ΑΓΚΥΡΑ.-

"Η συνεργασία και η αλληλεγγύη μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, μοναδικής υπερδύναμης στις μέρες μας, και της Τουρκίας, η οποία αποτελεί στοιχείο σταθερότητας στην περιοχή με το δημοκρατικό, λαϊκό και πλουραλιστικό της σύστημα, είναι σημαντικές για την ειρήνη και την ειρήνη παγκοσμίως". Αυτά τα λόγια του Προέδρου της Τουρκίας, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, προδικάζουν κατά πάσα πιθανότητα αυτά που θα διαμειφθούν, κατά την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, και την αυριανή συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μπιλ Κλίντον.

Χτες, λοιπόν, και πριν από την αναχώρησή του, ο Ντεμιρέλ τόνισε ότι κύριος στόχος της επίσκεψης θα είναι να καταστεί "πιο καρποφόρα" η πολυδιάστατη, πολυεπίπεδη συνεργασία Τουρκίας - ΗΠΑ.

Πώς θα γίνει αυτό; Κατ' αρχάς, όπως είναι γνωστό, αναμένεται να αρθούν ορισμένα εμπόδια όσον αφορά το εμπόριο (τελωνειακή συνεργασία, αποφυγή διπλής φορολογίας). Κατά δεύτερον, η Τουρκία θα ζητήσει από τις ΗΠΑ να ασκήσει πιέσεις στη Συρία, ώστε να πάψει να στηρίζει το ΡΚΚ. Μετά, βλέπουμε...

Πάντως, εκτός από τη σύζυγο του Αμερικανού Προέδρου, τη Χίλαρι Κλίντον, ο Ντεμιρέλ άφησε στη χώρα του κι ένα ταραγμένο πολιτικό σκηνικό...

Το Κόμμα Ευημερίας και οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του στρατού είναι γνωστό ότι αλληλοϋποβλέπονται, όπως επίσης και ότι ανταλλάσσουν κατά καιρούς όχι ιδιαίτερα κολακευτικά σχόλια. Τούτη τη φορά, όμως, τα πράγματα έχουν σοβαρέψει. Μια "μυστική" εγκύκλιος του στρατού, την οποία έδωσε την περασμένη βδομάδα στη δημοσιότητα ένας βουλευτής του Κόμματος Ευημερίας (Ρεφάχ), προκαλεί οξείες αντιδράσεις.

Πρόκειται για μια εσωτερική διαταγή, η οποία θέτει περιορισμούς όσον αφορά την τέλεση θρησκευτικών τελετών, όπως αυτή της προσευχής. Η εγκύκλιος - η οποία φέρει την υπογραφή του πρώην υπουργού Εσωτερικών, Τεομάν Ουνουσάν - μεταξύ άλλων απαγορεύει:

• Τη χρήση, εντός στρατοπέδων της τουρκικής χωροφυλακής. μεγαφώνων που καλούν τους πιστούς στην προσευχή.
• Την ανέγερση νέων τζαμιών στους στρατώνες.
• Τις επιγραφές στην αραβική γραφή.
• Την τέλεση της προσευχής από αξιωματικούς και υπαξιωματικούς εντός των στρατώνων.
• Την ένδυση των ιμάμηδων στα υπάρχοντα τζαμιά των στρατώνων με θρησκευτικά ενδύματα.

Οπως είναι απολύτως φυσικό, περί της "μυστικής" αυτής εγκυκλίου έχει αναπτυχθεί μια ολόκληρη φιλολογία, αποτελούμενη από επικρίσεις και επικροτήσεις. "Μην αρχίσετε πόλεμο εναντίον του λαού", αναφέρει η εφημερίδα του ισλαμικού κόμματος Μίλι Γκαζέτ,προσθέτοντας ότι "ουδείς μπορεί να βγει νικητής από έναν πόλεμο κατά της πίστης του λαού".

Τα επιχειρήματα των υποστηρικτών της εγκυκλίου: "Τα χέρια που επιδιώκουν να καταργήσουν την ανεξαρτησία της λαϊκής τουρκικής δημοκρατίας, θα βρουν αντιμέτωπο το έθνος και τις ένοπλες δυνάμεις", Αχμέτ Κορεκτσί,αρχηγός της αεροπορίας, στην Τζουμχουριέτ. Και "οι επικριτές της εγκυκλίου είναι οπισθοδρομικοί, που δεν έχουν επαφή με τη σημερινή εποχή, και απροκάλυπτοι υποστηρικτές του ισλαμικού νόμου", Τεομάν Κομάν,επικεφαλής της τουρκικής χωροφυλακής.

Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η εγκύκλιος εντάσσεται στην προσπάθεια του στρατού να αναχαιτίσει τον "κίνδυνο του ισλαμισμού", που κατά πολλούς ελλοχεύει. Αλλωστε, λένε, δέκα μέρες πριν τις εκλογές του περασμένου Δεκέμβρη, 50 αξιωματικοί και υπαξιωματικοί εκδιώχθηκαν από το στρατό, εξαιτίας των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων. Η πραγματικότητα είναι ελαφρώς διαφορετική. Πρόκειται απλώς για μια ακόμη έκφανση του δισυπόστατου της κοινωνίας της Τουρκίας...

• Δύο τούρκοι αεροπόροι έχασαν τη ζωή τους όταν το μαχητικό τύπου F-5 στο οποίο επέβαιναν συνετρίβη αμέσως μετά την απογείωσή του. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο "Ανατολή" μετέδωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα για τα αίτια του δυστυχήματος.
• Ενόσω στην Ευρώπη ενυπάρχει η ασθένεια των "τρελών αγελάδων", η Τουρκία αντιμετωπίζει μια άλλη απειλή όσον αφορά τα βοοειδή, την πανούκλα. Το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT-1 μετέδωσε χτες ότι τα βοοειδή, τα οποία εισάγονται από την Ουκρανία χωρίς έλεγχο, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα, καθώς αρκετά από αυτά φέρουν την ασθένεια...