Παπαγεωργίου Βασίλης

ΤΗΝ ΑΜΕΣΩΣ επόμενη μέρα, η Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ ενέκρινε σχέδιο νόμου το οποίο προβλέπει την επιβολή κυρώσεων με τη μορφή δασμών στα κινέζικα προϊόντα, αν η Κίνα δεν ανατιμήσει το γουάν. Ενα ακόμα επεισόδιο στον έντονο ανταγωνισμό ΗΠΑ - Κίνας με αντικείμενο την ισοτιμία γουάν - δολαρίου.

Η εξέλιξη αυτή σε συνδυασμό με την απόφαση της κυβέρνησης της Ιαπωνίας να υποτιμήσει το γιεν έναντι του δολαρίου, υποχρέωσε τον επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Ντομινίκ Στρος Καν, να δηλώσει ότι «δεν υπάρχει κίνδυνος ενός παγκόσμιου νομισματικού πολέμου».

Η ΥΠΟΤΙΜΗΣΗ ενός νομίσματος καθιστά φθηνότερες τις εξαγωγές της χώρας και ενδεχομένως δίνει ώθηση για ανάπτυξη στις οικονομίες που προσπαθούν να βγουν από τη δίνη της διεθνούς κρίσης.

Η κυβέρνηση Ομπάμα έχει ζητήσει από την κινεζική κυβέρνηση να προχωρήσει σε σημαντική ανατίμηση του γουάν, κατηγορώντας το Πεκίνο ότι κρατάει επίτηδες υποτιμημένο το κινεζικό νόμισμα για να προωθεί τις εξαγωγές.

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ της Κίνας απάντησε στην απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων με δήλωση του εκπροσώπου του υπουργείου Εμπορίου, Γιάο Τζιάν, ο οποίος είπε ότι «η επιβολή δασμών στο όνομα των συναλλαγματικών ισοτιμιών δε συμμορφώνεται με τους συναφείς κανονισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου».

Ο «νομισματικός πόλεμος» είναι μια έκφραση των αντιθέσεων στο πλαίσιο του καπιταλισμού. Καθώς η διεθνής κρίση προκαλεί σημαντική μείωση της ζήτησης, οι «μεγάλες» οικονομίες επιδιώκουν να ξεπεράσουν τα προβλήματά τους με την αύξηση των εξαγωγών τους. Αυτό κάνουν και οι ΗΠΑ και η Γερμανία και η Ιαπωνία. Το ίδιο όμως επιδιώκουν και οι λεγόμενες «αναδυόμενες» οικονομίες, όπως η Κίνα, η Ρωσία, η Βραζιλία, η Ινδία. Η αξιοποίηση λοιπόν των συναλλαγματικών ισοτιμιών εντάσσεται στην επιχείρηση αύξησης των εξαγωγών, φέρνει όμως αυτές τις δυνάμεις σε αντιπαράθεση.

ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΛΛΗ σκοπιά, ο «νομισματικός πόλεμος» αντανακλά τη φύση και το χαρακτήρα της κρίσης, ως κρίσης υπερσυσσώρευσης κεφαλαίων και προϊόντων. Εν προκειμένω, μεταξύ του Γενάρη 1999 και του Ιούλη 2008, τα παγκόσμια αποθεματικά αυξήθηκαν από 1,615 δισ. δολάρια σε 7,534 δισ. δολάρια. Επρόκειτο για μια τεράστια αύξηση της τάξης των 5,918 δισ. δολαρίων. Το ενδιαφέρον είναι ότι στην περίοδο Ιούλης 2008 - Φλεβάρης 2009 τα αποθεματικά μειώθηκαν κατά 472 δισ. δολάρια. Δηλαδή η μείωση των παγκόσμιων αποθεματικών ήταν μικρή, περίπου 6%. Εκτός αυτού, μετά το Φλεβάρη του 2009 μέχρι σήμερα τα αποθεματικά αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο. Υπολογίζεται ότι το Μάη του 2010 είχαν φτάσει τα 8,358 δισ. δολάρια! Πράγμα που σημαίνει ότι η αιτία της κρίσης όχι μόνο δεν αντιμετωπίστηκε, αλλά ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο.