ΑΓΚΥΡΑ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.-

"Στάση αναμονής" δείχνει να τηρεί η αμερικανική διπλωματία έναντι της νέας τουρκικής κυβέρνησης, αλλά όλες οι ενδείξεις πείθουν ότι, στην περίπτωση που η συμμαχία Ερμπακάν - Τσιλέρ αποσπάσει τελικά ψήφο εμπιστοσύνης, την προσεχή Δευτέρα, η Ουάσιγκτον θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για "αγαστή" συνεργασία.

Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νίκολας Μπερνς, έλεγε χτες ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα περιμένει έως ότου η νέα τουρκική κυβέρνηση λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή "πριν προχωρήσει σε ουσιαστικές συνομιλίες" με τον Ερμπακάν, αλλά παράλληλα εξέφρασε την "ανακούφιση" της αμερικανικής διπλωματίας για τον τερματισμό (;) της πολιτικής αβεβαιότητας, η οποία ταλάνισε την Τουρκία τους τελευταίους μήνες.

Ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών, Πίτερ Ταρνόφ, ο οποίος συναντήθηκε χτες με τον Νετσμεντίν Ερμπακάν, (ενώ αρχικά είχε προγραμματιστεί να συναντηθεί με τον προκάτοχό του, Μεσούτ Γιλμάζ) είναι βέβαιο ότι βρέθηκε προ εκπλήξεων.

Η πρώτη "έκπληξη" από πλευράς Ερμπακάν υπήρξε η ευθυγράμμισή του με την κατευθυντήριο της γραφειοκρατίας του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών και του στρατιωτικού πλέγματος. Ο νέος Τούρκος πρωθυπουργός δήλωσε ότι "θα εργαστεί για τη βελτίωση των σχέσεων φιλίας και συνεργασίας με τις ΗΠΑ", ενώ ο Αμερικανός υφυπουργός Αμύνης, Γιαν Λόνταλ, ο οποίος συνοδεύει τον Ταρνόφ, έλαβε τη διαβεβαίωση ότι η τουρκική κυβέρνηση θα καταβάλει προσπάθεια για την ανανέωση της παραμονής της αμερικανικής δύναμης η οποία προστατεύει τους Κούρδους του Ιράκ - υπό την αίρεση ότι η επιχείρηση "Provide Comfort" δε θα αποτελέσει παράλληλα και ασπίδα προκάλυψης των αυτονομιστών του ΡΚΚ.

Η δεύτερη - και ίσως ουσιωδέστερη - "έκπληξη" από πλευράς Ερμπακάν υπήρξε η εντυπωσιακή μεταστροφή της μέχρι πρότινος πύρινης ρητορικής του εναντίον του"παρεμβατισμού" των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Πέραν της δέσμευσής του για συνέχιση της τουρκοϊσραηλινής στρατιωτικής συμμαχίας, ο Ερμπακάν έδειξε να αφήνει κατά μέρος τις απειλές του για εγκαθίδρυση μιας "ισλαμικής αμυντικής συμμαχίας στη Μέση Ανατολή", κατ' αντιστοιχία με το ΝΑΤΟ.

Καθώς ο Ερμπακάν δείχνει ένα εντελώς διαφορετικό πρόσωπο ως πρωθυπουργός, από εκείνο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η αμερικανική διπλωματία εμφανίζεται σαφώς πιο ήρεμη. Ο διαρκής της στόχος - να διατηρήσει τις καλύτερες δυνατές σχέσεις με τη σύμμαχό της στο ΝΑΤΟ, το νοτιοανατολικό "βραχίονα" της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και στρατηγικό της συνεργάτη σε ολόκληρο το περιφερειακό σύστημα ασφαλείας που ξεκινά από τη Ρωσία και φθάνει στη Μέση Ανατολή - δε δείχνει να απειλείται, άλλωστε...

Ομως η κυβέρνηση Ερμπακάν - Τσιλέρ δεν έχει εδραιωθεί ακόμα: σήμερα παρουσιάζει τις προγραμματικές της δηλώσεις στην τουρκική Εθνοσυνέλευση, την Πέμπτη και την Παρασκευή θα υπάρξουν τοποθετήσεις των βουλευτών και η κρίσιμη ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης θα διεξαχθεί τη Δευτέρα. Ενώ, στο παρασκήνιο, οι αντιτιθέμενοι στη συμμαχία, τόσο στην αντιπολίτευση, όσο και στο Κόμμα Ορθού Δρόμου (DYP) του οποίου ηγείται η Τσιλέρ, "απεργάζονται" τρόπους κατακρήμνισής της.

Οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας πραγματοποιούν νέες επιθέσεις εναντίον θέσεων των Κούρδων αυτονομιστών του ΡΚΚ, στις οποίες μέχρι στιγμής έχουν χάσει τη ζωή τους - σύμφωνα με επίσημες πηγές - τριάντα αντάρτες. Οι επιχειρήσεις του στρατού έγιναν σε αντίποινα της επίθεσης αυτοκτονίας μιας Κούρδισσας του ΡΚΚ στο Τουντσελί, η οποία στοίχισε τη ζωή σε εννέα στρατιώτες.

Παράλληλα, η αναταραχή στις τουρκικές φυλακές συνεχίζεται. Χτες, σε συγκρούσεις στο Γιουζάκ, για "αδιευκρίνιστους" λόγους, πέντε κρατούμενοι σκοτώθηκαν. Σε φυλακές ολόκληρης της χώρας περισσότεροι από 1.500 Κούρδοι κρατούμενοι πραγματοποιούν από το Μάη απεργία πείνας.

Οι ταραχές στις φυλακές υπήρξαν αφορμή να απελαθούν τελικά οι τρεις Ελληνες πολίτες που είχαν συλληφθεί προχτές στο Ντιγιαρμπακίρ, όπου είχαν μεταβεί στο πλαίσιο διεθνούς αποστολής. Ο δικηγόρος Δ. Χατζηπαναγιώτου, η σύζυγός του Κ. Χατζηπαναγιώτου και η Μ. Σπηλιοπούλου κατηγορήθηκαν ότι οργάνωσαν συγκέντρωση έξω από τις φυλακές και ότι προσπάθησαν να προσελκύσουν την προσοχή των μέσων ενημέρωσης.