Νέο κύμα αλλαγών, που παρασέρνει τον ενιαίο, δημόσιο, δωρεάν χαρακτήρα της Παιδείας επιφυλάσσει η επομένη των εκλογών. ΝΔ και ΠΑΣΟΚ έχοντας να επιδείξουν και οι δύο ένα έργο που κάνει την Παιδεία σταδιακά προνόμιο των λίγων, ζητούν στη σημερινή εκλογική μάχη την ψήφο των εργαζομένων για να συνεχίσουν με νέα, σκληρότερα μέτρα. Το ΚΚΕ έχοντας τα μάτια στην επόμενη μέρα των εκλογών, κοντά στον καθημερινό αγώνα για την Παιδεία, έχει απευθυνθεί στους εργαζόμενους προειδοποιώντας ότι η ψήφος στους αμετανόητους υπηρέτες του μεγάλου κεφαλαίου, θα χρησιμοποιηθεί σαν προσυπογραφή στα αντιλαϊκά τους σχέδια.

Το τελευταίο διάστημα στην Παιδεία συντελούνται μια σειρά από αναδιαρθρώσεις τις οποίες ανοιχτά έχει ζητήσει το μεγάλο κεφάλαιο είτε πρόκειται για τον ντόπιο ΣΕΒ, τους Ευρωπαίους βιομηχάνους, τον ΟΟΣΑ προκειμένου και η Παιδεία να χρησιμοποιείται καλύτερα σαν εργαλείο για την αύξηση των κερδών και τη διαιώνιση του εκμεταλλευτικού συστήματος. Αυτό μεταφράζεται σε μια Παιδεία που γίνεται όλο και φτωχότερη σε περιεχόμενο.

Το ΚΚΕ μέσα από την επαφή του με τα πλατιά λαϊκά στρώματα και στο διάστημα της προεκλογικής περιόδου αλλά και μέσα από την αδιάκοπη δράση του στο κίνημα, σε όλους τους τόνους επισημαίνει τη σημασία της οργανωμένης, με μετωπικούς όρους πάλης, ενάντια στο σύνολο των αναδιαρθρώσεων στην Παιδεία. Στο πλαίσιο αυτό καλεί σε επαγρύπνηση για τα νέα, πιο σκληρά και αντιλαϊκά μέτρα που έρχονται, ντυμένα με το μανδύα της «προόδου».

Τα ζητήματα του περιεχομένου του σχολείου, της ιδιωτικοποίησης, της αποκέντρωσης και της ταξικής διαφοροποίησης που βρίσκονται στα σκαριά, της ακόμα μεγαλύτερης προσπάθειας χειραγώγησης των συνειδήσεων μαθητών και εκπαιδευτικών, η ένταση της ταξικότητας και η διοχέτευση των παιδιών των εργατών πρόωρα στην τενχικοεπαγγελματική εκπαίδευση, οι αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση από την εφαρμογή του νέου νόμου - πλαίσιο, είναι μερικά από τα ζητήματα που έρχονται επιτακτικά στο προσκήνιο και απαιτούν την αντιμετώπισή τους με όρους μαζικού λαϊκού κινήματος, πριν φτάσουν να γίνουν η μαύρη πραγματικότητα της Παιδείας.

Τα κόμματα της εναλλαγής προπαγανδίζουν ήδη την αλλαγή στον ενιαίο χαρακτήρα της εκπαίδευσης ενώ η προωθούμενη νέα διοικητική μεταρρύθμιση του κράτους, ο δεύτερος «Καποδίστριας», επιφυλάσσει εξελίξεις και για την Παιδεία με την προωθούμενη ανάθεση της ευθύνης για τη χρηματοδότηση και συγκρότηση των σχολείων στην «τοπική κοινωνία». Κάτι, που όπως δείχνει η άφθονη αρνητική εμπειρία από τις χώρες που έχουν προχωρήσει αυτές οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, οδηγεί στην κατάργηση της ενιαίας και ισότιμης παροχής μόρφωσης σε όλα τα παιδιά. Η Παιδεία που θα παίρνει ο μαθητής θα εξαρτάται - ακόμα περισσότερο από ό,τι τώρα - από το μορφωτικό επίπεδο και την οικονομική δυνατότητα των γονιών του, από τους φόρους που θα βάζει ο κάθε δήμος, από τις επιχειρήσεις που πρόθυμα θα αναλάβουν το ρόλο του «χορηγού» καθορίζοντας το περιεχόμενο.

Η κυβέρνηση της ΝΔ, στο όνομα της υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής ενός έτους και επειδή τα υπάρχοντα νηπιαγωγεία δεν επαρκούν να καλύψουν τις ανάγκες που δημιουργεί αυτή η ρύθμιση, έδωσε τη δυνατότητα στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς να λειτουργούν τμήματα νηπιαγωγείων, κάνοντας ένα πρακτικό βήμα προς την «αποκέντρωση» για να ακολουθήσει στη συνέχεια το σύνολο της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Νήπια με κλήρωση, προνήπια εκτός νηπιαγωγείου, τμήματα υπεράριθμα με αποτέλεσμα την παραμέληση ουσιαστικά των παιδιών, νέα δεδομένα για τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών, υποδομές ανάλογες με την οικονομική δυνατότητα κάθε δήμου, είναι μερικά από τα στοιχεία του χάους που επικράτησε με την έναρξη της σχολικής χρονιάς.

Η επίθεση στο μορφωτικό δικαίωμα εκτυλίσσεται τόσο στη λειτουργία όσο και στο περιεχόμενο του σχολείου. Η αναγκαία αντικατάσταση των σχολικών βιβλίων που για δεκαετίες διδάσκονταν στα σχολεία, αποδείχτηκε στην πράξη μια νέα επίθεση στο δικαίωμα σε μια πραγματική, ολόπλευρη γνώση, με όρους επιστημονικούς και χωρίς ιδεολογική μονομέρεια υπέρ του εκμεταλλευτικού συστήματος.

Το ΚΚΕ από την αρχή τάχθηκε συνολικά ενάντια στην κατεύθυνση προς την οποία κινούνται τα νέα βιβλία και τα αναλυτικά προγράμματα τόσο μέσα από το περιεχόμενό τους όσο και από τις μεθόδους διδασκαλίας που εισάγουν στα σχολεία και διαλύουν τη σκέψη των μαθητών. Καταδίκασε τη λογική της αγοράς που τα διαπνέει (η αγορά είχε άλλωστε ενεργό ρόλο και στη συγγραφή και εκτύπωσή τους), τα αντιεπιστημονικά ιδεολογήματα που αναπαράγουν, τη φτώχεια των γνώσεων που κρύβεται πίσω από την ελκυστική τους εμφάνιση. Προβάλλει την ανάγκη για βιβλία σύγχρονα, κατανοητά, που θα προάγουν τη σκέψη των μαθητών, θα αποτελούν εργαλεία διαμόρφωσης ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων.

Φέτος, εισάγονται και άλλα νέα βιβλία στα σχολεία, δίνοντας αφορμή για προβληματισμό για το περιεχόμενο του σχολείου και κάνοντας επιτακτική την ανάγκη παρέμβασης των εκπαιδευτικών και μαθητών αλλά και κάθε γονιού για να διεκδικήσουν τα παιδιά να μαθαίνουν την αλήθεια και όχι τις αντιλήψεις και συμπεριφορές που απαιτεί το σύστημα.

Τη φετινή σχολική χρονιά ξετυλίγεται και η νέα μεταρρύθμιση στην τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση με την καθιέρωση των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ, το φτιασίδωμα δηλαδή της τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης την οποία επιχείρησε να ενισχύσει το ΠΑΣΟΚ με τη δημιουργία των ΤΕΕ. Οσες αναμορφώσεις κι αν γίνουν, οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ φρόντισαν να υπάρχει μια τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση δίπλα στην τεχνική με αποτέλεσμα ούτε η ίδια η ΤΕΕ να μπορεί να αναπτυχθεί και να προσφέρει αξιόπιστη διέξοδο, ούτε να βγαίνουν από αυτή οι νέοι εξοπλισμένοι με στέρεα εφόδια.

Τα παιδιά των φτωχών λαϊκών στρωμάτων εξαναγκάζονται στην πραγματικότητα να επιλέξουν την πρόωρη και άρα υποβαθμισμένη τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση. Μοχλός αποτελεί η θεωρία των παιδιών που «παίρνουν τα γράμματα» άρα προορίζονται για σπουδές και εκείνων που «δεν παίρνουν τα γράμματα» και μπορούν να κάνουν μόνο χειρωνακτικές εργασίες, κάτι που δεν μπορεί να ισχύει σε μία εποχή που η πρόοδος της επιστήμης επιτάσσει και επιτρέπει την ολόπλευρη μόρφωση για όλους ενώ μια σειρά μέτρων κόβουν το δρόμο προς την εκπαίδευση για τη μεγάλη μάζα των παιδιών. Ομως υπάρχουν αντικειμενικές γνώσεις που δε γνωρίζουν τα παιδιά από τη γέννησή τους αλλά διδάσκονται στο σχολείο και - σε μία Παιδεία που γνώμονα έχει την πρόοδο όλης της κοινωνίας και όχι των λίγων - δεν υπάρχει λόγος να μην είναι προσιτές στα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων. Είναι γεγονός άλλωστε ότι παιδιά με τις ίδιες - χαμηλές - επιδόσεις, έχουν διαφορετική πορεία ανάλογα με την τσέπη του γονιού τους. Π.χ. οι γόνοι των πιο ευκατάστατων οικογενειών, συνεχίζουν τις σπουδές ενώ τα παιδιά των αγροτών - εργατών ρίχνονται στον «Καιάδα» του ανεπίδεκτου...

Η ριζική αναμόρφωση της τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση ώστε αυτή να οικοδομηθεί σε μεταλυκειακό επίπεδο, στα γερά θεμέλια της δωδεκάχρονης βασικής εκπαίδευσης, μέσα σε Δημόσιες Επαγγελματικές Σχολές που θα παρέχουν υψηλού επιπέδου επαγγελματική μόρφωση και ουσιαστικά εφόδια για την άσκηση του επαγγέλματος, για όσα επαγγέλματα δεν απαιτούν πανεπιστημιακή ειδίκευση, ή ειδίκευση που μπορεί να αποκτηθεί άμεσα στην παραγωγή. Ουσιαστική επαγγελματική εκπαίδευση δεν μπορεί να παρέχεται, επί πληρωμή, με τις άθλιες προϋποθέσεις κατάρτισης των ΙΕΚ και ΚΕΚ, που πρέπει να καταργηθούν, ούτε μπορεί να δίνεται πρόωρα, πριν ο νέος διαμορφώσει αρμονικά τις βάσεις της προσωπικότητάς του.

Με την υπόσχεση - δέσμευση ο νόμος - πλαίσιο να μείνει στα χαρτιά, έκλεισε η περασμένη ακαδημαϊκή χρονιά και με την ίδια ξεκινά η φετινή για φοιτητές - σπουδαστές, για όλο το λαό που δε θέλει να δει την ανώτατη εκπαίδευση ακριβοπληρωμένο εμπόρευμα. Η ιδιωτικοοικονομική, επιχειρηματική λειτουργία των πανεπιστημίων με βάση τις συμφωνίες που θα καλούνται να συνάπτουν για απαρέγκλιτη εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής, είναι προ των πυλών. Το ίδιο και η περιστολή των συνδικαλιστικών και πολιτικών δικαιωμάτων που έρχεται και μέσα από τις ρυθμίσεις για το άσυλο, ενώ από τις διατάξεις του νόμου - πλαισίου προδιαγράφονται η κατάργηση των δωρεάν σπουδών, ο περιορισμός της ήδη πετσοκομμένης φοιτητικής μέριμνας, τα νέα βάρη στην οικογένεια που σπουδάζει τα παιδιά της.

Το παζλ των αναδιαρθρώσεων στην ανώτατη εκπαίδευση συμπληρώνουν η αναθεώρηση του άρθρου 16 που θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια όχι μόνο στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων αλλά κυρίως στην ιδιωτικοποίηση του δημόσιου πανεπιστημίου, το νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά που θα φέρει γενίκευση των διδάκτρων, ολοκλήρωση της διάσπασης σε κύκλους σπουδών, την αφαίμαξη της γνώσης από το προπτυχιακό επίπεδο. Στα παραπάνω, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ προχωρούν χέρι χέρι. Οπως συμφωνούν και στο νομοσχέδιο για την έρευνα που προβλέπει προσανατολισμό των ερευνητικών προγραμμάτων σε άμεσες εμπορεύσιμες εφαρμογές, τη μετατροπή των ερευνητών σε πλασιέ της δουλιάς τους. Και δεν αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό όχι μόνο για το εκπαιδευτικό κίνημα, αλλά για κάθε εργαζόμενο που νιώθει την Παιδεία κατάκτηση και δικαίωμά του που βίαια και ύπουλα αφαιρείται.