Στα νύχια των ιδιωτών (μεγαλοκατασκευαστών και μεγαλοτραπεζιτών) παραχωρεί η κυβέρνηση ολόκληρο το βασικό εθνικό οδικό δίκτυο της χώρας, με πρόσχημα την κατασκευή ορισμένων τμημάτων των δρόμων αυτών! Η παραχώρηση μάλιστα αυτή θα γίνει με «προίκα» τις εισπράξεις όλων των διοδίων που ήδη υπάρχουν, των οποίων οι τιμές για το λόγο ακριβώς αυτό πρόκειται σταδιακά να τριπλασιαστούν μέσα στα επόμενα χρόνια, αλλά και με εκατοντάδες δισ. δρχ. επιπλέον που θα χορηγηθούν ως συμβολή του ελληνικού δημοσίου για την κατασκευή των έργων.

Ηδη, όπως ανακοινώθηκε χτες, τα υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και ΠΕΧΩΔΕ διαλαλούν την «πραμάτεια» τους δημοσιεύοντας σχετική προκήρυξη για τρεις από αυτές τις «Συμβάσεις Παραχώρησης» στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, δίνοντας διορία στους ενδιαφερόμενους να εκδηλώσουν ενδιαφέρον ως τις 14 Μάρτη 2001. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που η κυβέρνηση «βγάζει στο σφυρί» τους αυτοκινητοδρόμους της χώρας. Μόλις στις 22 Νοέμβρη 2000 τα δύο υπουργεία είχαν πραγματοποιήσει σχετική ημερίδα και είχαν καλέσει στελέχη κατασκευαστικών εταιριών, εταιριών διαχείρισης αυτοκινητοδρόμων και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της Ελλάδας και του εξωτερικού, προκειμένου να τους ανακοινώσουν το πρόγραμμά τους και να... ακούσουν και τις δικές τους προτάσεις. Αλλωστε, όπως είναι γνωστό, η γενική πολιτική της κυβέρνησης που πρόκειται να ακολουθηθεί μόλις ολοκληρωθούν τα διάφορα κοινοτικά «πακέτα», συνοψίζεται στην εξής φράση: Κανένα δημόσιο έργο, είτε μικρό είτε μεγάλο, δεν πρόκειται πλέον - όσο κοινωφελές και αν είναι - να εκτελείται αν δε συμφέρει στους ιδιώτες (βιωσιμότητα το αποκαλούν), δηλαδή αν δεν προκύπτουν κέρδη από τη λειτουργία του!

Οι τρεις πρώτες συμβάσεις παραχώρησης, οι οποίες ανακοινώθηκαν χτες, αφορούν:

• Το τμήμα από την έξοδο του Μαλιακού κόλπου (ανισόπεδος κόμβος Ραχών) ως τον Ανισόπεδο κόμβο Κλειδιού του Νομού Πιερίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ιδιώτες θα αναλάβουν μόνο την κατασκευή 20 χιλιομέτρων του αυτοκινητοδρόμου (τη διέλευση των Τεμπών και το τμήμα Πλαταμώνας - Σκοτίνα), ενώ θα αναλάβουν τη λειτουργία 230 χιλιομέτρων. Θα εισπράττουν, δηλαδή, διόδια και από τους σταθμούς των τμημάτων του αυτοκινητοδρόμου που ήδη έχουν κατασκευαστεί ή κατασκευάζονται με χρήματα του ελληνικού λαού! Το κόστος του έργου, σύμφωνα με τη μελέτη του οικονομικού συμβούλου, εκτιμάται σε 195 δισ. δρχ. περίπου.
• Το τμήμα Ελευσίνα - Κόρινθος - Πάτρα - Πύργος - Τσακώνα. Πρόκειται για την κατασκευή 297 χιλιομέτρων και τη λειτουργία 360 χιλιομέτρων, που περιλαμβάνουν τα διόδια Αθήνα - Κόρινθος, τμήματος που έχει ήδη κατασκευαστεί και είναι τα πιο επικερδή διόδια της χώρας που θα παραχωρηθούν στους ιδιώτες. Πάντως από τους ιδιώτες δε ζητιέται να κατασκευάσουν και τα 297 χιλιόμετρα. Για παράδειγμα στο τμήμα Κόρινθος - Πάτρα, 120 χιλιομέτρων, αρκετά σημεία μόνο θα αναβαθμιστούν. Το κόστος του έργου εκτιμάται σε 460 δισ. δρχ.
• Ο αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας, δηλαδή ο οδικός άξονας που ενώνει την εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας από τον ανισόπεδο κόμβο Σκάρφειας (νότια του Μαλιακού), με την Εγνατία οδό στον ανισόπεδο κόμβο Παναγιάς Γρεβενών. Η χάραξη του δρόμου αυτού των 196 χιλιομέτρων είναι καινούρια και ουσιαστικά αποδεικνύει πόσο έργο που γίνεται αποκλειστικά και μόνο για τους εργολάβους είναι η ζεύξη του Μαλιακού κόλπου που ήδη επίσης δρομολογείται! Το κόστος του έργου εκτιμάται σε 176 δισ. δρχ.

Κύριο χαρακτηριστικό των συμβάσεων αυτών θα είναι ότι η εκμετάλλευσή τους θα παραχωρείται στους ιδιώτες για 30 χρόνια, ενώ τους παραχωρούνται (όπου υπάρχουν) και οι ήδη λειτουργούντες σταθμοί διοδίων. Να σημειώσουμε ότι οι υπάρχοντες σταθμοί διοδίων έχουν σήμερα ετήσια έσοδα γύρω στα 80 δισ. δρχ., ενώ οι τιμές τους προβλέπεται να τριπλασιαστούν, δηλαδή να ξεπεράσουν τις 20 δρχ. ανά χιλιόμετρο, έναντι 7 δρχ. που έχουν σήμερα κατά μέσο όρο.

Βέβαια, ταυτόχρονα, το ελληνικό δημόσιο θα χρηματοδοτήσει με ζεστό χρήμα τουλάχιστον κατά 25% κάθε έργο, ενώ θα παράσχει αφειδώς την εγγύησή του για ένα ακόμη 50 - 55% του κόστους, που θα γίνει με δανειοδότηση, είτε της Ευρωπαϊκής τράπεζας Επενδύσεων είτε των εμπορικών τραπεζών, κατά τα πρότυπα των άλλων μεγάλων έργων (Αεροδρόμιο Σπάτων, Σταυρού - Ελευσίνας, Ρίο - Αντίρριο, Μετρό Θεσσαλονίκης) που κατασκευάζονται με παρόμοιες αποικιοκρατικού τύπου συμβάσεις.