Νομαρχίες χειρότερες και από αυτές που λειτουργούσαν με διορισμένους νομάρχες, θα θυμίζουν από το Γενάρη οι αιρετές νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις όλης της χώρας, καθώς οι αιρετοί που δε θα αντισταθούν σήμερα δε θα έχουν αύριο ούτε καν την ευκαιρία να μεταθέτουν την ευθύνη για όσα θα συμβαίνουν στην κεντρική διοίκηση.

Με την εφαρμογή του νόμου που κατατέθηκε χτες ως νομοσχέδιο στη Βουλή - για τα οικονομικά της ΝΑ - θα καταστεί αδιάφορη πλέον η πολιτική - κομματική ένταξη του νομάρχη και μόνο διακριτικό στοιχείο πια θα είναι η πολύ συγκεκριμένη θέση στη γραμμή της ρήξης με την κυρίαρχη πολιτική, που θα παίρνει ή δε θα παίρνει ο κάθε νομάρχης. Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή για τα οικονομικά των νομαρχιών ορίζει απόλυτα και συγκεκριμένα τους νομάρχες ως κυβερνητικούς υπαλλήλους, με ειδική εντολή, όμως, να φορολογούν και μόνο να φορολογούν, για να καταστεί δυνατή η υλοποίηση της όποιας κυβερνητικής πολιτικής, εντός της οποίας και μόνο είναι υποχρεωμένοι να κινούνται!

Συγκεκριμένα: Η κυβέρνηση καθηλώνει τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση στην οικονομική μιζέρια, οδηγώντας την ταυτόχρονα να λειτουργήσει, επιβάλλοντας φόρους. Με το νομοσχέδιο, επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να λειτουργήσει ο θεσμός ως διοικητικός μηχανισμός προώθησης της αντιλαϊκής κυβερνητικής πολιτικής και να συμβάλει έτσι και αυτός στο... στόχο της ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ. Να προσαρμοστεί - όπως είχε δηλώσει απροκάλυπτα ο υπουργός Εσωτερικών, όταν παρουσίαζε το εν λόγω νομοσχέδιο - η λειτουργία του θεσμού στη δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης.

Μάλιστα, ο στόχος αυτός προβάλλεται με την επίφαση της οικονομικής αυτοτέλειας του θεσμού, που - υποστηρίζουν οι κυβερνώντες - πως προωθεί το νομοσχέδιο για τα οικονομικά της ΝΑ. Η αυτοτέλεια που ευαγγελίζονται και κάνουν παράλληλα σαφή στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου, συνίσταται στο κάλεσμα των νομαρχιών "να αυξήσουν τις δαπάνες τους που χρηματοδούνται αποκλειστικά από πόρους της ΝΑ και που προέρχονται από ανταποδοτικά τέλη".Να λειτουργήσουν, δηλαδή, κύρια ως φορομπηχτικοί μηχανισμοί. Την επιλογή αυτή εξυπηρετεί και η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από την κεντρική διοίκηση στο θεσμό, χωρίς τους αντίστοιχους πόρους, καθώς από τη μία ωθεί τις ΝΑ στην πρόσθετη φορολόγηση των κατοίκων και από την άλλη απαλλάσσει το κράτος από το οικονομικό και πολιτικό κόστος υπηρεσιών ευθύνης του.

Στην κατεύθυνση, λοιπόν, της προσαρμογής του θεσμού στη δημοσιονομική κυβερνητική πολιτική, ορίζεται πως τα όρια των δαπανών των ΝΑ που χρηματοδοτούνται από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ), όπως αυτοί θεσμοθετούνται με το εν λόγω νομοσχέδιο, πρέπει "να είναι συμβατά με τις γενικότερες μακροοικονομικές και δημοσιονομικές εξελίξεις".Προσδιορίζει, δηλαδή, το ανώτατο όριο των εξόδων των ΝΑ που χρηματοδοτούνται από τους ΚΑΠ, οι οποίοι αγγίζουν μόλις το 0,68% του κρατικού προϋπολογισμού του 1998 και για το 1999 δεν προβλέπεται να ξεπερνούν για τις 54 νομαρχίες τα 90 δισ.

Εξαιρεί από κάθε έλεγχο επί των προϋπολογισμών τα Νομαρχιακά Συμβούλια, καθώς αυτοί ελέγχονται από τα υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών και ανάλογα εγκρίνονται ή όχι.

Μάλιστα, καθώς οι νομαρχιακοί προϋπολογισμοί αποτελούν, μετά απ' όλα αυτά, κομμάτι του κρατικού, θα στέλνεται στα νομαρχιακά συμβούλια ειδική εγκύκλιος από τα αρμόδια υπουργεία προς ενημέρωση και συμμόρφωση.

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση - προωθώντας προφανώς την "αποκέντρωση" - καθίσταται ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού. Οχι μόνο συντάσσει, ουσιαστικά, τους προϋπολογισμούς, αλλά αποφασίζει παράλληλα, κατά το δοκούν, τα κριτήρια κατανομής των ΚΑΠ. Ενδεικτικά ως κριτήρια ορίζονται "το πληθυσμιακό μέγεθος, οι πληθυσμιακές διακυμάνσεις ανά εποχές και η δημογραφική τάση, το μήκος και η βατότητα του οδικού δικτύου, οι κοινωνικές υποδομές, η δυνατότητα άντλησης εσόδων και οι περιβαλλοντικές συνθήκες του νομού".

Με το ίδιο νομοσχέδιο προβλέπεται η δημιουργία Αποθεματικού Κεφαλαίου Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Δηλαδή, αν τα έσοδα από τους ΚΑΠ υπερβαίνουν τις δαπάνες της ΝΑ, που χρηματοδοτούνται από τους ΚΑΠ, η διαφορά θα κατατίθεται σε ειδικό λογαριασμό στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Το αποθεματικό θα χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση των ΝΑ "σε περιόδους υστέρησης εσόδων" ή "για την αντιμετώπιση εκτάκτων και επειγουσών δαπανών και την ενίσχυση των επενδύσεων των ΝΑ". Ουσιαστικά προχωρούν στην απαλλαγή του κράτους από την οικονομική ευθύνη της αντιμετώπισης πρόσθετων αναγκών.

Το νομοσχέδιο προβλέπει πως "οι λειτουργικές και λοιπές δαπάνες του προϋπολογισμού των ΝΑ δεν μπορούν να αυξάνονται σε ετήσια βάση κατά ποσοστό μεγαλύτερο εκείνου της αύξησης των συνολικών δαπανών της αυτής κατηγορίας του κρατικού προϋπολογισμού που προβλέπονται από την κεντρική διοίκηση".Τέλος, το νομοσχέδιο νομιμοποιεί τα τρωκτικά που λυμαίνονται χρήματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) και έχουν ήδη προπληρώσει ως εθνική συμμετοχή στην ΕΕ οι εργαζόμενοι και τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα. Ορίζει ως έκτακτα τα έσοδα, που μπορεί να έχουν οι ΝΑ από χρηματοδοτήσεις της ΕΕ ή άλλους διεθνείς οργανισμούς. Δεδομένης της οικονομικής μιζέριας του θεσμού, αναγκάζει τις ΝΑ να στραφούν στα παραπάνω προγράμματα, προωθώντας μάλιστα τον μεταξύ τους ανταγωνισμό στο κυνήγι των "έμπειρων τρωκτικών", που θα τα εξασφαλίσουν, βέβαια, με το αζημίωτο...

Χ. Δ.