Το επάγγελμα του ταχυμεταφορέα (κούριερ) μετράει λίγα μόνο χρόνια ζωής στη χώρα μας. Φαίνεται όμως ότι θα έχει "λαμπρό" μέλλον, αφού οι εταιρίες ταχυμεταφορών αναπτύσσονται - μαζί και τα κέρδη τους - με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Μαζί τους όμως "αναπτύσσονται" και τα προβλήματα τωνχιλιάδων εργαζομένων του χώρου. Η επίθεση των εργοδοτών στα εργασιακά τους δικαιώματα εντείνεται, ενώ καθημερινά η ζωή τους παίζεται "κορόνα - γράμματα", αφού παράγοντες όπως το άγχος, η πίεση, η έκθεση σε άσχημες καιρικές συνθήκες, σε συνδυασμό με την οδήγηση κυρίως δικύκλου, εκτινάσσουν στα ύψη την επικινδυνότητα του επαγγέλματος.

Δεν είναι τυχαία τα δεκάδες, σοβαρά και μη, ατυχήματα που έχουν σημειωθεί κατά καιρούς σε εργαζόμενους στο χώρο. Ατυχήματα που οφείλονται στην πίεση που δέχονται για την κάλυψη μεγάλων αποστάσεων σε ελάχιστο χρόνο. Για τους ταχυμεταφορείς η παραβίαση κόκκινου σηματοδότη, οι "σφήνες" μεταξύ των αυτοκινήτων, το πέρασμα από πεζοδρόμια είναι επιβεβλημένα, αν θέλουν να προλάβουν το χρόνο και να διατηρήσουν τη δουλιά τους. Ούτε καν τα κατάλληλα "όπλα" δε διαθέτουν σ' αυτή τη μάχη με το χρόνο, αφού πολλές φορές οδηγούν μη καλά συντηρημένα μηχανάκια, με αμφιβόλου ποιότητας κράνη και χωρίς στολές ασφαλείας. Σ' αυτούς τους χώρους συναντά κανείς στην πράξη και σε όλο της το μεγαλείο την αντεργατικότητα της Λευκής Βίβλου η οποία εφαρμόζεται κατά γράμμα.

Σχολιάζοντας την κατάσταση που καθημερινά βιώνουν οι ταχυμεταφορείς, ο γραμματέας του Συνδέσμου Ιδιωτικών Υπαλλήλων, Γ. Κομνηνός,τόνισε: "Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψει κανείς τι αντιμετωπίζουν αυτοί οι άνθρωποι. Η αφετηρία των προβλημάτων είναι η μη κατοχύρωση του επαγγέλματος. Στην Ελλάδα ουσιαστικά το επάγγελμα του ταχυμεταφορέα δεν υφίσταται! Εμείς ζητάμε να κατοχυρωθεί, να ενταχθεί στα βαρέα και ανθυγιεινά και παραπέρα να διασφαλιστούν οι εργασιακές σχέσεις, να απολαμβάνουν οι εργαζόμενοι πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα, πλήρη απασχόληση και βέβαια να απαγορευτεί η ανήλικη "μαύρη" εργασία. Για την ικανοποίηση αυτών των αιτημάτων απαιτείται ο συντονισμός των σωματείων του χώρου και του κλαδικού σωματείου. Γι' αυτό το λόγο καλούμε όλους τους εργαζόμενους των εταιριών αυτών να συσπειρωθούν γύρω από το κλαδικό σωματείο των ιδιωτικών υπαλλήλων, έτσι ώστε από κοινού και από πιο ισχυρή θέση να παλέψουμε και να επιβάλλουμε λύσεις στα προβλήματα".

Οι εταιρίες ταχυμεταφορών λειτουργούν στην ουσία "πειρατικά", αφού δεν καλύπτονται από κανένα θεσμικό πλαίσιο που να προσδιορίζει ακριβώς τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Οι εργαζόμενοι δηλώνονται στην Επιθεώρηση Εργασίας ως εξωτερικοί υπάλληλοι, κάτι που απέχει πολύ από την πραγματική τους ειδικότητα.

Για την κατάσταση στο χώρο μας μίλησαν ο πρόεδρος και ο γραμματέας του επιχειρησιακού σωματείου της ACS AE,Α. Παπακώστας και Δ. Βούτος αντίστοιχα. Ο γραμματέας του σωματείου τόνισε ότι πρωταρχικός στόχος πάλης είναι η δημιουργία θεσμικού πλαισίου και κατ' επέκταση η δημιουργία επαγγελματικής κατηγορίας δικύκλου.

Οπως τόνισε ο συνδικαλιστής: "Αν το αίτημά μας αυτό ικανοποιηθεί θα μπει φραγμός στη "μαύρη" εργασία ανηλίκων, που κινδυνεύουν για ένα χαρτζιλίκι. Θα πρέπει επιτέλους να μεριμνήσουν οι αρμόδιοι, να τεθεί όριο ηλικίας και να υπάρξει ειδικό δίπλωμα το οποίο θα πρέπει να διαθέτει κάποιος για να εργαστεί. Ετσι θα διασφαλίζεται ως ένα σημείο η ασφάλεια των εργαζομένων. Σήμερα ο χώρος είναι ξέφραγο αμπέλι. Μπορεί ο καθένας να ανοίξει μια τέτοια εταιρία και να προσλάβει παιδιά 16 και 17 χρονών. Να πάρει δηλαδή το φθηνότερο, άπειρο εργατικό δυναμικό και να το βγάλει στους δρόμους, με όλη αυτή την πίεση, το άγχος, την ταχύτητα. Αυξάνεται έτσι η πιθανότητα ατυχήματος. Σχετικά μ' αυτό θα ήθελα κάτι να συμπληρώσω. Αν κάποιος έχει ατύχημα για να καλυφθεί από το ΙΚΑ θα πρέπει να υπάρχει μια καλόπιστη διοίκηση στην εταιρία. Κι αυτό γιατί θα πρέπει να διαθέτεις δελτίο πορείας στο οποίο να αναγράφεται ότι όντως το δρομολόγιό σου ήταν στο δρόμο που έγινε το ατύχημα. Δελτία πορείας βέβαια δεν υπάρχουν τις πιο πολλές φορές, όταν δηλαδή είσαι στον δρόμο και σε ειδοποιούν ότι πρέπει να πας εκεί, πού να βρεθεί το δελτίο;".

Το λόγο παίρνει ο πρόεδρος του Σωματείου για να συμπληρώσει: "Επιτέλους ας θεσμοθετηθεί ο χώρος. Να κατοχυρωθεί το επάγγελμα με τις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητές του. Αν γίνει αυτό θα μπορούμε κι εμείς να απολαμβάνουμε τα δικαιώματα των οδηγών, καλύτερη μισθοδοσία και βέβαια ένταξη στα βαρέα και ανθυγιεινά με αυξημένη επικινδυνότητα. Να επισημάνω και κάτι ακόμα. Καταλαβαίνετε ότι απ' αυτό το επάγγελμα δεν μπορεί να συνταξιοδοτηθεί κανείς. Ως πότε θα οδηγεί ένα μηχανάκι στους δρόμους; Αν ικανοποιηθεί αυτό το αίτημά μας, θα μπορεί κάποιος να αξιοποιήσει τα ένσημα που θα έχει ως επαγγελματίας οδηγός δικύκλου και να συνεχίσει την "καριέρα" του ως οδηγός αυτοκινήτου ή άλλου οχήματος με το ανάλογο δίπλωμα βέβαια".

Η έλλειψη θεσμικού πλαισίου δημιουργεί πρόβλημα και στο υπαλληλικό προσωπικό των εταιριών. Οι διακινητές θεωρούνται απλοί υπάλληλοι, στην πραγματικότητα όμως είναι προϊστάμενοι και δουλιά τους είναι ο συντονισμός της διακίνησης. Για να αναλάβει κάποιος τη θέση του διακινητή θα πρέπει πρώτα να έχει εργαστεί ως κούριερ. Είναι μια θέση - "κλειδί" στις εταιρίες, μια δουλιά πολύπλοκη και με πολλές ευθύνες. Συγκεκριμένα, ο διακινητής θα πρέπει να διακινεί 20 με 30 κούριερ τη μέρα, να γνωρίζει πολύ καλά τους δρόμους, έτσι ώστε ανά πάσα στιγμή να είναι σε θέση να εξακριβώσει ποιος κούριερ βρίσκεται πιο κοντά σε σημείο παραλαβής εμπορεύματος, έχει όλη την ευθύνη της κίνησης, της παράδοσης και της παραλαβής, ενώ θα πρέπει να απαντάει και στις κλήσεις των πελατών. Δηλαδή, από αυτόν εξαρτάται εν πολλοίς η εύρυθμη λειτουργία της εταιρίας. Παρ' όλα αυτά όμως θεωρούνται και αμείβονται σαν απλοί υπάλληλοι, ενώ απολύονται ως ανειδίκευτοι! Πριν λίγες μέρες στην ACS,μετά την παρέμβαση του κλαδικού και του επιχειρησιακού σωματείου, η εταιρία δέχτηκε να θεσμοθετήσει τους διακινητές ως προϊστάμενους τμημάτων.

Η ACS AE είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρίες ταχυμεταφορών στην Ελλάδα. Λειτουργεί 17 περίπου χρόνια και απασχολεί σήμερα 720 εργαζόμενους συνολικά. Ενα απόγευμα στα γραφεία της εταιρίας εργαζόμενοι μας μίλησαν για το επάγγελμά τους.

Ο Γιάννης Σιτόπουλος με μεγάλη δόση χιούμορ και ειρωνείας ξεκινάει την κουβέντα μας λέγοντας "είναι μια ευχάριστη δουλιά, χωρίς άγχος, χωρίς πίεση, χωρίς κινδύνους και καυσαέρια". Γρήγορα όμως το πρόσωπό του σοβαρεύει, αφού αναλογίζεται τις τόσες φορές που έχει κινδυνεύσει στους δρόμους, τις τόσες φορές που κρύωνε ή που έλιωνε από τη ζέστη, που δεν μπορούσε να αναπνεύσει από το καυσαέριο...

Και συμπληρώνει: "Κάποιους συμφέρει να μην κατοχυρωθεί ο χώρος, γιατί μετά θα είμαστε πιο ακριβοί. Βέβαια, αυτή η δουλιά δεν πληρώνεται, αλλά δεν είμαστε παιδάκια, έχουμε οικογένειες που πρέπει να τις ζήσουμε, δεν κάνουμε αυτή τη δουλιά για το χαρτζιλίκι μας, αλλά για να ζήσουμε. Είναι από άσχημες έως τραγικές οι συνθήκες".

Στη συζήτηση παρεμβαίνει ο συνάδελφός του Επ. Παπαδημητρίου και επισημαίνει: "Η πιθανότητα λάθους στη διαχείριση των χρημάτων υπάρχει, αλλά δε μας δίνουν καν επίδομα διαχειριστικών λαθών. Αν βρεθώ να κουβαλάω ναρκωτικά εν αγνοία μου, γιατί δεν έχουμε δικαίωμα να ελέγχουμε τα δέματα που παραλαμβάνουμε, θα την πληρώσω εγώ. Αν με γράψει η Τροχαία, το πρόστιμο θα το πληρώσω από την τσέπη μου και ο κατάλογος με τα προβλήματα δεν έχει τέλος, καταλαβαίνετε για τι δουλιά μιλάμε;".

Το λόγο παίρνει η Μάγδα Γεωργίου,επίσης κούριερ, η οποία κλείνοντας την κουβέντα, μας λέει τονίζοντας την κάθε της λέξη: "Υπάρχουν εργαζόμενοι που έχουν πάει σε άλλες δουλιές για πολύ λιγότερα λεφτά, γιατί δεν άντεχαν άλλο"!

Το Σωματείο στην ACS AE λειτουργεί από το 1992. Φέτος για πρώτη φορά κάλεσε την εταιρία σε διαπραγματεύσεις για την υπογραφή επιχειρησιακής σύμβασης. Από την πλευρά της η εταιρία θεώρησε σκόπιμο να απαντήσει στο κάλεσμα αυτό με απολύσεις. Η ενέργειά της αυτή πυροδότησε την αγανάκτηση των εργαζομένων που συμμετείχαν καθολικά στις κινητοποιήσεις που κήρυξε το σωματείο στις αρχές του περασμένου Ιούλη. Ετσι η εταιρία αναγκάστηκε αμέσως να ανακαλέσει τις απολύσεις.

Η επιχειρησιακή σύμβαση βαίνει ήδη προς την υπογραφή με ικανοποιημένα τα περισσότερα αιτήματα. Η δυναμική παρέμβαση του σωματείου Ιδιωτικών Υπαλλήλων, αλλά και του επιχειρησιακού έλυσε ένα ακόμα πρόβλημα που απασχολούμε τελευταία τους εργαζόμενους: Τις αθρόες προσλήψεις συμβασιούχων εργαζομένων. Συγκεκριμένα η εταιρία από το καλοκαίρι προσλάμβανε περίπου 5 έως 10 εργαζόμενους τη βδομάδα, με σύμβαση ενός μήνα. Η αντίδραση των δύο σωματείων είχε ως αποτέλεσμα να μετατραπούν όλες οι συμβάσεις σε αορίστου χρόνου.

Επίσης με πρωτοβουλία των δύο σωματείων προωθείται ο συντονισμός της δράσης των σωματείων του χώρου για την ικανοποίηση του κυριότερου αιτήματος, που είναι η θεσμοθέτησή τους ως επαγγελματίες οδηγοί.

Βάσω ΝΙΕΡΗ