Την αίσθηση αδημονούντων θατσεριστών έδινε χτες η ηγεσία του υπουργείου Υγείας - Πρόνοιας, καθώς παρουσίαζε το προσχέδιο νόμου για την "οργάνωση και διοίκηση των υπηρεσιών του ΕΣΥ".

Ο υπουργός Αν. Πεπονής, κατά την παρουσίαση του προσχεδίου, είπε σε κάποια στιγμή ότι οι αυθαίρετες και εκ των άνω περικοπές δαπανών βεβιασμένα δεν πρόκειται να αποφέρουν κανένα αποτέλεσμα. Απόδειξη αυτού, πρόσθεσε, είναι ότι περικόπτονται οι προϋπολογισμοί, αλλά δημιουργούνται χρέη. Και τα χρέη των νοσοκομείων ανέρχονται στα 80 δισ. δραχμές, όπως είπε.

Κι ενώ θα περίμενε κανείς να ακούσει τον υπουργό να μιλά για την κάλυψη των χρεών από αυτόν που ήταν ο βασικός δημιουργός τους - δηλαδή το κράτος με τις περικοπές του - ο Αν. Πεπονής δήλωσε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται στο τελικό στάδιο διαπραγμάτευσης για το δανεισμό ορισμένων νοσοκομείων - πιθανώς με την εγγύηση του δημοσίου - για να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Ο υπουργός, όταν ρωτήθηκε, δε διευκρίνισε ποια θα είναι τα νοσοκομεία και ποιο το ύψος των χρεών τους.

Πάντως, απ' το τέλος του 1995 είχε γίνει γνωστό ότι η κυβέρνηση με εγκύκλιό της είχε παραγγείλει σε οχτώ νοσοκομεία ("Ευαγγελισμός",Κρατικό και Λαϊκό στην Αθήνα, ΑΧΕΠΑ,"Ιπποκράτειο" και "Παπανικολάου" στη Θεσσαλονίκη και τα πανεπιστημιακά στα Γιάννενα και στο Ηράκλειο), να διερευνήσουν τη δυνατότητα σύναψης δανείων για την εξόφληση των χρεών τους. Το συνολικό χρέος αυτών των νοσοκομείων ανέρχονταν τότε σε 28 δισ.

Να σημειωθεί ότι νοσοκομεία που είχαν δανειστεί στις αρχές της δεκαετίας του 1980, πληρώνουν ακόμα δόσεις.

Ο ολισθηρός δρόμος των δανείων, σε συνδυασμό με τις ρυθμίσεις του νέου προσχεδίου, αποτελούν μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια των νοσοκομείων και κατ' επέκταση των ασφαλιστικών ταμείων. Στη λειτουργία των νοσοκομείων εισάγεται η λογική της αγοράς. Μάλιστα, σε κάποια στιγμή ο Αν. Πεπονής είπε απαιτείται μια εξυγίανση με αντίληψη ότι η διοίκηση διαχειρίζεται επιχείρηση.

Πέρα, όμως, από τη διατύπωση η λογική αυτή απορρέει απ' τη φιλοσοφία του προσχεδίου. "Η χρηματοδότηση των νοσοκομείων γίνεται με ετήσιους εφάπαξ προϋπολογισμούς, βασισμένους σε κριτήρια πραγματικού κόστους και παραγόμενου έργου", αναφέρει το προσχέδιο. Καθιερώνεται, με άλλα λόγια, ο λεγόμενος σφαιρικός προϋπολογισμός.

Στους πόρους των νοσοκομείων, όπως αναφέρει το προσχέδιο, η ετήσια επιδότηση, όπως αναφέρει το προσχέδιο, απ' τον κρατικό προϋπολογισμό με βάση τον καταρτιζόμενο από κάθε νοσοκομείο προϋπολογισμό. Η πρακτική όμως της κυβέρνησης, όπως την περιέγραψε και ο υπουργός, είναι να μειώνονται οι κρατικές δαπάνες και το "έλλειμμα" καλούνται να το πληρώσουν τα ασφαλιστικά ταμεία. Στο προσχέδιο αναφέρεται ότι πόροι των νοσοκομείων αποτελούν τα νοσήλια "απ' τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως αυτά καθορίζονται κάθε φορά". Ομως, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Υγείας - Πρόνοιας "δύναται να καθιερωθεί ημερήσιο ενοποιημένο (κλειστό) νοσήλιο, διαφοροποιημένο κατά κατηγορία παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών που περιλαμβάνουν όλες τις εργαστηριακές και κλινικές εξετάσεις, καθώς και τη γενικότερη νοσηλεία του ασθενούς".

Παρά την παρενθετική διαβεβαίωση περί κλειστού νοσηλίου, εντούτοις η ρύθμιση αυτή στην ουσία σημαίνει το σπάσιμο του κλειστού νοσήλιου, που ισχύει σήμερα και φαίνεται στους πίνακες Ι και ΙΙ. Ο Αν. Πεπονής υποστήριξε ότι αρνείται την ισοπέδωση των νοσηλίων, γιατί δεν μπορεί να υπάρχει το ίδιο νοσήλιο για την καρδιοχειρουργική επέμβαση και μια αφαίρεση σκωληκοειδίτιδας.

Οταν ρωτήθηκε, για την κατηγοριοποίηση των ιατρικών υπηρεσιών απάντησε ότι ακόμα δεν έχει αποφασιστεί και ότι για αυτή τη ρύθμιση δεν έχουν ενημερωθεί τα ασφαλιστικά ταμεία. Οπως φαίνεται και απ' τους πίνακες τα νοσήλια έχουν αυξηθεί υπέρογκα την τελευταία τετραετία και το αποτέλεσμα ήταν να καταστεί ελλειμματικός και ο κλάδος υγείας του ΙΚΑ μετά το 1994.

Αλλους πόρους των νοσοκομείων αποτελούν τα έσοδα από τα ασφαλιστικά ταμεία για εξετάσεις ασφαλισμένων στα εξωτερικά ιατρεία, με "βάση το εκάστοτε τιμολόγιο της υγειονομικής περίθαλψης των ασφαλισμένων του δημοσίου". Επίσης, επιχειρείται να υπάρξουν έσοδα στα νοσοκομεία και για υπηρεσίες σε ασφαλισμένους ασφαλιστικών εταιριών.

Οσον αφορά τη νέα διοικητική δομή των νοσοκομείων ο Αν. Πεπονής είπε ότι ο πρόεδρος συγκεντρώνει όλες τις εκτελεστικές και διοικητικές αρμοδιότητες και στο πρόσωπό του ενσωματώνεται, κατά κάποιον τρόπο, και η ιδιότητα του διοικητικού διευθυντού.

Τέλος, όσον αφορά την εξίσωση των υπερωριών των γιατρών με τους άλλους δημόσιους υπαλλήλους ο Αν. Πεπονής παρέπεμψε στον υπουργό Οικονομικών, Αλ. Παπαδόπουλο.