Καθώς διάβαζα το βιβλίο του Δημήτρη Στολίδη "ΟΙ ΚΑΤΑΒΟΛΕΣ ΜΑΣ - Σελίδες του αγώνα", έκδοση "Τυποεκδοτικής", πρόβαλλε συνέχεια μπροστά μου το ερώτημα: "Τι βιβλίο είναι, σε ποια κατηγορία να το κατατάξεις;" και πολλές φορές νόμισα πως βρήκα την απάντηση:

Είναι περιγραφή, αφήγηση - είπα στην αρχή, μαζί με το συγγραφέα (σελ. 6) - κάτι σαν χρονικό μιας περιόδου της νεότερης ιστορίας μας.

Αργότερα πρόσθεσα ότι δεν είναι μόνο περιγραφή γεγονότων της Εθνικής Αντίστασης και όσων προηγήθηκαν ή ακολούθησαν, αλλά και σχολιασμός και αξιολόγηση μιας ηρωικής εποχής και προβολή της κληρονομιάς της και σύνδεσή της με τους σημερινούς αγώνες (σελ. 50 - 51).

Η τελική εκτίμησή μου είναι ότι α) Με τα ιστορικά γεγονότα, τα ντοκουμέντα, τις μαρτυρίες, τις κρίσεις και τα συμπεράσματά του, προσφέρει υλικό πολύτιμο για τον ιστορικό τού αύριο, ιδιαίτερα σχετικά με την Εθνική Αντίσταση και το διωγμό της (σελ. 259). β) Δε δίνει μόνο "Σελίδες του αγώνα", αλλά εκφράζει τον ίδιον τον αγώνα, ολοζώντανα, έναν αγώνα συνεχή, ένα πόλεμο ανελέητο μέχρις εσχάτων, με ΕΝΑΝ αντίπαλο και πολλά μέτωπα, με αναρίθμητες μάχες που έδωσε κι ακόμα δίνει η λεβεντογενιά της Εθνικής Αντίστασης.

Από αυτόν τον αγώνα, παραθέτω ορισμένες "μάχες", ενδεικτικά:

- Η μάχη στο Ξηροχώρι, σφραγισμένη με την κατάπτυστη αναφορά του ταγματασφαλίτη στρατηγού Παπαθανασίου (σελ. 26 - 27).

- Η "μάχη" που κράτησε δυο χιλιάδες εφτακόσιες τόσες μέρες, στο Κολαστήρι της Γιούρας με το πετροκουβάλημα, τα "μπαμπού" των φυλακών, τη "συκιά" του Γλάστρα και τις ευλογίες του.. Προκόπη! (σελ. 145 - 155).

- Η "μάχη" των 17 με το θάνατο (η πρώτη εκτέλεση στην Αίγινα) και η συγκλονιστική μαρτυρία - αφήγηση του Θ. Ξηροτάγαρου (σελ. 168 - 176).

- Η "μάχη" με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, η αποκοτιά της πίστης σε ιδανικά να συγκρουστεί με την ακατανίκητη "ΦΥΣΗ", η 12ήμερη απεργία πείνας εκατοντάδων αγωνιστών, με το καζάνι το γάλα ν' αχνίζει στην πόρτα... (σελ. 198 - 216).

Πιστεύω, ότι όποιος διαβάσει το βιβλίο, και θα το συνιστούσα θερμά ιδιαίτερα στους νέους, δε θα πει πως έστω και μια απ' αυτές τις μάχες χάθηκε ότι δεν έφερε ένα όφελος, ότι δεν έπρεπε να γίνει. Και επίσης θα δυσκολευτεί πολύ ν' αποφανθεί ποια από τις μάχες αυτές ήταν η πιο δύσκολη.Αυτό θα το έλεγα κατόρθωμα του Δ. Στολίδη. Παρουσιάζει με τέτοιον τρόπο τα αντικειμενικά γεγονότα, ώστε πείθεσαι, ότι σε όλες τις μάχες ακόμα και σ' εκείνες που φαίνεται ότι έχασε η γενιά της Εθνικής Αντίστασης, ΝΙΚΗΣΕ ΗΘΙΚΑ. Και σε αφήνει μετέωρο, αναποφάσιστο για το ποια ήταν η πιο σκληρή, πιο δύσκολη, η πιο κρίσιμη...

Αυτή η ηθική νίκη και επόμενα, η δικαίωση όλων των μαχών γεννά, με φυσιολογικό τοκετό και τροφοδοτεί στη συνείδηση των αναγνωστών μια υγιή και ρεαλιστική αισιοδοξία, που μπορεί να αναβαθμιστεί σε προδιάθεσή τους να συνεχίσουν τον αγώνα, για τα ανεκπλήρωτα και τόσο επίκαιρα, σήμερα, ιδανικά της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης.

ΣΩΤΗΡΗΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ