Αύξηση των ...«επιχειρηματιών ανάγκης», διαπιστώνει έκθεση του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για την επιχειρηματικότητα του 2006, αποκαλύπτοντας το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πλατιά λαϊκά στρώματα, τα οποία - όλο και περισσότερο - αδυνατούν να βρουν εργασία σε τομείς που απασχολούνταν μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με έρευνα που έκανε το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο για την Επιχειρηματικότητα και δημοσιοποίησε χτες το ΙΟΒΕ του ΣΕΒ, πέρσι καταγράφηκε στη χώρα σημαντική αύξηση της «επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων». Συγκεκριμένα, το 7,9% του πληθυσμού ηλικίας 18-64 χρόνων δήλωσε ότι βρίσκεται «στη φάση εκκίνησης ενός νέου εγχειρήματος, συμπεριλαμβανομένης και της αυτοαπασχόλησης», κατατάσσοντας την Ελλάδα στην 4η θέση στην Ευρώπη και με «επίδοση» αισθητά καλύτερη από τα προηγούμενα χρόνια.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι εύλογο. Τι έγινε; Σε συνθήκες λιτότητας και συνεχούς επίθεσης ενάντια στις λαϊκές κατακτήσεις, ξαφνικά τόσοι πολλοί από εμάς γινόμαστε επιχειρηματίες; Την απάντηση τη δίνουν οι ίδιοι οι συντάκτες της έκθεσης, που σημειώνουν ότι δε μιλάμε για τη δημιουργία επιχειρήσεων, αλλά για την εμφάνιση «επιχειρηματιών ανάγκης». Δηλαδή, όσους στρέφονται στα διάφορα πολυδιαφημισμένα «προγράμματα επιχειρηματικότητας», «λόγω έλλειψης δυνατοτήτων άλλης ικανοποιητικής απασχόλησης και όχι για την εκμετάλλευση κάποιας επιχειρηματικής ευκαιρίας που γίνεται αντιληπτή στο οικονομικό περιβάλλον».

Στην πραγματικότητα, δηλαδή, τα παραπάνω στοιχεία δε δείχνουν τόσο το ...επιχειρηματικό δαιμόνιο της φυλής, αλλά τις δραματικές συνέπειες που έχουν για τμήματα των λαϊκών στρωμάτων η αυξανόμενη ανεργία και υποαπασχόληση, οι απολύσεις και η ανασφάλεια για σταθερή εργασία. Συνέπειες, κάτω από το βάρος των οποίων πολλοί εργαζόμενοι, χιλιάδες αγρότες, εκατοντάδες αυτοαπασχολούμενοι που «έπεσαν έξω», νέοι και νέες εξαναγκάζονται να στραφούν σε διάφορες μορφές αυτοαπασχόλησης. Οι περισσότεροι από αυτούς συγκεντρώνουν ό,τι οικονομίες έχουν και δεν έχουν, προσπαθούν να ενταχθούν σε κάποιο από τα περιβόητα προγράμματα της ΕΕ, παίρνουν και κάποιο δάνειο από τις τράπεζες και ξεκινούν έναν Γολγοθά, που για μεν τους ίδιους έχει εντελώς αβέβαιη προοπτική, για δε τους κυβερνώντες αποτελεί ευκαιρία για να εκτονωθούν οι λαϊκές αντιδράσεις για την ανεργία και τις απολύσεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η «νέα επιχειρηματικότητα» διακρίνεται από «ρηχότητα», κάτι που φαίνεται και από το γεγονός ότι λόγος γίνεται για επιχειρήσεις που δεν αφορούν ολόκληρο τον κύκλο της παραγωγής, αλλά «μόνο τον έσχατο κρίκο αυτής της αλυσίδας», δραστηριότητες, δηλαδή, «τελικός πελάτης των οποίων είναι ο καταναλωτής ως φυσικό πρόσωπο».