Η ιδέα της ιστορίας ξεκίνησε - όπως ομολόγησε ο Μονιτσέλι - από το «στοίχημα» για μια αστυνομικο - γκανγκστερικού είδους παρωδία (ο σκηνοθέτης κάνει συγκεκριμένη αναφορά στο νουάρ «Ριφιφί» (1955) του Ζυλ Ντασσέν), μέσα από μια παράδοξη αντίστιξη. Ενώ όμως στο «Ριφιφί» η ληστεία εκτελείται με τρόπο αριστοτεχνικό, με ζηλευτή χειρουργική ακρίβεια, ο μαρξιστής Μονιτσέλι και οι συνεργάτες του δείχνουν μια ομάδα αχρείων, πεινασμένων φτωχοδιάβολων να επιχειρούν να επιβιώσουν με κλοπές και ληστείες πολύ μεγαλύτερες από το μπόι τους, με προδιαγεγραμμένη κατάληξη, ακριβώς γιατί είναι φτωχοί. Πολυφωνική η ενορχήστρωση θεμάτων και μοτίβων, καταστάσεων και χαρακτήρων, φόντων και πρώτων πλάνων (με τη δραματουργική έννοια του όρου). Συνεπής στη διάσταση του φωτεινού / σκοτεινού, η ταινία προχωρά με την εναλλαγή δύο παράλληλων ιστοριών, μια κωμική και μια δραματική, με σημείο κορύφωσης της τελευταίας το θάνατο του Κόζιμο που, μετά από ληστεία, για να διαφύγει τη σύλληψη, κατέληξε στις ρόδες ενός τραμ... Η ταινία κλασική, επίκαιρη όσο ποτέ, πάνω από μισό αιώνα μετά, σπαρταράει από φρεσκάδα... Στο Αστυ, Τετάρτη 28/5, στις 20.00...

Παίζουν: Βιτόριο Γκάσμαν, Μαρτσέλο Μαστροϊάνι, Τοτό, Κάρλα Γκραβίνα, Ρενάτο Σαλβατόρι, Κλάουντια Καρντινάλε κ.ά.

Παραγωγή: ΙΤΑΛΙΑ (1958)