Παρά το χαμηλό προφίλ που προσπαθεί να πλασάρει ο υπουργός Παιδείας, η αντιδραστική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ - όπως και των κομμάτων του ευρωμονόδρομου - δεν «απαλύνεται» από το ένα ή το άλλο υπουργικό «στιλ». Η απαίτηση του κεφαλαίου για προσαρμογή των πανεπιστημίων στην εξυπηρέτηση των αναγκών του μπαίνει - όχι πως έφυγε ποτέ - δυναμικά στο προσκήνιο και απαιτεί «λύσεις». Λύσεις βέβαια που μόνο απώλειες σημαίνουν για τους εργαζόμενους, τη νεολαία και το λαό, καθώς προσαρμογή του πανεπιστημίου στις ορέξεις της αγοράς σημαίνει: Αλλαγές στα προγράμματα σπουδών στην κατεύθυνση των επιδιώξεων της αγοράς, υποβάθμιση των πτυχίων σε πιστοποιητικά κατάρτισης. Μεταμόρφωση των πανεπιστημίων σε ελκυστικά - ανταγωνιστικά «μαγαζιά», που αναζητούν πόρους από επιχειρήσεις, δίδακτρα και ερευνητικά πακέτα κατά παραγγελία των πολυεθνικών. Κατάργηση δημοκρατικών δικαιωμάτων, «μπίζνες πλαν» των ιδρυμάτων από την υλοποίηση του οποίου εξαρτάται η χρηματοδότηση.

Η κυβέρνηση... νομοθέτησε και πλέον εξαρτάται από τα ιδρύματα η υλοποίηση του νόμου. Ο πρότυπος εσωτερικός κανονισμός καθώς και ένα σχέδιο για τα τετραετή προγράμματα των πανεπιστημίων είναι έτοιμα και παίρνουν το δρόμο προς τα ιδρύματα. Ετσι, το υπουργείο «ξεμπέρδεψε» από τις «δικές του» υποχρεώσεις και ρίχνει το μπαλάκι στα ιδρύματα για να υλοποιήσουν το νόμο - πλαίσιο.

Και οι δυο ρυθμίσεις αποτελούν κομβικές πλευρές του νόμου, καθώς στοιχειοθετούν τη λειτουργία του δημόσιου πανεπιστημίου με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Γι' αυτό και ο νόμος τις έχει πλαισιώσει με εκβιαστικά διλήμματα. Για παράδειγμα, στο νόμο - πλαίσιο σημειώνεται ότι: Ο πρότυπος Εσωτερικός Κανονισμός «ισχύει εν όλω ή συμπληρωματικά, μέχρι την προσαρμογή των υπαρχόντων ή την κατάρτιση νέων». Αν τα ιδρύματα δεν καταρτίσουν εσωτερικό κανονισμό, τιμωρούνται με απαγόρευση έκδοσης «κάθε διοικητικής πράξης για προκήρυξη θέσεων μελών ΔΕΠ, διορισμό κάθε είδους προσωπικού ή άλλες κανονιστικές πράξεις ή αποφάσεις ζωτικού ενδιαφέροντος που αφορούν το συγκεκριμένο ΑΕΙ μέχρι αυτό να ανταποκριθεί στις ανωτέρω υποχρεώσεις του»!

Να θυμίσουμε ότι ο εσωτερικός κανονισμός περιγράφει το αυταρχικό - ασφυκτικό πλαίσιο της ιδιωτικοοικονομικής λειτουργίας των ιδρυμάτων, δίνει νομική υπόσταση στην κατηγοριοποίηση - διαφοροποίηση των πανεπιστημίων και επιτρέπει την υλοποίηση της Μπολόνια κατακερματισμένα σε κάθε ίδρυμα. Ανάμεσα σε άλλα, καθορίζει: Τα όρια του ασύλου, τη φύλαξη του ιδρύματος, τους κανόνες λειτουργίας των συλλογικών οργάνων, την εξειδίκευση προϋποθέσεων και διαδικασιών εκλογής και εξέλιξης πανεπιστημιακών, τα προσόντα του manager, τον τρόπο διεξαγωγής εκλογών για την ανάδειξη συλλογικών οργάνων, τη διαδικασία κατάρτισης του τετραετούς αναπτυξιακού προγράμματος.

Οσο για τα τετραετή αναπτυξιακά προγράμματα, αυτά αποτελούν την προμετωπίδα της επιχειρηματικής - ανταγωνιστικής λειτουργίας των πανεπιστημίων. Πρόκειται για κανονικότατα «μπίζνες πλαν» που υπογράφει το ίδρυμα με την πολιτεία. Εκεί περιγράφονται οι στόχοι του ιδρύματος και από την ικανοποίησή τους εξαρτάται η χρηματοδότηση του ιδρύματος από το κράτος. Ακόμα, στο τετραετές πρόγραμμα περιλαμβάνεται «ο προγραμματισμός χρηματοδότησης από άλλες πηγές εκτός του κρατικού προϋπολογισμού», «η καταγραφή και αξιοποίηση της περιουσίας του πανεπιστημίου», οι «επενδύσεις» κλπ. Και ο εκβιασμός συνεχίζεται: «Αν με ευθύνη του ΑΕΙ, δεν υπάρξει τετραετές ακαδημαϊκό - αναπτυξιακό πρόγραμμα, αναστέλλεται κάθε κρατική χρηματοδότηση προς το ΑΕΙ»!

Ο «βομβαρδισμός» στην ανώτατη εκπαίδευση δε σταματάει εδώ. Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να νομοθετήσει για την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας 36/05 και φροντίζει να «καθησυχάζει» - κοροϊδεύει τα πανεπιστήμια ότι δήθεν δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν από μια τέτοια εξέλιξη. Ωστόσο, όσες πιστοποιήσεις και αν δώσει το υπουργείο (με βάση την 36/05 η πιστοποίηση δίνεται από το «μητρικό» ίδρυμα) η ουσία είναι ότι υποβαθμίζονται τα πτυχία των πανεπιστημίων, ισούνται τρίχρονες σπουδές με τετράχρονες και πεντάχρονες, ενώ παρασύρονται προς τα κάτω τα δικαιώματα όλων των εργαζομένων.

Επίσης, στην «αγορά» της ανώτατης εκπαίδευσης θα συνεχίσουν να δρουν και τα ΚΕΣ εκείνα που δε θα έχουν «πιστοποίηση», καθώς η εκπαίδευση εντάσσεται στην ελευθερία διακίνησης υπηρεσιών του Μάαστριχτ. Οπως έχει σημειώσει ο υπουργός Παιδείας «το δικαίωμα να ανοίξεις ένα Κέντρο και να παρέχεις εκπαιδευτικές υπηρεσίες ή δεξιότητες πάνω σε ένα ζήτημα, είναι δικαίωμα κατοχυρωμένο στο Σύνταγμα που δεν μπορεί κανείς να το απαγορεύσει»...

Με το νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά συμπληρώνεται η ολομέτωπη επίθεση. Οπως προβλέπεται στο περσινό προσχέδιο πρότασης για τα μεταπτυχιακά, θεσμοθετούνται οι κύκλοι σπουδών με βάση τη διαδικασία της Μπολόνια (μπάτσελορ - μάστερ - διδακτορικό) καθώς το μάστερ αποτελεί προϋπόθεση για τη συνέχιση των σπουδών που να οδηγούν σε διδακτορικό, εκτός από ιδιαίτερες περιπτώσεις... Νομιμοποιείται δηλαδή η διαδικασία μεταφοράς της γνώσης στο μάστερ και υποβάθμισης των πτυχίων. Ακόμα, προβλέπεται χρηματοδότηση από το κράτος «κατά προτεραιότητα», ενώ ως πηγές εσόδων ορίζονται δωρεές, χορηγίες, δίδακτρα... Στα ΤΕΙ, δίνεται μεν η θεσμική δυνατότητα να διοργανώνουν αυτόνομα μεταπτυχιακά, με «αντάλλαγμα» την εφαρμογή της «αξιολόγησης», στην ουσία όμως οι προϋποθέσεις για τη σύσταση μεταπτυχιακού είναι απαγορευτικές για τα ΤΕΙ.

Από την ψήφιση του νόμου - πλαισίου και μέχρι σήμερα η πλειοψηφία των φοιτητών και των πανεπιστημιακών ξεκαθαρίζει ότι ο νόμος αυτός θα ανατραπεί - δε θα εφαρμοστεί. Από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους φοιτητικοί σύλλογοι έχουν προχωρήσει σε κινητοποιήσεις στην κατεύθυνση της μη εφαρμογής του νόμου έκτρωμα. Ηδη η ομοσπονδία των πανεπιστημιακών έχει δηλώσει πως θα απαντήσει με κινητοποιήσεις σε ενδεχόμενη κατάθεση των νομοσχεδίων για τα μεταπτυχιακά, για την έρευνα και για την εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας 36/05 και σταθερά διεκδικεί την απόσυρση - μη εφαρμογή του νόμου - πλαισίου. Με αυτά τα αιτήματα, καθώς και διεκδικήσεις για το Ασφαλιστικό και για τη χρηματοδότηση των πανεπιστημίων συνολικά η ΠΟΣΔΕΠ καλεί τους συλλόγους των πανεπιστημιακών σε δυο εικοσιτετράωρες απεργίες (1 και 13 Φλεβάρη).

Η περίοδος που ανοίγεται και που εντελώς... συμπτωματικά είναι περίοδος εξεταστικής, είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για τη συνέχιση του αγώνα για να καταργηθεί - να μην εφαρμοστεί ο νόμος - πλαίσιο και για την πάλη ενάντια στις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις στην εκπαίδευση, ενάντια στη διαδικασία της Μπολόνια και την πολιτική του κεφαλαίου και των κομμάτων που το υπηρετούν. Το επόμενο χρονικό διάστημα, τα αντανακλαστικά φοιτητών, πανεπιστημιακών και εργαζομένων, είναι σε εγρήγορση και ταυτόχρονα είναι περίοδος προετοιμασίας της συνέχισης του αγώνα για την κατάκτηση ενιαίας δημόσιας και δωρεάν ανώτατης εκπαίδευσης που να υπηρετεί τις ανάγκες του λαού και της νεολαίας.