Η θεματική του συμποσίου κινήθηκε γύρω από το περιεχόμενο της διεύρυνσης της έννοιας «Παγκόσμια Κληρονομιά» σύμφωνα με τις πρόσφατες κατευθύνσεις της ΟΥΝΕΣΚΟ (2005) και του όρου «εξέχουσα παγκόσμια πολιτιστική αξία», η διαδικασία ένταξης ενός αγαθού στη λίστα παγκόσμιας κληρονομιάς, ο ρόλος των αρμόδιων διεθνών οργανισμών, οι υποχρεώσεις προστασίας των αγαθών που χαρακτηρίζονται ως εξέχουσας παγκόσμιας πολιτιστικής αξίας, τόσο από τα κράτη όσο και από τους διεθνείς οργανισμούς, κ.ά.

Ολα αυτά τα θέματα σχετίζονται άμεσα με τις διεργασίες που γίνονται κυρίως σε επίπεδο ΕΕ για το τι θα «πρέπει» να εννοείται στο εξής ως «πολιτιστική κληρονομιά», ποια στοιχεία της τελικά θα αναδεικνύονται, θα χρηματοδοτούνται και γιατί. Τα τελευταία χρόνια η ΕΕ έχει κάνει «σημαία» της την «ενιαία ευρωπαϊκή πολιτιστική ταυτότητα» ως απαραίτητο προπαγανδιστικό «όπλο» για την «αναίμακτη» εδραίωση του κεφαλαίου στις νέες αγορές, αλλά και για την ιδεολογική χειραγώγηση των λαών που «καλούνται» να θεωρούν «μνήμη» τους αυτό που το κεφάλαιο θέλει να «θυμούνται». Ολα αυτά οδηγούν σε επίπεδο οικονομίας στην εμπορευματοποίηση του πολιτισμού, και σε επίπεδο εποικοδομήματος, στην ομογενοποίησή του, παρά τις περί του αντιθέτου «κραυγές».

Η ανάγκη «διεύρυνσης» όρων και νοημάτων προκύπτει, κατά τον Τόμας Φέγιρτνι, αντιπρόεδρο του ICOMOS για την Ευρώπη, από την «επέκταση της έννοιας» της «παγκόσμιας κληρονομιάς». Αναφερόμενος στην εποχή που η ΟΥΝΕΣΚΟ προχωρούσε στη Συνθήκη, ο Φέγιρτνι είπε ότι τότε ο όρος αποτελούσε «έκφραση αλληλεγγύης», προφανώς των επιστημόνων που πάλευαν για τη διατήρηση της μνήμης και υπέρ των κρατών που έβλεπαν την πολιτιστικής τους «αποψίλωση» από τον ιμπεριαλισμό. «Ομως, στο πέρασμα του χρόνου η δουλιά μας άλλαξε», αφού ο ορισμός διευρύνθηκε με «ολόκληρη συλλογή πολιτισμών» και «νέες μορφές κληρονομιάς» (άυλης, φυσικής κλπ.). Αρα «είναι μια πρόκληση για μας για το αν θα υπάρχει όριο στο τι θα περιλαμβάνεται στον κατάλογο; Επισήμως όχι. Αλλά ψάχνουμε ένα "φυσικό" όριο» γι' αυτό και το ICOMOS «έχει θέσει στόχο να είναι πιο ρεαλιστικό», αφού όλα τα κράτη θέλουν να εντάσσουν στον κατάλογο όλο και περισσότερα μνημεία τους, «κάτι που δεν είναι δυνατόν». Αυτό που θέλει το ICOMOS «είναι να δίνει ρεαλιστικές συμβουλές στα κράτη» (σ.σ. πάει περίπατο η αλληλεγγύη;). Ακόμη και όταν ο ομιλητής παραδέχτηκε ότι η παγκόσμια κληρονομιά συνδέθηκε με τον τουρισμό, πρόσθεσε ότι απλά το ICOMOS «πρέπει να εποπτεύει», ενώ, απατώντας στην «επικρατούσα ιδέα» ότι η Ευρώπη «υπερ-αντιπροσωπεύεται» στον κατάλογο, είπε ότι «λείπουν κι άλλα» μνημεία από αυτόν.

Για τον Τζον Χαρντ, πρόεδρο της συμβουλευτικής επιτροπής του ICOMOS, από το γεγονός ότι η έννοια της «πολιτιστικής κληρονομιάς» αλλάζει από χώρα σε χώρα, όπου σε διαφορετικές κουλτούρες κυριαρχούν διαφορετικές αξίες και κάθε χώρα «έχει διαφορετικές απόψεις για το τι σημαίνει πολιτιστική ιστορία» και λαμβάνοντας υπόψη ότι η «Χάρτα της Βενετίας» (για την «Αποκατάσταση και Συντήρηση Μνημείων και Μνημειακών Συνόλων») είναι «ευρωπαϊκο-κεντρικό κείμενο», προκύπτει το εξής ερώτημα: «Πώς μπορούμε να σεβαστούμε όλες τις θρησκείες, τις απόψεις, τις ιδέες και να είμαστε σίγουροι ότι δεν απαιτούμε να γίνουν οι αξίες μας καθολικές;».

Η Μαρία Ντουκάσι, πρόεδρος του ICOMOS Ισπανίας και της Διεθνούς Επιστημονικής Επιτροπής Πολιτιστικών Διαδρομών, εκτίμησε ότι η «πολιτιστική ποικιλομορφία κινδυνεύει», ενώ «υπάρχουν πολιτισμοί που δεν εκπροσωπούνται στην ΟΥΝΕΣΚΟ και το ICOMOS». Ωστόσο, θεωρεί ότι «συνεχίζουμε να βλέπουμε από μια στενή σκοπιά» τη σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ξεκινώντας από το ότι τα σύνορα και οι χώρες δεν ήταν ίδια με σήμερα και ότι υπάρχουν πολλά στοιχεία σε διαφορετικές χώρες που έχουν πολλές διασυνδέσεις μεταξύ τους, κατέληξε ότι πρέπει «να βρούμε κοινά σημεία που μας συνδέουν γιατί όλα αποτελούν κομμάτια μιας πολιτιστικής οντότητας». Σε ό,τι αφορά το ρόλο κρατών και ΟΥΝΕΣΚΟ σημείωσε ότι «καμία χώρα δεν μπορεί να αξιοποιήσει οποιοδήποτε νομικό μέσο για να μην εφαρμόσει αυτά που έχει υπογράψει στη Συνθήκη».

Η Ανχελα Ρόχας, πρόεδρος του ICOMOS Κούβας και μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του διεθνούς ICOMOS, είπε ότι από αναθεώρηση σε αναθεώρηση των διεθνών συμφωνιών, η έννοια της πολιτιστικής κληρονομιάς διευρύνεται τόσο θεματικά όσο και χρονικά. Ωστόσο, υπάρχει δυνατότητα και αισθητικής διεύρυνσης, αφού και ένα «άσχημο» μνημείο μπορεί να πληροί τους όρους, όπως π.χ. ένα μεταλλείο. «Η ιστορία και η ποικιλότητα που δημιουργήθηκαν από την ιστορία είναι από τα σημαντικότερα πράγματα στα οποία πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας» σημείωσε.

Ο Ρέι Μποντίν, μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του ICOMOS και πρόεδρος της Διεθνούς Επιστημονικής Επιτροπής Ιστορικών Πόλεων, χαρακτήρισε την υπερπροσφορά προτάσεων για ένταξη στον κατάλογο ως «ένα είδος Γιουροβίζιον ή διαγωνισμού καλλιστείων». «Ασκείται πίεση για εγγραφή, γεγονός που καθιστά τον κατάλογο αμφισβητήσιμο. Σε πολλές χώρες ο χαρακτηρισμός ενός μνημείου είναι πολιτική απόφαση και όχι επιστημονική. Βέβαια τα αξιολογούμε, αλλά αμφιβάλλω για τον επαγγελματισμό αυτής της αξιολόγησης». Πρόσθεσε πως οι περιοδικές εκθέσεις για την κατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς «προετοιμάζονται από τις κυβερνήσεις και βέβαια οι κυβερνήσεις δεν κάνουν αυτοκριτική». Από την άλλη, αναρωτήθηκε πώς είναι δυνατόν να «κλείσει» ο κατάλογος αν ανακαλυφθεί ένα νεολιθικό χωριό.

Ενδιαφέρουσα ήταν η προσέγγιση της αρχαιολόγου Λένας Μεθοδίου, που είπε ότι η πλειοψηφία των μνημείων της λίστας είναι ευρωπαϊκά, αφού είναι προσανατολισμένη σε μνημειακό πλούτο «τύπου» Ακρόπολης. Ετσι τα φθαρτά υλικά των μνημείων της Αφρικής, για παράδειγμα, δεν ανταποκρίνονται στους ορισμούς και προσδιορισμούς της Σύμβασης.