"Στις 16 Μάη στην εφημερίδα του Ηρακλείου "Κρητικά νέα", ο Μιλτιάδης Πορφυρογένης με ενυπόγραφο άρθρο του, με τίτλο "Ηνωμένοι προς τη νίκη", καλεί όλους τους κομμουνιστές, όλους τους πατριώτες να πολεμήσουν ενάντια στην αναμενόμενη χιτλεροφασιστική επιδρομή, "για την άμυνα της Κρήτης", "για την απελευθέρωση της Ελλάδας", "για την κοινωνική πρόοδο"". (4) Αξιοθαύμαστη επίσης ήταν η στάση 9 κομμουνιστών που απέδρασαν από τη Φολέγανδρο στις 15 Μάη και έφθασαν στο Ηράκλειο. Τους αναγνώρισε όμως η Ασφάλεια και τους έκλεισε στα κρατητήριά της παρά την επιθυμία τους να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της αντίστασης κατά της εισβολής. Οι βομβαρδισμοί τούς βρίσκουν έγκλειστους στην Ασφάλεια, από την οποία βγήκαν όταν βομβαρδίστηκε το διπλανό κτίριο και έσπασαν οι πόρτες του κρατητηρίου. Ετσι απελευθερώθηκαν και πήραν μέρος στη μάχη μέχρι το τέλος. Ηταν οι Στέργιος Αναστασιάδης, Νίκος Μανουσάκης, Μιχάλης Βιτσαξάκης, Ευθύμης Μαριακάκης, Μανώλης Πισαδάκης, Σωκράτης Καλλέργης, Γιάννης Τριανταφύλλου, Γιάννης Σιμιτζής και Γιάννης Καλαϊτζάκης.

Σήμερα, 56 χρόνια από το Επος, δεν υπάρχει ούτε μνημείο για να κρατά ζωντανή την ιστορία. Αλλά, όπως πάντα, σ' αυτό τον τόπο ο λαός έχει και μνήμη και συνείδηση για να πορεύεται το δικό του δρόμο με τα διδάγματα που αντλεί από τα δικά του κατορθώματα, συνεχίζοντας το νήμα του αγώνα για το μέλλον του. Οπως τονίζεται στην ανακοίνωση της ΕΠ Κρήτης του ΚΚΕ για την επέτειο της μάχης, "η θύελλα της "νέας τάξης" απεργάζεται συμφορές για την ανθρωπότητα" και "καλεί τον κρητικό λαό σε ένταση του αγώνα για την ειρήνη, την εθνική ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας, το διώξιμο των αμερικάνικων βάσεων από την Κρήτη, προς δικαίωση και της ηρωικής αυτοθυσίας των νεκρών της Μεγάλης Μάχης".

1, 2, 3, 4, Αλέκου Ψηλορείτη: "Η Μάχη της Κρήτης", Εκδόσεις "Σύγχρονη Εποχή".

Επιμέλεια κειμένων Στέφανος ΛΟΥΚΑΣ