Ποικίλες είναι οι αντιδράσεις στο έδαφος της πρώην ΕΣΣΔ, αμέσως μετά την Ανακοίνωση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΣΣΕ) για την καταδίκη των κομμουνιστικών καθεστώτων. Τα αστικά ΜΜΕ υπερτονίζουν το γεγονός της έγκρισης της αντικομμουνιστικής ανακοίνωσης, αποσιωπώντας συχνά το ότι οι αντικομμουνιστικές «συστάσεις» δε συγκέντρωσαν τον απαραίτητο αριθμό ψήφων και δεν πέρασαν. Τη φωνή τους ενάντια στην ανακοίνωση, αλλά και ενάντια στο βρώμικο ρόλο που παίζει η ΚΣΣΕ, συνεχίζουν να υψώνουν διάφοροι άνθρωποι κι οργανώσεις. Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Regnum δημοσιεύει ένα μακροσκελές άρθρο του Βίκτωρ Ολζιτς από τη Λιθουανία. Από το ύφος του άρθρου, γίνεται φανερό πως ο άνθρωπος αυτός, που υπερασπίζεται το σοβιετικό σύστημα, δεν είναι κομμουνιστής. Μέσα σε αυτό υπάρχουν και τα εξής στοιχεία που αξίζουν την προσοχή μας:

«Σύμφωνα με δημοσκόπηση που έγινε μετά από παραγγελία του "Ινστιτούτου της κοινωνίας των πολιτών" στην εταιρία "Baltijos tyrimai" ("Βαλτικές έρευνες"), ζητήθηκε από τους Λιθουανούς να βαθμολογήσουν το πρώην κομμουνιστικό σύστημα με το δεκάβαθμο σύστημα, όπου το 1 σημαίνει "πολύ χάλια" και το 10 "πολύ καλώς". Το 32% απάντησε ότι βαθμολογεί το κομμουνιστικό σύστημα από 7 και πάνω, δηλαδή "καλώς" και "πολύ καλώς". Αν εδώ προσθέσουμε και το 22% των Λιθουανών που βαθμολόγησαν το σοβιετικό σύστημα με "μέσο βαθμό" (5-6), τότε έχουμε ένα 54%. Από "κακό" έως "πολύ κακό" βαθμολόγησαν το κομμουνιστικό σύστημα το 31%, ενώ ένα 15% δεν είχε άποψη για το ζήτημα. Κι αυτό συμβαίνει στη Λιθουανία, όπου το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι παράνομο και εδώ και 15 χρόνια διεξάγεται επίσημη κριτική στον κομμουνισμό, στους κομμουνιστές και στο "κομμουνιστικό καθεστώς".

Τι συμβαίνει; Γίνεται φανερό πως ο λόγος βρίσκεται σε κάποιες κοινωνικές πλευρές της ζωής, στη συνολικότερη κοινωνική ατμόσφαιρα, στην ασφάλεια (βλέπε επίπεδο εγκληματικότητας), αλλά και σε δεκάδες κι εκατοντάδες πράγματα, που κουβαλάν στη μνήμη τους οι εκπρόσωποι των μεσαίων και μεγαλύτερων γενιών και τα οποία δεν μπορούν να τα βρουν στο καπιταλιστικό σύστημα της σύγχρονης φιλελεύθερης Λιθουανίας.

Αλλά γιατί πρέπει να θεωρούν τους ανθρώπους βλάκες και να προσπαθούν να τους πείσουν πως: "Να, ξέρετε, μην πιστεύετε τον εαυτό σας, ότι τότε ήταν καλά. Να, ακόμη και η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης αποφάνθηκε πως επί του "κομμουνιστικού καθεστώτος" κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο, αλλά εσείς βέβαια αυτό δεν το καταλαβαίνετε. Δεν καταλαβαίνετε το πόσο άσχημα ζούσατε τότε και το πόσο καλά τώρα". Δηλαδή, σύμφωνα με την αντίληψη αυτή, "εκείνα τα χρόνια, εσείς έπρεπε μόνο να υποφέρετε, να υποφέρετε και πάλι να υποφέρετε. Και τίποτα άλλο δεν μπορούσε να υπάρξει. Κι αν τυχόν πείτε πως τότε ζούσατε ευτυχισμένα, τότε καταργείτε την απόφαση της ολοκληρωτικής καταδίκης των "κομμουνιστικών καθεστώτων". Τι άλλο από παραλογισμός είναι αυτό;», αναρωτιέται ο Βίκτωρ Ολζιτς και προσθέτει: «Θέλουν να υποχρεώσουν τον άνθρωπο να παραιτηθεί από την αλήθεια των συναισθημάτων του. Από ένα μεγάλο μέρος της ζωής του. Οπως, όμως, δείχνει η δημοσκόπηση, είναι ιδιαίτερα σύνθετο το να αφαιρέσουν τη ζωντανή μνήμη από τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι δε στριμώχνονται σε ιδεολογικά σχήματα που προσπαθούν να τους επιβάλουν».