Το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Πάτρας, στα πλαίσια του φετινού Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας, προέβη σ' ένα δυσκολότατο σκηνικό εγχείρημα. Στη σύνθεση μιας μουσικο-θεατρικής συμπύκνωσης της ζωής και του έργου του Μίκη Θεοδωράκη. Ενα εγχείρημα πολύπλευρα ριψοκίνδυνο από αισθητικής πλευράς, καθώς απαιτεί την αγαστή, εναρμονισμένη συνεργασία του λόγου (και μάλιστα ενός λόγου μη θεατρικού), της μουσικής (και μάλιστα μιας μουσικής - γέννημα του, θραμμένου με πολλούς αγώνες, ψυχοπνευματικού «κυττάρου» του λαϊκού κινήματος, γι' αυτό και παντοτινή κληρονομιά του λαού μας), της σκηνογραφικής και χορογραφικής τέχνης και κυρίως μιας υψηλού επιπέδου τραγουδιστικής και υποκριτικής ερμηνείας.

Εμψυχωτής και συντονιστής του όλου εγχειρήματος ήταν ο Θέμις Μουμουλίδης, του οποίου η σκηνοθετική καθοδήγηση, με μέτρο, ήθος, σεμνότητα, ευαισθησία, καλαισθησία εναρμόνισε απολύτως επιτυχώς, όλους τους αλληλένδετους συντελεστές. Την απόδοση του κειμένου από τους ηθοποιούς με αλήθεια, απλότητα και αμεσότητα (σ.σ. αντίθετα ο ηχογραφημένος λόγος είχε προβλήματα), το οποίο οργάνωσε άλλοτε ως βιογραφικά στιγμιότυπα εν κινήσει κι άλλοτε σε ταμπλό βιβάν, ώστε οργανικά δεμένος ο λόγος με τη σωματική, χειρονομιακή και χορευτική έκφραση και κυρίως με τα «αποδεικτικά» των αφηγούμενων (σε πρώτο, δεύτερο και τρίτο πρόσωπο) βιοεργογραφικών «σταθμών» του Μ. Θεοδωράκη, τραγούδια, να κατορθώσει να «διηγηθεί» την περιπετειώδη ζωή και το παμμέγιστο έργο του συνθέτη.

Γόνιμοι συντελεστές αυτής της όμορφης μουσικοθεατρικής παράστασης, είναι το λιτό σκηνικό (Θ. Μουμουλίδης). Τα καλαίσθητα κοστούμια (Κώστας Βελινόπουλος). Η ενορχήστρωση της καλής εννεαμελούς ορχήστρας και η μουσική διδασκαλία των τραγουδιστών και ηθοποιών (Γιώργος Παπαχριστούλης). Η καλοσχεδιασμένη (σύνθεση μοντέρνου χορού και λαϊκών μοτίβων, λ.χ. του ζεϊμπέκικου) και καλοδιδαγμένη χορογραφία (Αποστολία Παπαδαμάκη). Οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί (Φίλιππος Κουτσαφτής). Το σκηνικό αποτέλεσμα ευεργετείται από τη χορευτική δεινότητα της επιβλητικής και σωματικά εύπλαστης Κατερίνας Κερβανίτου. Από τη λιτότατη υποκριτικά σκηνική παρουσία του Γιάννη Μπέζου (άλλοτε ως Μ. Θεοδωράκης κι άλλοτε ως αφηγητής), ο οποίος με τη θερμή, γεμάτη συναίσθημα τραγουδιστική του ικανότητα, ερμηνεύει και αρκετά και μάλιστα δύσκολα τραγούδια του συνθέτη. Από την - πάντα θεατρικής επεξεργασίας και εμβέλειας - αισθαντική φωνή της Τάνιας Τσανακλίδου. Από το λιτό, αντρίκειο τραγούδι του Κώστα Μακεδόνα. Αλλά και από την πειθαρχημένη υποκριτική κατάθεση όλων των (νέων μάλιστα) ηθοποιών: Γιώργος Σμπυράκης, Παναγιώτης Τσεβάς, Δέσποινα Ναλμπάντη, Νίκη Παληκαράκη, Αλέξανδρος Κούκος, Γιώργος Καραμίχος (ξεχωρίζει ιδιαίτερα με τη σκηνική του λάμψη και την αντρίκεια εκφραστική του κίνηση), Βίκη Καμπούρη, Ανδρομάχη Δαυλού, Νατάσα Ζαγκλή, Κατερίνα Γιαμαλή, Ελένη Καλαρά, Δημήτρης Βογιατζής, Εύη Σαουλίδου.

Αν αφήνουμε τελευταίο το κείμενο που συνέθεσε η Κάκια Ιγερινού, με αποσπάσματα αυτοβιογραφικών κειμένων, δημοσιευμάτων, κειμένων που γράφτηκαν για τον Μ. Θεοδωράκη και με τραγούδια του, δεν είναι ούτε για να υποβιβάσουμε τη δυσκολία και το ριψοκίνδυνο του εγχειρήματος, δεν είναι ούτε για να υποτιμήσουμε τη σοβαρή και σεβαστική προσπάθεια που έκανε για να συμπυκνώσει μια τόσο πλούσια σε βιώματα και γεγονότα ζωής και ένα γιγάντιο έργο, σαν του Μ. Θεοδωράκη. Είναι γιατί, διακρίναμε, μια διάθεση ελαχιστοποίησης και αποχρωματισμού του γενεσιουργού ρόλου που έπαιξαν οι πόθοι, τα πάθη, τα οράματα του λαϊκού κινήματος. Είναι γιατί έλειψαν μεγαλειώδη τραγούδια για τους αγώνες του λαού (τυχαία, λ.χ. δεν περιελήφθη ούτε ένα από τη «Ρωμιοσύνη»;).

Το «δαιμόνιο» κωμωδιογραφικό δίδυμο Αλέκος Σακελλάριος -Χρήστος Γιαννακόπουλος, μας κληροδότησε αθάνατες - όπως αποδεικνύεται με την ανταπόκριση όλων των γενεών του σημερινού θεατρικού και τηλεοπτικού κοινού - κωμωδίες που ενώ ηθογραφούν τον ελληνικό (αστικό, μεσοαστικό και λαϊκό) βίο περασμένων εποχών, μένουν αγέραστες και μεταφέρουν ένα ήθος, μια αλήθεια, μια ανθρωπιά που έχουν χαθεί στις μέρες μας. Κι όλα αυτά χάρη στη σοφή δραματουργικά σύλληψη και πλοκή του μύθου τους, στην αυθεντικότητα και λαϊκή αμεσότητα της γλώσσας τους, στους καλοσχεδιασμένους χαρακτήρες και τύπους, στο πληθωρικό χιούμορ τους. Χιούμορ ευφυές, εύστροφο, λαϊκά χυμώδες, καυστικότατο συχνά, και ουδέποτε αγενές, αναιδές ή χυδαίο.

Μια μέσα στις πολλές αποδείξεις του κωμωδιογραφικού ταλέντου του συγγραφικού αυτού διδύμου και η - «σημαδεμένη» από την ερμηνεία του αξέχαστου Δημήτρη Χορν στη δεκαετία του '60 - κωμωδία «Αλοίμονο στους νέους». Μια κωμωδία που αναπλάθει, με τα μέτρα και τα ήθη της ελληνικής κοινωνίας του '60, το μύθο του μοναχικού, ηλικιωμένου Φάουστ, που πουλά την ψυχή και το πνεύμα του στο διάβολο για να ξαναγίνει νέος και να χαρεί τον έρωτα και τη ζωή. Ο «ήρωας» των Σακελλάριου -Γιαννακόπουλου, ο Αντρέας, εύπορος αστός, ανύπανδρος και γέρος πλέον, μπαίνει στον πειρασμό να δώσει όλα του τα πλούτη στο διάβολο και να ξαναγίνει νέος - έστω για λίγο - και να ξαναζήσει - έστω και απένταρος - τον έρωτα με την όμορφη Ρίτα, τη φτωχή κι ορφανή κόρη μιας παραδουλεύτρας. Μπορεί να γίνουν όλα αυτά στη ζωή; Εμ, δε γίνονται. Ενώ στον ύπνο μας, όλα τα ακατόρθωτα και παράξενα γίνονται. Ρεαλιστές και όχι παραμυθατζήδες οι δυο διαβολεμένοι κωμωδιογράφοι, το ήξεραν καλά αυτό και έτσι με το όνειρο έπλεξαν το μύθο τους, για να τον... ξεπλέξουν στο φινάλε με ένα δίδαγμα - ευχή: ο πλούσιος γέρος ξυπνώντας και συνειδητοποιώντας ότι όλα όσα «έζησε» ήταν ένα όνειρο, αποφασίζει, να βοηθήσει οικονομικά την κοπέλα και το φτωχό επίσης αγαπημένο της, ώστε να χαρούν ό,τι εκείνος δε χάρηκε. Να παντρευτούν και να χαρούν τον έρωτά τους, γλιτώνοντας και από το γεροπαραλή Αγησίλαο, φίλο του Αντρέα, που χάρη στο χρήμα αυτοπροτάθηκε ως υποψήφιος γαμπρός.

Η κωμωδία αυτή έπεσε σε πολύ ικανά σκηνοθετικά χέρια. Ο Κώστας Τσιάνος, διαθέτει πολύπλευρο και δυνατό λαϊκό αισθητήριο, φαντασία αλλά και μέτρο, ανανεωτική τόλμη αλλά και σεβασμό σε κάθε παράδοση (και οι κωμωδίες και οι σκηνοθεσίες του Σακελλάριου είναι μια πολιτιστική μας παράδοση), γνώση για το χορό και το ρόλο του στο θέατρο, αλλά και χιούμορ. Η θεατρική διασκευή του και η παράστασή του, προσφέρουν μια ευφρόσυνη θεατρική «όαση» στη διακεκαυμένη ζώνη της Αθήνας, χάρη και στα όμορφα, ρεαλιστικά σκηνικά και στα κοστούμια της Ρένας Γεωργιάδου, στις κεφάτες χορογραφίες του Φωκά Ευαγγελινού, στην άψογη μουσική διδασκαλία και ενορχήστρωση του πολύπειρου Γιώργου Θεοδοσιάδη. Στην ευφροσύνη συμβάλλουν καθοριστικά ένας από τους λίγους εναπομείναντες «μαέστρους» της παλιάς γενιάς της ελληνικής κωμωδίας, ο Γιάννης Μιχαλόπουλος, που διδάσκει με την αμεσότητα, τη φυσικότητα, τον τρόπο του να δίνει και παίρνει την κωμική πάσα, τον ασκημένο, ακμαίο λόγο του. Πλάι του ο Σπύρος Παπαδόπουλος, αεικίνητος, με παιγνιώδη διάθεση, με αμεσότητα λόγου, με υποκριτική αφέλεια, με σκηνική ευφορία, πλάθει με τους δικούς του, προσωπικούς υποκριτικούς «κώδικες» το ρόλο του Αντρέα. Γι' αυτό και κάθε σύγκρισή του με τον Χορν θα ήταν άστοχη και άδικη. Στους ρόλους των δύο ερωτευμένων νέων, με χάρη στέκουν η Κατερίνα Λέχου και ο Οδυσσέας Σταμούλης. Θεατρίνα με χιούμορ και πληθωρικότητα αποδείχνεται η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου. Γόνιμα συνέβαλαν όλοι οι νέοι ηθοποιοί και χορευτές.