ΤΖΑΜΠΕΡ ΝΑΪΜ: Γεννήθηκα το 1963 στην Παλαιστίνη, όπου έζησα μέχρι το 1980. Οι συνθήκες, όπως και σήμερα, ήταν πολύ κακές, με μόνιμο το φόβο των Ισραηλινών.

Γ. Κ. Με την ποίηση πότε ήρθες για πρώτη φορά σε επαφή;

Τζ. Ν. Οποιο βιβλίο έφτανε στα χέρια μας ήταν μεταφρασμένο από τα εβραϊκά, με σκοπό να περάσουν οι Ισραηλινοί το δικό τους μήνυμα. Τα βιβλία που έρχονταν από την Αίγυπτο, την Ιορδανία και τη Συρία ήταν κοντά στην αλήθεια μας, αλλά ήταν ελάχιστα. Γι' αυτό τα ψάξαμε όλα μόνοι μας. Εγώ ήμουν τυχερός, γιατί ο πατέρας μου, Αμπντέλ Χαφίς, ήταν δάσκαλος. Αγαπούσα, όμως, την ποίηση, κι αυτό μ' έκανε να ψάχνομαι. Το πρώτο ποίημα που διάβασα ήταν ενός Αιγύπτιου ποιητή, του Ιμπραήμ Νάντζι, και σημάδεψε τον τρόπο σκέψης και έκφρασής μου. Ηταν ο πρώτος άραβας ποιητής, που άλλαξε τη μορφή της ποίησης και δημιούργησε σχολή. Με την ποίησή του μας ταξιδεύει στο χώρο της νοσταλγίας. Γράφει: «Καρδιά μου, μη ρωτάς πού είναι η αγάπη, ήταν πύργος από φαντασία και γκρεμίστηκε. Χτίστον ξανά και πιες μαζί με τη νοσταλγία του και άσε να χορτάσουν τα μάτια μου όσο έχουν δάκρυ».

Γ. Κ. Από καλλιτεχνικής πλευράς πώς βλέπεις το Κοράνι;

ΤΖ. Ν. Ετσι κι αλλιώς, το Κοράνι είναι «καλλιτεχνικό». Αναφέρεται με τρυφερότητα σε όλα τα θέματα κι αυτόματα γίνεται άγραφος νόμος ζωής. Μου αρέσει πολύ, που δεν κατηγορεί τις άλλες θρησκείες. Πάντα αναφέρεται με σεβασμό, κι όταν απευθύνεται στον Χριστό, τον αποκαλεί πάντα «Κύριο» και την Παναγία «Παρθένα».

Γ. Κ. Ας επιστρέψουμε στα όρια της Ιστορίας. Τι γίνεται στην πατρίδα σου τώρα; Εμαθα πως βομβάρδισαν το χωριό σου.

ΤΖ. Ν. Αυτό που συμβαίνει στην πατρίδα μου το γνωρίζουν όλοι. Ομως, τα μεγάλα συμφέροντα δεν τους αφήνουν να ανοίξουν το στόμα τους. Οσο για το χωριό μου, κάθε σπιθαμή παλαιστινιακής γης που βομβαρδίζεται μου προκαλεί τον ίδιο πόνο, την ίδια λύπη. Και για να είμαι ειλικρινής, το περίμενα αυτό μετά την αδράνεια του Αραβικού και του Ισλαμικού Συμβουλίου. Εκείνο όμως που δεν περίμενα, είναι η στάση της ελληνικής κυβέρνησης, που έρχεται σε αντίθεση με τον ελληνικό λαό. Φτάσαμε στο σημείο να βλέπουμε στις ειδήσεις μόνο κουτσομπολιά. Η σφαγή των Παλαιστινίων δεν αναφέρεται καθόλου ή, όταν αναφέρεται, αυτό γίνεται επιγραμματικά. Παρουσιάζεται σαν πρόβλημα μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών, αλλά όλοι ξέρουμε ότι δεν είναι έτσι.

Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργηθεί εδώ και εκατό χρόνια, από τότε που η Αγγλία, η Γαλλία και, στη συνέχεια, η Αμερική έψαχναν πώς να κυβερνήσουνε τον αραβικό κόσμο. Αποφάσισαν να διαλύσουν την ενότητα των αραβικών χωρών με κάποιες συμφωνίες που υπογράφηκαν, όπως του Σάικ Πίκο και του Μπέλφορ, και στη συνέχεια αναγνώρισαν το ισραηλινό κράτος, το 1948. Αυτή ήταν η χαριστική βολή για μας.

Γ. Κ. Είσαι λιθογράφος της λεπτομέρειας. Τι καλό μάς ετοιμάζεις τώρα;

ΤΖ. Ν. Θα εκδώσω ένα μηνιαίο περιοδικό, ώστε να αισθάνομαι ότι προσφέρω κάτι για την πατρίδα μου και γι' αυτούς που πεθαίνουν κάθε μέρα έχοντας μια πέτρα στο χέρι. Για τα παιδιά της Παλαιστίνης.