Κυριακή 15 Νοέμβρη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 6
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Ο Ταχτσής του Σπετσιώτη

Κουβεντιάζω με τον Τάκη Σπετσιώτη με την ευκαιρία τη κυκλοφορίας των δύο καινούργιων βιβλίων του από τις εκδόσεις «Αγρα» -- «Το άλλο κρεβάτι», ένα θεατρικό εμπνευσμένο από ομότιτλο ημιτελές κείμενο του Κώστα Ταχτσή, και «Γραμματικός σ' ένα παιδί του δρόμου», μια νουβέλα που ορίζεται ως λαϊκή περιπέτεια.

-- Θεατρικός συγγραφέας ή πεζογράφος; Και πόσο άραγε ελλοχεύει κάποιος κίνδυνος διάσπασης σ' αυτά τα δύο διαφορετικά είδη;

-- Ελπίζω κανένας κίνδυνος. Εξάλλου δεν έχω δηλώσει αποκλειστικά πεζογράφος, ποιητής, δοκιμιογράφος. Σήμερα γράφω, παλιότερα σκηνοθετούσα, λίγο πιο συχνά. Εκφράζομαι μέσα από διαφορετικά είδη, εξαρτώμενος κυρίως από το τι θέλω κάθε φορά να πω. Από ένα σενάριο, μέχρι μια επιστολή. Φροντίζω βέβαια -το ελπίζω- όλα αυτά να τα συνδέει μια κοινή φωνή, να μην είναι ένα απλό άθροισμα, αλλά μια ενότητα προσπαθειών. Και με κουράζει η επανάληψη: γράφω π.χ. μια ζωή αυτό το είδος και τίποτα πέραν αυτού, ή σκηνοθετώ τους πάντες και τα πάντα.

-- Τι σε γοήτευσε στον Ταχτσή για να διασκευάσεις ένα ημιτελές κείμενό του σε θεατρικό;

-- Δεν ασχολούμαι πρώτη φορά. Το 1983, είχα διασκευάσει για τηλεταινία ένα ημιτελές διήγημά του, το «Μια καρδιά στο δέντρο». Δεν πραγματοποιήθηκε. Εχω γράψει κι ένα λογοτεχνικό χρονικό «Στον Κώστα Ταχτσή αντί στεφάνου», που κυκλοφόρησε το 1996 από την «Οδό Πανός», και το 2006 αναθεωρημένο με τίτλο «Ταχτσής - Δεν ντρέπομαι» από τις εκδόσεις «Πολύχρωμος Πλανήτης». Στο «Αλλο κρεβάτι» με γοήτευσε η πυκνότητα, η συντομία και οι απεριόριστες δυνατότητας της πρόζας του. Οχι τόσο αυτό το «εν απουσία θέατρο» που έχει σαν υφή λόγου κάποιες φορές η πεζογραφία του Ταχτσή, όσο ότι σ' ένα μικρό κείμενο σαν δραματουργός κάτι θα προσέθετα κι εγώ. Δεν θα καταπιανόμουν ευθύς εξαρχής με κάτι μεγάλο σε έκταση, κυρίως για λόγους αυστηρά αισθητικούς. Εχω μάθει από τον κινηματογράφο ότι τα μικρής εκτάσεως πεζογραφήματα προσφέρονται καλύτερα για επιτυχείς διασκευές. Θυμήσου λ.χ. το διήγημα «Οι νεκροί» του Τζόις στην ωραιότατη ταινία «Οι Δουβλινέζοι» του Χιούστον. Δε νομίζω ότι θα 'ταν το ίδιο με τον ογκώδη «Οδυσσέα» του ή το περίπλοκο «Finegan's Wake» στην οθόνη ή τη σκηνή. Αλλοι οι χρόνοι του βιβλίου, άλλοι της σκηνής. Ετσι εργάστηκα και με τον Ροΐδη, πλησιάζοντας μαλακά το στόχο μου. Και στην ταινία «Κοράκια ή Το παράπονο του νεκροθάφτη» (1991) και στο θεατρικό «Ψυχολογία Συριανού συζύγου» (1999) -τα δύο καλύτερα συριανά του σύντομα διηγήματα, δηλαδή. Δεν θα επιχειρούσα εύκολα, ούτε κατά διάνοιαν -και για άλλους λόγους επίσης- την ίδια την «Πάπισσα Ιωάννα». Αυτήν άσ' την να μείνει ως έχει, στο βιβλίο, στη γλώσσα της.

-- Το «Αλλο κρεβάτι» έχει μόνο δύο πρόσωπα, τον συγγραφέα Ερμή (Ταχτσή) και τον ψυχαναλυτή. Γιατί διάλεξες την ψυχαναλυτική σκοπιά για να μιλήσεις για τη ζωή του Ταχτσή;

-- Γιατί κατ' αυτόν τον τρόπο με κατεύθυνε ο ίδιος. Γράφει στο «Φοβερό βήμα» μιλώντας για τον εαυτό τους ως ένας τρίτος: «Καμία μαρτυρία δεν επιχείρησε, παραδόξως, να διεισδύσει στο έργο του από τη σκοπιά της Νέας Ψυχαναλυτικής Σχολής, τη μόνη που, όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω, θα έβρισκε γοητευτική κι ενδιαφέρουσα ο ίδιος». Το «Αλλο κρεβάτι» δε σκανδαλοθηρεί με τη ζωή του Ταχτσή. Αποκαλύπτει -ελπίζω- κυρίως τους μηχανισμούς που παρήγαγαν το έργο του. Δεν είναι ανεκδοτολογική εικονογράφηση γεγονότων επί σκηνής, είναι έργο εννοιολογικό του σύγχρονου θεάτρου.

-- Πόσο η πεζογραφία, όταν είναι γραμμένη σ' ένα είδος θεάτρου manque, προσφέρεται για θεατρική διασκευή;

-- Δεν αρκεί μόνο η προφορικότητα του λόγου για να διασκευαστεί ένα πεζογράφημα σε θεατρικό ούτε η μουσικότητά του για να μελοποιηθεί ένα ποίημα. Εντύπωση μου 'κανε κάτι που γράφει, στο «Φοβερό βήμα» πάλι, ο Ταχτσής σχετικά με μια διασκευή της «Λυσιστράτης» σε μιούζικαλ στο Μπρόντγουεϊ το 1971 στην Αμερική, από τον Κακογιάννη για την Μελίνα: «Θεωρώ εκ των προτέρων αποτυχημένη οποιαδήποτε διασκευή αρχαίας κωμωδίας σε μιούζικαλ, επειδή και η αρχαία κωμωδία ήταν ένα είδος μιούζικαλ. Και μπορείς να πάρεις ένα τίποτα και να κάνεις μιούζικαλ, δεν μπορείς όμως να πάρεις ένα μιούζικαλ και να κάνεις άλλο μιούζικαλ, όση χρονική απόσταση κι αν χωρίζει το πρώτο από το δεύτερο».


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΘΕΑΤΡΑ ΑΘΗΝΑΣ(2011-10-06 00:00:00.0)
Επίσημη «Τρίτου στεφανιού»(2009-11-19 00:00:00.0)
ΑΤΙΤΛΟ(2009-10-03 00:00:00.0)
Βία και καθημερινότητα(2007-02-22 00:00:00.0)
ΘΕΑΤΡΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ(2005-12-22 00:00:00.0)
ΑΤΙΤΛΟ(1997-02-18 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ