Εδώ και 35 χρόνια εργάζομαι εκπαιδευτικά και ερευνητικά σε ένα κατ' εξοχήν διεπιστημονικό πεδίο, αυτό της Εμβιομηχανικής και της Βιοϊατρικής Τεχνολογίας. Ετσι, έχω παρακολουθήσει τις επίπονες προσπάθειες προσέγγισης, διαλόγου και αλληλοκατανόησης των Επιστημών Υγείας και Τεχνολογίας σε μια προσπάθεια (που συνεχίζεται) επίλυσης πραγματικών προβλημάτων, που εμφανίστηκαν στο χώρο των Ιατρικών Επιστημών, και την εμβρυϊκή προς παιδική ανάπτυξη των σχετικών διεπιστημονικών πεδίων.

Είναι, γενικά, παραδεκτό ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση της Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, δεν έχει θεμελιωθεί μια νέα αυθύπαρκτη επιστήμη, αλλά είναι ανάγκη να συνεργάζονται αρκετές επιστήμες γύρω από τα προβλήματα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, με συντονιστή - καταλύτη το (τη) Βιοϊατρικό Τεχνολόγο, δηλαδή έναν (μια) επιστήμονα, κατά κανόνα μηχανικό, που έχει σε διδακτορικό επίπεδο επιτύχει τη σύμφυση γνώσεων από τις απαραίτητες επιστήμες Μηχανικού - Ιατρικής και Θετικών Επιστημών.

Παρόμοιες περιπτώσεις ασφαλώς και θα υπάρχουν, με διαβαθμίσεις ωριμότητας - συνοχής, και σε άλλες περιοχές, όπως, π.χ., στη ρομποτική, ή στην κοινωνική ψυχολογία, κ.α. Εξάλλου, η σύνδεση του μερικού με το γενικό, η πολυπαραμετρικότητα των μεταβλητών, οι χωροχρονικές αλληλεπιδράσεις είναι και η ουσία της ύπαρξης της ύλης και των εκφάνσεών της.

Προϋπόθεση για την «επιστημονική προσέγγιση» των διαφόρων επιστημών είναι να κατέχουμε τις θεμελιώδεις αρχές και γνώσεις της όποιας επιστήμης για να μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε δημιουργικά.

Ομως, το παράδειγμα που ακολουθεί, που τυχαία έπεσε στην αντίληψή μου, δείχνει πώς μπορεί να γίνει κατάχρηση, να ευτελιστεί η όλη διαδικασία, όταν κίνητρο δεν είναι η προαγωγή της επιστήμης και της διεπιστημονικής προσέγγισης με βάση αυτά που αναφέραμε παραπάνω, αλλά ζητήματα προβολής, κέρδους ή καιροσκοπισμού.

Στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου, και στο ανεξάρτητο τμήμα του «Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων», που εδρεύει στη Σύρο, ιδρύθηκε Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (ΠΜΣ) με τίτλο «Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα - Κλασική Ομοιοπαθητική»!

Από την ιστοσελίδα του προγράμματος αυτού μαθαίνουμε (και αντιγράφουμε):

Βασικά στοιχεία του επιστημονικού αντικειμένου του ΠΜΣ είναι η ολιστική θεώρηση και κατ' επέκταση η διεπιστημονικότητα. Συμπεριλαμβάνονται γνωστικές περιοχές όπως της Συστημικής Θεωρίας/Συστημικής Σκέψης, της Θεωρίας Πολύπλοκων Συστημάτων, των Βιοσυστημάτων, της Βιοσημειολογίας, κτλ. Τα στοιχεία αυτά χαρακτηρίζουν το εύρος του διεπιστημονικού πεδίου στο οποίο πρέπει να βασίζεται ένα ΠΜΣ ολιστικών εναλλακτικών θεραπευτικών συστημάτων όπως η Κλασική Ομοιοπαθητική, και υποδεικνύουν την ανάγκη δημιουργίας του μέσα σε ένα καθαρά διεπιστημονικό χώρο ο οποίος διέπεται από τα παραπάνω γνωστικά αντικείμενα και του οποίου ο πυρήνας είναι η Ολιστικότητα της Συστημικής Προσέγγισης.

Και, επιπλέον, ότι υποψήφιοι φοιτητές γι' αυτό το πρόγραμμα μπορούν να είναι πτυχιούχοι γιατροί ή οδοντίατροι, τα μαθήματα θα γίνονται Παρασκευή έως Κυριακή, για το δίπλωμα ειδίκευσης απαιτούνται 4 εξάμηνα προς 2.000 ευρώ το καθένα(!), και ως διδακτικό προσωπικό, εκτός του ολιγάριθμου προσωπικού μελών ΔΕΠ του εν λόγω τμήματος, αναφέρονται μεταξύ άλλων και η Διεθνής Ακαδημία Ομοιοπαθητικής Ιατρικής με έδρα την Αμοργό των Κυκλάδων. Ο επικεφαλής της εν λόγω Ακαδημίας (αλήθεια, αναγνωρίζεται ως ΑΕΙ, ως ΤΕΙ, ή τι;) στη σχετική ιστοσελίδα του, στα αγγλικά, αφού αναφέρει ότι υπάρχει ήδη 3ετής συνεργασία του με το εν λόγω Τμήμα για τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση γιατρών στην Ομοιοπαθητική, αναδεικνύει ως επίτευγμα τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (αρ. 1912-b-29-12-2006) του εν λόγω Μεταπτυχιακού και άρα την επίσημη εκπαιδευτική αναγνώριση στην Ελλάδα της Ομοιοπαθητικής.

Ανατρέχοντας δε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως βλέπει κανείς ότι το υπουργείο εκτιμά το κόστος, κατ' έτος σε 320.000 ευρώ, και ότι προβλέπεται και Διδακτορικό, και, ανάμεσα στα άλλα, στο προσωπικό του Μεταπτυχιακού θα μπορούν να συμμετέχουν και ...Διδάσκοντες και Τεχνικό προσωπικό από σχετικούς φορείς και χώρους εφαρμογής των εναλλακτικών θεραπευτικών συστημάτων...

Να διευκρινίσω πάραυτα ότι δεν τοποθετούμαι για το θέμα της Ομοιοπαθητικής ή της Εναλλακτικής Ιατρικής γενικότερα ή για το εάν είναι σκόπιμο, χρήσιμο ή αναγκαίο να ασχοληθούν οι αρμόδιοι ουσιαστικά με αυτά τα ζητήματα. Ειδικά όταν κατά καιρούς εμφανίζεται και κάνουν θραύση η αγυρτεία και ο κομπογιαννιτισμός, η μεθοδική μελέτη και έρευνα ζητημάτων που άπτονται των θεραπευτικών μεθόδων είναι και αναγκαία και επιθυμητή.

Ομως, όταν ένα τμήμα που εκπαιδεύει Μηχανικούς, απομονωμένο στη Σύρο, χωρίς εμφανείς επιστημονικές συνεργασίες με αντίστοιχα τμήματα Ιατρικής ή Φαρμακευτικής, αξιολογείται από τη Σύγκλητό του, και το υπουργείο Παιδείας και την ίδια την πολιτεία να εκπαιδεύσει γιατρούς και οδοντιάτρους, στην Ομοιοπαθητική, επειδή η τελευταία «πουλάει» σε αρκετό κόσμο, τότε κάτι πιο σοβαρό συμβαίνει. Εδώ δε μιλάμε για διεπιστημονικότητα, ούτε για «ολιστική» προσέγγιση. Εδώ φαίνεται ότι δεν τηρούνται ούτε τα προσχήματα. Εκτός και αν στην εποχή των αναδιαρθρώσεων στο χώρο της Εκπαίδευσης, και του κατακερματισμού της γνώσης που επιθυμούν, κάποιοι ξεκίνησαν τα πιλοτικά τους σχέδια και πρωτοπορούν με το ...αζημίωτο.