Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται αυτή την περίοδο η συζήτηση για την «αρχιτεκτονική» της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο μέλλον. Στις προτάσεις του υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας, Γιόσκα Φίσερ, για την «ομοσπονδιοποίηση» της ΕΕ, απάντησε προχτές ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ιμπέρ Βεντρίν, με άρθρο του στην εφημερίδα «Μοντ», ενώ στη συζήτηση παρενέβησαν οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας Τόνι Μπλερ και της Ισπανίας Χοσέ Μαρία Αθνάρ με κοινό άρθρο τους στην εφημερίδα «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». Κοινός παρονομαστής όλων των προτάσεων είναι η αναγκαιότητα δημιουργίας ενός «σκληρού πυρήνα» στην ΕΕ. Οι διαφοροποιήσεις εμφανίζονται στο ποια κράτη θα συμμετέχουν σ' αυτόν και ο χαρακτήρας της «ομοσπονδιοποίησης».

Η κυβέρνηση της Γερμανίας προωθεί την πρόταση για την ομοσπονδιακή Ευρωπαϊκή Ενωση με μια «κυβέρνηση», έναν πρόεδρο και ένα ομοσπονδιακό ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που θα εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία απ' τους πολίτες των κρατών-μελών. Η πρόταση οδηγεί στην εκχώρηση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών-μελών στα ομοσπονδιακά όργανα. Οσον αφορά στο ποιοι θα συμμετέχουν στο «σκληρό πυρήνα», η γερμανική πρόταση περιλαμβάνει κατ' αρχήν τα ιδρυτικά κράτη της ΕΟΚ (Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ολλανδία).

Η κυβέρνηση της Γαλλίας, που αντιμετωπίζει με επιφυλάξεις τις γερμανικές ηγεμονικές διαθέσεις, αποκρούει την «πρόταση Φίσερ». Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ιμπέρ Βεντρίν, προτείνει με το άρθρο του στη «Μοντ» την «ομοσπονδία των εθνικά κυρίαρχων κρατών», τη διατήρηση δηλαδή των σημερινών χαρακτηριστικών της ΕΕ, και την προώθηση ορισμένων κρίσιμων θεσμικών μεταρρυθμίσεων, όπως η κατάργηση του «βέτο», η επέκταση της αρχής της ειδικής πλειοψηφίας για όλα τα θέματα, η μείωση του αριθμού των μελών της Κομισιόν, η επαναστάθμιση των ψήφων με βάση το πληθυσμιακό μέγεθος της κάθε χώρας-μέλους και η αρχή της «ενισχυμένης συνεργασίας». Η υλοποίηση αυτών των αλλαγών οδηγεί μοιραία στη δημιουργία μιας ΕΕ «δύο ταχυτήτων». Η γαλλική πρόταση για το «σκληρό πυρήνα» περιλαμβάνει επιπλέον την Ισπανία και την Ιταλία.

Στο κοινό άρθρο τους στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας και της Ισπανίας αποδέχονται ως γενική αρχή τη δημιουργία ενός «διευθυντηρίου», αλλά με πιο χαλαρή μορφή. Οι Μπλερ και Αθνάρ εκφράζουν την ικανοποίησή τους για την πορεία της ΟΝΕ και του ΕΥΡΩ, τονίζουν τις επιφυλάξεις τους για την «πρόταση Φίσερ» και υποστηρίζουν: «Ορισμένοι από εμάς μπορεί να επιθυμούν να προχωρήσουν λίγο πιο πέρα, λίγο ταχύτερα, αλλά όλοι πρέπει να σεβαστούν τους κανόνες και τις διαδικασίες της (Ευρωπαϊκής) Ενωσης».