Eurokinissi

Ουκρανία: Το «πορτοκαλί» που άνοιξε την όρεξη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ

Νέα κατεύθυνση, λοιπόν; Εγκατέλειψαν οι ΗΠΑ το διαβόητο δόγμα τους περί προληπτικών πολέμων; Προφανώς, όχι.

Εντούτοις, το νέο δόγμα που διέπει την αμερικανική εξωτερική είναι πιο σύνθετο. Κινείται σε δύο βασικούς άξονες, με κοινό στοιχείο των δύο την «πρόληψη».

Το Πεντάγωνο σε κυβέρνηση Ρεπουμπλικανών είναι, παραδοσιακά, το πρώτο βιολί στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, εν αντιθέσει με τους Δημοκρατικούς όπου το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει τον πρώτο λόγο. Ετσι, η παραμονή του Ντόναλντ Ράμσφελντ στην κεφαλή του Πενταγώνου για δεύτερη θητεία σήμανε και την ισχυροποίηση του δόγματος «προληπτικής δράσης».

Μάλιστα, το νέο πρόσταγμά του διατάσσει την αναδιαμόρφωση του αμερικανικού στρατεύματος, ώστε να ενισχυθεί και να προωθηθεί η ικανότητα «προληπτικής δράσης», για να προλαμβάνει τυχόν επιθετικές ενέργειες, και να υπηρετήσει επιτυχώς το διευρυμένο σκοπό της αναβάθμισης της αμερικανικής επιρροής παγκοσμίως. Από την άλλη πλευρά, η Κοντολίζα Ράις, που εποφθαλμιούσε τη θέση του υπουργού Αμυνας και μόνον αυτή, τελικά, «συμβιβάστηκε» με τη θέση της υπουργού Εξωτερικών. Ουδείς μπορεί κατά διάνοια να ισχυριστεί ότι πρόκειται για συμβιβασμό.

Παραδόξως(;) το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει πλέον ισάξιο λόγο στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, αφού η αναδιαμόρφωση του στρατεύματος και η διεύρυνση της δράσης του σε μυστικές επιχειρήσεις με μικρές ευέλικτες ειδικές επιχειρησιακές μονάδες απαιτεί και την «προληπτική ανοικοδόμηση χωρών», που ακόμη δεν έχουν ...αποδομηθεί στην πορεία προς τη «δημοκρατία και την ελευθερία».

Στόχος, δηλαδή, αυτού του σχεδίου είναι η εφαρμογή εκ των προτέρων, και προληπτικώς, πολύπλοκων προγραμμάτων πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης χωρών που βρίσκονται σε περιόδους κοινωνικών εντάσεων ή εξεγέρσεων, οικονομικών δυσχερειών και πολιτικών κρίσεων. Με τον τρόπο αυτό, υπό το σκεπτικό του Λευκού Οίκου, προλαμβάνεται η δημιουργία νέων απειλών κατά της αμερικανικής και διεθνούς ασφάλειας.

Και το ρόλο αυτό έχει αναλάβει το Γραφείο Ανοικοδόμησης και Σταθεροποίησης (S/CRS), που εγκρίθηκε από το Κογκρέσο στα τέλη του Ιούλη του 2004 επί ημερών του Κόλιν Πάουελ, του ίδιου που είχε επιφορτιστεί να σχηματίσει και το ειδικό γραφείο «Αρωγής για τη μετάβαση στη Δημοκρατία της Κούβας»! Σ' αυτό συμμετέχουν στελέχη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, της USAID, της κεφαλής του Πενταγώνου, της CΙΑ, των Ενόπλων Δυνάμεων και του υπουργείου Οικονομικών, ενώ στην κεφαλή του βρίσκεται ένας διπλωμάτης καριέρας και πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία, ο Κάρλος Πασκουάλ.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις της Ράις, διεκπεραιώνει τη «μεταμορφωτική διπλωματία» των ΗΠΑ, τη διπλωματία που με βαθμιαίες μεταβολές παράγει καθεστώτα «δημοκρατίας και οικονομίας της αγοράς». Ηδη, το S/CRS, με τη βοήθεια της CIA και του υπουργείου Οικονομικών, έχει συντάξει προς το παρόν μια «λίστα παρατήρησης» και μια άλλη «λίστα υψηλού κινδύνου» για 25 χώρες, τα ονόματα των οποίων ακόμη δεν έχουν διαρρεύσει στη δημοσιότητα.

Κατά τον Πασκουάλ, το γραφείο έχει τη δυνατότητα να συντονίζει τρεις πλήρεις επιχειρήσεις ανοικοδόμησης σε διαφορετικές χώρες «ταυτοχρόνως», με κάθε μία από αυτές να έχει διάρκεια «από πέντε έως επτά χρόνια», ενώ σε δηλώσεις του στο CSIS πρόσθεσε πολύ χαρακτηριστικά ότι προωθούνται ριζικές αλλαγές «στην καρδιά του κοινωνικού ιστού μιας χώρας». Ετσι, βασικός στόχος του S/CRS δεν είναι η ανοικοδόμηση ενός παλαιού κράτους, αλλά η δημιουργία «δημοκρατικών και προσανατολισμένων στην ελεύθερη αγορά κρατών», αφού καμιά φορά ανοικοδόμηση σημαίνει ...να «διαλύσεις το παλαιό»...

Κατά την εφημερίδα «Christian Science Monitor», η υπόθεση είναι σοβαρή, μια και διαπιστώνεται ότι, με τη σύσταση του S/CRS, «κάτι νέο γεννιέται στην πολιτική σκέψη στις ΗΠΑ», που περιλαμβάνει και την αντίληψη της «μεθοδευμένης εθνογένεσης».

Φυσικά, το ότι δεν έχει διαρρεύσει δε σημαίνει ότι τα σχέδια δεν έχουν τεθεί σε εφαρμογή. Μήπως όλες αυτές οι επαναστάσεις, πορτοκαλί ή της τουλίπας ή των ρόδων, είναι τυχαίες τάχα; Κατά τη Ναόμι Κλάιν (σε σχετικό άρθρο της, στο περιοδικό The Nation), ήδη έχει γίνει η «προ-υπογραφή» συμβολαίων για ανάληψη εργασιών ανοικοδόμησης μεταξύ ιδιωτικών εταιριών και κυβερνήσεων, ώστε να επιταχυνθεί κατά 3-6 μήνες η γραφειοκρατική δουλιά της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης, χωρίς ακόμη να έχει εκδηλωθεί πόλεμος. Στο προληπτικό «φαγοπότι» συμμετέχουν «ιδιωτικές επιχειρήσεις, μεγα-Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και μέλη δεξαμενών σκέψης».