Από το πανελλαδικό συλλαλητήριο του ΚΚΕ στην Αθήνα, στις 15 Μάη 2010

Από τη συγκέντρωση του ΚΚΕ στο Σύνταγμα, στις 15 Νοέμβρη 2010,ενάντια στην πολιτική κυβέρνησης - τρόικας - συμμάχων τους

Στις 19 Σεπτέμβρη 2009, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, σε συνέντευξη Τύπου ξεκαθάριζε: «Την επόμενη μέρα των εκλογών, τους επόμενους μήνες, ενδεχομένως και μέσα στις 100 περίφημες πρώτες μέρες, θα είναι έτοιμη να σκάσει μια μεγάλη ωρολογιακή βόμβα. Και αυτή αφορά το σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης, Πρόνοια, Υγεία, συνταξιοδότηση. Καταρχήν η εντολή που υπάρχει και από την Ευρωπαϊκή Ενωση προς την Ελλάδα αλλά και οι περίφημοι τρεις οίκοι που ασχολούνται και μελετούν τα πράγματα στην Ελλάδα, θεωρούν ότι ανάμεσα στις πρώτες διαρθρωτικές, δηλαδή αντιδραστικές, αντιλαϊκές αλλαγές που πρέπει να γίνουν, αφορούν το σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης». Πρόκειται για τις αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με ιδιαίτερη δριμύτητα, επιδιώκοντας να αποσπάσει τη συναίνεση του λαού με πρόσχημα τα ελλείμματα και το χρέος, τη θυσία του για το ξεπέρασμα της κρίσης προς όφελος των μονοπωλίων.

Η διαπίστωση πως έρχεται οικονομική καπιταλιστική κρίση, καθώς και η σημερινή εκτίμηση του Κόμματος ότι δρομολογείται η ελεγχόμενη χρεοκοπία δεν αποτελούν «ετσιθελισμό» ή κινδυνολογίες. Εχουν αντικειμενικό χαρακτήρα. Οπως σημείωσε την περασμένη Δευτέρα σε τηλεοπτική εκπομπή η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, «το ενδεχόμενο της χρεοκοπίας είναι ένα αντικειμενικό γεγονός. Οπως ο μετεωρολόγος λέει θα βρέξει αύριο. Δε νομίζω να θέλει βροχή και χιόνια και πολλά μποφόρ. Δηλαδή εμείς δεν είμαστε υπέρ της χρεοκοπίας, υπέρ ή κατά του ενός ή της άλλης εξέλιξης. Εμείς λέμε την αλήθεια».

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΚΚΕ έχει διατυπώσει την εκτίμηση ότι θα εκδηλωθεί νέος κύκλος καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης από τις Θέσεις της ΚΕ του Κόμματος για το 16ο Συνέδριο, το Σεπτέμβρη του 2000.

Χωρίς να μπορεί να προβλέψει το χρόνο εκδήλωσης της κρίσης και το βάθος της, το ΚΚΕ εκτιμούσε: «Παρά τις προσπάθειες και τα μέσα που διαθέτει η καπιταλιστική εξουσία να παρεμβαίνει στο βάθος και την έκταση της κρίσης, στη βίαιη αποκατάσταση των διαταραγμένων αναλογιών της καπιταλιστικής αναπαραγωγής, δεν μπορεί να ξεπεράσει τις κρίσεις και τις συνέπειές τους. Αυτό κάνει τον καπιταλισμό πιο βάρβαρο και πιο επιθετικό. Οι αντικειμενικές συνθήκες μιας πιο γενικευμένης κρίσης που υπάρχουν, θα διαμορφώσουν στην πορεία και τα αντικειμενικά στοιχεία πανεθνικής κρίσης σε μια ή περισσότερες χώρες, αλλού νωρίτερα, αλλού αργότερα».

Το ΚΚΕ στις Θέσεις για το 16ο Συνέδριό του ανέδειξε ταυτόχρονα ότι σε εκείνη την περίοδο, η έξοδος από την κρίση από το 1994 όχι μόνο δεν ωφέλησε το λαό, αλλά επιδεινώθηκε παραπέρα η ζωή του. Γεγονός που δίνει απάντηση και στις διάφορες θεωρίες περί «αναδιανομής» σε περιόδους ανάπτυξης.

«Eίναι φανερή η δυσκολία αναπαραγωγής του κοινωνικού κεφαλαίου, που εκδηλώθηκε με την κρίση υπερπαραγωγής στις αρχές της 10ετίας του '90 και την πτώση του μέσου ποσοστού κέρδους. H φάση αναζωογόνησης και ανόδου στον κύκλο της κρίσης δε συνοδεύτηκαν και από εισοδηματική βελτίωση και άνοδο του βιοτικού επιπέδου και της απασχόλησης για την πλειοψηφία της εργατικής τάξης και των φτωχών και μεσαίων στρωμάτων. H φάση ανόδου στην EE, επίσης, δε συνοδεύτηκε από μείωση της ανεργίας, ειδικά της μακροχρόνιας... Aπό το 1994 η ελληνική οικονομία εισήλθε σε φάση εξόδου από την κρίση υπερπαραγωγής (στα τέλη της 10ετίας '80 και αρχές της 10ετίας '90)... Aπό την αναζωογόνηση και άνοδο της οικονομικής δραστηριότητας στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του '90 δεν ωφελήθηκε, ούτε στο ελάχιστο, η εργατική τάξη, ούτε τα φτωχά τμήματα των μεσαίων στρωμάτων. H μόνη κερδισμένη, και μάλιστα σκανδαλωδώς, είναι η οικονομική ολιγαρχία του τόπου, τα διεθνή μονοπώλια που δρουν στη χώρα μας, αλλά και ένα "στρώμα" που μετέχει στη διασπάθιση των κοινοτικών κονδυλίων, στην εξαγορά συνειδήσεων και στη συγκρότηση των μηχανισμών ενσωμάτωσης».

Παράλληλα, στις Θέσεις της ΚΕ του Κόμματος για το 17ο Συνέδριο, τον Οκτώβρη του 2004, η ΚΕ του ΚΚΕ, αφού κάνει μια αναλυτική επεξεργασία των δεδομένων της ελληνικής οικονομίας, σημειώνει: «Η πορεία της ελληνικής καπιταλιστικής ανάπτυξης εκφράζει μια σαφή τάση να υποβαθμιστεί το λαϊκό εισόδημα και οι συνθήκες εργασίας, διαβίωσης, συγκριτικά με τις δυνατότητες της παραγωγής, της επιστημονικοτεχνικής εξέλιξης και τις σύγχρονες ανάγκες που διαμορφώνουν. Εκδηλώνεται και στην Ελλάδα η γενική τάση, ιδιαίτερα με την προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, να επιδεινώνεται, σχετικά και απόλυτα, η θέση της εργατικής τάξης και σημαντικού μέρους των μεσαίων στρωμάτων».

Η ΚΕ του ΚΚΕ, ακόμα και πριν την εκδήλωση της κρίσης, ακόμα και πριν οι κυβερνήσεις και τα κόμματα της πλουτοκρατίας βάλουν στην ημερήσια διάταξη τη σημερινή επέλαση εναντίον των εργατικών και λαϊκών δικαιωμάτων και κατακτήσεων, διέβλεπε και αποκάλυπτε στο λαό τη στόχευση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, ακριβώς γιατί στέκεται με αντικειμενικότητα και λέει την αλήθεια στο λαό σχετικά με τις τάσεις που διαμορφώνονται στην εξέλιξη του καπιταλιστικού συστήματος.

«Η στρατηγική του ιμπεριαλισμού αποβλέπει, από τη μια μεριά να αντιμετωπίσει τη δυσκολία που έχει σήμερα το καπιταλιστικό σύστημα να αναπαράγει το κοινωνικό κεφάλαιο με τον ίδιο τρόπο, με την ίδια σχετική ευκολία που είχε πριν», αναφέρεται στις Θέσεις του Συνεδρίου για τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις.

Στις Θέσεις για το 17ο Συνέδριο τονίζεται: «Σήμερα, κυοφορείται η επόμενη κρίση, στο σώμα της ελληνικής οικονομίας, κοινωνίας, με ορισμένες μορφές όπως: Μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, υπερχρέωση των λαϊκών νοικοκυριών από στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, δανειακή εξάρτηση των επιχειρήσεων, χρεοκοπία επιχειρήσεων κάτω από το βάρος του καπιταλιστικού ανταγωνισμού, επιδείνωση των χρεών, του ισοζυγίου στις διεθνείς συναλλαγές. Το βέβαιο είναι ότι τα επόμενα χρόνια ο ελληνικός λαός θα βρεθεί σε πολύ δυσχερέστερη θέση.

Στη χειρότερη θέση βρίσκονται, και κυρίως θα βρεθούν στο άμεσο μέλλον, οι νεότερες ηλικίες, η αυριανή νέα γενιά. Οι νέοι και οι νέες ξεκινάνε να φτιάχνουν τη δική τους οικογένεια από πολύ χειρότερες συνθήκες.

Κάθε εκδήλωση οικονομικής κρίσης δεν έχει απαραίτητα το βάθος που θα προκαλέσει απότομη όξυνση ταξικών αντιθέσεων, που να οδηγήσουν στην κατάσταση όπου "οι κάτω δε θέλουν και οι πάνω δεν μπορούν" να εξουσιάζουν όπως πριν. Δε συνεπάγεται και εκδήλωση αντίστοιχης πολιτικής κρίσης στο σύνολο των αστικών πολιτικών κομμάτων. Ωστόσο, δεν υπάρχουν σινικά τείχη ανάμεσα στη μια και στην επόμενη οικονομική κρίση, ανάμεσα στην πολιτική δυσαρέσκεια και στη δυναμική για βαθύτερη αστάθεια του αστικού πολιτικού συστήματος.

Η θεωρητική ανάλυση αλλά και η ιστορική πείρα δείχνουν ότι μακροχρόνια οι φάσεις αναζωογόνησης και ανόδου στην καπιταλιστική παραγωγή είναι αναιμικές και ασταθείς, όταν επέρχονται μετά από αβαθείς και βραχύχρονες κρίσεις.

Καμία παραλλαγή διαχείρισης δεν είναι δυνατόν να αναστείλει την εκδήλωση του κύκλου των οικονομικών κρίσεων και στην Ελλάδα. Το ξεπέρασμα της κρίσης δε θα είναι οριστικό, αλλά προσωρινό, καθώς αυτή είναι σύμφυτη με το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα».

Αλλωστε και στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 18ο Συνέδριο, τον Οκτώβρη του 2008, πριν εκδηλωθούν οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και όταν ακόμα οι αστοί οικονομολόγοι και πολιτικοί μιλούσαν για κρίση του χρηματοπιστωτικού συστήματος και «φούσκες», τονιζόταν:

«Στο τελευταίο τρίμηνο του 2007 παρουσιάστηκε ελαφρά επιβράδυνση της παγκόσμιας καπιταλιστικής ανάπτυξης, η οποία συνεχίστηκε και βάθυνε στη διάρκεια του 2008, χωρίς να αποκλείεται να εξελιχθεί σε κρίση (...)Η επιβράδυνση αρχικά εκδηλώθηκε με κρίση στη σφαίρα κυκλοφορίας του χρηματικού κεφαλαίου (χρηματοπιστωτικός τομέας), που αντανακλούσε κρίση στον κατασκευαστικό τομέα των ΗΠΑ και όχι μόνο. Πρόκειται για κρίση υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου στην αμερικανική οικονομία, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, με εμφανή επίδραση στην κατηγορία των προηγμένων οικονομιών και ιδιαίτερα στην ΕΕ».

Το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή αποκάλυπτε στο λαό ότι η οικονομική κρίση είναι κρίση του καπιταλισμού, εγγενής στο σύστημα, που αντανακλά τις ίδιες τις αδυναμίες του και τα ιστορικά του όρια.

Παράλληλα, στις Θέσεις για το 18ο Συνέδριο αναφορικά με τους άξονες της αστικής οικονομικής πολιτικής και τις επιπτώσεις τους στην εργατική τάξη και ανεξάρτητα από την εκδήλωση της καπιταλιστικής κρίσης, επισημαίνεται (σ.σ. υπογραμμίσεις δικές μας): «Το επόμενο διάστημα θα ενταθεί η επίθεση του κεφαλαίου με στόχο την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης. Θα ενταθεί η προσπάθεια εφαρμογής των κατευθύνσεων της ΕΕ σχετικά με την επέκταση των ελαστικών εργασιακών σχέσεων, της προσωρινής απασχόλησης, των ατομικών συμβάσεων, της οδηγίας Μπολκεστάιν. Θα επιταχυνθεί η εφαρμογή νομοθετικών ρυθμίσεων με στόχο την ανεμπόδιστη κίνηση εργαζομένων για άσκηση επαγγέλματος σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ, μέσα από την "απελευθέρωση" της αγοράς υπηρεσιών και των λεγόμενων "κλειστών επαγγελμάτων" (π.χ. ελεύθεροι επαγγελματίες δικηγόροι, μηχανικοί, φαρμακοποιοί, ξεναγοί). Το συγκεκριμένο σχέδιο προωθείται παράλληλα με τις κατευθύνσεις της Μπολόνια στην εκπαίδευση, για αποσύνδεση του ακαδημαϊκού πτυχίου από τα επαγγελματικά δικαιώματα, με στόχο την επιτάχυνση της προλεταριοποίησης επιστημόνων (...) Η πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων θα συνεχιστεί επίσης με επόμενους στόχους τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ), τα περιουσιακά στοιχεία της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης (ΕΤΑ), την "Ολυμπιακή", τα βασικά λιμάνια της χώρας, τον ΟΣΕ. Θα ενταθεί ο ανταγωνισμός των ισχυρότερων ευρωπαϊκών ομίλων για την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στη ΔΕΗ ΑΕ.

Οξυνση του ανταγωνισμού των εγχώριων μονοπωλίων σε συμμαχία με ξένους ομίλους, κυρίως ευρωπαϊκούς, αναμένεται:

• Στον τομέα της ενέργειας, όπου δεν έχει ολοκληρωθεί η πορεία «απελευθέρωσης».
• Στον τομέα των κατασκευών, όπου συνεχίζεται η διαπάλη για την τελική διανομή της σχετικής χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ και τη διανομή των ΣΔΙΤ και των συμβάσεων παραχώρησης.
• Στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, όπου διευρύνεται η εγχώρια αγορά λόγω διάδοσης της ευρυζωνικότητας.
• Στον τομέα των τραπεζών, όπου διαμορφώνονται όροι για ένα νέο γύρο εξαγορών και συγχωνεύσεων.
• Στον κλάδο της χαλυβουργίας, μετά τη σύναψη συμμαχίας του ομίλου Στασινόπουλου με τον αμερικανικό όμιλο Nucor απέναντι στη Χαλυβουργική.
• Στην ακτοπλοΐα, για τον έλεγχο μεριδίων της αγοράς.
• Στον τομέα της Υγείας, όπου συνεχίζεται και θα ενταθεί η τάση για συγκέντρωση και συγκεντροποίηση κεφαλαίων που δραστηριοποιούνται στο χώρο.

(...) Η κατάσταση της εργατικής τάξης και των φτωχών τμημάτων των λαϊκών στρωμάτων θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο αν συνεχιστεί η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης, πολύ περισσότερο αν εκδηλωθεί κρίση.

Το 2007 και περισσότερο το πρώτο εξάμηνο του 2008 γίνεται εμφανής η επιβράδυνση στο ρυθμό των επενδύσεων και της λαϊκής κατανάλωσης. Στον τομέα των κατασκευών καταγράφεται πλέον ύφεση που θα επιδράσει αρνητικά στο ρυθμό ανάπτυξης συγκεκριμένων κλάδων της μεταποίησης (π.χ. τσιμεντοβιομηχανία, κλάδος ξύλου)».

Τα παραπάνω στοιχεία είναι ενδεικτικά της ικανότητας του Κόμματος να προβλέπει την τάση, κατά πού πάνε οι εξελίξεις, να μπορεί να διακρίνει την αύξηση της επιθετικότητας του κεφαλαίου σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων. Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα, δυόμισι χρόνια μετά την έκδοση των Θέσεων για το 18ο Συνέδριο, οι προβλέψεις του Κόμματος για τις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις που θα μπουν στην ημερήσια διάταξη φαίνεται να επιβεβαιώνονται πλήρως: Από την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και τις ιδιωτικοποιήσεις, μέχρι τις ατομικές συμβάσεις, την απελευθέρωση ενέργειας και τα «κλειστά επαγγέλματα».

Αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι οι προβλέψεις του ΚΚΕ επιβεβαιώνονται, ότι αποτελούν προϊόν της επιστημονικής ανάλυσης της πραγματικότητας και είναι μια ειλικρινής και αντικειμενική προετοιμασία του λαού, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει την επίθεση των μονοπωλίων και των κομμάτων τους. Αυτό είναι το κύριο μέλημα του ΚΚΕ: Πώς θα συμβάλλει στην προετοιμασία των εργατικών και λαϊκών δυνάμεων, ώστε να βαθαίνει η λαϊκή συμμαχία, να οργανώνεται η λαϊκή αντεπίθεση με στόχο την ανατροπή της εξουσίας της πλουτοκρατίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, στην Πολιτική Απόφαση του 18ου Συνεδρίου για τα καθήκοντα του Κόμματος μέχρι το 19ο Συνέδριο, υπογραμμίζεται: «Tο 18ο Συνέδριο εντοπίζει ότι το κύριο στοιχείο που χαρακτηρίζει τις εξελίξεις διεθνώς, και στη χώρα μας, την περίοδο που διανύουμε, όπως και τα αμέσως επόμενα χρόνια, είναι η διεθνής καπιταλιστική οικονομική κρίση. Μια κρίση που το ξέσπασμά της αγκάλιασε συγχρονισμένα τις HΠA, την EE, την Ιαπωνία και που είχε και θα έχει επιπτώσεις στην Κίνα, στη Ρωσία, σε άλλες χώρες που τα τελευταία χρόνια είχαν γοργούς και υψηλούς ρυθμούς καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Στην Ελλάδα, η κρίση ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη, το ξέσπασμά της θα γίνει πιο έντονο μέσα στο 2009.

Στην περίοδο της κρίσης γίνεται ακόμα πιο φανερή η ασυμφιλίωτη αντίθεση μεταξύ της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της καπιταλιστικής ιδιοποίησης του παραγόμενου πλούτου. Συνενώνονται και ξεσπούν βίαια όλες οι αντιθέσεις της καπιταλιστικής οικονομίας.

H αστική διαχείριση σε όλες τις παραλλαγές της - κλασική φιλελεύθερη ή σοσιαλδημοκρατική - στην Eυρωζώνη και στην υπόλοιπη EE, όχι μόνο δεν μπορεί να ματαιώσει την εκδήλωση της κρίσης, αλλά, αντίθετα, συνεπάγεται νέα όξυνση όλων των προβλημάτων της εργατικής τάξης, της πλειοψηφίας των εργαζομένων: Αύξηση της φτώχειας και της εξαθλίωσης, ένταση της κρατικής βίας και καταστολής. Στο διεθνές επίπεδο, θα οδηγήσει, στις πιο πολλές περιπτώσεις, στην αναζωπύρωση υπαρχουσών και εμφάνιση νέων εστιών ιμπεριαλιστικού πολέμου.

H εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα της χώρας μας δεν έχουν κανένα συμφέρον από "λύσεις" που βοηθούν το σύστημα να βγει από την κρίση του. Tο ταξικό εργατικό κίνημα πρέπει να αποκαλύψει, να απορρίψει και να εναντιωθεί στις σκόπιμα παραπλανητικές απόψεις περί "κοινού προβλήματος", "από κοινού αντιμετώπισης", "ρύθμισης", "εξυγίανσης", "εξανθρωπισμού" του καπιταλισμού, που "δαιμονοποιούν" το φιλελευθερισμό μόνο και μόνο για να σώσουν τον καπιταλισμό.

Oι αστικές πολιτικές δυνάμεις, οι διαχειριστές του συστήματος και στη χώρα μας ανησυχούν μπροστά στον υπαρκτό κίνδυνο να μην μπορέσουν τελικά να ελέγξουν τις εξελίξεις από τις επιπτώσεις της κρίσης, ως προς την πολιτική τους σταθερότητα. Ομως, ο κίνδυνος της οικονομικής και πολιτικής αποσταθεροποίησης για την αστική τάξη είναι ελπίδα για τις εργατικές - λαϊκές δυνάμεις.

Σε αυτές τις συνθήκες, το KKE στρέφει την προσοχή του και την όλη δραστηριότητά του, υποτάσσει τη δράση του, στην κατεύθυνση της μόνης πραγματικής διεξόδου για το λαό και τη νεολαία: Να επιταχυνθεί η διαδικασία της ανασύνταξης του εργατικού κινήματος, της κοινωνικής συμμαχίας με τις αγωνιζόμενες δυνάμεις των αυτοαπασχολούμενων και της μικρομεσαίας αγροτιάς, να ενισχυθεί το παγκόσμιο εργατικό κίνημα.

H κρίση απαιτεί εργατική αντεπίθεση, ένταση της ταξικής πάλης».