Αλλού ανοιχτά και αλλού συγκαλυμμένα, το μήνυμα δόθηκε. Από τα μεσάνυχτα του περασμένου Σαββάτου - οπότε ολοκληρώθηκε στη Βουλή η συζήτηση και η ψήφιση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ - άνοιξαν οι ασκοί του Αιόλου σε όλα τα μέτωπα. Η ομιλία του πρωθυπουργού και οι τοποθετήσεις των υπουργών του δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για παρερμηνείες, όσο και αν πολλά πράγματα δεν ειπώθηκαν με τ' όνομά τους, αλλά με τη γνωστή πλέον μέθοδο της προσφυγής σε λέξεις - κώδικες, που σηματοδοτούν μια συγκεκριμένη πολιτική και ταυτόχρονα μια ιδεολογική επιδρομή. Λέξεις - κλειδιά, που καθημερινά κάνουν το γύρο της Ευρώπης ("εκσυγχρονισμός", "σταθεροποίηση", "σύγκλιση" κτλ. κτλ.) σαν το αναγκαίο παραγέμισμα μιας πολιτικής σαρωτικά αντιλαϊκής. Μόνιμη επωδός σ' όλα αυτά, η μαγική λέξη "συναίνεση". "Ευρεία πολιτική και κοινωνική συναίνεση", ζήτησε πρώτος ο πρωθυπουργός, παραπέμποντας σε παραδείγματα χωρών, όπου οι παραδομένες συνδικαλιστικές ηγεσίες συμπράττουν ακόμα και στην κατεδάφιση της κοινωνικής ασφάλισης! "Εργασιακή ειρήνη", ζήτησε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καλώντας τους "κοινωνικούς εταίρους" (!) να "προχωρήσουν με τόλμη και φαντασία σε συμφωνίες για τα μεγάλα θέματα των εργασιακών σχέσεων". Πιο συγκεκριμένος ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, μίλησε για μια "κοινωνική συμφωνία", με "ελάχιστες προϋποθέσεις", εκ των οποίων η πρώτη είναι η "αυτοσυγκράτηση" των εισοδηματικών διεκδικήσεων των εργαζομένων...
***
Την ίδια ώρα διαμηνύεται σαφέστατα ότι όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος. Το απειλητικά υψωμένο δάκτυλο των υπουργών που παρέλασαν από το βήμα της Βουλής, το γεμάτο "ιερή αγανάκτηση" ύφος του Αλ. Παπαδόπουλου, η "μπλαζέ" αλαζονεία της κ. Παπανδρέου, η ψυχρή και στομφώδης ανάγνωση αντιλαϊκών μέτρων καταγράφουν με σαφήνεια τις προθέσεις της "νέας εποχής" του ΠΑΣΟΚ για: Ακόμα πιο σκληρή λιτότητα, ολόπλευρη επιδρομή στα λαϊκά εισοδήματα, πιο δραστικό ξερίζωμα των "υπεράριθμων" αγροτών και μικρομεσαίων, σαρωτική αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων, της όποιας κοινωνικής προστασίας και της κοινωνικής ασφάλισης... Την ίδια ώρα ο ΣΕΒ συνολικά και ο κάθε βιομήχανος χωριστά έχουν πιάσει για τα καλά δουλιά. Το μετεκλογικό τοπίο είναι ήδη διάσπαρτο με χιλιάδες απολύσεις και διαθεσιμότητες, με μετωπικές επιθέσεις στις εργασιακές σχέσεις. Και όλα αυτά, μέσα σε μια διάχυτη, στην κορυφή του ΣΕΒ, ευφορία για το εκλογικό αποτέλεσμα. Ευφορία, που εδράζεται σ' αυτό που και από το βήμα της Βουλής επανέλαβε ο υπουργός Εργασίας. Οτι στην προηγούμενη τριετία του ΠΑΣΟΚ οι "χαμένες ώρες εργασίας (σ. σ. έτσι ονομάζονται οι απεργιακές ώρες" ανήλθαν μόλις σε 558 χιλιάδες ανά έτος... ". Οτι, δηλαδή, το ΠΑΣΟΚ απέδειξε πως μπορεί να χειραγωγεί και να εκτονώνει τη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Θα συνεχίσουν, όμως, να είναι έτσι τα πράγματα; Κανείς τους δεν κρύβει το σκεπτικισμό του, όταν καλείται να απαντήσει σ' αυτό το ερώτημα. Ακόμα και αυτοί που μέχρι πρόσφατα ήθελαν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι η ταξική πάλη ενταφιάστηκε στα μπάζα του τείχους του Βερολίνου, τώρα προβλέπουν αμήχανοι ή ανήσυχοι "κίνδυνο κοινωνικών εκρήξεων". Είναι, γιατί γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα το μέγεθος της επιδρομής που προετοιμάζεται. Είναι, γιατί καταλαβαίνουν - το βλέπουν, άλλωστε, και σε μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες - ότι δεν αρκεί η συναίνεση ή η σκόπιμη αδράνεια των συναινετικών συνδικαλιστικών πλειοψηφιών και του μεγαλύτερου μέρους των πολιτικών δυνάμεων, για να συγκρατήσουν τη δυσαρέσκεια και την αγανάκτηση. Είναι, γιατί ξέρουν ότι οι 500.000 άνεργοι, οι δυο εκατομμύρια Ελληνες που ζουν κάτω από το επίσημο όριο φτώχειας είναι ένα, εν δυνάμει, εκρηκτικό υλικό.
***
Δικαιολογημένα ανησυχούν. Δουλιά των εργαζομένων, δουλιά των ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων που πλήττονται, είναι να τους κάνουν να ανησυχήσουν περισσότερο, να θορυβηθούν, να υποχρεωθούν να αναδιπλωθούν και τελικά να υποχωρήσουν κάτω από το βάρος ενός αναπτυσσόμενου μαζικού λαϊκού κινήματος, ενός ισχυρού λαϊκού μετώπου πάλης. Για να γίνει όμως αυτό αυτό πράξη, πρέπει πρώτα απ' όλους να πιάσουν για τα καλά δουλιά οι κομμουνιστές, οι ταξικές δυνάμεις. Να κάνουν ακόμα πιο αποφασιστική, καθοριστική, την παρουσία τους στα μαζικά κινήματα και ιδιαίτερα στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. Να αξιοποιήσουν ξανά και ξανά τους νέους δρόμους επικοινωνίας, που άνοιξαν πρόσφατα στο διάστημα του προεκλογικού αγώνα και τις επιπλέον δυνατότητες που δημιούργησε το εκλογικό αποτέλεσμα. Ενα αποτέλεσμα που, εκτός των άλλων, έφερε στην κυβερνητική εξουσία ένα κόμμα με τόσο μικρή πλειοψηφία, πράγμα που το καθιστά πιο "ευάλωτο" στην ανάπτυξη του μαζικού κινήματος. Ταχύτατα, λοιπόν, ξανά στους γνώριμους δρόμους του αγώνα. Πιο αποφασιστικά, πιο ενωτικά μέσα στο λαό, πιο αποτελεσματικά. Μαζί με τον κόσμο της δουλιάς, που μπορεί και αυτή τη φορά να παγιδεύτηκε ως ένα μεγάλο βαθμό ακόμα σε ψεύτικα διλήμματα και αυταπάτες, αλλά που δεν είναι όμως καθόλου διατεθειμένος να δεχτεί αδιαμαρτύρητα την επέλαση σε βάρος των δικαιωμάτων του.
Μαίρη ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
Ακόμα και αυτοί που μέχρι πρόσφατα ήθελαν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι η ταξική πάλη ενταφιάστηκε στα μπάζα του τείχους του Βερολίνου, τώρα προβλέπουν ανήσυχοι ή αμήχανοι "κίνδυνο κοινωνικών εκρήξεων"