ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ (του ανταποκριτή μας Χρ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ).-

Τελικά, η αμερικανική Γερουσία ενέκρινε τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με την εισδοχή, σαν πρώτο βήμα, των Πολωνίας, Τσέχικης Δημοκρατίας και Ουγγαρίας, παρά τις καταστροφικές συνέπειες που θα έχει μια τέτοια ενέργεια - ιδιαίτερα όσον αφορά τις σχέσεις με τη Ρωσία - και την εναντίωση τόσο του αμερικανικού λαού γενικότερα, όσο και πολλών παραγόντων της χώρας.

Μια δημοσκόπηση που έγινε τον Απρίλη, έδειξε ότι η υποστήριξη της κοινής γνώμης για τη διεύρυνση έπεσε από 63% που ήταν τον περασμένο Σεπτέμβρη, στο 49%.

Οι δυνάμεις που υποστηρίζουν τη διεύρυνση κινήθηκαν εντατικά, τον τελευταίο καιρό, για την επίτευξη αυτού του στόχου. Ανάμεσά τους και η υπουργός Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράιτ, η οποία, με άρθρο της (29/4) στους "Νιου Γιορκ Τάιμς", "προέτρεπε" τη Γερουσία και το ευρύτερο κοινό: "Σταματήστε να ανησυχείτε για τη Ρωσία". Αυτός ήταν και ο τίτλος του "παραινετικού" άρθρου της.

Ωστόσο, ακόμα και στην ίδια τη Γερουσία, στη διάρκεια των συζητήσεων, ορισμένα σημαίνοντα μέλη της αντιτάχθηκαν έντονα στην ενέργεια αυτή, επισημαίνοντας τις αρνητικές και ολέθριες συνέπειές της. Ιδιαίτερα, ο ρεπουμπλικανός Τζον Ουάρνερ και ο δημοκρατικός Πάτρικ Μόινιχαν, προειδοποίησαν ότι η εισδοχή των τριών αρχικά και άλλων χωρών αργότερα, περιλαμβανομένων των Βαλτικών, θα δημιουργήσει ένα "σιδερένιο κλοιό" γύρω από τη Ρωσία, προκαλώντας, έτσι, την αντίδρασή της. Και όχι μόνο αυτό. Ο Μόινιχαν προειδοποίησε, ακόμα, ότι η προσθήκη των πιο πάνω τριών χωρών στο ΝΑΤΟ ενδέχεται να εμπλέξει τις ΗΠΑ σε ένα "καταστροφικό πυρηνικό πόλεμο με τη Ρωσία". Και αναφώνησε: "Ξαναγυρίζουμε στο σημείο που βρισκόμαστε στη δεκαετία του 1950".

Ας σημειωθεί ότι παρόμοια προειδοποίηση έκαμε και ο συμπρόεδρος της οργάνωσης "Διεθνείς Γιατροί για την Πρόληψη Πυρηνικού Πολέμου", Βίκτορ Σαϊντέλ, σε συνέντευξή του στη Νέα Υόρκη. Σ' αυτήν παρουσίασε και μια έκθεσή της με τον τίτλο "Τυχαίος Πυρηνικός Πόλεμος - μια μεταψυχροπολεμική εκτίμηση", που δημοσιεύεται στο τρέχον τεύχος του περιοδικού αυτής της Οργάνωσης. Στην έκθεση περιλαμβάνονται στοιχεία για τον αυξανόμενο κίνδυνο από μια τυχαία πυρηνική επίθεση και υπογραμμίζεται η υπέρτατη ανάγκη ολοκληρωτικής εξάλειψης των πυρηνικών όπλων.

Είπε στους δημοσιογράφους ο Σαϊντέλ: "Η συνεχιζόμενη ύπαρξη πυρηνικών όπλων οπουδήποτε στον κόσμο, δεν κάνει καμιά χώρα ασφαλή...".

Ανάλογη επισήμανση είχε κάνει λίγο νωρίτερα και η συγγενική οργάνωση "Γιατροί Κοινωνικής Ευθύνης". Με επιστολή της στους "Νιου Γιορκ Τάιμς" (26/3), η διευθύντρια του τμήματός της στη Νέα Υόρκη, Ουέντι Περόν, αφού επέκρινε την επικίνδυνη αυτή στάση της Γερουσίας, έλεγε για τις συνέπειες που θα έχει: "Το ρωσικό Κοινοβούλιο μπορεί να αρνηθεί τώρα να επικυρώσει τη Συνθήκη Σταρτ ΙΙ (για τα στρατηγικά πυρηνικά όπλα). Το Γενάρη ενέκρινε ψήφισμα, που χαρακτήριζε την επέκταση του ΝΑΤΟ σαν την "πιο σοβαρή στρατιωτική απειλή κατά της χώρας μας μετά το 1945" και ζητούσε ένα πρόγραμμα για την αντιμετώπισή της. Λέγεται, επίσης, ότι η Ρωσία έκαμε μια στρατιωτική άσκηση με τη συμμετοχή των πυρηνικών της δυνάμεων έναντι μιας υποθετικής πυρηνικής επίθεσης".

Σε κύριο άρθρο τους (29/4) οι "Νιου Γιορκ Τάιμς" επικροτούσαν, σε γενικές γραμμές, τις θέσεις αυτές, υπογραμμίζοντας: "Η επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά, μπορεί μόνο, όπως ισχυρίζονται οι υποστηρικτές του, να ενδυναμώνει τη δημοκρατία και ενότητα στην Ευρώπη. Θα μας χαροποιούσε, αν αυτό αποδειχνόταν σωστό. Ομως, καθώς η Γερουσία προχωρεί τώρα προς την έγκριση, οι συνέπειες μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικές. Η στρατιωτική συμμαχία που έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στη διατήρηση της ειρήνης στην Ευρώπη στη διάρκεια των σκληρών δεκαετιών του Ψυχρού Πολέμου, μπορεί να γίνει πηγή αστάθειας σ' αυτή την ήπειρο".

Και πρόσθετε: "Θα ήταν αυταπάτη να πιστέψει κανείς ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ δεν είναι, στο βάθος της, μια πράξη που η Ρωσία θα θεωρήσει εχθρική". Λίγες μέρες νωρίτερα (24/4), η ίδια εφημερίδα, σε άλλο κύριο άρθρο της, σημείωνε: "Η μετακίνηση στρατών και όπλων γύρω στην Ευρώπη έχει οικονομικό και πολιτικό κόστος, που δεν μπορεί να προβλεφτεί με βεβαιότητα σήμερα. Η Γερουσία δεν έχει ιδέα αν η διεύρυνση του ΝΑΤΟ θα κοστίσει 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια, όπως προβλέπει το Πεντάγωνο, ή 125 δισεκατομμύρια δολάρια, η τιμή που κάποτε αναφέρθηκε από το Γραφείο Προϋπολογισμού του κογκρέσου. Ούτε γνωρίζει πόσο από το βάρος αυτό θα σηκώσει η Ουάσιγκτον". "Η επικύρωση του ψηφίσματος (για τη διεύρυνση)", τόνιζε πιο κάτω το άρθρο, "ανοίγει διάπλατα την πόρτα για στρατιωτική ενέργεια του ΝΑΤΟ σχεδόν παντού στον κόσμο".

Μέσα σ' αυτά τα πλαίσια εντάσσεται και η ολοσέλιδη αγγελία που δημοσίευσε στον αμερικανικό Τύπο (20/3) η Οργάνωση "Ηγέτες Επιχειρήσεων για Λογικές Προτεραιότητες", με την οποία καλούσε τους πολίτες να επικοινωνήσουν επειγόντως με τους γερουσιαστές των πολιτειών τους και να τους ζητήσουν να πουν "όχι" στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ.

Στην αρχή της έκκλησης, που μεταδόθηκε και ραδιοφωνικά, αναφερόταν ειρωνικά: "Ας πάρουμε το ΝΑΤΟ και ας το επεκτείνουμε ως τα σύνορα της Ρωσίας. Θα διαβεβαιώσουμε τους Ρώσους ότι ερχόμαστε εν ειρήνη. Θα εξηγήσουμε, ότι ο ρωσικός λαός θα πρέπει να αισθάνεται πιο ασφαλής, γνωρίζοντας ότι η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Τσέχικη Δημοκρατία έχουν στρατιωτική συμμαχία με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Είναι το ίδιο αίσθημα ειρήνης και ασφάλειας που θα είχαν οι Αμερικανοί, αν η Ρωσία είχε στρατιωτική συμμαχία με τον Καναδά και το Μεξικό, οπλισμένους ως τα δόντια, και αποκλείοντας τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τότε θα κοιμούμαστε καλύτερα, έτσι;".

Γενικότερα, πολυάριθμες άλλες οργανώσεις και διάφοροι παράγοντες ύψωναν κάθε μέρα τη φωνή τους, σε μια προσπάθεια, όπως έγραφε πρωτοσέλιδα (28/4) η εφημερίδα "Κρίστιαν Σάιανς Μόνιτορ", να πείσουν τους γερουσιαστές ότι οφείλουν να σκεφτούν πολύ καλά τις συνέπειες που θα έχει εκλογικά η ψήφος τους για την επέκταση του ΝΑΤΟ. Τα επιχειρήματά τους, υπογράμμιζε, είναι: "Η επέκταση του ΝΑΤΟ μπορεί να κοστίσει περισσότερο από ό,τι προβλεπόταν, να απομονώσει τη Ρωσία και να αναβιώσει την ψυχροπολεμική νοοτροπία και στις δύο πλευρές της νέας γραμμής του ΝΑΤΟ".

Μπροστά σ' αυτή την πλατιά, μαχητική κινητοποίηση, πώς εξηγείται η εμμονή της κυβέρνησης και του κογκρέσου στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ; Η απάντηση είναι απλή.

Σύμφωνα με στοιχεία, που δημοσιεύτηκαν κατά καιρούς, ο ίδιος ο Πρόεδρος Κλίντον επέμεινε σ' αυτή τη θέση, για να εξασφαλίσει την επανεκλογή του, υποστηριζόμενος από τους ψηφοφόρους που κατάγονται από τις τρεις πιο πάνω χώρες, οι οποίες επιδίωκαν την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ.

Ταυτόχρονα, τα μεγαλύτερα μονοπώλια εξοπλισμών, που ανέμεναν να βγάλουν δισεκατομμύρια επί δισεκατομμυρίων δολαρίων από την πώληση όπλων, επικοινωνιακών συστημάτων και άλλων στρατιωτικών εφοδίων, αν η Γερουσία ενέκρινε τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, έχουν ξοδέψει τεράστια ποσά για "λόμπι" και σε προεκλογικές εισφορές, για να προωθήσουν την υπόθεσή τους στην Ουάσιγκτον. Και τα κέρδη τους αυτά θα ανεβαίνουν ολοένα πιο ψηλά, αν αργότερα εγκριθεί η ένταξη στο ΝΑΤΟ και άλλων 12 χωρών, σύμφωνα με τα ως τώρα σχέδια.

Πιο συγκεκριμένα, τα 6 μεγαλύτερα μονοπώλια εξοπλισμών διέθεσαν για ένα τέτοιο "λόμπι" 51 εκατομμύρια δολάρια μέσα στα τελευταία δύο χρόνια!