Ενας νέος θεσμός έρχεται να προστεθεί στους κόλπους του κερδοσκοπικού "τζόγου", που αναπτύσσεται με ανησυχητικούς κι επικίνδυνους ρυθμούς στην ελληνική κεφαλαιαγορά το τελευταίο διάστημα. Από την ερχόμενη άνοιξη - κατά πάσα πιθανότητα από τον Απρίλη του 1999 - ξεκινά η λειτουργία του λεγόμενου Χρηματιστηρίου Παραγώγων Αθηνών ΑΕ (ΧΠΑ). Πρόκειται για θεσμό που αποτελεί ένα βήμα παραπάνω - από την άποψη του ρίσκου και του κινδύνου - στις συναλλαγές που πραγματοποιούνται στο μέχρι σήμερα "ναό του τζόγου", το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (ΧΑΑ).

Η δομή, το χρονοδιάγραμμα και το αντικείμενο του εν λόγω θεσμού αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια χτεσινής συνέντευξης Τύπου, που παρέθεσαν εκπρόσωποι του ΔΣ του ΧΠΑ. Η δημιουργία επίσημης αγοράς παραγώγων - σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη συνέντευξη Τύπου - τέθηκε με νόμο που ψηφίστηκε το 1997 και στα πλαίσια αυτά έχουν ιδρυθεί το Χρηματιστήριο Παραγώγων Αθηνών και η Εταιρία Εκκαθάρισης Συναλλαγών επί Παραγώγων ΑΕ (ΕΤΕΣΕΠ). Στο διάστημα που διανύουμε οι δύο εταιρίες οργανώνονται και έχει τεθεί ο στόχος της λειτουργίας της αγοράς, πιλοτικά, από τον ερχόμενο Γενάρη και κανονικά από τον Απρίλη του 1999.

Ως παράγωγο προϊόν θεωρείται μια διμερής σύμβαση της οποίας η αξία εξαρτάται από την αξία μιας υποκείμενης κινητής αξίας ή ενός δείκτη. Η τιμή του παράγωγου προϊόντος συνδέεται με την εξέλιξη στην τιμή άλλων πρωτογενών προϊόντων. Ετσι, τα παράγωγα προϊόντα αναφέρονται σε μετοχές, δείκτες μετοχών, ομολογίες, συνάλλαγμα ή εμπορεύματα, των οποίων οι διακυμάνσεις είναι γνωστό πόσο απροσδόκητες μπορεί να είναι. Γνωστά παράγωγα προϊόντα, τα οποία διαπραγματεύονται διεθνώς, είναι τα προθεσμιακά συμβόλαια (futures), τα δικαιώματα (options) και οι ανταλλαγές (swaps).Τα πρώτα παράγωγα προϊόντα που θα εισέλθουν σταδιακά στην ελληνική αγορά παραγώγων προγραμματίζεται να είναι τα προθεσμιακά συμβόλαια και δικαιώματα στο δείκτη FTSE - ASE 20, τα προθεσμιακά συμβόλαια στα δεκαετή ομόλογα του ελληνικού δημοσίου και στο τριμηνιαίο Athibor και τα δικαιώματα σε μετοχές, καθώς και ένα προϊόν υποκατάστατο του δανεισμού τίτλων (stock lending).

Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι οι εκτεταμένες συναλλαγές με παράγωγα προϊόντα, η αγορά των οποίων είναι ήδη αναπτυγμένη διεθνώς, έχει οδηγήσει κατά καιρούς σε χρεοκοπία τόσο μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού, όσο και χρηματιστηριακές εταιρίες και θεσμικούς επενδυτές. Τέτοιου είδους παραδείγματα, που βλέπουν κατά καιρούς το "φως" της δημοσιότητας, προοιωνίζονται το μέγεθος του "τζόγου" που θα λάβει χώρα και στην Ελλάδα με τις "ευλογίες" των κυβερνώντων και της τυφλής υποταγής τους στην άκρατη καπιταλιστική κερδοσκοπία.