Περισσότερη κατάρτιση, λιγότερη εκπαίδευση από νωρίς και διά βίου είναι το βασικό ζητούμενο στη συνάντηση των υπουργών Παιδείας της ΕΕ, που έγινε στο Μάαστριχτ. Οι υπουργοί, συζητώντας για τη συμβολή τους στην αντεργατική στρατηγική της Λισαβόνας, αποφάσισαν ήδη τη δημιουργία «ευρωδιαβατηρίου», όπου θα καταγράφονται οι δεξιότητες των «απασχολήσιμων», αλλά και στροφή στην κατάρτιση ομάδων πληθυσμού που «κινδυνεύουν από αποκλεισμό από την αγορά εργασίας», ανάμεσα στους οποίους και όσοι εγκαταλείπουν την υποχρεωτική εκπαίδευση. Μια ανοιχτή δηλαδή ομολογία υποκατάστασης ακόμα και της υποχρεωτικής εκπαίδευσης από κατάρτιση.

Το τι σημαίνει υποκατάσταση της εκπαίδευσης από την κατάρτιση και ποια είναι τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής, έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται. Είναι η μοίρα που επιφυλάσσουν για τα παιδιά της εργατικής τάξης, η εργασιακή ανασφάλεια και η ανεργία. Που διατυπώνεται από την ΕΕ και επαναλαμβάνεται από τους ντόπιους υποστηρικτές με την κυνική ομολογία ότι ο Ευρωπαίος πολίτης θα αλλάξει τέσσερις-πέντε φορές επάγγελμα στη διάρκεια του εργασιακού του βίου, προεξοφλώντας δηλαδή την εναλλαγή διαστημάτων εργασίας χωρίς δικαιώματα και ανεργίας κατά τα οποία ο καθένας θα πρέπει να αναζητήσει φτηνές επανακαταρτίσεις προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανάγκες που εκείνη τη στιγμή θα έχει η αγορά. Ουσιαστικά, δε μιλάμε για ολόπλευρη μόρφωση αλλά για εκγύμναση σε συγκεκριμένες δεξιότητες ώστε να αναπαράγεται διαρκώς ένα αναλώσιμο εργατικό δυναμικό.

Αυτό το μέλλον δεν είναι η απάντηση στις πραγματικές σύγχρονες ανάγκες του λαού και της νεολαίας. Τα ιδεολογήματα περί «κοινωνικής συνοχής», «ομάδων οι οποίες κινδυνεύουν από κοινωνικό αποκλεισμό», που δήθεν αντιμετωπίζει η στροφή προς την κατάρτιση, είναι το καμουφλάζ για να δημιουργηθεί η μεγάλη δεξαμενή των απασχολήσιμων. Αλλωστε, δεν κρύβουν ότι οι αλλαγές αυτές και η ενίσχυση της επαγγελματικής κατάρτισης εντάσσονται στη στρατηγική της Λισαβόνας, για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας του μεγάλου κεφαλαίου, που σημαίνει φτηνούς εργαζόμενους με μερική και προσωρινή δουλιά, παραμονή των πιο ηλικιωμένων στην εργασία με νομικά και οικονομικά κίνητρα, ιδιωτικοποιήσεις σε Υγεία, Παιδεία, έρευνα, κ.α.

Οι πραγματικές ανάγκες του λαού βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με μια τέτοια πορεία και η αντίσταση είναι μονόδρομος. Οι αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις που προωθούνται στην Παιδεία έχουν στόχο την ικανοποίηση των αναγκών της αγοράς με την ανάπτυξη των δεξιοτήτων σε βάρος μιας ολόπλευρης καλλιέργειας της προσωπικότητας, καταλήγοντας σε ανθρώπους χειραγωγημένους. Η ανάγκη διεκδίκησης μιας άλλης πορείας στην Παιδεία συνδέεται άρρηκτα με μια άλλη πορεία της κοινωνίας, που θα αναπτύσσεται χωρίς κεφάλαιο και κέρδος, αλλά προς όφελος του λαού. Και αυτή η πορεία απαιτεί σύγκρουση με την πολιτική που ενισχύει τα κέρδη του κεφαλαίου ως την ανατροπή της. Αυτή η πορεία πρέπει να γίνει υπόθεση όλου του λαού και της νεολαίας.