξους γιατρούς από 24 χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Καραϊβικής και της Αφρικής. Επιλεγμένοι από 100 και πλέον νέους φτωχών οικογενειών, που είχαν υποβάλει αίτηση, προτίθενται να επιστρέψουν στις ΗΠΑ και να ασκήσουν το επάγγελμα αυτό στις ίδιες φτωχές κοινότητες, όπου μεγάλωσαν.

Οι υποτροφίες αυτές, που θα περιλάβουν και μια άλλη ομάδα, η οποία θα φτάσει στην Αβάνα το Σεπτέμβρη, αποτελούν μια τελευταία στροφή πάνω στη μακρόχρονη έμφαση, που έδινε η Κούβα όχι μόνο στη θεραπεία καρδιάς και μυαλού, αλλά και στο να τα κερδίσει αυτά με το μέρος της. «Ο κ. Κάστρο», σημείωσε ο Γκονζάλες, «από παλιά έχει στείλει ιατρικούς εργάτες στο εξωτερικό, για να βοηθήσουν αγωνιζόμενες χώρες και το ιατρικό σύστημα της Κούβας - παρά τις ελλείψεις του λόγω του αποκλεισμού - έχει επαινεθεί από ορισμένους ειδήμονες σαν ένα υπόδειγμα κοινοτικής και προληπτικής ιατρικής, ιδιαίτερα στον Τρίτο Κόσμο».

Αμερικανοί σπουδαστές, εξηγούσε το άρθρο, παίρνουν μέρος με την άδεια της αμερικανικής κυβέρνησης, η οποία αναγνωρίζει το πρόγραμμα αυτό σαν μια πολιτιστική και εκπαιδευτική ανταλλαγή. Ωστόσο, ορισμένοι συντηρητικοί επικριτές λένε ότι οι σπουδαστές χρησιμοποιούνται σαν απλά όργανα προπαγάνδας. Διαφωνεί, όμως σ' αυτό η Αρζού, που είπε: «Θα προτιμούσα να χρησιμοποιηθώ για κάτι θετικό, παρά για κάτι αρνητικό. Τουλάχιστον, πρόκειται να γυρίσω πίσω και να δείξω στην κοινότητά μου τι ήταν αυτό για το οποίο χρησιμοποιήθηκα»!

Πρέπει να πούμε εδώ ότι οι αιτήσεις και οι επιλογές για το πρόγραμμα αυτό έγιναν από μέλη της οργάνωσης «Πάστορες για Ειρήνη», που εδρεύει στις ΗΠΑ και έχει αντιταχθεί στον εμπορικό αποκλεισμό της Κούβας και συγκρότησε καραβάνια αποστολής φαρμάκων σ' αυτή τη χώρα. Οι υποβάλλοντες αιτήσεις έπρεπε να είναι απόφοιτοι γυμνασίου, ηλικίας 18 έως 25 ετών και να προέρχονται από φτωχές οικογένειες.

Οι Αμερικανοί, αφού αποτέλεσαν μέρος των ήδη 5.000 σπουδαστών αυτής της σχολής, άρχισαν εντατικά μαθήματα βασικής επιστήμης και θα συνεχίσουν κατά τον ίδιο τρόπο έως το δίπλωμά τους.

Ο πρύτανης Χουάν Καρίζο Εστεβέζ δήλωσε στον ανταποκριτή των «ΝΥΤ» σχετικά με το χαρακτήρα του ιδρύματος αυτού: «Διδάσκουμε με αγάπη και ανθρωπιά και λέμε στους σπουδαστές, με τους οποίους συνεργαζόμαστε κάθε μέρα, ότι οι καρδιές τους θα αναπτύσσονται ολοένα περισσότερο, όταν επιστρέψουν στις κοινότητές τους για να εργαστούν. Αυτό είναι μια λιγότερο εμπορική άποψη της ιατρικής, όπου βλέπουμε τον ασθενή σαν ασθενή και όχι σαν ένα νούμερο πάνω σε έναν προϋπολογισμό».

Σχετικά με την ανάγκη άρσης του αποκλεισμού, που έχει επιβάλει αυθαίρετα η κυβέρνηση των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα την όρθωση τεράστιων εμποδίων όχι μόνο στην οικονομική, αλλά και στην πολιτιστική επαφή ανάμεσα στις δυο γειτονικές χώρες (90 μόλις μίλια απέχει η ακτή της Φλόριδας από την Κούβα), όπως ανέφερε σε σχετικό άρθρο στις 9/6 η εφημερίδα του ΚΚ ΗΠΑ «Πιπλς Ουίκλι Ουόρλντ», για να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα διάφορες νεολαιίστικες ομάδες της Κούβας συναποφάσισαν να προτείνουν μια δεύτερη ανταλλαγή νεολαίας ΗΠΑ - Κούβας στην Αβάνα. Συγκεκριμένα, απηύθυναν πρόσκληση σε κάθε νέο των ΗΠΑ, που ενδιαφέρεται να ενημερωθεί περισσότερο γύρω από την κοινωνία και τον πολιτισμό της Κούβας από πρώτο χέρι από τη νεολαία της. Η Ανταλλαγή Νεολαίας θα περιλαμβάνει επισκέψεις σε μέρη ιστορικής και κοινωνικής σημασίας, όπως το Πανεπιστήμιο της Αβάνας, η Λατινο-Αμερικανική Σχολή Ιατρικής, η Σχολή Διεθνών Αθλημάτων, διάφορα μουσεία και ακόμα η Βορειοαμερικανική Ναυτική Βάση στο Γκουαντάναμο.

Επιπρόσθετα, θα πραγματοποιηθούν διάφορες συναντήσεις και δημόσιες συζητήσεις, για να μπορέσουν οι νεολαίες των δυο χωρών να κάμουν διάλογο και να ανταλλάξουν ιδέες πάνω σε θέματα, όπως μουσική, τέχνη, παιδεία, θρησκεία, υγειονομική περίθαλψη, παγκοσμιοποίηση, το περιβάλλον, το διεθνές φοιτητικό κίνημα και άλλα ενδιαφέροντα θέματα.

Στο άρθρο αυτό, που υπογραφόταν από τη Μέγκαν Μάρσαλ, στέλεχος της Ενωσης Κομμουνιστικής Νεολαίας (YCL), αναφερόταν ακόμα ότι η Δεύτερη Ανταλλαγή Νεολαίας ΗΠΑ - Κούβας, που θα πραγματοποιηθεί στην Αβάνα στις 22-30 Ιούλη, «θα αποτελέσει ένα στίβο, όπου νέοι όλων των επαγγελμάτων και κοινωνικών τάξεων, σπουδαστές, εργάτες, αγωνιστές, καλλιτέχνες και μουσικοί, μπορούν να ενωθούν και να συζητήσουν τα πάντα, από τη σημερινή κατάσταση του νεολαιίστικου κινήματος ως τον πολιτισμό και παραπέρα. Θα είναι ένα μεγάλο βήμα προς τα μπρος στον αγώνα για την ανάπτυξη κατανόησης και επικοινωνίας ανάμεσα στους λαούς μας».

Τα έξοδα συμμετοχής σ' αυτή τη συνάντηση ορίστηκαν σε 400 δολάρια το άτομο, που θα περιλαμβάνουν στέγαση στην Κούβα, μεταφορά στο χώρο της, διατροφή, διοικητικά έξοδα και το ταμείο υποτροφιών. Η αντιπροσωπεία της YCL έχει ζητήσει από τις αρχές άδειες για απευθείας πτήση από τις ΗΠΑ στην Κούβα. Το αεροπορικό κόστος καθορίζεται από τον τόπο αναχώρησης.

Ετσι απλά και καθαρά σκέφτονται και δρουν οι πραγματικά δημοκρατικοί και έντιμοι Αμερικανοί. Σε αντίθεση, εκτός από τον 39χρονο εμπορικό αποκλεισμό της Κούβας, που έχει επιβάλει η Ουάσιγκτον, τώρα για πρώτη φορά έχουν κατατεθεί στη Βουλή και στη Γερουσία νομοθετήματα που εξουσιοδοτούν την κυβέρνηση Μπους να στείλει μέσα σε τέσσερα χρόνια 100 εκατομμύρια δολάρια σε χρήμα, τρόφιμα, φάρμακα, τηλέφωνα, συσκευές φαξ και άλλα εφόδια απευθείας σε αντιδραστικά στοιχεία μέσα στην Κούβα, για να προωθούν τις καταχθόνιες ανατρεπτικές ενέργειές τους κατά της σοσιαλιστικής κυβέρνησης. Ειδικότερα, στη Γερουσία το προβοκατόρικο αυτό μέτρο το υπέβαλαν από κοινού ο αχαλίνωτος Ρεπουμπλικανός από τη Β. Καρολίνα Τζέσι Χελμς, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων και ο Δημοκρατικός από την Κονέκτικατ Τζόζεφ Λίμπερμαν. Ο ίδιος ο Πρόεδρος Μπους πρόσφατα επικρότησε «κατ' αρχήν» την επαίσχυντη αυτή ιδέα, αλλά με τη μεταπήδηση τελευταία του Ρεπουμπλικανού γερουσιαστή Τζιμ Τζέφορντς στο αντίπαλο κόμμα, οι Δημοκρατικοί πλειοψηφούν τώρα στο σώμα αυτό και πηγές του Κογκρέσου έλεγαν ότι οι πιθανότητες έγκρισής της είναι αμυδρότερες.

Ας σημειωθεί ότι οι υποστηρικτές αυτής της ύπουλης ενέργειας δεν προσδιόρισαν πώς και ποιες σπείρες θα έπαιρναν μια τέτοια «βοήθεια». Πάντως, όπως παρατηρούσαν σε κύριο άρθρο τους στις 15/6 οι «ΝΥΤ» και αν ακόμα έφτανε στα χέρια κάποιων τέτοιων στοιχείων, «η βοήθεια αυτή θα τους κηλίδωνε σαν πληρωμένους πράκτορες των Ηνωμένων Πολιτειών». Παρ' όλα αυτά, το «μέτρο» αυτό πρωτοέσπευσε να το επικροτήσει το αποκαλούμενο «Κουβανο-Αμερικανικό Εθνικό Ιδρυμα», δηλαδή η μεγαλύτερη παρέα φυγάδων, που είναι και σήμερα «ο ισχυρότερος υποστηρικτής της πεπαλαιωμένης εμπορικής απαγόρευσης κατά της Κούβας». Και κατέληγε το άρθρο των «ΝΥΤ»: «Ηγέτες του Ιδρύματος έχουν χαιρετίσει το νέο αυτό σχέδιο σαν απόδειξη ότι είναι προετοιμασμένοι να προχωρήσουν πέρα από την απλή απομόνωση του κ. Κάστρο».

Ας δούμε, όμως, τώρα κάτι άλλο, υπέρ του σοσιαλιστικού καθεστώτος της Κούβας. Ο πρόεδρος της Διεθνούς Τράπεζας Τζέιμς Γόλφενσον εκθείασε τον περασμένο μήνα την κυβέρνηση Κάστρο για «την εξαίρετη δουλιά», που κάνει για την κοινωνική ευημερία του λαού της χώρας του. Η δήλωσή του αυτή έγινε μετά την έκδοση του τόμου της τράπεζας για το 2001 με τον τίτλο «Δείκτες Παγκόσμιας Ανάπτυξης», που τοποθετούσε την Κούβα ουσιαστικά πάνω από όλες τις άλλες φτωχές χώρες στις στατιστικές υγείας και παιδείας. Εδειχνε, μάλιστα, ότι η Αβάνα πράγματι βελτίωσε την απόδοσή της σ' αυτούς τους δυο τομείς παρά τη συνέχιση του αμερικανικού εμπορικού αποκλεισμού εναντίον της και τον τερματισμό της βοήθειας και των επιδοτήσεων εκ μέρους της Σοβιετικής Ενωσης στο νησί αυτό της Καραϊβικής πριν 10 και πάνω χρόνια.

«Η Κούβα έχει κάνει μεγάλη δουλιά στην παιδεία και στην υγεία», δήλωσε ο Γόλφεσον στους δημοσιογράφους κατά το τέλος των ετήσιων ανοιξιάτικων συναντήσεων της τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. «Εχει κάνει μεγάλη δουλιά και αυτό δε με φέρνει σε αμηχανία να το παραδέχομαι», τους είπε, μιλώντας ελεύθερα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία, που μετέδωσε με την ευκαιρία αυτών των συναντήσεων, το Διεθνές Πρακτορείο Τύπου για τον Τρίτο Κόσμο, η βρεφική θνησιμότητα στην Κούβα μειώθηκε από 11 σε κάθε 1.000 γεννήσεις το 1990 σε 7 το 1999, που την τοποθετεί στο επίπεδο των εκβιομηχανισμένων δυτικών χωρών. Σήμερα το ποσοστό αυτό βρίσκεται στο έξι, σύμφωνα με τον Τζο Ρίτζεν, αντιπρόεδρο της Διεθνούς Τράπεζας για την Πολιτική Ανάπτυξη, που επισκέφθηκε την Κούβα ιδιωτικά πριν μερικούς μήνες για να δει ο ίδιος. Σε σύγκριση, για τη Λατινική Αμερική και την περιοχή της Καραϊβικής σαν σύνολο, ο μέσος όρος ήταν 38 το 1999.

Σχετικά με το ποσοστό θνησιμότητας για τα παιδιά κάτω των 5 ετών στην Κούβα έπεσε από 11 σε 8 στα 1.000 μέσα στη δεκαετία. Το στοιχείο αυτό είναι κατά 50% χαμηλότερο από το ποσοστό της Χιλής, της λατινικής αυτής χώρας, που είναι πλησιέστερο προς το επίτευγμα της Κούβας. Για την περιοχή αυτή συνολικά, ο μέσος όρος ήταν 36 το 1999.

«Ακόμα και στην εκπαιδευτική απόδοση, η Κούβα βρίσκεται πολύ κοντά με τον ανεπτυγμένο κόσμο και πολύ υψηλότερα από τα σχολεία, για παράδειγμα, της Αργεντινής, της Βραζιλίας και της Χιλής. Η Κούβα κατάφερε να μειώσει τον αναλφαβητισμό από 40% στο μηδέν μέσα σε 10 χρόνια», είπε ο Ρίτζεν.