«Επανεξέταση» ... τακτικής στο Ιράκ
Η αγγλο-αμερικανική κατοχική παρουσία στο Ιράκ είναι δεδομένη κι όλα δείχνουν ότι θα συνεχίζεται. Ωστόσο, ορισμένες καινούριες διεργασίες δίνουν επιπρόσθετο φως στο θέμα. Από καιρό έχει εμφανιστεί ο προβληματισμός ακόμη και σε μερίδα της επίσημης αμερικανικής πολιτικής, εάν και πόσο μπορεί να αντέξει το αυξανόμενο πολεμικό άπλωμα των ΗΠΑ στον πλανήτη με επίκεντρο τη Μέση Ανατολή. Δείγμα αυτού του προβληματισμού είναι η ήττα του Τζ. Μπους στις πρόσφατες εκλογές Γερουσίας και Αντιπροσώπων και η αρχή μιας απόπειρας επανεξέτασης της αμερικανικής πολιτικής στο Ιράκ. Πρέπει εδώ να διευκρινιστεί ότι ο προβληματισμός αυτός δε σημαίνει την αποχώρηση ή τον τερματισμό της αγγλο-αμερικανικής παρουσίας και κατοχής. Σημαίνει την αναζήτηση προσφορότερων τρόπων άσκησης αυτής της πολιτικής. Την ανάγκη αυτή τη δημιούργησαν η αυξανόμενη αντίσταση στο Ιράκ και η αύξηση της δυσαρέσκειας σε μεγάλη μερίδα των Αμερικανών, σε σημείο που να μιλούν για τραγωδία ενός νέου Βιετνάμ.
Η επανεξέταση της αμερικανικής πολιτικής ξεκινά με την πρόθεση μιας κοινής κατ' αρχή συμφωνίας των δυο πολιτικών κομμάτων εξουσίας των ΗΠΑ να ερευνήσουν από κοινού. Αυτό δείχνει τη σοβαρότητα του προβλήματος που αντιμετωπίζουν, την έκταση και το βάθος των πιέσεων. Το ζήτημα είναι εάν, πόσο και πώς θα μπορέσουν να αμβλύνουν τις αρνητικές συνέπειες της ιμπεριαλιστικής τους πολιτικής. Μια πρώτη απόπειρα αυτής της προσπάθειας είναι οι επίσημες δηλώσεις ότι το πρόβλημα στο Ιράκ μπορεί να βαδίσει στη λύση με τη συμμετοχή της Συρίας και του Ιράν. Αυτή η εκ πρώτης όψεως θετική δήλωση αυτοαναιρείται από τη συμπλήρωσή της. Οτι, δηλαδή, οι δυο αυτές χώρες πρέπει να σταματήσουν να ενισχύουν τη λεγόμενη «τρομοκρατία» στο Ιράκ, που σημαίνει την παύση της ενίσχυσης της ιρακινής αντίστασης. Επιπροσθέτως, ζητούν την κατάργηση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Στην ουσία, δηλαδή, ζητούν την ένταξη της Συρίας και του Ιράν στον ιμπεριαλιστικό κατάλογο των «προθύμων» σε πολιτική διάσταση. Αυτή η θέση είναι βασικό δείγμα των ισχυρών αντιφάσεων της ιμπεριαλιστικής πολιτικής, όταν συναντά ισχυρή λαϊκή αντίσταση όπως στο Ιράκ. Η αναζήτηση τρόπων διεξόδου της κυβέρνησης των ΗΠΑ από την κρίση που η ίδια δημιούργησε εγκλωβίζεται στην επιδίωξη της ιμπεριαλιστικής καπιταλιστικής επέκτασης. Στην περίπτωση της Μέσης Ανατολής, οδηγεί στην κατ' ουσία διαιώνιση της κρίσης. Αυτό εγκυμονεί πλείστους κινδύνους, με σχετικά άμεση την απειλή επέμβασης στο Ιράν και τη Συρία, εφόσον εξακολουθούν να αντιστέκονται στα κελεύσματα των ισχυρών. Αλλωστε, το πρόβλημα του Ιράκ βρίσκεται στην άμεση αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής. Οσο για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, η λύση της πυρηνικής απειλής δε βρίσκεται στα εμπόδια σε μια χώρα, αλλά στον παγκόσμιο πυρηνικό αφοπλισμό. Ο κίνδυνος ακόμη πρόσθετης επέκτασης των πολεμικών ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στη Μέση Ανατολή προκύπτει και από το γεγονός ότι η διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης στο Ιράκ βαθαίνει την κρίση στο εσωτερικό των αγγλο-αμερικανικών κατοχικών δυνάμεων με αύξουσα μετάγγιση και στο Αφγανιστάν.
Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις για να την περιορίσουν δεσμεύονται στη γενεσιουργό νομοτελειακή λειτουργία του καπιταλισμού, δηλαδή στη συνεχή επέκτασή τους. Η στασιμότητα είναι ο θάνατος του κεφαλαίου. Αυτό σημαίνει ότι παρά τις δυσκολίες στο πολεμικό τους «άπλωμα», παρά τις οποιεσδήποτε αντιδράσεις επέκτειναν το θάνατο ως ελιξίριο της δικής τους ζωής. Η πρόθεση συνεργασίας των δυο κομμάτων εξουσίας των ΗΠΑ, Ρεπουμπλικανικού και Δημοκρατικού, για την επανεξέταση της μέχρι τώρα αμερικανικής πολιτικής στο Ιράκ δε σημαίνει ουσιαστική αναίρεσή της. Σημαίνει διορθωτικές ενέργειες. Η κρίση στη Μέση Ανατολή θα συνεχίζεται με κίνδυνο επέκτασής της.
Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ