ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).-

Η Τουρκία αναμένεται να θέσει σήμερα στη ΝΑΤΟική Σύνοδο Υπουργών Αμυνας το αίτημα της πλήρους συμμετοχής στην «Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Ασφάλεια και την Αμυνα» (ΚΕΠΑΑ), η οποία έχει δρομολογηθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση από τις αρχές του χρόνου και αφορά δέκα κράτη - μέλη της Δυτικοευρωπαϊκής Ενωσης (ΔΕΕ), μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα. Πρόκειται για πάγια τουρκική απαίτηση η οποία προσπαθεί να παρακάμψει το ζήτημα ότι η Τουρκία δεν είναι μέλος της ΕΕ και πλήρες μέλος της ΔΕΕ και στηρίζεται στον ισχυρισμό της «ιστορικής προσφοράς» της Αγκυρας στο ΝΑΤΟ και την «ευρωπαϊκή ασφάλεια».

Το ζήτημα της ΚΕΠΑΑ αποτελεί και βασικό θέμα της ημερήσιας διάταξης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Φέιρα (19-20 Ιούνη). Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές των Βρυξελλών, η Αγκυρα απέστειλε στις 31 Μάη επιστολές προς τους δέκα πρέσβεις των κρατών - μελών της Δυτικοευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία από τις αρχές του χρόνου έχει αρχίσει τη «μετεξέλιξή» της στην ΚΕΠΑΑ, στα πλαίσια της στρατιωτικοποίησης της ΕΕ, που τελεί υπό την απόλυτη εξουσία του διορισμένου στρατοκράτη Ισπανού Χ. Σολάνα, πρώην γγ του ΝΑΤΟ.

Ο ίδιος ο Χ. Σολάνα ενημερώθηκε περί αυτού στην πρόσφατη επίσκεψή του, αρχές του Ιούνη, στην Αγκυρα. Η Τουρκία είχε καθεστώς συνδεδεμένου μέλους στη ΔΕΕ, αλλά σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ελσίνκι (Δεκέμβρης 1999) για τη «μετεξέλιξη» της ΔΕΕ, στο νέο καθεστώς η Τουρκία θα μπορεί να λαμβάνει μέρος στις «δράσεις» ΚΕΠΑΑ και «όλα τα κράτη που δεσμεύονται για συμμετοχή σε επιχειρήσεις υπό την ηγεσία της ΕΕ θα έχουν, κατά την τρέχουσα διεξαγωγή της επιχείρησης τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τα συμμετέχοντα κράτη - μέλη της ΕΕ», αλλά δε θα έχει δικαίωμα ψήφου στη διαδικασία λήψης απόφασης για την επιχείρηση, η οποία θα λαμβάνεται μόνο από τα κράτη - μέλη της ΕΕ και το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας.

Η «μετεξέλιξη» της ΔΕΕ και η δημιουργία της ΚΕΠΑΑ τελεί υπό τις εντολές της ΝΑΤΟικής συνόδου κορυφής στην Ουάσιγκτον (Απρίλης 1999) και η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ αλλά όχι της ΕΕ, πιέζει στην Ατλαντική Συμμαχία για να κερδίσει «ιδιαίτερο καθεστώς» και σε σχέση με τις ενδοευρωπαϊκές εξελίξεις. Το ζήτημα της ΚΕΠΑΑ αφορά επίσης και πέντε ευρωπαϊκά κράτη - μέλη της ΕΕ που δεν είναι μέλη της ΔΕΕ, αλλά και τα πέντε ευρωπαϊκά κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ που δεν είναι μέλη της ΕΕ. Μόνο όμως η Αγκυρα, για ευνόητους λόγους έχει ανακινήσει τόσο πολύ το ζήτημα και πιέζει για «ειδική» διευθέτηση. Το ζήτημα αφορά, βέβαια, μόνο τις «στρατιωτικές και μη επιχειρήσεις για τη διαχείριση κρίσεων» που θα αναλαμβάνονται μισθοφορικά «υπό την ηγεσία της ΕΕ» και την υψηλή εποπτεία ΗΠΑ/ΝΑΤΟ και όχι τις επεμβάσεις του ΝΑΤΟ «στο σύνολό τους».

Σύμφωνα με τουρκικές διπλωματικές πηγές του ΝΑΤΟ, κατά τη σημερινή συνεδρίαση της ΝΑΤΟικής Συνόδου, ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Σ. Τσακμάκογλου θα θέσει και πάλι το ζήτημα «ισότιμης συμμετοχής» της Τουρκίας στη «μετεξέλιξη» της ΔΕΕ, επικαλούμενος «διακριτική μεταχείριση». Το ζήτημα είχε τεθεί και στην προηγούμενη ΝΑΤΟική Σύνοδο (Δεκέμβρης 1999) οπότε είχε και την υποστήριξη των ΗΠΑ. Στη Φέιρα το ζήτημα θα απασχολήσει έντονα τους 15 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ και σύμφωνα με την εντολή του Ελσίνκι «θα πρέπει να συμφωνηθούν αρχές συνεργασίας με εξωκοινοτικές ευρωπαϊκές χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ και άλλους Ευρωπαίους εταίρους κατά τη στρατιωτική διαχείριση κρίσεων υπό την ηγεσία της ΕΕ, ανεξάρτητα από την αυτονομία λήψης αποφάσεων της Ενωσης».