Μήπως προτιμάτε το καλοκαίρι στο βουνό; Πολλοί το προτιμούν, ιδιαίτερα τώρα τον Αύγουστο, που οι παραλίες είναι κατάμεστες.

Ενα από τα πιο όμορφα ορεινά χωριά της Ελλάδας είναι το Μικρό Χωριό της Ευρυτανίας. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει γνωστό κυρίως για το υπέροχο τοπίο του και τις ορεινές διαδρομές που ξεκινάνε απ' αυτό. Πόσοι όμως από τους νέους που το επισκέπτονται, γνωρίζουν ότι είναι ένα από τα πιο ιστορικά χωριά της Ελλάδας και ότι στο Μουσείο του ξετυλίγεται, ανάμεσα σε άλλα, και η ιστορία της Εθνικής Αντίστασης; Πόσοι ξέρουν ότι εδώ έγινε η περίφημη μάχη του Μικρού Χωριού και ότι εδώ γεννήθηκε το «Τραγούδι του Αρη»; Οι περισσότεροι άλλωστε αγνοούν ότι το Μικρό Χωριό είναι η πατρίδα της Παναγιώτας Σταθοπούλου, που την πάτησαν τα γερμανικά τανκς σε μια από τις πιο μεγάλες διαδηλώσεις της Κατοχής...

Από καιρό ήταν αισθητή η έλλειψη ενός ενημερωτικού βιβλίου για το Μικρό Χωριό. Το κενό ήρθε πριν από λίγο καιρό να αναπληρώσει το βιβλίο της Αιμιλίας Παπαδημητρίου - Κουτσούκη, προέδρου της Αδελφότητας Μικροχωριτών, που παρουσιάστηκε μάλιστα πρόσφατα στην εκδήλωση για τα πενήντα χρόνια δράσης της Αδελφότητας.

Αποτέλεσμα μακροχρόνιας έρευνας και τεκμηρίωσης, γραμμένο με αγάπη, το βιβλίο αυτό της Αιμιλίας Κουτσούκη με τίτλο: «Το Μικρό Χωριό Ευρυτανίας - περιήγηση στο χώρο και στο χρόνο», είναι μια προσφορά στη νεότερη γενιά. Γιατί δε δίνει μόνο πληροφορίες για τις φυσικές ομορφιές, δεν είναι απλά μια περιήγηση στα αξιοθέατα, τα μονοπάτια, τα βουνά και στα μέρη αναψυχής, διατροφής, διαμονής. Είναι μια γνωριμία με την ψυχή, την ιστορία της περιοχής, τις μεγάλες, αλλά και οδυνηρές μέρες που πέρασε, τη συμμετοχή του χωριού σ' όλους τους αγώνες του τόπου μας.

Μεγαλύτερη απ' όλες η προσφορά του στα χρόνια της Αντίστασης.

Η συγγραφέας μας διηγείται τη μάχη του Μικρού Χωριού, μας θυμίζει πως έγραψε η Μικροχωρίτισσα Ναυσικά Φλέγγα - Παπαδάκη τους στίχους του ομώνυμου τραγουδιού, την εκτέλεση από τους Ιταλούς των 13 ομήρων, το μαρτύριο του ιερέα Δημ. Βαστάκη και του ενωμοτάρχη Χαρ. Κατσίμπα, που οι κατακτητές τους έκαψαν ζωντανούς, αφού τους βασάνισαν. Το πόσες φορές Ιταλοί και Γερμανοί έκαψαν το χωριό. Την αγωνία των κατοίκων που έτρεχαν να κρυφτούν στα γύρω βουνά και την απόγνωσή τους όταν έβλεπαν να καίγονται τα σπίτια τους. Μας «ξεναγεί» στο Τυπογραφείο της Εθνικής Αντίστασης, όπου εργάστηκε και ο τότε νεολαίος του χωριού Δημήτρης Κρίκος. Εδώ, διαβάζουμε, «τυπώνονται πολλά έντυπα, όπως ο "Κώδικας Αυτοδιοίκησης και Λαϊκής Δικαιοσύνης", οι εφημερίδες "Ρούμελη" και "Ρουμελιώτισσα", ενώ γίνεται ανατύπωση της εφημερίδας "Ριζοσπάστης" και του εσωκομματικού Δελτίου του ΚΚΕ.

» Στο διάστημα που διεξάγονταν οι εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου της ΠΕΕΑ, τυπώνονταν το Δελτίο Πράξεων και Αποφάσεων της ΠΕΕΑ και διάφορα έντυπα των οργανώσεων. Ενας οργασμός δουλιάς που έμελλε να σταματήσει με τη νέα επιδρομή των Γερμανών τον Αύγουστο του 1944».

Το βιβλίο μάς μιλά ακόμα για τα παιδικά συσσίτια που οργάνωσε η Ναυσικά Φλέγγα - Παπαδάκη το 1942 και έσωσαν τα παιδιά από την πείνα (το παράδειγμα του Μικρού Χωριού ακολουθούν τα γύρω χωριά και αργότερα πολλά άλλα στη Ρούμελη).

Μεγάλη η αιμορραγία του χωριού στον Εμφύλιο: Είκοσι τρία κορίτσια του, διαβάζουμε ανάμεσα σε άλλα, ότι βρέθηκαν στα βουνά με το τουφέκι και από αυτά έντεκα δε γύρισαν ποτέ: Νίκη Γιαννακοπούλου, Αννα Γιούσμπαση, Αφροδίτη Καρατάσιου, Αικατερίνη Μαστρογεωργοπούλου, Χριστίνα Πέτσικα, Ελένη Πιστιόλη, Αντιγόνη Πλάκα, Παρασκευή Πλάκα, Δήμητρα Τζαβέλη, Κούλα Φούκα, Γκόλφω Χασκοπούλου...

Μαθητές και φοιτητές αξίζει να επισκεφτούν το Μουσείο του Μικρού Χωριού και τα μνημεία των πεσόντων. Κι ακόμα τις γειτονικές Κορυσχάδες με το περίφημο σχολείο τους, τη Βίνιανη, τη Δομνίστα απ' όπου ξεκίνησε με τον Αρη Βελουχιώτη η ένοπλη Αντίσταση του ελληνικού λαού.

Το Καρπενήσι και η ευρύτερη περιοχή του δεν είναι μόνο τόπος «Υψηλού Τουρισμού» με «χάι καταλύματα», όπως θέλουν να το παρουσιάσουν. Εδώ χτυπούσε η καρδιά της «Ελεύθερης Ελλάδας»!