Τα ανταποδοτικά τέλη θεσπίστηκαν το 1958 και αφορούσαν τις υπηρεσίες καθαριότητας και φωτισμού που προσέφεραν οι Δήμοι. Ωστόσο, από τότε μέχρι και σήμερα, μια σειρά από νόμοι έχουν τροποποιήσει την αρχική τους μορφή. Ετσι, σήμερα, πολλές από τις δραστηριότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, λειτουργούν σαν να είναι «ανταποδοτικές». Υπάρχουν μια σειρά από δημοτικά τέλη και φόροι, όπως, π.χ: Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, τέλος ύδρευσης, τέλος κατάληψης κοινοχρήστων χώρων, τέλος στάθμευσης αυτοκινήτων, τέλος έκδοσης οικοδομικών αδειών κλπ. κλπ. Φόροι, που βαραίνουν, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο, την τσέπη του εργαζόμενου.

Ωστόσο, αυτοί οι φόροι συνεχώς επεκτείνονται. Υπηρεσίες όπως η Πρόνοια, ο Αθλητισμός, ο Πολιτισμός, προσλαμβάνουν ανταποδοτικό χαρακτήρα. Σε αυτή την κατεύθυνση, καθοριστικό ρόλο έπαιξε και παίζει η - στο όνομα δήθεν της αποκέντρωσης και της ενίσχυσης της αυτοδιοίκησης - μεταφορά μιας σειράς αρμοδιοτήτων στους Δήμους, χωρίς όμως τους αντίστοιχους πόρους. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι οι πολίτες - στον ένα ή άλλο βαθμό και με διαφορετικό τρόπο σε κάθε Δήμο - να πληρώνουν αυτές τις υπηρεσίες, οι οποίες κανονικά πρέπει να παρέχονται δωρεάν. Αλλωστε, κύριος στόχος της κυβέρνησης και των συμβιβασμένων ηγεσιών της ΚΕΔΚΕ (στο προεδρείο συμμετέχουν ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - ΣΥΝ) είναι να γίνει συνείδηση στους εργαζομένους ότι για να έχουν κάποια υπηρεσία πρέπει να την πληρώσουν. Και μάλιστα, όσο η υπηρεσία γίνεται καλύτερη, τόσα περισσότερα πρέπει να πληρώσουν.

Η συνολική πολιτική κατεύθυνση που ακολουθούν οι κυβερνήσεις του δικομματισμού και αποδέχονται τα συλλογικά όργανα της ΤΑ, είναι η μείωση των δαπανών από τον κρατικό προϋπολογισμό για την Αυτοδιοίκηση, με την παράλληλη αύξηση των εσόδων από τα τέλη και τους φόρους. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα συλλογικά όργανα της ΤΑ, όχι μόνο δε διεκδικούν την αύξηση των εξευτελιστικών πόρων, αλλά ούτε καν τους αυθαίρετα και παράνομα παρακρατημένους πόρους των προηγούμενων χρόνων (από το 1990 και μετά). Την ίδια στιγμή, αποδέχονται τη μεταφορά αρμοδιοτήτων, χωρίς βέβαια τους αντίστοιχους πόρους.

Επιπλέον στοιχείο της πολιτικής που ακολουθούν οι περισσότερες διοικήσεις των δήμων που στηρίχτηκαν από ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ, είναι ότι αν και τα ανταποδοτικά τέλη, σύμφωνα με το νόμο, θα πρέπει να αποδίδονται με έργο για το σκοπό που εισπράχτηκαν από τους δημότες, εντούτοις, σε πολλές περιπτώσεις, όχι μόνο δεν αποδίδονται, αλλά χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς από αυτούς για τους οποίους εισπράττονται. Και αυτό γίνεται και με καθοδήγηση της κυβέρνησης που καθορίζει - με νόμους - με ποιους τρόπους θα μεταφέρονται σε άλλους τομείς, αυτά τα χρήματα.

Προοπτικός στόχος του ΚΚΕ είναι η πλήρης κατάργηση των ανταποδοτικών τελών. Η επίτευξη αυτού του στόχου, όμως, απαιτεί βαθιές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα: Στη λειτουργία και το περιεχόμενο του θεσμού. Στα έσοδα της ΤΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό. Στη δημοκρατική μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, κλπ.

Στις σημερινές συνθήκες, το ΚΚΕ, είναι αντίθετο, σε οποιαδήποτε αύξηση των ανταποδοτικών τελών. Η πάλη που δίνει για πάγωμα ή και μείωση των τελών αποτελεί μέρος της συνολικότερης προσπάθειας, για την ανακούφιση των εργαζομένων, από την αντιλαϊκή οικονομική πολιτική των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Πολιτική που βρίσκει άξιο υποστηρικτή το ΣΥΝ, ιδιαίτερα στο πεδίο της Αυτοδιοίκησης, όπου εφαρμόζει απαρέγκλιτα τις κυβερνητικές επιταγές. Δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή οποιαδήποτε αύξηση των τελών, ιδιαίτερα όταν τα εισπραττόμενα είναι αποδεδειγμένα περισσότερα από τις προσφερόμενες υπηρεσίες.

Παράλληλα, όμως, το ΚΚΕ δίνει μια μεγάλη μάχη για τη σωστή διαχείριση και έλεγχο των ανταποδοτικών τελών, στις σημερινές συνθήκες. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι παρατάξεις, που στήριξε στις τελευταίες δημοτικές εκλογές, έχουν ήδη προτείνει στα Δημοτικά Συμβούλια, μια σειρά από πρακτικές παρεμβάσεις, που μπορεί να ελαφρύνουν τις επιπτώσεις της δυσβάσταχτης φορολογίας στους εργαζόμενους. Συγκεκριμένα, προτείνει:

• Το διαχωρισμό των τελών, με ελάφρυνση των πιο λαϊκών στρωμάτων και επιβολή αυξημένων σε μεγαλοϊδιοκτησίες, όπως είναι εμπορικά κέντρα, τράπεζες, πολυτελή γραφεία, βιομηχανίες, σούπερ - μάρκετ κλπ.
• Το διαχωρισμό του Δήμου σε ζώνες με κλιμάκωση σε αυτές προς όφελος των οικονομικά ασθενέστερων, με κριτήρια όπως, π.χ., τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.
• Την απαίτηση και πάλη, για κατάργηση των απαλλαγών από τέλη και φόρους, των κτιρίων του Δημοσίου, των ΔΕΚΟ κλπ.