Και σ' αυτό το σημείο πρέπει να τονίσω από τη μικρή 10χρονη πείρα, αλλά κύρια από μια εμπειρία μου ως γραμματέα της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, περιόδου '89 - '93, που επεξεργάστηκε το πόρισμα για τα ναρκωτικά, ότι πρόκειται για ένα εγχείρημα πολύ δύσκολο. Γιατί προϋποθέτει ένα λαϊκό κίνημα ικανό να διεξαγάγει ένα πολυμέτωπο αγώνα, με σαφή πολιτικό και ιδεολογικό προσανατολισμό.
Και το πρώτο που πρέπει να γνωρίζει είναι με ποιους θα συμπορευτεί.
Και ας αρχίσουμε από την κυβέρνηση, το βασικότερο κρίκο για την εφαρμογή πρόληψης. Ποια είναι η θέση της;
Θεωρητικά είναι υπέρ της πρόληψης. Πρόληψη όμως θα σήμαινε άρση των κοινωνικοοικονομικών αιτίων των φαινομένων σήψης και διαφθοράς. Ομως στην πράξη κάνει ακριβώς το αντίθετο.
Με μια σειρά μέτρων οικονομικού και κοινωνικού χαρακτήρα μεγαλώνει ακόμα περισσότερο το χάσμα μεταξύ των "εχόντων και κατεχόντων" και των λαϊκών μαζών.
Από τους δείκτες που χαρακτηρίζουν μια χώρα, μόνον ο πληθωρισμός, κατά την κυβέρνηση, χαμηλώνει.
Τα θεμέλια για τη δημιουργία της κοινωνίας των 2/3. Τα 2/3 όμως που θα ζουν στο όριο της φτώχειας για να ευημερεί το 1/3!
Αλλά και η θεωρητική της θέση για πρόληψη χάνει τελείως την αξία της για τον επιπρόσθετο λόγο ότι εφαρμόζει προγράμματα μεθαδόνης, ελαττώνει τις επιχορηγήσεις των ΚΕΘΕΑ κι "18 ΑΝΩ", χειραγωγεί προσπάθειες κοινωνικών φορέων μέσω του ΟΚΑΝΑ, αφαιρεί την εκπαίδευση στελεχών και δυνατότητες έρευνας από το ΚΕΘΕΑ.
Επόμενα, στη μάχη κατά των ναρκωτικών η κυβέρνηση μόνο σύμμαχος, με την ευρεία έννοια, δεν μπορεί να θεωρηθεί. Αυτό όμως δε σημαίνει, ότι δεν πρέπει να ενταθεί η πίεση κοινωνικών φορέων προς αυτή, για τη στήριξη προγραμμάτων πρόληψης.
Ο επόμενος συμπαραστάτης θα μπορούσαν να είναι τα κόμματα. Δε χρειάζεται πολλή προσπάθεια για να κατανοήσει κανείς τις προθέσεις τους. Είναι γνωστές: ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ συμφωνούν απόλυτα σε δύο βασικούς προσανατολισμούς: α) στην ακολουθούμενη κοινωνική και οικονομική πολιτική χάριν της "σύγκλισης" και
β) στη χρήση υποκατάστατων.
Μάλιστα, προχωρούν πολύ περισσότερο. Κορυφαία στελέχη τους είναι υπέρ της νομιμοποίησης της χρήσης ναρκωτικών! Οταν επρόκειτο να συζητηθεί στην Ολομέλεια της Βουλής το πόρισμα της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, κατατέθηκε πρόταση νόμου για αποποινικοποίηση της χρήσης που υπογράφονταν από γνωστότατα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που έχουν σήμερα κυβερνητικές θέσεις, και του ΣΥΝ με πολιτική κάλυψη του κ. Ανδριανόπουλου.
Το ΚΚΕ, το οποίο εκπροσωπούσα στη Διακομματική Επιτροπή, έχει διατυπώσει τη δική του ιδεολογική και πολιτική άποψη από τότε, άποψη που έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με άλλους κοινωνικούς φορείς. Επόμενα και εδώ το τοπίο είναι αρκετά ξεκάθαρο.
Θα μπορούσε να είναι σύμμαχος η ΤΑ;
Είναι το μεγαλύτερο ζητούμενο. Ο κατ' εξοχήν λαϊκός θεσμός με 10ετίες αγωνιστικής παράδοσης, μετατρέπεται βαθμιαία σε παράρτημα των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών. Οι φωνές και αντιδράσεις για τη διατήρηση του θεσμού, τουλάχιστον, στα σημερινά επίπεδα, είναι λίγες. Παρά ταύτα δεν έχουν αλωθεί, ακόμα, μερικά καλά στοιχεία της και με βάση αυτά μπορεί να παίξει σημαντικότατο ρόλο.
- Να στηρίξει πολιτικά και στο μέτρο των δυνατοτήτων και οικονομικά λαϊκούς κοινωνικούς φορείς.
- Να διεκδικήσει οικονομική επιχορήγηση για ανάπτυξη κοινωνικής υπηρεσίας σε ΟΤΑ.
- Να αγωνίζεται για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
- Να έχει φιλολαϊκή πολιτική χρήσης γης (πράσινο, ύποπτα νυχτερινά κέντρα κλπ.).
- Να δίνει διεξόδους στη νεολαία με ανάπτυξη του ερασιτεχνικού αθλητισμού, της ερασιτεχνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας, στέκια διαβίωσης στα μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα με ταξικό διαχωρισμό.
- Να προβάλλει την άλλη πολιτιστική αντίληψη απέναντι στην υποκουλτούρα. - Κύρια όμως πρέπει να διατηρεί με κάθε τρόπο την αυτοτέλειά της στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής, πολύ περισσότερο στην αντιμετώπιση των ναρκωτικών, εφαρμόζοντας δικό της πρόγραμμα ενεργοποίησης της κοινωνικής βάσης, χωρίς το σφιχταγκάλιασμα του ΟΚΑΝΑ.
Η ΤΑ λοιπόν μπορεί να είναι σύμμαχος της λαϊκής αντίστασης κατά των ναρκωτικών.
Το άρθρο αυτό δεν έχει σκοπό να υποδείξει σε κοινωνικούς φορείς, τρόπους αυτοοργάνωσης για την πάλη εναντίον της χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Φιλοδοξεί, στο μέτρο του δυνατού, να αποκαλύψει αυτό το ιδεολογικό και πολιτικό προπέτασμα καπνού που καλύπτει το πρόβλημα και να προβάλει την άλλη άποψη. Αυτή η άποψη με τον εμπλουτισμό της επιστημονικής και κοινωνικής εμπειρίας φορέων όπως ΚΕΘΕΑ, "18 Ανω", Εθνικό Συμβούλιο Κατά των Ναρκωτικών (ΕΣΥΝ), κ.ά, είναι δυνατόν να αποτελέσουν αποτελεσματικό εργαλείο στα χέρια του λαϊκού παράγοντα. Σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων, σύλλογοι γυναικών, πολιτιστικοί σύλλογοι, επιστημονικοί σύλλογοι, ερασιτεχνικά αθλητικά σωματεία, σωματεία εργαζομένων, μπορούν να δημιουργήσουν αρραγές μέτωπο, με κοινή συνισταμένη.
Οι κοινωνικοί φορείς έχουν συνειδητοποιήσει πρώτα:
α) Οτι η κοινωνία μας δεν είναι παραδομένη όπως αφήνουν πολλοί να εννοηθεί, απεναντίας αντιστέκεται και πολύ καλά μάλιστα.
β) Οτι η νεολαία μας δεν είναι προβληματική, όπως την παρουσιάζουν, αλλά βαθύτατα προβληματισμένη.
γ) Οτι η ατομική και συλλογική προσπάθεια επιβεβαιώνεται και επιβραβεύεται στην κοινωνική βάση, π.χ., η κ. Μάτσα και η κ. Χουρδάκη, αλλά και εκατοντάδες άλλοι που κάνουν καθημερινό αγώνα, δεν "κινδυνεύουν" να βραβευτούν από την Ακαδημία ή κάποιο άλλο "ευαγές" ίδρυμα, αλλά κερδίζουν την αναγνώριση και την ευγνωμοσύνη του απλού ανθρώπου.
Το λαϊκό κίνημα στην καθημερινή του πάλη πρέπει να γνωρίζει και δύο άλλες παραμέτρους.
1. Το "νόμιμο" τρόπο εθισμού της ελληνικής κοινωνίας, με τη νόμιμη συνταγογραφία ηρεμιστικών φαρμάκων, των οποίων η χρήση έχει αυξηθεί τρομακτικά τα τελευταία χρόνια. Είναι κάτι που όλοι το γνωρίζουν, αλλά λίγοι το ανακινούν. Η διαπλοκή είναι περισσότερο από φανερή, π.χ., μεγάλη πασίγνωστη γερμανική φαρμακοβιομηχανία κάλυπτε στη 10ετία του '70 ολόκληρο το ερευνητικό και διαφημιστικό της πρόγραμμα ανά τον κόσμο, από τα κέρδη ενός ΜΟΝΟΝ ηρεμιστικού!
2. Πέρα από τη γνωστή πλέον εμπλοκή κυβερνήσεων, οργανισμών, τραπεζών κλπ., με τα καρτέλ των ναρκωτικών, είναι αναμφισβήτητη η χρησιμοποίησή τους από το σύστημα για την αντιμετώπιση αντιδράσεων.
- Οταν ο πόλεμος του Βιετνάμ είχε πάρει άλλη τροπή, πλέον, τα εκεί αμερικανικά στρατεύματα συντηρούνταν με ναρκωτικά.
- Τα "παιδιά των λουλουδιών", αυτό το ιδιόμορφο κοινωνικό κίνημα διαμαρτυρίας και το κίνημα της νεολαίας στη Δ. Ευρώπη κατά της εγκατάστασης πυραύλων Κρουζ και Πέρσινγκ τα έπνιγαν τα ναρκωτικά!
Απ' όλα τα παραπάνω καταφαίνεται πόσο πολύπλευρος είναι ο αγώνας κατά των ναρκωτικών.
Χωρίς τη δημιουργία μετώπου σ' αυτούς τους παράγοντες αυτόματα πορεύεται κανείς στο δρόμο της συντήρησης του φαινομένου. Ιδιαίτερα πρέπει να δοθεί στήριξη σε δύο τομείς:
1) Οικογένεια και κύρια στους γονείς.
Σ' αυτό τον τομέα η πολύχρονη προσπάθεια της Μ. Χουρδάκη (με τη σχολή γονέων), έχει δώσει τόσο θετικά αποτελέσματα που δεν απορεί καθόλου κανείς, για το ότι δε στηρίζεται από τις κυβερνήσεις.
2) Εφηβική ηλικία. Την ηλικία των 15 - 16 χρόνων. Τότε που το αγόρι γίνεται αντράκι, το κορίτσι δεσποινιδούλα, που νιώθει των έκρηξη του φύλου μέσα του, που αισθάνεται την ανάγκη της "απεξάρτησης" από τους γονείς και μπαίνει σιγά σιγά στη ζωή. Τι αντιμετωπίζει καθημερινά; Ενα εκπαιδευτικό σύστημα που δε το έλκει, δεν το γεμίζει, δε δημιουργεί ελεύθερη προσωπικότητα, αλλά κομπιουτεράκια, σ' ένα ψεύτικο αγώνα "πρωτιάς". Και καμιά προοπτική για το μέλλον. Από το σχολείο, θα γυρίσει στο σπίτι. Μετά το διάβασμα πρέπει να κάνει χρήση του ελεύθερου χρόνου του. Πού; Στην καφετερία, στη disco, ή σε κανένα "ορθάδικο". Η θα κάνει "ζάπινγκ" στην τηλεόραση και τι θα παρακολουθήσει; Την Νικολούλη, την Κορομηλά, τον Μικρούτσικο, τον Χαρδαβέλλα, το "Χρυσό κουφέτο", τον καθημερινό εξευτελισμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τη διαπόμπευση των προσωπικών ή οικογενειακών παρεκκλίσεων, ταινίες φρίκης, αίμα, βία, τηλεπαιχνίδια, κρατικό τζόγο, "ροζ τηλέφωνα" κλπ.
Ενα ολόκληρο πλέγμα που διαμορφώνει συνειδήσεις. Διαμορφώνει όμως και τάσεις "φυγής" από ένα επίπλαστο, σκάρτο κόσμο! Τη "φυγή" προς τα ναρκωτικά.
Και αυτό ακριβώς είναι το καθήκον των κοινωνικών φορέων, του λαϊκού κινήματος. Να δείξουν στη νεολαία, ότι δεν είναι έτσι η κοινωνία μας. Οτι μπορεί να έχει οράματα, ιδανικά, ανθρώπινες αξίες. Μπορεί να αγωνίζεται και να ανατρέπει.
Με άλλα λόγια, το κίνημα δε χρειάζεται, πέρα από την απαραίτητη γνώση συγκεκριμένης επιχειρηματολογίας, ούτε τεχνοκράτες ούτε πρακτικιστές. Και κυρίως δε χρειάζεται "ρεαλιστές". Ψυχούλα χρειάζεται.
Υστερόγραφο: Αυτό το άρθρο γράφτηκε πριν δει το φως της δημοσιότητας η εκ νέου προσφορά του Γ. Α. Παπανδρέου σε ινδική κάνναβη. Θα εξασφαλίσει σ' εμάς τους "συντοπίτες" του στο Ν. Αχαϊας, καλή ποιότητα τουλάχιστον; Πάντα τον πρόσεχε αυτό το νομό!