Οποτε έχουμε κάποιο θέμα που αφορά την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ΠΕ), σας το παρουσιάζουμε με μεγάλη ευχαρίστηση. Ιδιαίτερα μάλιστα αν πρόκειται για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, γιατί είναι αποδεδειγμένο, ότι στη μικρή ηλικία, κατά τη διάρκεια της οποίας διαμορφώνεται η προσωπικότητα του ατόμου, τα οικολογικά μηνύματα είναι ευκολότερο να περάσουν. Με τον τρόπο αυτό, οι αυριανοί πολίτες θα είναι ευαισθητοποιημένοι στα περιβαλλοντικά ζητήματα σε μια περίοδο που η κατάσταση του πλανήτη, παρά τις κατά καιρούς διακηρύξεις χειροτερεύει ολοένα και περισσότερο. Βέβαια η ΠΕ με την αντι - μεταρρύθμιση στην παιδεία είναι βέβαιο ότι θα διέλθει μεγάλη κρίση. Ιδιαίτερα στη β/μια εκπαίδευση. Οσο όμως υπάρχει και λειτουργεί ελεύθερη, μακριά από τις συχνές τρικλοποδιές διάφορων απίθανων κατά φαντασία "μεταρρυθμιστών", θα αποδίδει καρπούς. Κάτι που θα έπρεπε να ευχαριστεί αντί να δυσαρεστεί αυτούς που διαχειρίζονται τα της παιδείας.

Οι Ελληνες ποιητές έχουν υμνήσει το περιβάλλον και τη φύση του τόπου μας με προεξέχοντες τους Γ. Ρίτσο, Γ. Σεφέρη, Ο. Ελύτη κ. ά. Αναφορές υπάρχουν και στην πεζογραφία μας, όχι όμως αρκετές σε σχέση με τη σπουδαιότητα του ζητήματος. Αντίθετα στην παιδική λογοτεχνία υπάρχουν πολλές και σημαντικές δουλιές. Σήμερα θα αναφερθούμε στην παιδική λογοτεχνία.Η μόνη διαφορά είναι, ότι συγγραφείς και πιο συγκεκριμένα ποιητές - γιατί μιλάμε για μια ποιητική συλλογή με 53 ποιήματα - είναι μικρά παιδιά ηλικίας 5 - 12 χρόνων! Μια εργασία που επιμελήθηκε η Σοφία Περδικάρη στα πλαίσια της Περιβαλλοντικής Αγωγής που έγινε στα σχολεία της Ανατολικής Αττικής. Να σας υπενθυμίσουμε ότι πριν από ένα χρόνο, μάς είχαν παρουσιάσει μια συλλογή με παραμύθια γραμμένα και πάλι από παιδιά δημοτικών σχολείων της ίδιας περιφέρειας για τα οποία είχαμε την ευκαιρία να γράψουμε αναλυτικά μέσα από τις στήλες του "Ρ".

Αξίζει τον κόπο να κάνουμε ορισμένες επισημάνσεις παρακολουθώντας τις περιβαλλοντικές ανησυχίες των λιλιπούτειων ποιητών μας. Δεκατρία ποιήματα είναι αφιερωμένα στο δάσος, στη χρησιμότητά του και στους εμπρησμούς. Γεγονός που μπορεί να εξηγηθεί με τη συχνή αναφορά της καταστροφής του πράσινου, τα καλοκαίρια από την τηλεόραση και τα άλλα ΜΜΕ. Ο τρομοκρατικός τρόπος της μετάδοσης των πυρκαγιών διαπερνά τα παιδιά, συχνά με τραυματικό τρόπο, γι' αυτό βλέπουμε ότι τα περισσότερα ποιήματα της κατηγορίας αυτής, αναφέρονται στις φωτιές και λίγα στη χρησιμότητα, στη φυσική ομορφιά του δάσους και κυρίως στην ανάγκη προστασίας του. Η δεύτερη κατηγορία αναφέρεται στις θάλασσες, στις ομορφιές της, αλλά και στη μόλυνση που υφίσταται. Εδώ τα πράγματα είναι αντεστραμμένα. Οι τηλεοπτικοί μαρκουτσοφόροι δε βρίσκουν φαίνεται ότι "πουλά" το θέμα αυτό, γι' αυτό δεν το "παίζουν". Ετσι τα παιδιά το αντιμετωπίζουν σωστότερα, ψυχραιμότερα και με λιγότερο... άγχος. Μια άλλη γενική παρατήρηση που έχουμε να κάνουμε, είναι το γεγονός ότι πολλά ποιήματα διαπερνά η αντίληψη, πως η φύση είναι ταυτισμένη με τη ζωή μας.Κάτι που είναι πολύ σημαντικό, γιατί αν συνειδητοποιηθεί από όλους μας, τα οφέλη θα είναι πολλαπλά.

Η ποιητική συλλογή ξεκινά με δυο ποιήματα. Τη "ζωγραφιά" και το "ο κόσμος ζωγραφιά". Και τα δυο εξυμνούν την ομορφιά της φύσης. Η διαφορά είναι ότι το πρώτο είναι κάπως περισσότερο... προχωρημένο και δείχνει πως ο δημιουργός του είναι πιο συνειδητοποιημένος. Γιατί η ζωγραφιά της φύσης αποδεικνύεται όνειρο, μια και η πραγματικότητα κάθε άλλο παρά "ζωγραφιά" είναι. Η πλέον ενδιαφέρουσα σύνθεση είναι αυτή που αναφέρεται στην "αλυσίδα της ζωής".Η Αρτεμις, ο Δίας, η Αθηνά και η Δήμητρα έχουν ένα διάλογο πάνω στην καταστροφή της χλωροπανίδας και στο τέλος, ενώ η Αρτεμις ζητά από το Δία να εκδικηθεί τους ανθρώπους, η Δήμητρα τους πληροφορεί ότι τους εκδικήθηκε από μόνη της η γη (που ξεράθηκε) και η θάλασσα (που στέρεψε). Ακόμα υπάρχουν ποιήματα για τα ζώα, τα πουλιά, τον άνθρωπο και τη σχέση του με τη φύση, τα σκουπίδια και τη μόλυνση.

Αν και οι "ποιητές" που έχουν συμμετάσχει σ' αυτή τη συλλογή είναι παιδιά της πόλης, μόνο δυο ποιήματα αναφέρονται σ' αυτήν. Ισως τα μαθήματα της ΠΕ θα έπρεπε να δώσουν βάρος περισσότερο στην πόλη μια κι εκεί ζούμε. Η επισήμανσή μας αυτή γίνεται, γιατί έχουμε μια γενική εικόνα των προγραμμάτων που πραγματοποιούνται και συχνά η πόλη έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Επίσης μια πρόχειρη καταγραφή δείχνει ότι το 80% των μηνυμάτων είναι τα προβλήματα και το 20% η μαγεία της φύσης. Εδώ έρχεται να δικαιώσει μια παλιότερη παρατήρηση του καθηγητή Ν. Μάργαρη για την ΠΕ που έλεγε, ότι πρέπει να δίνεται βάρος στο θετικό και στη λύση κι όχι στο πρόβλημα μόνο (σ. σ. φυσικά για μας και η παράθεση των προβλημάτων είναι από μόνη της σημαντική). Τέλος, πολλά προβλήματα σημαντικά φαίνεται ότι δεν αγγίζουν τα παιδιά, ενώ θα έπρεπε. Αρα πρέπει να δοθεί βάρος και προς αυτή την κατεύθυνση. Ενδεικτικά αναφέρουμε το νερό, τη διατροφή, το φαινόμενο του θερμοκηπίου κτλ. Ούτως ή άλλως, η προσπάθεια των μαθητών και των δασκάλων τους (αυτούς που μονίμως λοιδορεί και απειλεί η ηγεσία του ΥΠΕΠΘ και κάνει γαργάρα την τιτάνια προσπάθεια που κάνουν με ελάχιστα μέσα ουκ ολίγοι εκπαιδευτικοί) είναι αξιέπαινη και πρέπει να συνεχιστεί. Αν υπήρχε και η βοήθεια από την πολιτεία, τότε θα ήταν ακόμα καλύτερα. Πάντως μια φουρνιά νέων οικολόγων είναι στα σκαριά...