Με την έναρξη αυτού του χρόνου, άναψαν και πάλι για τα καλά οι συζητήσεις στη Δανία αναφορικά με το ποια θα πρέπει να είναι η μελλοντική θέση της σκανδιναβικής αυτής χώρας στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Εναυσμα για τις έντονες αυτές συζητήσεις αποτέλεσε, πριν απ' όλα, η πρωτοχρονιάτικη ομιλία του σημερινού πρωθυπουργού της χώρας Πόουλ Νίρουπ Ρασμούσεν. Ταυτόχρονα, όμως, έχει γίνει ακόμα μια φορά ξεκάθαρο, το πόσο πολύ διαφορετικές είναι οι απόψεις και οι θέσεις των ξεχωριστών πολιτικών κομμάτων και το πόσο διασπασμένο σχετικά με το ζήτημα αυτό είναι το μεγαλύτερο κόμμα της Δανίας, το Σοσιαλδημοκρατικό.

Ετσι, λοιπόν, ο Δανός πρωθυπουργός, στα πλαίσια της πρωτοχρονιάτικης ομιλίας του, κατέβαλε, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζεται, "κοπιώδεις" προσπάθειες, προκειμένου να μεταφέρει "το πνεύμα της εποχής", το οποίο ο ίδιος διαπίστωσε στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που πραγματοποιήθηκε στη γερμανική πόλη Εσσεν. Στα πλαίσια της Συνόδου αυτής, κατά την άποψη του Ρασμούσεν, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων από τη Δυτική και Ανατολική Ευρώπη συζήτησαν, μέσα σε μια ατμόσφαιρα συνεργασίας, το μέλλον της Ευρώπης. Και, στη βάση της διαπίστωσης αυτής, φρόντισε προσεχτικά να υπογραμμίσει ότι η σημερινή κυβέρνηση της Δανίας, της οποίας ηγείται το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί σχετικά με τους δυο ιδιαίτερους διακανονισμούς στα πλαίσια της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Πρόκειται, συγκεκριμένα, για τη συνεργασία της αστυνομίας και το συντονισμού της πολιτικής ασύλου. Πώς η συνεργασία αυτή συνολικά θα "βελτιωθεί" και θα "απλοποιηθεί"; Ο Ρασμούσεν δεν έδωσε καμιά εξήγηση πάνω στο ζήτημα αυτό. Κατά τα άλλα, η Δανία και οι άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα διατηρήσουν το βάρος τους και το δικαίωμα ψήφου τους.

Εντελώς, όμως, διαφορετικά βλέπει τη θέση της Δανίας στην Ευρώπη ο οπαδός της και Πρόεδρος του Φιλελευθέρου Δημοκρατικού Κόμματος της χώρας, καθώς και γνωστός υπουργός Εξωτερικών Ούφε Ελεμαν - Γιένσεν: "Δεν μπορώ να πιστέψω ότι μεγάλες χώρες, όπως η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, για μεγάλο χρονικό διάστημα θα δεχτούν μόνο για κάθε 15 χρόνια ν' αναλαμβάνουν την Προεδρεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στην περίπτωση που ο αριθμός των μελών της θα φθάσει στα 30 - 35. Γιατί το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών λειτουργεί μόνο και μόνο γιατί έχουν παραχωρηθεί ειδικά δικαιώματα στις μεγάλες δυνάμεις. Για το λόγο αυτό και στο μέλλον σε περιπτώσεις ψηφοφοριών θα πρόκειται για "ποιοτικές" πλειοψηφίες και, στη λεγόμενη "Τρόικα", θα πρέπει πάντα να εκπροσωπείται μια από τις "μεγάλες" χώρες".

Για τους μικρούς, πάντα κατά τον Ελεμαν - Γιένσεν, πριν απ' όλα, είναι ζωτικής σημασίας, να διατηρήσουν τη δική τους γλώσσα και έτσι να έχουν τη δυνατότητα να συζητούν στο τραπέζι με τους μεγάλους και να συναποφασίζουν.Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών βρήκε υποστήριξη από δυο διάσημους ειδικούς σε ζητήματα Ευρωπαϊκής Ενωσης: Οι Δανοί θα έπρεπε να μάθουν ότι, μελλοντικά, το πολιτικό βάρος της χώρας θα πρέπει να μετριέται σύμφωνα με τον αριθμό του πληθυσμού.

Από την άλλη πλευρά πάλι, η υπουργός Οικονομικών Μαριάνε Γιέλβελντ πρόβαλε στη συζήτηση μια άλλη επιφύλαξη: Τις επιπτώσεις της τρίτης φάσης της νομισματικής ένωσης. Η υπουργός εκφράζει φόβους αναφορικά με τη σταθερότητα της κορόνας στην περίπτωση που εισαχθεί το κοινό νόμισμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το καυτό αυτό ζήτημα φανερώνει το βαθύ ρήγμα που υπάρχει στα τρία κόμματα, τα οποία αποτελούν τη σημερινή κυβέρνηση της Δανίας, γιατί πρόκειται για ένα αποφασιστικό θέμα που αφορά το ίδιο το μέλλον της χώρας.

Το Υπουργικό Συμβούλιο, πάντως, στα μέσα αυτού του χρόνου προτίθεται να συντάξει ένα Σχέδιο που θα το παρουσιάσει για συζήτηση στη Συνδιάσκεψη της Ευρωπαϊκής Ενωσης των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, η οποία θα πραγματοποιηθεί το 1996.

Οι νέες αυτές συζητήσεις στη Δανία εντάθηκαν ακόμα πιο πολύ, ύστερα από την είσοδο στην Ευρωπαϊκή Ενωση της Σουηδίας και της Φιλανδίας, καθώς και το "όχι" της Νορβηγίας στην ένταξη σ' αυτήν. Οπαδοί και αντίπαλοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης ενόψει μελλοντικών δημοψηφισμάτων μπορούν ν' ασκούν την πολιτική τους, έχοντας σαν βάση η κάθε πλευρά το 40% των Δανών ψηφοφόρων, τονίζοντας ότι οι απόψεις και οι θέσεις τους έχουν επαληθευτεί. Η συνεχής κατηγορία που απευθύνουν οι οπαδοί της ΕΕ ενάντια στα αντίπαλα της ΕΕ Κινήματα, τα οποία εκπροσωπούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το καθένα με δυο βουλευτές, είναι ότι αυτά τάσσονται υπέρ της διεξαγωγής αλλεπάλληλων δημοψηφισμάτων, προκειμένου ν' ασκήσουν έτσι επιρροή στη δημόσια κοινή γνώμη. Ταυτόχρονα, το Σοσιαλιστικό Λαϊκό Κόμμα αντιμετωπίζει όλο και περισσότερα προβλήματα, στην προσπάθειά του να πείσει τους οπαδούς του για την αλλαγή που έκανε στην πολιτική του προπαγάνδα από κόμμα του ΟΧΙ σε κόμμα του ΝΑΙ στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Σαν καλύτερο τρόπο επίτευξης αυτού του στόχου, το Σοσιαλιστικό Λαϊκό Κόμμα φαίνεται ότι προέκρινε μια δραστήρια πολιτική σχετικά με οικολογικά ζητήματα.

Πάντως, όπως υπογράμμιζαν τις μέρες αυτές έμπειροι πολιτικοί παρατηρητές, η συζήτηση αναφορικά με την Ευρωπαϊκή Ενωση θα συνεχίσει να συγκαθορίζει αποφασιστικά το πολιτικό κλίμα και, μάλιστα, ενόψει της Συνδιάσκεψης Αναθεώρησης ("Μάαστριχτ - 2"), που θα πραγματοποιηθεί το 1996. Και, υπογραμμίζουν επίσης, σε καμιά περίπτωση δεν είναι δυνατόν ν' αποκλειστούν νέα δημοψηφίσματα.

|Π9 Νίκος ΗΛΙΑΔΗΣ - ΗΛΙΟΥΔΗΣ