Μέσα από την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ), οι επιχειρήσεις, πέρα από την επιδίωξη του σεβασμού και της προτίμησης αγοράς των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών τους από τους καταναλωτές (μέσα από φιλανθρωπίες, προσφορές, κλπ.), κερδίζουν ακόμα την «ευγνωμοσύνη» και τη συναίνεση των εργαζομένων τους. Η τακτική της ΕΚΕ συμβάλλει έτσι ώστε να δημιουργηθεί η αίσθηση στους εργαζόμενους ότι η κερδοφορία της επιχείρησης αποτελεί κοινό στόχο, κοινό παρονομαστή. Να εμποδιστεί ακόμη περισσότερο η συνειδητοποίηση της αντικειμενικής πραγματικότητας, της εκμετάλλευσης, των απολύσεων, της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και της αφαίρεσης δικαιωμάτων στο βωμό των υπερκερδών. Να συγκαλυφτεί το γεγονός ότι οι εργάτες παράγουν τον πλούτο, και οι εργοδότες τον καρπώνονται.

Στις αρχές του Μάρτη το ελληνικό παράρτημα του Ινστιτούτου «Great Place to Work», σε συνεργασία με το τμήμα εφαρμοσμένης έρευνας του ALBA Graduate Business School, βράβευσε τις 20 εταιρείες που διακρίθηκαν φέτος για το εργασιακό τους περιβάλλον. Σαν στόχος του διαγωνισμού καθορίζεται, στα πλαίσια της ΕΚΕ, η επιβράβευση και ανάδειξη εταιρειών «που δίνουν έμφαση στον παράγοντα άνθρωπο και να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να αποκτήσουν ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον». Δημιουργούν δηλαδή την εντύπωση της εξαφάνισης της καταπίεσης, ενώ συμβαίνει στην ουσία ακριβώς το αντίθετο. Φέρονται τάχα καλά στους εργάτες ωθώντας τους να δουλεύουν ακόμη περισσότερο και πιο εντατικά για την επιχείρηση.

Φέτος είναι η 5η χρονιά που διοργανώνεται στην Ελλάδα ο διαγωνισμός, στον οποίο δήλωσαν συμμετοχή 52 επιχειρήσεις. Μεταξύ των εταιρειών που συμμετείχαν 23 ήταν πολυεθνικές και 29 ελληνικές. Η μεγαλύτερη εταιρεία που συμμετείχε στο διαγωνισμό είχε πάνω από 4.500 εργαζόμενους, ενώ η μικρότερη εταιρεία μόνο 52. Το σύνολο των εργαζομένων σε αυτές τις εταιρείες είναι κοντά στα 20.000 άτομα.

Μια ματιά στις πρακτικές που εφαρμόζουν οι εταιρείες που βραβεύτηκαν, είναι αρκετή για να διαπιστώσει κανείς πως αυτές οι πρακτικές αποσκοπούν άμεσα στην καλή λειτουργία και την κερδοφορία της επιχείρησης. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν πρόκειται καν για υποτυπώδεις «υποχωρήσεις» ή ανώδυνα «φιλοεργατικά» μέτρα της εταιρείας.

Τι κερδίζουν, λοιπόν, οι επιχειρηματίες εφαρμόζοντας στις εταιρείες τους πρακτικές της ΕΚΕ;

• Δημιουργείται στους εργαζόμενους αίσθημα ευγνωμοσύνης και εμπιστοσύνης προς τους εργοδότες
• Καλλιεργείται η εντύπωση ότι η βελτίωση των όρων εργασίας είναι υπόθεση των επιχειρηματιών και όχι των εργαζομένων. Οτι εξαρτάται από την «καλή θέληση» των επιχειρηματιών
• Οτι η πάλη για καλύτερες σχέσεις εργασίας ή και για κατάργηση της εκμετάλλευσης, δεν είναι ενιαία, αλλά οι εργοδότες σε κάθε επιχείρηση «φροντίζουν» γι' αυτό
• Απαξιώνεται η πάλη για δημόσια δωρεάν και αναβαθμισμένη Υγεία και Παιδεία για όλους
• Η εκμετάλλευση συγκαλύπτεται
• Η κερδοφορία και η ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης αφορούν εξίσου εργοδότη - εργαζόμενο. Η ταξική αλληλεγγύη δίνει τη θέση της στο αίσθημα της «οικογένειας» μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών

Ολα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα η συνδικαλιστική δράση να θεωρείται από τους ίδιους τους εργαζόμενους από περιττή έως και επιζήμια.

Τα πέντε κριτήρια για τη βράβευση των εταιρειών είναι: Αξιοπιστία, σεβασμός, δικαιοσύνη, περηφάνια και συντροφικότητα.

Το κριτήριο «αξιοπιστία» για τη βράβευση των εταιρειών περιλαμβάνει από «ελεύθερη υποβολή προτάσεων» των εργαζομένων και «ομάδες εργασίας βελτίωσης της εταιρείας», μέχρι «ανοιχτή τηλεφωνική γραμμή παραπόνων» και «κοινές συναντήσεις προσωπικού και διοίκησης για καφέ»!

Τι σημαίνει «σεβασμός» στον εργαζόμενο, σύμφωνα με την ΕΚΕ; Το ευέλικτο ωράριο! Οικονομική στήριξη των εργαζομένων για να γίνουν οι ίδιοι επιχειρηματίες! Οι ευκαιρίες για «διά βίου εκπαίδευση». Αλλα μέτρα που υποβαθμίζουν στη συνείδηση του εργαζόμενου την αξία της δημόσιας και δωρεάν Υγείας, Πρόνοιας και Παιδείας. Παροχή μαθημάτων επαγγελματικού προσανατολισμού για τα παιδιά των εργαζομένων! Ακόμα και 2% αύξηση του μισθού για τους εργαζόμενους που κόβουν το κάπνισμα!

«Δικαιοσύνη» για τις επιχειρήσεις σημαίνει αγορά μετοχών της εταιρείας από τους εργαζόμενους, δάνεια, επιδόματα παιδικού σταθμού, συνταξιοδοτικά προγράμματα και μπόνους αποδοτικότητας, για να «ελαφρύνουν» λίγο τη ζοφερή πραγματικότητα των χαμηλών μισθών, των αυξημένων ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, της ακρίβειας, της ιδιωτικοποίησης της Παιδείας και της Υγείας.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα κριτήρια της «περηφάνιας» και της «συντροφικότητας». Με δυο λόγια, οι εταιρείες βραβεύονται επειδή έχουν καταφέρει να νιώθουν οι εργαζόμενοί τους «περήφανοι για το κοινωνικό έργο» της επιχείρησης, καθώς επίσης και ότι «αυτή η εταιρεία είναι η οικογένειά μου, διότι μ' έχει αγκαλιάσει με πολλή αγάπη και σεβασμό». Δεν είναι και λίγο πράγμα...