Είναι γνωστό ότι εδώ και χρόνια με τη χρήση στατιστικών δεικτών διάφοροι κρατικοί οργανισμοί και διεθνείς υπηρεσίες εμφανίζουν κατά το δοκούν την εικόνα που θέλουν πάνω σε διάφορα ζητήματα κατασκευάζοντας μια εικονική πραγματικότητα, που δεν έχει την παραμικρή σχέση με ό,τι συμβαίνει. Μέχρι σήμερα, η χρήση της «ψευδο»στατιστικής εφαρμοζόταν στα οικονομικά μεγέθη. Χώρες με υψηλά ποσοστά ανεργίας, υπερχρεωμένες, η φτώχεια να αγκαλιάζει μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, με ανύπαρκτη υγειονομική περίθαλψη και κοινωνικές παροχές παρουσιάζονται με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και αξιοζήλευτο κατά κεφαλήν εισόδημα. Κάτι σαν επίγειοι παράδεισοι. Μόνο που οι παράδεισοι αυτοί αφορούν στις εκάστοτε ελίτ και ουδεμία σχέση δεν έχουν με τους εργαζόμενους, οι οποίοι απλώς φέρουν την ετικέτα του κατοίκου της «αναπτυγμένης» χώρας.

Η μέθοδος αυτή έχει εμφανιστεί το τελευταίο διάστημα και στα του περιβάλλοντος. Κατασκευάζονται δείκτες, αξιολογούνται ανάλογα με το τι ακριβώς επιθυμούν οι πελάτες που παραγγέλλουν την έρευνα και μετά δημοσιοποιούνται. Βασική στόχευση η επίδειξη «ενδιαφέροντος» για το περιβάλλον και το μήνυμα της μέριμνας για τον πλανήτη. Αφορμή για τις παραπάνω παρατηρήσεις αποτέλεσε η κοινοποίηση «πιλοτικής μελέτης» των πανεπιστημίων του Γέιλ και της Κολούμπια των ΗΠΑ, για το βαθμό σύγκλισης μιας σειράς χωρών, με στόχους που έχουν τεθεί για την προστασία του περιβάλλοντος.

Υδάτινοι πόροι, όζον, βιώσιμη αλιεία και εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι ορισμένες από τις πλευρές της προσέγγισης των ασκούμενων περιβαλλοντικών πολιτικών από 133 χώρες. Την πρώτη εξάδα καταλαμβάνουν η Νέα Ζηλανδία και πέντε Σκανδιναβικές χώρες, γεγονός αναμενόμενο. Είναι αλήθεια ότι στις χώρες αυτές η περιβαλλοντική πολιτική είναι περισσότερο πλήρης και ιδιαίτερα αυστηρή, από τη δεκαετία του εβδομήντα, και η περιβαλλοντική συνείδηση των πολιτών και των κινημάτων ιδιαίτερα έντονη. Τα ερωτηματικά ξεκινούν από κει και μετά, γιατί έχει αποδειχθεί ότι μια αλήθεια μπορεί να καλύψει πολλά ψέματα. Ας δούμε δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Οι ΗΠΑ κατατάσσονται στην 28η θέση! Η πρώτη χώρα ρυπαντής, που ευθύνεται για το 25% των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, με παράνομες ταφές των πυρηνικών της αποβλήτων, όταν δεν τα «εξάγει» στις φτωχές χώρες του Νότου (βλ. περίπτωση Σουδάν), που ηγείται στην καλλιέργεια των μεταλλαγμένων, με την αποθέωση της κατάχρησης των αγροχημικών, που εκτός από τα δηλητηριασμένα αγροτικά προϊόντα έχουν ρυπάνει τους υπόγειους υδάτινους πόρους σε πολλές περιοχές, με έντονα φαινόμενα ερημοποίησης των εδαφών της από τις εντατικές καλλιέργειες, με άντληση πετρελαίου στην Αλάσκα και την καταστροφή παρθένων εδαφών και την εξαφάνιση της πανίδας, μια χώρα αυτοκινητοπροσανατολισμένη και με πολιτικές που καταστρέφουν το περιβάλλον άλλων χωρών, που αρνείται να υπογράψει την ούτως ή άλλως ανεπαρκή συμφωνία του Κιότο, που διαθέτει και χρησιμοποιεί το δολοφονικό της πυρηνικό οπλοστάσιο, που εισβάλλει και καταστρέφει το περιβάλλον άλλων χωρών με βιολογικά και χημικά όπλα, μόλις στην 28η θέση...

Αλήθεια, χρειάζονται ειδικές γνώσεις της στατιστικής και της περιβαλλοντικής επιστήμης, για να αντιληφθούμε ότι δικαιωματικά της αξίζει η τελευταία θέση; Δεύτερο παράδειγμα, η χώρα μας που εμφανίζεται στη 19η θέση! Κάτι σαν περιβαλλοντικός παράδεισος, δηλαδή... Από καιρό έχουμε ξεπεράσει το όριο των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα. Το πράσινο στις πόλεις είναι είδος άγνωστο. Η επικράτηση του μπετόν είναι ολοκληρωτική. Το νέφος πάνω από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις βρίσκεται συχνά - πυκνά πάνω από τα όρια. Παντού είναι «φυτρωμένες» ανεξέλεγκτες χωματερές. Η ποιότητα των υδάτων πάει από το κακό στο χειρότερο. Η διαχείριση των αστικών και των βιομηχανικών αποβλήτων είναι ανύπαρκτη και οι βιολογικοί καθαρισμοί αποτελούν ανέκδοτο. Η ερημοποίηση απειλεί τις πιο εύφορες περιοχές. Παραλίες και δασικά φιλέτα παραδίδονται για οικόπεδα στους εκλεκτούς του συστήματος και τους ξενοδόχους. Προστατευόμενες - θεωρητικά - περιοχές λεηλατούνται χωρίς να ιδρώνει το αυτί κανενός. Κι όμως κατέχουμε την 19η θέση. Αντε να μπούμε στην πρώτη πεντάδα, μαζί με τις ΗΠΑ, για να 'χει να περηφανεύεται η παρούσα και οι προηγούμενες ηγεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ που έκαναν και κάνουν ό,τι μπορούν για τον αφανισμό του περιβάλλοντος. Και το δούλεμα συνεχίζεται...