Στην τσέπη του δημότη βλέπουν και οι νομάρχες, μετά τους δημάρχους - τουλάχιστον στη συντριπτική τους πλειοψηφία -, τη «λύση» στην οικονομική ανέχεια του θεσμού. Στη διάρκεια του 10ου τακτικού Συνεδρίου της Ενωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (ΕΝΑΕ), οι εργασίες του οποίου ξεκίνησαν χτες στην Αθήνα, η πρόεδρός της, Φ. Γεννηματά, εισηγήθηκε την εκχώρηση φορολογικής εξουσίας στις νομαρχίες, δηλαδή τη δυνατότητα να επιβάλλουν και να διαχειρίζονται φόρους.

Η σχετική πρόταση αποδυναμώνει τη δήθεν προσπάθεια διεκδίκησης χρημάτων, στο πλαίσιο της οποίας έγινε και η χτεσινή συνάντηση - πριν την έναρξη του συνεδρίου - ανάμεσα στην προσκείμενη σε ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ ηγεσία της Ενωσης και στον υπουργό Οικονομίας, Γ. Αλογοσκούφη. Η μόνη δέσμευση που απέσπασαν οι νομάρχες αφορά στην ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου νομοσχεδίου για τα οικονομικά, σύμφωνα με το οποίο η κρατική επιχορήγηση που λαμβάνουν μέσω των ΚΑΠ οι νομαρχίες θα διατίθεται αποκλειστικά για λειτουργικές δαπάνες και επενδυτικές δραστηριότητες και όχι και για τα προνοιακά επιδόματα, όπως συμβαίνει μέχρι και σήμερα. Ετσι, ο νόμος θα ισχύσει από 1η του Ιούλη 2005 και όχι από 1η του Γενάρη 2006, όπως προβλεπόταν.

Μετέωρα μένουν στο μεταξύ ζητήματα που έχουν να κάνουν με την έλλειψη χρημάτων για τη μεταφορά μαθητών, τη σχολική στέγη και άλλες υπηρεσίες, την παρακράτηση πόρων του θεσμού, την αδυναμία των νομαρχιών να πληρώσουν τα προνοιακά επιδόματα. Η ομιλία του αρμόδιου υπουργού Εσωτερικών, Πρ. Παυλόπουλου, δεν είχε τίποτα το καινούριο να προσφέρει, απλά υπερθεμάτισε υπέρ επιμέρους κυβερνητικών επιλογών - όπως ανασύσταση νομαρχιακών επιτροπών, διορισμό επιπλέον αντινομαρχών ή ρυθμίσεις χρεών. Ο δε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπανδρέου, για μια ακόμη φορά, εστίασε στη σημασία των θεσμών γενικά της Αυτοδιοίκησης σε σχέση με τις εξελίξεις στην ΕΕ.

Οι εργασίες του συνεδρίου συνεχίζονται σήμερα και αύριο.

Την επισήμανση πως η ΝΑ έχει μετατραπεί σε μοχλό προώθησης της αντιλαϊκής πολιτικής έκανε ο Σπύρος Χαλβατζής, χαιρετίζοντας το συνέδριο εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ.

Αναφερόμενος στην οικονομική καχεξία που αντιμετωπίζει ο θεσμός, ο Σπ. Χαλβατζής υπογράμμισε ότι οι νομαρχίες επιχορηγούνται με το εξευτελιστικό ποσοστό του 6 τοις χιλίοις από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ την ίδια ώρα οι παρακράτηση των πόρων που δικαιούνται φτάνει στο σύνολό τους τα 255 εκατομμύρια ευρώ. «Ομως, το βασικό - σημείωσε ο Σπ. Χαλβατζής - είναι ότι λείπουν χρήματα από το πρόγραμμα σχολικής στέγης, από τις δαπάνες μεταφοράς μαθητών, από την αποκατάσταση υποδομών που καταστράφηκαν από καιρικά φαινόμενα, κλπ. Δηλαδή, λείπουν κυρίως από βασικές κοινωνικές υπηρεσίες και αυτό είναι το κύριο, γιατί δείχνει τις επιλογές και τις προτεραιότητες. Λείπουν χρήματα και δε γίνονται δεκτές προτάσεις για να προσλάβουν οι ΝΑ το απαραίτητο προσωπικό. Αποτέλεσμα είναι να λειτουργεί με το μισό περίπου προσωπικό και με κάθε είδους εργασιακή σχέση. Ο τεχνολογικός εξοπλισμός είναι ελάχιστος».

«Η ΝΑ σήμερα δεν μπορεί να λειτουργήσει ούτε σαν ένας εύρυθμος έστω και διοικητικός μηχανισμός», συνέχισε ο Σπ. Χαλβατζής. Και συμπλήρωσε: «Βρίσκεται στη σκιά της κεντρικής εξουσίας. Λειτουργεί με το εντέλλεσθε. Οι προϋπολογισμοί της είναι τυπικό χαρτί που όχι μόνο το περιεχόμενο αλλά και η μορφή τους είναι προκαθορισμένη. Οι παρεκκλίσεις απαγορεύονται, άλλως επιστρέφονται. Απέχει πολύ από το να είναι Αυτοδιοίκηση. Με ρυθμίσεις που προωθήθηκαν ειδικά την τελευταία δεκαετία, έκαναν την Αυτοδιοίκηση μέσο και μοχλό προώθησης της αντιλαϊκής πολιτικής. Μηχανισμό που βοηθά την ενσωμάτωση των εργαζομένων στο σύστημα. Να γιατί υπάρχει ο επικυρίαρχος περιφερειάρχης. Γι' αυτό η ΝΑ μένει ένας απλός διοικητικός μηχανισμός. Ετσι μπορεί να εξηγηθεί γιατί απλά γνωμοδοτείτε. Γιατί έχετε λειψό προσωπικό και μέσα. Και με αυτά που έχει η ΝΑ μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες του κεφαλαίου. Δε χρειάζεται παραπάνω».

Αλλωστε - εξήγησε ο Σπ. Χαλβατζής - η πολιτική είναι δεδομένη. Η ανταποδοτικότητα σε κάθε υπηρεσία, η πρόσθετη φορολογία. Ζητάνε να δώσετε στο κεφάλαιο τις αρμοδιότητές σας, τη διαχείρισή τους. Βασικό κριτήριο για έργα και επιλογές είναι η λεγόμενη σύμπραξη με ιδιώτες. Μην περιμένετε να έχουμε ισόμετρη ανάπτυξη όσο εναποθέτουμε τις ελπίδες μας στο κεφάλαιο. Η ανισόμετρη ανάπτυξη είναι σύμφυτη με το σύστημα. Το κεφάλαιο πηγαίνει εκεί που το συμφέρει και όσο το συμφέρει».

Καταλήγοντας ο Σπ. Χαλβατζής υπογράμμισε: «Απαιτείται μια άλλη πολιτική για να μπορέσει η ΝΑ να ξεφύγει από την οικονομική λειτουργική μιζέρια, να μπορέσει να παίξει έναν άλλο ρόλο σε μια ανάπτυξη προς όφελος των εργαζομένων. Η αντίσταση, η άρνηση του ρόλου που της έχει ανατεθεί, του απλού διοικητικού μηχανισμού, η κατάκτηση θεσμών συμμετοχής, της ισότιμης αντιπροσώπευσης με την εφαρμογή της απλής αναλογικής, αποτελούν βασικά στοιχεία για την κατάκτηση του ουσιαστικού ρόλου της ΝΑ».