Ο αγώνας φοιτητών και σπουδαστών δε βάζει τελεία. Η πάλη για αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν ανώτατη εκπαίδευση, ο αγώνας για το δικαίωμα στη μόρφωση δε σταματά, δεν «ξαποσταίνει». Εκφράζεται στις αγωνιστικές αποφάσεις 32 φοιτητικών συλλόγων που προχώρησαν πριν από δέκα μέρες σε συνάντηση συντονισμού της αγωνιστικής τους δράσης. Φαίνεται στις αποφάσεις γενικών συνελεύσεων, συνελεύσεων ετών και εξαμήνων σε πολλά ΤΕΙ της χώρας. Που ανανεώνουν ένα ραντεβού σταθερό, διαρκές, πολύμορφα αγωνιστικό. Συνεχίζουν, εντείνουν τον αγώνα τους ενάντια σε κάθε πλευρά της αντιλαϊκής αντιεκπαιδευτικής πολιτικής, κάνουν τις ανάγκες τους φωνή, διεκδίκηση, αγώνα.

Το αίτημα για δημόσια και δωρεάν παιδεία, η εναντίωση σε οποιαδήποτε μορφή επιχειρηματικής δραστηριότητας στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, η απαίτηση για γενναία αύξηση της χρηματοδότησης στο 15% του κρατικού προϋπολογισμού, δεν προέκυψαν από παρθενογένεση μετά από την εξαγγελία ενός νέου νόμου. Τα προβλήματα προϋπήρχαν και έρχονται να επιδεινωθούν, με βάση τις στρατηγικές επιλογές του κεφαλαίου όπως εκφράζονται στις αποφάσεις της ΕΕ και υλοποιούνται από την πολιτική που εφαρμόζουν στη χώρα μας ΝΔ - ΠΑΣΟΚ.

Αλλωστε, πέρα από τους ελιγμούς για αναβολή στην κατάθεση του νέου νόμου - πλαισίου και της αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος, η αντιεκπαιδευτική πολιτική προωθείται ήδη. Ο νέος αντιλαϊκός προϋπολογισμός λιτότητας προαναγγέλλει τη συνέχιση της υποχρηματοδότησης της εκπαίδευσης, που, και ως μοχλός επιβολής της ιδιωτικοποίησης, έχει άμεσες και ορατές επιπτώσεις στη ζωή των φοιτητών.

Δε φτάνει που σε πολλές περιπτώσεις τα συγγράμματα διανέμονται μια ανάσα πριν από την εξεταστική. Τώρα, θα χρειάζεται να τα πληρώνουν οι ίδιοι οι φοιτητές! Ηδη, εγκύκλιος του υπουργείου Παιδείας αναφέρει περιορισμό στη διανομή συγγραμμάτων, ενώ το Συμβούλιο του ΤΕΙ Πειραιά έχει ήδη πάρει απόφαση να περικόψει μαζικά τη διανομή συγγραμμάτων.

Στην απόφαση αυτή του Συμβουλίου του ΤΕΙ, οι σπουδαστές αντέδρασαν άμεσα και δυναμικά. Για δύο βδομάδες έκαναν διαμαρτυρίες στον πρόεδρο του ΤΕΙ, προχώρησαν σε κατάληψη της Διοίκησης του ιδρύματος και πραγματοποίησαν μαζική διαμαρτυρία στο υπουργείο Παιδείας. Η δωρεάν διανομή συγγραμμάτων αφορά την πλειοψηφία των φοιτητών. Ηδη, μεταπτυχιακοί φοιτητές και όσοι εισάγονται στα ιδρύματα από κατατακτήριες εξετάσεις στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δε δικαιούνται δωρεάν συγγράμματα. Ταυτόχρονα, στις περισσότερες σχολές απαιτείται πρόσθετη βιβλιογραφία (που αγοράζουν οι φοιτητές) ή και αγορά σημειώσεων.

Η αντιμετώπιση του φοιτητή ως πελάτη είναι ήδη εδραιωμένη στα ιδρύματα. Στα εστιατόρια και τα κυλικεία των ιδρυμάτων, τα οποία ανήκουν σε ιδιώτες και μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις σε αλυσίδες επιχειρήσεων επισιτισμού, οι φοιτητές καταβάλλουν αντίτιμο για τη σίτιση. Το αντίτιμο σαφώς είναι μεγαλύτερο του κόστους του φαγητού προκειμένου να έχει κέρδος η εταιρία. Ωστόσο, η σίτιση, βασική πλευρά της φοιτητικής μέριμνας οφείλει σε μια πραγματικά δημόσια και δωρεάν παιδεία να παρέχεται και δωρεάν. Σε πολλές σχολές, φοιτητές και σπουδαστές έχουν προχωρήσει το προηγούμενο διάστημα σε κινητοποιήσεις στους πρυτάνεις και τις συγκλήτους, διεκδικώντας δωρεάν σίτιση για όλους και διαχείριση των εστιατορίων και των κυλικείων από το ίδιο το ίδρυμα. Στη Φυσικομαθηματική φοιτητές έκαναν κατάληψη του εστιατορίου της Πανεπιστημιούπολης και διένειμαν στους συμφοιτητές τους δωρεάν το φαγητό. Ανάλογες επαναλαμβανόμενες καταλήψεις και παραστάσεις διαμαρτυρίας στον πρύτανη, είτε με αποφάσεις του συλλόγου είτε με πρωτοβουλία της ΠΚΣ, έγιναν και στη Γεωπονική.

Η απαίτηση για δωρεάν συγκοινωνίες έχει καταγραφεί σε πολλές αποφάσεις συλλόγων. Κάνοντας πράξη τη γενικευμένη αυτή απαίτηση των φοιτητών, μετά από πρωτοβουλία της ΠΚΣ και απόφαση του ΔΣ του Μαθηματικού, φοιτητές του συλλόγου «κατέλαβαν» τέσσερα λεωφορεία της γραμμής 608 - που τους μεταφέρει στη σχολή τους - μπλόκαραν τα ακυρωτικά μηχανήματα και «οδήγησαν» τους συμφοιτητές τους δωρεάν στον προορισμό τους!

Ακόμα, στα ΤΕΙ, εντείνεται η απαξίωση των σπουδών μέσα και από τους προϋπολογισμούς περικοπών και σκληρής λιτότητας. Με βάση τον πρόσφατο προϋπολογισμό του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, μειώνονται οι δαπάνες για επιδότηση ενοικίου στους σπουδαστές κατά 1,476%, για σίτιση κατά 6,45% και για αμοιβές καθηγητών κατά 0,18%. Την ίδια στιγμή αυξάνονται οι δαπάνες για αμοιβές «ελεύθερων επαγγελματιών» κατά 36,36%, «ιδιωτικών γραφείων και ιδιωτών για μηχανογραφικές εργασίες» κατά 41,3%, για «καθαρισμό γραφείων» κατά 59,27%, για διαφημίσεις και δημοσιεύσεις κατά 57,14%... Προϋπολογισμοί - πρόκληση ψηφίζονται από κάθε ίδρυμα. Η άμεση κινητοποίηση των σπουδαστών σε ανάλογες περιπτώσεις, η μαζική παρουσία και διαμαρτυρία του συλλόγου την ώρα που συζητιούνται τέτοια αντιδραστικά μέτρα είναι σημαντικοί σταθμοί στους αγώνες των σπουδαστών και των φοιτητών.

Και, βέβαια, οι αγώνες των φοιτητών και σπουδαστών δεν αφορούν μόνο τους ίδιους ή στενά τις οικογένειές τους, ούτε μόνο την εκπαιδευτική κοινότητα σε όλες τις βαθμίδες της. Οι αντιδραστικές αλλαγές στην Παιδεία συνδέονται άμεσα με τις αλλαγές στο επίπεδο της εργασίας, εξυπηρετούν τα σχέδια του κεφαλαίου για δραστικό χτύπημα στα εργασιακά, ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα ταυτόχρονα με το τσεκούρωμα του δικαιώματος στη μόρφωση.

Στις περισσότερες σχολές, με αποφάσεις των συλλόγων, φοιτητές και σπουδαστές έχουν προχωρήσει σε κλεισίματα δρόμων, σε μαζικό μοίρασμα των αποφάσεών τους σε γειτονιές και εμπορικούς δρόμους. Το καλοκαίρι, με πρωτοβουλία της ΠΚΣ, φοιτητές επισκέφτηκαν χώρους δουλιάς, μίλησαν με εργάτες για τα αιτήματα και τον αγώνα τους και τους κάλεσαν όχι μόνο να σταθούν αλληλέγγυοι, αλλά να αγωνιστούν μαζί τους για την Παιδεία που έχει ανάγκη ο λαός.

Τα παραπάνω ζητήματα αντιμετωπίζει η συντριπτική πλειοψηφία φοιτητών και σπουδαστών. Και τα αντιμετωπίζουν όλοι γιατί δεν είναι αποτελέσματα «κακοδιαχείρισης», αλλά ξεκάθαρες κατευθύνσεις της πολιτικής ΕΕ - ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, που προωθεί μια ανώτατη εκπαίδευση προσαρμοσμένη στους κανόνες της αγοράς. Ταξικοί φραγμοί, ιδιωτικοποίηση λειτουργιών των ιδρυμάτων, μετατροπή των φοιτητών σε πελατεία, μετακύληση κόστους σπουδών στις πλάτες του φοιτητή, απαξίωση και υποβάθμιση των σπουδών. Είτε εμφανίζεται ως δίδακτρα, ως περικοπή επιδομάτων, ως περικοπή δωρεάν συγγραμμάτων, ως επιβολή πρόσθετης αγοράς βιβλίων, περικοπή σίτισης και στέγασης, είτε ως χαράτσι για αγορά αναλώσιμων και υλικών, είναι βήμα κατάργησης της δημόσιας και δωρεάν παιδείας. Και είναι όλα συστατικά στοιχεία της ίδιας πολιτικής.

Οι πολύμορφες κινητοποιήσεις που αγκαλιάζουν μάζες φοιτητών και σπουδαστών, η συσπείρωση με αφορμή την κάθε έκφραση της αντιλαϊκής πολιτικής, μπορούν να συμβάλουν στο βάθεμα των αιτημάτων, στην καλύτερη συνειδητοποίηση της αιτίας που προκαλεί τα προβλήματα, στο δυνάμωμα του αγώνα. Μπορούν να βοηθήσουν στην ανάδειξη της ουσίας: Οτι εξελίσσεται ενιαία πολυμέτωπη επίθεση του κεφαλαίου, σε όλο το φάσμα των δικαιωμάτων των εργαζομένων και της νεολαίας. Και ενιαία και πολυμέτωπη πρέπει να είναι και η απάντηση. Μαχητική και μαζική, πολύμορφη, εντεινόμενη και κλιμακούμενη. Να συγκρούεται με τις αναδιαρθρώσεις, να μπλοκάρει την υλοποίηση των αντιδραστικών αλλαγών, να σφυροκοπά κάθε έκφραση της αντιλαϊκής πολιτικής, να δίνει δύναμη στη συνέχιση του αγώνα για την Παιδεία που έχει ανάγκη ο λαός και η νεολαία.