Κυριακή 7 Αυγούστου 2011
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 16
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΓΥΝΑΙΚΑ
Η μητρότητα στο στόχαστρο του συστήματος που «γεννά» κέρδη

Αλλαγές στις ρυθμίσεις σχετικά με την προστασία της μητρότητας επέφερε ο νόμος για την αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ) που ψηφίστηκε στο τέλος του Ιούλη. Οι νέες ρυθμίσεις μπορεί να παρουσιάστηκαν ως θετικές, αποδεικνύονται όμως εκ των προτέρων ανεπαρκείς να επιφέρουν οποιαδήποτε θετική μεταβολή στη ζωή των εργαζόμενων γυναικών, στην ουσιαστική προστασία και κατοχύρωση του δικαιώματός τους στη μητρότητα και την εργασία.

Συγκεκριμένα, η αναθεωρημένη διάταξη που απαγορεύει την απόλυση των εργαζόμενων γυναικών τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και για ένα χρονικό διάστημα μετά τον τοκετό, περιλαμβάνει τις εξής αλλαγές: Αυξάνει, πρώτον, το διάστημα προστασίας από την απόλυση στους 18 μήνες μετά τον τοκετό, προσθέτει δηλαδή άλλους 6 μήνες στους 12 που προέβλεπε η προηγούμενη ρύθμιση. Επεκτείνει, δεύτερον, την ισχύ της απαγόρευσης απόλυσης και έναντι του νέου εργοδότη, του εργοδότη δηλαδή που προσλαμβάνει μια νέα μητέρα, μέχρι να συμπληρωθεί το διάστημα των 18 μηνών. Επιπλέον, στο νέο νόμο ορίζεται πως η εξάμηνη άδεια μητρότητας που δικαιούνται οι ασφαλισμένες στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ καλύπτεται ασφαλιστικά, ιατροφαρμακευτικά και στην επικουρική ασφάλιση, με εισφορές που επιβαρύνουν την εργαζόμενη και οι 6 αυτοί μήνες θεωρούνται χρόνος ασφάλισης στον κλάδο ασθενείας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Διατάξεις που μένουν στα χαρτιά


Η εμπειρία που έχουν οι γυναίκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων είναι αρκετή για να ραγίσει τη βιτρίνα πίσω από την οποία η κυβέρνηση εκθέτει το ενδιαφέρον της για τις εργαζόμενες μητέρες. Οι απολύσεις, που πλέον παίρνουν διαστάσεις χιονοστιβάδας, δεν αφήνουν ανεπηρέαστες τις νέες μητέρες. Αντιθέτως, η μητρότητα θεωρείται παράγοντας που βλάπτει την κερδοφορία και την ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου και οι μητέρες βρίσκονται στο στόχαστρο των απολύσεων. Σε πολλές περιπτώσεις η εργοδοσία δεν προχωρά στην απόλυσή τους, λαμβάνοντας υπόψη τη νομική απαγόρευση και συνυπολογίζοντας τα προβλήματα που μπορεί να της προκαλέσει, αλλά προτιμά να χρησιμοποιεί κάθε τρόπο και μέσο προκειμένου να εξαναγκάσει τις εργαζόμενες σε παραίτηση. Τέτοιοι τρόποι, για παράδειγμα, είναι η ανάθεση εργασιών στις εγκύους που ενέχουν κίνδυνο για την εγκυμοσύνη τους, η ρύθμιση των ωραρίων ώστε να είναι ασύμφορα για την εργαζόμενη, ακόμα και η αλλαγή του τόπου εργασίας.

Η πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενες μητέρες δε φαίνεται να αποτυπώνεται στη δραστηριότητα του ΣΕΠΕ. Στην Ετήσια Εκθεση για το 2010, ανάμεσα στις παραβάσεις που εντόπισε το ΣΕΠΕ συμπεριλαμβάνει μόλις 15 απολύσεις εγκύων, 2 απολύσεις λεχώνων και γαλουχουσών μητέρων και άλλες 7 περιπτώσεις βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας σε προστατευόμενες μητέρες. Είναι προφανές ότι ο απολογισμός αυτός δεν αποτελεί εγγύηση για την εφαρμογή της νέας ρύθμισης. Επιπλέον, το δεύτερο σκέλος, που αφορά την επέκταση της απαγόρευσης απόλυσης στο νέο εργοδότη, μοιάζει κενό γράμμα, αφού οι εργοδότες αποφεύγουν να προσλαμβάνουν μητέρες, όχι μόνο για τους πρώτους 18 μήνες της ζωής του παιδιού τους, αλλά για διαστήματα πολύ μεγαλύτερα, αφού οι οικογενειακές τους υποχρεώσεις τις καθιστούν λιγότερο «ανταγωνιστικές» εργαζόμενες. Οσο για την εξάμηνη άδεια μητρότητας, η ασφαλιστική και ιατροφαρμακευτική κάλυψη έπρεπε να είναι αυτονόητη και μάλιστα οι εισφορές να μην επιβαρύνουν τις εργαζόμενες αλλά το κράτος και την εργοδοσία. Επίσης, οι 6 αυτοί μήνες δεν πρέπει να θεωρούνται περίοδος ασθενείας, αλλά ελάχιστη παροχή για την αναγνώριση της μητρότητας, δικαίωμα όλων χωρίς εξαίρεση των εργαζόμενων γυναικών και όχι μόνο των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Κι αν η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι το... δέντρο, δεν μπορεί να μη δει κανείς και το... δάσος, που δεν είναι άλλο από τη ζούγκλα των εργασιακών σχέσεων. Τη στιγμή που η ελαστική και προσωρινή απασχόληση εξαπλώνονται σε ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι γυναικών και ιδιαίτερα νέων γυναικών, που τώρα προσπαθούν να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια, τέτοιες διατάξεις και ρυθμίσεις αποδεικνύονται διακοσμητικές. Τα χέρια της εργοδοσίας είναι λυμένα ώστε να μην ανανεώνει, για παράδειγμα, τη σύμβαση ορισμένου χρόνου για μια εργαζόμενη που αποφασίζει να γίνει μητέρα, χωρίς να δηλώνει ανοιχτά πως αυτός είναι ο λόγος της απόλυσης και χρησιμοποιώντας άλλες προφάσεις. Είναι χαρακτηριστικό πως η κυβέρνηση, που τώρα σπεύδει να επιδείξει την ευαισθησία της για τη μητρότητα, εδώ και χρόνια δεν κουράζεται να επιχειρηματολογεί, μαζί με τα υπόλοιπα κόμματα που στηρίζουν την πολιτική της ΕΕ, σχετικά με τα πλεονεκτήματα της «ευελιξίας» στην εργασία για τις μητέρες...

Κοινωνική αναγνώριση και προστασία της μητρότητας

Η ουσιαστική προστασία της μητρότητας δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί με επιμέρους ρυθμίσεις και μικροβελτιώσεις στους υπάρχοντες νόμους. Απαιτεί συνδυασμένα εργασιακά και κοινωνικά μέτρα: μόνιμη και σταθερή δουλειά με δικαιώματα για όλες τις εργαζόμενες, άδειες κύησης - τοκετού - λοχείας δύο μήνες πριν και έξι μήνες μετά τον τοκετό, άδεια μητρότητας για ένα χρόνο, με πλήρη μισθό, ασφαλιστικά δικαιώματα και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Στη συνέχεια, διευκόλυνση της επιστροφής της μητέρας στην εργασία, με μειωμένα ωράρια κατά δύο ώρες για τα επόμενα δύο χρόνια και κατά μία ώρα για άλλα δύο, με δίκτυο δημόσιων και δωρεάν βρεφονηπιακών σταθμών και υποδομών για τη δημιουργική απασχόληση βρεφών και νηπίων. Με άξονα αυτά τα αιτήματα πρέπει να παλέψουν οι εργαζόμενες μέσα από τις γραμμές του ταξικού εργατικού και του ριζοσπαστικού γυναικείου κινήματος, αξιοποιώντας και τις όποιες θετικές νομοθετικές ρυθμίσεις υπάρχουν ακόμα, αλλά κυρίως απαιτώντας την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών τους.

Η ουσιαστική και ολόπλευρη προστασία της μητρότητας μπορεί να γίνει πραγματικότητα μόνο στα πλαίσια της λαϊκής εξουσίας και της λαϊκής οικονομίας, με μέτρα προστασίας του γυναικείου οργανισμού στο χώρο δουλειάς, με άδειες μητρότητας που να ικανοποιούν τις ανάγκες τόσο της μητέρας όσο και του βρέφους, με δημόσιες και δωρεάν υγειονομικές και κοινωνικές υπηρεσίες, με γενικευμένα προγράμματα προληπτικής ιατρικής και έγκαιρης διάγνωσης, με κοινωνικές υποδομές και υπηρεσίες για τη μητέρα, το παιδί, ολόκληρη τη λαϊκή οικογένεια.

Ο συνδυασμός της μητρότητας και της εργασίας χωρίς αντιφάσεις απαιτεί διαφορετική οργάνωση της παραγωγής, ανάπτυξη με κριτήριο τις ανάγκες του λαού και όχι τα κέρδη του κεφαλαίου. Μόνο μια οργάνωση της παραγωγής και της οικονομίας από την εξουσία της εργατικής τάξης και των συμμάχων της μπορεί να αναγνωρίσει και να προστατεύσει την κοινωνική αξία της μητρότητας, να κάνει δηλαδή τη γέννηση και την ανατροφή του παιδιού υπόθεση που δε θα αφορά ατομικά τη γυναίκα και την οικογένειά της αλλά ολόκληρη την κοινωνία.


Ε. Χ.


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ