Περιπλανώμενος ευτυχισμένος ο ήρωας της ταινίας του Ρένου Χαραλαμπίδη «Φτηνά τσιγάρα»: Ενας κύκλος από μικρά επεισόδια που ξετυλίγονται από καφέ σε καφέ, πάνω στο κύμα του χρόνου, μέσα σε μια ατμόσφαιρα εκλεκτική, καθαρισμένη από κάθε ίχνος σκόνης που θα μπορούσε να κουβαλά ο αέρας από άλλες γειτονιές. Γιατί ο δημιουργός του φιλμ θέλησε να καταγράφει κάθε στιγμή σαν βίωμα μοναδικά ωραίο μέσα στο πρόσκαιρο της ασημαντότητάς του κι έτσι να του προσδώσει σημασία. Μ' αυτό τον τρόπο ξετυλίγεται κι η ταινία στο βλέμμα του θεατή, που ακροβατεί ανάμεσα στο αδιόρατα απατηλό τοπίο ενός πλαστού κινηματογραφικού παραδείσου και στο άρωμα που αναδίνει ένα περιβόλι, το οποίο καθένας θα ήθελε - και θα μπορούσε, αν δεν εμποδιζόταν από μικρές, καθημερινές βίες - να καλλιεργήσει στην αυλή του... Και ξετυλίγεται ο κύκλος των επεισοδίων, δημιουργεί τις εκκρεμότητές του, τις κλείνει, ως τη στιγμή που η ροή του φτάνει στο κέντρο κι η ερωτηματική σχέση, που χτίζεται ως εκείνη την ώρα, γίνεται ερωτική. Και ο θεατής ξανά ταλαντεύεται προσπαθώντας να διατηρήσει την ισορροπία του: Ο «ρεαλισμός» του παθιασμένου φιλιού στο φινάλε τον τραβά ηδονοβλεπτικά στον πλαστό παράδεισο που θέλει ν' αποφύγει. Και στη μνήμη, όταν βγαίνει από την αίθουσα, κρατά (εκλεκτικά) το ερωτικό δώρο που ανοίγει τη σκηνή - ένα λεωφορείο γεμάτο περιστέρια και χρυσόψαρα - πιο κοντινό στο άρωμα μιας πραγματικότητας που γίνεται αληθινή με την απουσία της.

Την πόλη της Ελευσίνας την τελευταία δεκαετία κινηματογράφησε ο Φίλιππος Κουτσάφτης στο ντοκιμαντέρ «Αγέλαστος πέτρα», καταγράφοντας μέσα από το παρόν της ένα παρελθόν αποτυπωμένο σε μνημεία κρυμμένα κάτω από κάθε δρόμο, κάθε σπίτι, μνημεία που αποκαλύπτονται στις αρχαιολογικές ανασκαφές κι εκτεθειμένα στο φως δεν παύουν να αποτελούν οικείο μέρος στην καθημερινότητα των ανθρώπων της πόλης. Ενα παρελθόν αποτυπωμένο, επίσης, στα σπίτια και στα πρόσωπα των ανθρώπων, στον περίγυρο της πόλης, στο θολό αέρα και στα καζάνια της «Πετρόλα», αποτυπωμένο δηλαδή στο παρόν - με διάχυτη την αίσθηση της ενότητας του ιστορικού χρόνου - όπου μέσα του συγκρούεται μια δύναμη που ξανά και ξανά θέλει να ταπεινώνει την ιστορία κι άλλη μια που παλεύει μόνο για να της δίνει ανάσα και χώρο ζωής. Βλέποντας την «Αγέλαστος πέτρα» στην κινηματογραφική αίθουσα, νιώθει κανείς το μέγεθος, την ισχύ ενός νοηματικού φορτίου που το υλικό του ελλοχεύει αυτούσιο μέσα στην αισθητική πυκνότητα του κάθε πλάνου στο φιλμ. Νιώθει κανείς, ακόμη, πόση περισσότερη έκταση θα μπορούσε να δοθεί σε ένα φιλμ δεσμευμένο από τη χρονική σύμβαση του σινεμά. Κι αθέλητα κάνει τη σύγκριση ανάμεσα στις δυνατότητες της μυθοπλασίας και του ντοκιμαντέρ, όχι ανταγωνιστικά αλλά, πάντως, με επίγνωση της θέσης την οποία μια κυρίαρχη αισθητική και οικονομική ιδεολογία έχει επιφυλάξει για το δεύτερο.

Το πρώτο μετά το 1987 συνέδριο για τον ελληνικό κινηματογράφο θα διοργανωθεί την ερχόμενη άνοιξη με πρωτοβουλία της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών σε συνεργασία με τα υπόλοιπα σωματεία του κινηματογραφικού χώρου και το ΥΠΠΟ. Η παραπάνω είδηση ανακοινώθηκε χτες σε συνέντευξη Τύπου της ΕΕΣ, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και η πρωτοβουλία αποσκοπεί στο να ανοίξει ένας διάλογος γύρω από τα σοβαρότερα ζητήματα του ελληνικού κινηματογράφου, δηλαδή την παιδεία, την παραγωγή και τη διανομή των ταινιών.