Οι ανταποκρίσεις από τη Λευκωσία αναφέρουν ότι οι τουρκοκυπριακές εφημερίδες καλωσόρισαν στα κατεχόμενα την υπουργοποίηση της κυρίας Μπακογιάννη με την επισήμανση: «Ενας νέος Γιώργος στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών»... Δεν ξέρουμε κατά πόσον η κ. Μπακογιάννη μπορεί να θεωρηθεί η συνέχεια του Γιώργου Παπανδρέου στο χειρισμό θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, αλλά δεν πρέπει να διαφεύγει η πολύ προσεκτική στάση του ΠΑΣΟΚ, σε ό,τι αφορά τα σχόλια των στελεχών του, για την παρουσία της κ. Μπακογιάννη στο υπουργείο Εξωτερικών... Ανυπόκριτη, επίσης, είναι η ικανοποίηση των ΗΠΑ για την ανάθεση στην κ. Μπακογιάννη της συγκεκριμένης θέσης. Ικανοποίηση που προέρχεται από τα ίδια κέντρα, τα οποία επί κ. Παπανδρέου δε φείδονταν σε σχόλια του τύπου «Μπράβο Giorgos»...

Οσο για το εσωτερικό της χώρας, δε λείπουν τοποθετήσεις που μιλούν για «στροφή» της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής προς τον Ατλαντικό.

*

Κατ' αρχάς, δε θα πρέπει να δοθεί η λαθεμένη εντύπωση πως μέχρι τώρα, με την παρουσία Μολυβιάτη στο υπουργείο Εξωτερικών, υπήρχε ένα τάχα μου «αντάρτικο» της Ελλάδας απέναντι στις επιθυμίες των ΗΠΑ. Αλλωστε, ήταν ακριβώς αυτή η προηγούμενη περίοδος που ο Μπους ανακήρυξε την Ελλάδα και τον Κ. Καραμανλή «στρατηγικό εταίρο» του στην περιοχή...

Συνεπώς, αν κάτι σηματοδοτεί η παρουσία της κ. Μπακογιάννη στο υπουργείο Εξωτερικών (πέραν των δεδομένων θέσεών της για το «σχέδιο Ανάν» ή ακόμα και τη θέση «είμαστε όλοι Αμερικανοί», όπως είχε διατυπωθεί εκ του πατρός της, τον κ. Μητσοτάκη, μετά την 11η Σεπτέμβρη) είναι ότι παρέχεται η αφορμή, μέσω της υπουργοποίησής της, να γίνει μια γενικότερη συζήτηση για την παρουσία των Αμερικανών στα ελληνικά πολιτικά πράγματα.

*

Αυτός ο αμερικανικός ρόλος θα ήταν λάθος να ταυτιστεί με το πρόσωπο της κ. Μπακογιάννη. Αλλωστε, δεν ήταν αυτή ή το κόμμα της που κυβερνούσαν, όταν η CIA αλώνιζε (επί «17Ν») ή όταν το ΝΑΤΟ παρήλαυνε στους ελληνικούς εθνικούς δρόμους (επί Γιουγκοσλαβίας). Η CIA και οι ΗΠΑ αλωνίζουν (Ολυμπιακοί Αγώνες, Πακιστανοί, υποκλοπές) με ή χωρίς την κ. Μπακογιάννη, είτε με ΝΔ, είτε με ΠΑΣΟΚ.

*

Με άλλα λόγια, ο ρόλος των Αμερικανών αφορά συνολικά στο πολιτικό σύστημα της χώρας και - το κυριότερο - πρόκειται για ένα ρόλο που τον ομολογεί το ίδιο το πολιτικό σύστημα. Κάποιες προφανείς αναφορές θα ήταν εκείνο το «ευχαριστούμε τις ΗΠΑ» του κ. Σημίτη για τα Ιμια, ή η συμφωνία της Μαδρίτης υπό την εποπτεία της κυρίας Ολμπράιτ, ή η εξέλιξη της υπόθεσης των S-300, ή οι διαδοχικές διμερείς συμφωνίες με τις ΗΠΑ για θέματα συνεργασιών (αστυνομική, δικαστική, αντιτρομοκρατική κλπ). Προφανείς, επίσης, οι αναφορές τόσο σε εκείνο το «ανήκομεν εις την Δύσιν» του Κωνσταντίνου Καραμανλή, όπως και στο μεταγενέστερο «πάμε χέρι - χέρι με τον Κλίντον» του Αντρέα Παπανδρέου.

*

Οχι λιγότερη, όμως, αξία, σε σχέση με τα παραπάνω, έχουν εκείνες οι πολιτικές εξελίξεις που προέκυψαν στο παρελθόν στο εσωτερικό των κομμάτων του δικομματισμού, αλλά και ο τρόπος που αυτά τα κόμματα πολιτεύονται, δείχνοντας να ταυτίζουν πολλές φορές την τύχη τους στο εσωτερικό της χώρας με το πώς θα ενισχύσουν την «εικόνα» τους στην Ουάσιγκτον.

Αξίζει εδώ να αναφέρουμε μερικά παραδείγματα: Οταν ο κ. Πάγκαλος αποπέμφθηκε από υπουργός Εξωτερικών για να τον διαδεχτεί ο Γιώργος Παπανδρέου, υποστήριζε ότι «τον έφαγαν οι Αμερικάνοι». Οταν ο Κ. Λαλιώτης αποχώρησε από γραμματέας του ΠΑΣΟΚ και ανέλαβε ο Μ. Χρυσοχοΐδης, φρόντισε να αποδώσει την εξέλιξη στο ότι οι Αμερικάνοι ήθελαν κάποιον πιο «αρεστό» στο συγκεκριμένο πόστο. Πέρα από τα προσωπικά κίνητρα, τέτοιες τοποθετήσεις συνιστούν, αν μη τι άλλο, πλήρη ομολογία του πολιτικού συστήματος για τον επεμβατικό ρόλο των Αμερικανών στην οικοδόμησή του...

Αλλά μήπως δεν είναι άξιο να σημειωθεί ότι παραμονές των εκλογών του 2004, η ΝΔ και ο πρόεδρός της Κ. Καραμανλής έσπευσαν να απευθυνθούν σε αμερικανική εταιρία δημοσίων σχέσεων, με στόχο την προώθηση του πρωθυπουργού στα αμερικανικά ΜΜΕ; Κι όμως, οι εκλογές δε γίνονταν στις ΗΠΑ, αλλά στην Ελλάδα...

*

Θα το επαναλάβουμε: Τα πρόσωπα όντως σηματοδοτούν στην πολιτική προθέσεις, τάσεις, εξελίξεις. Αλλά πέρα από πρόσωπα και ανεξάρτητα από το τι αυτά σηματοδοτούν κάθε φορά, η πολιτική είναι αυτή που, τελικά, βρίσκει πάντα εκείνα τα πρόσωπα που την εξυπηρετούν. Υπ' αυτή την έννοια, σε σχέση με τους Αμερικάνους και στο ερώτημα ποια πολιτική εξυπηρετεί την Ελλάδα και το λαό της, φαίνεται ότι μερικά λόγια διατηρούν την αξία τους:

«Εκείνο που πιστεύω στην πολιτική είναι να πολεμήσει ο ελληνικός λαός να αντισταθεί στο ξεπούλημα που του κάνουνε διάφοροι και να πετάξει όξω από την Ελλάδα τους Αμερικάνους. Αυτό είναι για το παρόν το μέγα μήνυμα. Αυτό το μέγα χρέος του ελληνικού λαού».

Λόγια του Γιάννη Σκαρίμπα, ειπωμένα εδώ και σχεδόν τριάντα χρόνια...